⚫️جغرافیای تاریخی فرارود (ماوراء النهر)⚫️
👇🏻بخش یکم 👇🏻
⚫️از پرادریا تا آسیای میانه⚫️
⚫️در دوران فرمانروایی هخامنشیان، سرزمینهای واقع در شمال رود وخاب (جيحون) را ( پز دری ) می خواندند. این نام ترکیبی بود از دو کلمه پز (پرا) به معنی بالا و دری دریا
که به معنای رودخانه نیز به کار می رفت. در روزگار ساسانیان سرزمین پردری ( فرا دریا)
با نام فرارود مشهور شد.
⚫️در اواسط قرن اول هجری قمری قسمتهایی از سرزمین فرارود به تصرف مسلمانان در آمد و از آن پس فرارود، ماوراء النهر»نام گرفت. ماوراء النهر در واقع معادل عربی فرارود است. در قرن نوزدهم میلادی ماوراء النهر به تصرف دولت تزاری روس در آمد و به عنوان « ترکستان روس» مشهور شد.
⚫️کمی پس از تشکیل اتحاد جماهیر شوروی ترکستان روس به آسیای میانه تغییر نام داد (در سال ۱۹۲۴ م). در همان زمان بر اساس تقسیم بندی جدیدی که به قول شکورزاده (به زور تبر ) انجام شد، آسیای میانه، جمهوریهای تاجیکستان، ازبکستان، ترکمنستان، قرقیزستان و بخشی از جنوب قزاقستان را در بر گرفت. در این تقسیم بندی ملاحظات سیاسی بر سایر مسائل مقدم شمرده شده بود.
⚫️این سرزمین وسیع (آسیای میانه) دارای چشم اندازهای جغرافیایی متنوعی است و با داشتن اراضی پست ساحلی، کوهپایه های پامیر و آلای، صحراهای پهناور قزل قوم و قره قوم و جلگه های حاصلخیز، از لحاظ توپوگرافی (پستی و بلندی دارای موقعیت خاصی است. با توجه به عوامل جغرافیایی در نواحی مختلف، تنوع آب و هوایی از مناطق نیمه مرطوب کوهستانی تا خشک و بیابانی در این سرزمین مشاهده می شود.
⚫️گوناگونی خاک و آب و هوا، پوشش گیاهی را متفاوت کرده است و علاوه بر اینها باید گفت آسیای میانه دارای منابع کانی سرشار و متنوعی است. عمده ترین منابع آبهای سطحی آسیای میانه عبارتند از: دریاچه های خزر، آرال، ایسیک کول، زایسان و بالخاش و رودخانه های آمودریا (جيحون) و سیر دریا (سیحون). از نظر جغرافیای انسانی نیز در این سرزمین تنوع قومی و نژادی، زبانی، فرهنگی و مذهبی به صورتی بارز دیده می شود.
منبع👈🏻 : تاریخ سامانیان ، دکتر ابوالقاسم فروزانی
@Partisan_Culture👈🏻