سرو ایرانشهر🌲بایگانی طباطبایی🌲

موقعیت پیچیده استراتژیک ایران در خاورمیانه!

#نکته

کشور ایران در ویرانسرای خاورمیانه با کشورهایی چون افغانستان، عراق، ترکمنستان و پاکستان هم مرز است و همراه با بسیاری از کشورهای عربی دیگر در این منطقه قرار گرفته است اما به لحاظ فکری و فرهنگی و تاریخی شباهت زیادی به این کشورها ندارد.

▫️اما جالب است که خیلی‌ها گفته‌اند کتاب "نظریه انحطاط" بر اساس دیدگاه هگلی نوشته شده است و طنز قضیه هم همین‌جاست. کجایش هگلی است؟ این اتفاقا کلاوزویتسی است.

▫️کلاوزویتس در جایی توضیح می‌دهد که فرض کنید ما دشمنی داریم و در موقعیت و وضعیت استراتژیکی گیر کرده‌ایم که موقعیت ما نیست در این صورت باید سعی کنیم از آن بیرون بیاییم و برای بیرون آمدن از آن موقعیت باید آرایش نظامی متفاوتی داشته باشیم و این اصطلاحات را آنجا به کار می‌برد.

▫️به هرحال با وجود اشاره‌های گذرایی که من در کتاب نظریه انحطاط به برخی دیدگاه‌های کلاوزویتس کرده‌ام اما آن نقل قول‌ها به راحتی دیده نمی‌شوند. حال چون شما به لحاظ روش شناسی از من سوال کردید این که من در تالیف آثارم از چه روش‌هایی استفاده کرده‌ام؟ پاسخ کلی این است که روش من استراتژیک است.

▫️مسئله به این پرسش‌ها باز می‌گردد که مثلا مهره‌ها را در کدام قسمت باید بچینم؟ چه درکی از این شرایط داریم؟ موضوع جنگ اصلا چیست؟ این گونه پرسش‌ها در برخی از کتاب‌هایم مانند "نظریه انحطاط" زیاد مطرح شده است و در برخی کتاب‌های دیگر که در آینده نزدیک چاپ خواهد شد تا اندازه‌ای زوایای دیگری از این  پرسش‌ها مطرح خواهند شد البته نه به صورت دقیق و کاملش! اصولا نوع تلقی که من از ایران دارم با بقیه پژوهشگران متفاوت است یکی از دیدگاه‌های من این است که ما ایرانیان گرچه به لحاظ جغرافیایی در منطقه خاورمیانه قرار گرفته‌ایم ولی در واقعیت امر به این منطقه تعلق نداریم.

▫️به عبارت دیگر کشور ایران از نظر جغرافیایی در ویران‌سرای خاورمیانه با کشورهایی چون افغانستان، عراق، ترکمنستان و پاکستان هم مرز است و همراه با بسیاری از کشورهای عربی دیگر در این منطقه قرار گرفته است اما به لحاظ فکری و فرهنگی و تاریخی شباهت زیادی به این کشورها ندارد.
زمانی بود که ما در این منطقه تعیین کننده بودیم و تمامی این کشورها اگر‌چه به زبان‌های مختلف صحبت می‌کردند اما همگی از فرهنگ ما متاثر بودند.

▫️در واقع کشور ایران تمدنی را در این منطقه به وجود آورده بود و این تمدن استراتژی لازم را داشت. الان به نظر من ایران آن استراتژی را از دست داده است و ما اکنون در این موقعیتی که به سر می‌بریم هستیم و البته به لحاظ جغرافیایی دیگر کاری نمی‌توانیم بکنیم اما پرسش اصلی اینجاست که چگونه می‌شود هم در این منطقه باشیم و هم به اینجا تعلق نداشته باشیم و در ضمن زمان تعیین کننده تحولات آینده نیز باشیم؟

▫️این همان جنبه استراتژیک قضیه است که در موردش صحبت کردم و شاید بعدها بتوان آن را بیشتر توضیح داد در این زمینه بود که اشاره کردم یکی از اندیشمندانی که بر دیدگاه‌های من تاثیر بسیار گذاشته است شخصی جز کلاوزویتس نیست.

جواد طباطبایی، گفتگو با علی عظیمی نژادان

@JavadTaba 🌲

#نکته

"قانون اساسی مشروطیت و قانون مدنی ایران، مانند همه‌ی قانون‌های موضوعه‌ی دیگر، از دیدگاه حقوقی ناقص بودند، اما موجودی ناقص‌الخلقه نبودند. ناقصْ در تاریخ کامل‌تر می‌شود، اما موجود ناقص‌الخلقه تنها می‌تواند به هیولایی تبدیل شود."

هیچ یک از علوم اجتماعی را نمی‌شناسیم که به اندازه‌ علم حقوق از ایدئولوژی نفور باشد و چنان‌که دو تجربه‌ مشابه فاشیسم و کمونیسم نشان داده است، تصور نادرستی که هواداران آن دو از حقوق پیدا کرده بودند و اعتقاد به این‌که می‌توان حقوقی تدوین کرد که از همان آغاز کامل باشد، در نهایت، جز به قربانی کردن حقوق در مسلخ مدینه‌ی فاضله‌ای که راه آن با سنگ‌های حُسن نیّت فرش شده بود اما جز به جهنم اردوگاه‌های کار اجباری منتهی نمی‌شد، نینجامید.

قانون اساسی مشروطیت و قانون مدنی ایران مانند همه‌ قانون‌های موضوعه‌ی دیگر، از دیدگاه حقوقی ناقص بودند، اما موجودی ناقص‌الخلقه نبودند.
کمبودهای آغازین آن‌ها می‌بایست در تحول تاریخی، به تدریج به کمال می‌انجامید؛ ناقصْ در تاریخ کامل‌تر می‌شود، اما موجود ناقص‌الخلقه تنها می‌تواند به هیولایی تبدیل شود.
تاریخ روشنفکری ایران، تاریخِ غیرمسئولانه‌ بی‌اعتنایی به این تمایزهای بنیادین است؛ در حالی‌که علم حقوق، دانش این دقایق ظریف و در عین حال پیچیده است.
تاریخ مشروطیت ایران، از این حیث که تحولی در تاریخ حقوق در ایران و آغاز حکومت قانون بود، نسبتی با تاریخ روشنفکری ایدئولوژیکی ندارد.

@JavadTaba 🌲