روزنامه سازندگی

📢این زنگ خطر بزرگ را دست‌کم نگیریم

👤مروارید باقری پژوهشگر حوزه اجتماعی

♦️مهاجرت مفهوم خاص یک کشور یا جغرافیا نیست، اما این مفهوم در ذهنیت اجتماعی ما جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است، مهاجرت برای ایرانیان یک انتخاب فزاینده بوده و علل اجتماعی و سیاسی مهمی برای آن وجود داشته است.

♦️تاریخچه مهاجرت ایرانیان در ابتدا ریشه‌های دانشجویی داشته و تحرک دانشجویان ایرانی را می‌توان در دهه ۱۹۵۰ میلادی یعنی اواخر دهه ۱۳۲۰ شمسی ردیابی کرد. خانواده‌های طبقه بالا در آن سال‌ها فرزندان خود را برای تحصیل راهی امریکا کردند.

♦️ بااین‌حال هیچ تحرکی به اندازه انقلاب در این تحولات نقش ایفا نکرد. به عنوان مثال مفهوم پناهندگی در این دوران رشد یافت و پیش از آن تا این اندازه قابل توجه نبود.

♦️ اواخر دهه ۱۳۶۰ شمسی تعداد دانشجویان مهاجر ایرانی افزایش پیدا کرد. تعداد دانشجویان مهاجر ایرانی از ۸ هزار دانشجو در سال ۱۳۸۵ به ۱۷هزار دانشجو در سال ۱۳۹۰ رسید؛ یعنی چیزی حدود دو برابر که خبر از جا گرفتن ایران در بالاترین کشورهای جهان از نظر آمار خروجی دانشجویان می‌داد.

♦️سیاست‌های انزوای بین‌المللی ایران که همزمان با روی کار آمدن دولت نهم و دهم به وقوع پیوست، در موج مهاجرت‌های سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۲ موثر بود. سال ۱۳۹۲ ریاست‌جمهوری آقای احمدی‌نژاد در حالی پایان یافت که تعداد دانشجویان ایران در ایالات متحده آمریکا سه برابر شده و به ۹ هزار نفر رسید. در این سال‌ها یکی از دلایل مهم برای مهاجرت از راه دانشجویی کسب اقامت در کشور دیگری جز ایران بود.

♦️یکی از اتفاقات جالبی که در مهاجرت دانشجویان ایرانی رقم خورده است، افزایش میزان مهاجرت به کشورهایی نظیر ترکیه است. ایالات متحده آمریکا شاید هنوز هم یک مقصد مهم برای مهاجران و دانشجویان ایرانی باشد، اما مهاجران برای رفتن مستقیم به اروپا و آمریکا با محدودیت‌هایی مواجه هستند که مهاجرت به ترکیه و امثال آن را افزایش داده است.

♦️یک مطالعه در سال ۱۳۹۷ نشان داده است که ۸۰ درصد از فارغ‌التحصیلان ایرانی ترکیه، قصد مهاجرت گام به گام از این کشور به سایر کشورها را داشته‌اند.
♦️ درسال 1392، 60 درصد جمعیت کشور را افراد زیر 30 سال تشکیل می‌داد که بررسی‌ها نشان می‌دهد صندلی‌های محدود دانشگاه یکی از دلایل مهم مهاجرت در آن سال‌ها بوده است. همانطور که می‌دانیم، سهم اندکی از دانشجویان ایرانی موفق می‌شوند به دانشگاه‌های دولتی وارد شوند.

♦️ جمعیت بالای متقاضیان، محدودیت‌ ظرفیت دانشگاه‌های دولتی و درعین‌حال شهریه دانشگاه‌های آزاد و نگرانی جدی از کیفیت آن‌ها از علل اصلی مهاجرت دانشجویان ایرانی در آن سال‌ها برشمرده می‌شود.

♦️ فارغ از علل خاص مهاجرت دانشجویان، اغلب پژوهش‌های اجتماعی انجام‌شده در زمینه مهاجرت به عوامل مشابهی می‌رسند. در سال‌های اخیر گرایش ایرانیان به مهاجرت تحت‌تأثیر عوامل فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی جامعه مبدا بوده است.

♦️به عبارت ساده‌تر ایران هنوز تا توسعه‌یافتگی فاصله دارد. توسعه ویژگی‌های جمعی و فردی زیادی را شامل می‌شود که برای ایرانیان مهاجر اولین علت مهاجرت بوده است. در ثانی درآمد پایین ایرانیان علتی برای مهاجرت آن‌ها بوده است.

