Devalvatsiya va narx-navo haqida
Markaziy bank raisining kechagi nutqidan:
"1 foiz devalvatsiya inflyatsiya suratini 0.4 punktga oshiradi".
Nazarimda, bu bo'g'liqlik undan ham yuqoridek.
Nega devalvatsiya bilan inflyatsiya o'rtasidagi bunday yuqori bog'liqlik mavjud?
Birinchidan, bizdagi import tovarlarning katta qismini iste'mol tovarlari tashkil etadi.
Devalvatsiya narxlarning o'sishida yoki importyor sotuvchilarning foydasining kamayishida aks etishi kerak.
Nima deb o'ylaysiz bizda asosan qaysi biri sodir bo'ladi? Menimcha, ko'proq birinchisi.
Ikkinchidan, devalvatsiyaning narxlar o'sishiga ta'siri bilvosita ish haqi orqali ham sodir bo'lishi mumkin. Devalvatsiya va narx-navoning o'sishi ish haqining hozirgi holatiga bosim o'tkazmasdan qolmaydi. Natijada iqtisodiyot "vicious cycle" ga kirib qoladi. Narxlar oshishi, ish haqining ko'tarilishi va yana narxlarning oshishi.
Nima qilish kerak? Dollarga import uchun zarur bo'ladigan talabdan tashqari ehtiyojni pasaytirish zarur. Bu esa qayta-qayta aytganimizdek so'mni barqarorligini ta'minlashni taqozo etadi.
Markaziy bank raisining kechagi nutqidan:
"1 foiz devalvatsiya inflyatsiya suratini 0.4 punktga oshiradi".
Nazarimda, bu bo'g'liqlik undan ham yuqoridek.
Nega devalvatsiya bilan inflyatsiya o'rtasidagi bunday yuqori bog'liqlik mavjud?
Birinchidan, bizdagi import tovarlarning katta qismini iste'mol tovarlari tashkil etadi.
Devalvatsiya narxlarning o'sishida yoki importyor sotuvchilarning foydasining kamayishida aks etishi kerak.
Nima deb o'ylaysiz bizda asosan qaysi biri sodir bo'ladi? Menimcha, ko'proq birinchisi.
Ikkinchidan, devalvatsiyaning narxlar o'sishiga ta'siri bilvosita ish haqi orqali ham sodir bo'lishi mumkin. Devalvatsiya va narx-navoning o'sishi ish haqining hozirgi holatiga bosim o'tkazmasdan qolmaydi. Natijada iqtisodiyot "vicious cycle" ga kirib qoladi. Narxlar oshishi, ish haqining ko'tarilishi va yana narxlarning oshishi.
Nima qilish kerak? Dollarga import uchun zarur bo'ladigan talabdan tashqari ehtiyojni pasaytirish zarur. Bu esa qayta-qayta aytganimizdek so'mni barqarorligini ta'minlashni taqozo etadi.