♦️یکی دیگر از علل تمایل ایرانیان به مهاجرت، مفهوم سرمایه اجتماعی آن‌هاست. هرچقدر که ابعاد سرمایه اجتماعی کاهش پیدا می‌کند، افراد برای مهاجرت به خارج از کشور مشتاق‌تر می‌شوند.

♦️ابعاد سرمایه اجتماعی به زبان ساده شامل اعتماد در یک جامعه، صداقت، احساس دوستی و تفاهم، همبستگی، مشارکت‌های مردمی، نوع‌دوستی و مفاهیمی از این دست است.

♦️ این نکته اهمیت بحران کاهش سرمایه ‌اجتماعی را که جامعه‌شناسان در پژوهش‌های مرتبط با جامعه ایران مطرح کردند، بیش از پیش روشن می‌کند. وقتی از مهاجرت حرف می‌زنیم شاید یاد مهاجرت معکوس از شهر به روستا و مواردی که در این زمینه مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفته‌اند هم بیفتیم؛ اما بحث داغ این روزها نه مهاجرت معکوس و نه مهاجرت از روستا به شهر که مهاجرت ایرانیان به خارج از کشور است.
♦️اگر جای سیاست‌گذاران اجتماعی، فرهنگی یا سیاسی کشور باشیم، آمارها با شفافیت هرچه تمام با ما سخن می‌گویند. شاید تنها راه ممکن در وضع فعلی این باشد که از جامعه‌شناسان و جامعه دانشگاهی کمک بگیریم تا سیاست‌های درست‌تری را جایگزین وضعیت موجود کنیم.

♦️مهاجرت در نهایت موجب تشدید نابرابری‌ها و از دست رفتن سرمایه انسانی یک کشور می‌شود. این زنگ خطر بزرگ را دست کم نگیریم و به صورت رسمی و غیررسمی به این فرار بی‌قواره دامن نزنیم.»/سازندگی

@saazandeginews

⭕️وزیر ارشاد در مجلس
مجلس به دنبال تربیت نیروهای انقلابی در سینما است

♦️حواشی چهلمین جشنواره فیلم فجر منجر به تشکیل جلسه‌ اضطراری در بهارستان و تاکید بر لزوم «تربیت نیروهای انقلابی» شد
روز گذشته کمیسیون فرهنگی مجلس با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی جلسه‌ای در ارتباط با بررسی عملکرد و حواشی جشنواره فیلم فجر برگزار کرد.

♦️مرتضی آقاتهرانی، رئیس کمیسیون فرهنگی پیش از برگزاری این جلسه از برگزاری جلسه اضطراری کمیسیون فرهنگی خبر داده و گفته بود که «در آخرین روز جشنواره فیلم فجر در نشست خبری فیلم «نمور»، نویسنده فیلمنامه در اظهاراتی عجیب سخنانی بر زبان جاری کرد که ازدواج و تشکیل خانواده در سایه سنت و شریعت را زیر سوال برد.

♦️برگزاری این جلسه در حالی است که روز گذشته مجلس دو نوبت جلسه علنی داشت و کمیسیون‌های دیگر تشکیل نشده بودند اما حساسیت کمیسیون فرهنگی به این مساله منجر به نوعی احضار برای وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و برگزاری جلسه‌ای اضطراری در مجلس شد.

♦️نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس همچنین در بخش دیگری از این گفت‌وگو تاکید کرده بود که «توقع است که هنرمندان و فیلمسازان از اقشار فرهیخته جامعه باشند تا گفتار و رفتار آنها برای گروه‌های مختلف سنی الگو باشد، اما متاسفانه گاهی اظهارات بی‌پایه و اساس آنها منجر به رد محکمات دین و احکام و عقاید دینی و مذهبی مردم می‌شود. باید به این موضوع توجه داشت که نباید جشنواره‌های ارزشی ما روالی الحادی، غرب‌گرایانه، سکولاریستی و فمینیستی به خود بگیرند».

♦️نماینده مردم در مجلس یازدهم تاکید کرده بود:«اکران چنین فیلم‌هایی و دفاع از آن‌ها منجر به بدعت در دیانت و شریعت شده و کدورت خاطر متدینین را نیز به همراه دارد؛ باید در کنار ساخت آثار سینمایی و تلویزیونی مشاوران دینی و مذهبی حضور داشته باشند تا در آینده شاهد اظهارنظرهای غیرکارشناسی و مغایر با احکام و اعتقادات دینی و اسلامی نباشیم و نیز جو روانی ناآرامی در جامعه ایجاد نشود؛ با توجه به شرایط ایجادشده مقرر شد امروز کمیسیون فرهنگی جلسه‌ای اضطراری با حضور وزیر ارشاد پیرامون حواشی جشنواره فیلم فجر داشته باشد».

♦️پس از برگزاری این جلسه غلامرضا منتظری نایب‌رئیس کمیسیون فرهنگی در مجلس شورای اسلامی درباره برگزاری این نشست خبر داد که اعضای کمیسیون فرهنگی در خصوص حواشی ایجادشده در آخرین روز جشنواره فیلم فجر انتقادات و سوالاتی داشتند که وزیر فرهنگ و ارشاد به سوالات نمایندگان پاسخ داد.
♦️وی در این‌باره گفته است: «در این جلسه مقرر شد چند اقدام جدی برای شکوفایی صنعت سینمای کشور صورت پذیرد. در مرحله نخست چشم‌انداز و افق سینمای انقلاب اسلامی در یک برش زمانی مشخص و از آن رونمایی شود. در مرحله بعدی راه‌اندازی یک سامانه کارآمد و اثربخش در حوزه سینما که از سناریو تا اکران فیلم‌ها در آن ثبت شود، اگر موضوعاتی خلاف قانون بود بتوان به راحتی جلوی آن را گرفت و همچنین تربیت نیروهای انقلابی که از ضروریات فرهنگ و هنر به ویژه در حوزه سینما از پیشنهادهای مطرح‌شده در کمیسیون بود.»
♦️نایب‌رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی همچنین در گفت‌وگو با خبرگزاری خانه ملت خاطرنشان کرده است که در پایان مقرر شد رئیس سازمان سینمایی کشور نشستی را با منتقدان برگزار کند و از زوایای مختلف نقدها را شنیده و با تعامل درصدد رفع آن‌ها تلاش کند./سازندگی
@saazandeginews

⭕️سیاستمدار خوشنام

👤سید حسین مرعشی، دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی ایران

♦️خبر درگذشت آقای دکتر اسماعیل جبارزاده در اثر ایست قلبی یک‌بار دیگر غم و داغ از دست دادن یک فرزند برومند برای ایران‌زمین را بر دل‌های همه ما گذاشت.
♦️ایشان شخصیتی آرام، متین، باوقار، اهل علم و اهل عمل، مردمدار، دوستدار ایران و تبریز و علاقه‌مند به آذربایجان و خوی - محل تولدشان - بودند.

♦️ آقای دکتر جبارزاده از سیاستمداران خوشنام و خوش‌ذات ایران بودند که هم در عرصه حزبی و هم سیاسی و اجرایی اقدامات مهمی را انجام دادند و گام‌های بزرگی را برداشتند.
♦️ ما نیز این افتخار را داشتیم که در شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی ایران خدمت ایشان باشیم. علاوه بر سبقه پررنگ فعالیت حزبی، ایشان موفق بودند که در 4 دوره اعتماد مردم شهر بزرگ و بافرهنگ و باسابقه ایران یعنی تبریز را جلب کنند و در قامت نماینده‌ای منضبط و کوشا و در دوره‌هایی نیز در جایگاه عضو هیات رئیسه مجلس به ملت و ایران خدمت و به‌خوبی ایفای نقش کند و دوران درخشانی را در مجلس سپری بپیمایند.

♦️آقای دکتر جبارزارده در دوره ششم مجلس شورای اسلامی هم در کنار جناب آقایان کروبی و بهزاد نبوی به عنوان منشی در اداره جلسات و در تدوین سیاست‌های مجلس نقش برجسته‌ای داشتند. پس از آن، در دولت اول جناب آقای دکتر حسن روحانی 4 سال به عنوان استاندار آذربایجان شرقی انجام وظیفه کردند.

♦️ این چهره‌ی معتدل در این دوره نیز مدیریتی توانمند را از خود ارائه داد. آقای دکتر جبارزاده در ادامه کار با دعوت جناب آقای رحمانی فضلی - وزیر کشور وقت - معاونت سیاسی وزارت کشور را قبول مسئولیت کردند.

♦️ در دولت دوم آقای روحانی در این وزارتخانه کلیدی قبول مسئولیت کرده و نقش رابط بین وزارت کشور و جریانات اصلاح‌طلب بازی می‌کردند. همچنین ایشان به عنوان رئیس کمیسیون ماده 10 احزاب خدمت بزرگی به احیای احزاب کشور داشتند و با متانت و بدون حاشیه کمیسیون ماده 10 احزاب را به شایستگی اداره کردند.

♦️در سال‌های اخیر هم - در سال‌های پایانی دولت دوم آقای حسن روحانی - ایشان از دولت کناره‌گیری کردند و به عنوان یک متخصص زبردست در حوزه داروسازی به همکاری با بنیاد امور بیماری‌های خاص پرداختند و در این زمینه برای تامین دارو و تجهیزات مورد نیاز درمان بیماران خاص همکاری موثری داشته و در خدمت جامعه بودند.

♦️به‌راستی که آن عزیز سفرکرده، مظهر متانت، وقار، صمیمیت، تلاش و مسئولیت‌پذیری بود. متاسفیم که دست اجل این گل را از بوستان یاران حزب کارگزاران سازندگی و مدیران خدوم جمهوری اسلامی چید.

♦️بسیار متاسفم که شخصیتی مفید، جامع‌الاطراف و فرزند برومند ایران و آذربایجان را از دست دادیم. امیدوارم نظام سیاسی و اداری ما ظرفیت پرورش و رشد و تکامل شخصیت‌های مشابهی را داشته باشد. برای ایشان از خداوند علو درجات و برای همه همشهری‌های ایشان در خوی و آذربایجان و دوستدارانشان و همراهانشان در عرصه سیاسی ایران و خانواده مکرم‌شان آرزوی صبر و شکیبایی دارم./سازندگی
@saazandeginews

⭕️بلای کووید 19 برای آموزش

♦️همه‌گیری «کووید 19» زندگی روزمره عموم خانواده‌ها، به‌خصوص آن‌هایی را که فرزندان کودک دارند، دستخوش تغییر کرده است. یکی از اساسی‌ترین تغییراتی که کودکان آن را تجربه کردند، تعطیلی یا تغییر ماهیت شیوه‌های تحصیل بوده است.
♦️ شواهد حکایت از آن دارد که تغییر ناگهانی به سوی آموزش مجازی و از راه دور با اختلالاتی همراه بوده است. با‌این‌حال پیامدهای این اختلالات به‌خصوص برای کودکان تاکنون چندان مورد توجه محافل علمی قرار نگرفته است.

♦️مطابق با نظریات علمی، مجموعه‌ها و محیط‌هایی که در آن‌ها کودکان زمان خود را سپری می‌کنند، بیش‌ترین و آنی‌ترین اثرگذاری را بر رشد و پیشرفت -خود کودکان و جامعه- دارند. خارج از محیط خانه و خانواده، مدارس و مراکز مراقبت از کودکان، نخستین و مهم‌ترین مجموعه‌هایی هستند که فرزندان دوران کودکی خود را در آن سپری می‌کنند، بنابراین نقشی کلیدی در رشد و پیشرفت آن‌ها دارند.
♦️درون این مجموعه‌ها، تعیین‌کننده‌ترین عامل پیشرفت کودکان، پروسه‌های ارتباطی است؛ مانند ارتباط میان والدین و فرزندان درون خانواده. همه‌گیری کرونا، محیط‌های آموزشی و مراقبتی کودکان را به ‌طور اساسی تغییر داده است.
♦️ طی این بیماری، روش‌های آموزش و مراقبت از کودکان حضوری با دستورالعمل‌ها، سیاست‌گذاری‌ها و تجارب متفاوتی برای دانش‌آموزان همراه بوده است، نظیر الزام پوشیدن ماسک و رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی. در مقابل در شیوه آموزش از راه دور، این همه‌گیری مرز میان محیط‌های فعالیت کودکان را محو کرده است؛ جایی که تحصیل و تعاملات خانوادگی کودکان در مکانی یکسان اتفاق می‌افتد و بسیاری از والدین نیز مسئولیت‌های خانوادگی و شغلی خود را در هم می‌آمیزند.

♦️در انگلیس تقریباً تمام مدارس بعد از کریسمس بازگشایی شده‌اند. در 20 ژانویه 87 درصد از دانش‌آموزان در مدرسه حاضر شدند. اما گروه بزرگی از آن‌ها آنچنان تحت‌تأثیر اختلالات دو سال گذشته قرار گرفته‌اند که به نظر می‌رسد تاثیرات برای همیشه در وجودشان باقی خواهد ماند.

♦️ماکس دیوی، متخصص کودکان این حالت را یک آزمایش طبیعی ناخوشایند اما جذاب می‌داند. بریتانیا در دوران قرنطینه در زمان عقب ‌رفت و به جامعه‌ای بازگشت که در آن اکثر کودکان در خانه درس می‌خواندند و غذا می‌خوردند.

♦️ پژوهش‌های وزارت آموزش‌وپرورش در تابستان گذشته نشان داد که دانش‌آموزان مقطع ابتدایی در مقایسه با گروه‌های سال قبل به اندازه دو ماه درس ریاضی عقب افتاده‌اند. این عقب‌افتادگی در میان کودکان فقیری که غذای رایگان مدرسه را دریافت می‌کردند 15 روز بیش‌تر می‌شد.

♦️کودکان لندن 8/0 ماه از آن‌چه باید می‌بودند عقب افتادند، اما در جنوب غرب انگلستان که کمترین موارد ابتلا به کووید را داشت کودکان اصلاً عقب نیفتادند. در مقابل، کودکان ساکن شمال غرب و شمال شرق انگلستان حداقل سه ماه عقب افتادند.

♦️ اندیشکده «موسسه سیاست آموزشی» تخمین می‌زند که هر سال تحصیلی بیشتر درآمد کل دوران زندگی را هشت درصد افزایش می‌دهد. اگر فردی سه ماه عقب بیفتد بین 15600 تا 30900 پوند متضرر خواهد

♦️ جنی لانگلی، رئیس مدرسه پارک‌‌ها می‌گوید کودکان به هر حال به سمت رسانه‌های اجتماعی می‌روند. اما در دوران همه‌گیری خود ما مشوق این امر بودیم. بسیاری از کودکان با ماندن در خانه خو گرفتند.

♦️از سوی دیگر، کاهش فعالیت‌های بدنی به همراه کاهش دیگر حرکات باعث شد گروهی از کودکان اضافه‌وزن پیدا کنند. اداره ملی اندازه‌گیری کودکان که مدارس ابتدایی انگلستان را پوشش می‌دهد، در ماه نوامبر اعلام کرد چاقی مفرط به‌ویژه در مناطق محروم شدت زیادی پیدا کرده است.

♦️همانند عقب‌افتادگی در درس ریاضی، چاقی مفرط یک عارضه کوتاه‌مدت نیست. وقتی کودک دچار چاقی مفرط شود، دیگر نمی‌تواند همانند دیگران ورزش کند یا به اندازه طبیعی غذا بخورد./سازندگی
منبع: اکونومیست

@saazandeginews

⭕️بهای سنگین یک تجربه

👤حمید آذرمند
تحلیلگر اقتصادی


♦️دهه نود، شاخص‌های اقتصاد کلان عملکرد نامطلوبی داشت، ولی برای ریشه یابی حتما باید به میانه دهه هشتاد باز گشت.
از میانه دهه هشتاد، اقتصاد ایران چهار سیکل مخرب متوالی را پشت سر گذاشته است که پیامد آن، کاهش درآمد سرانه حقیقی، کاهش نرخ سرمایه‌گذاری، افزایش فقر و تورم مزمن است.

1- سیکل اول، سال های ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۰ است. در این دوره عوارض بیماری هلندی بروز پیدا کرد و اقتصاد ایران به واسطه جهش بی‌سابقه درآمدهایی نفتی و فقدان قاعده مالی نفت، با مسائلی مانند افزایش شدید مخارج دولت، سیاست‌های انبساطی بی‌قاعده و بی‌انضباطی پولی و مالی مواجه شد که در نتیجه آن، نرخ سرمایه‌گذاری کاهش یافت و نرخ تورم افزایش پیدا کرد.

2- سیکل دوم، سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۲ بود که با تشدید تحریم‌های خارجی، افزایش نااطمینانی، تحریم بانک‌ها، مختل شدن روابط کارگزاری خارجی، اختلال در تجارت خارجی، کاهش شدید درآمدهای نفتی و کاهش مخارج عمرانی دولت، اقتصاد ایران با رکود بسیار عمیق مواجه شد.

3- سیکل سوم، سال‌های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۶ است که با توافق برجام و رفع موقت تحریم‌های خارجی و افزایش درآمدهای نفتی و دسترسی کشور به ذخایر ارزی مسدودی، اقتصاد با عوارضی مانند افت شدید نرخ ارز حقیقی، جهش واردات، کاهش عمق تولید داخل و به نوعی پدیده «صنعت‌زدایی» و تخریب زنجیره‌های تامین مواجه شد. در این دوره به جای برخورداری کشور از مواهب رفع تحریم‌ها و توسعه زیرساخت‌ها و جذب منابع خارجی، وابستگی به واردات افزایش یافت و آسیب‌پذیری در برابر تحریم‌ها بیش‌تر شد.

4- سیکل چهارم، سال‌های ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰ است که به واسطه بازگشت تحریم‌های شدید خارجی، افت صادرات نفت، کاهش شدید درآمدهای دولت و کسری بودجه بی‌سابقه، کشور با تورم بسیار بالا و رکود عمیق مواجه شد. اگرچه طی دو سال گذشته رشد قابل‌توجهی در برخی صنایع دانش‌بنیان و صنایع کلیدی رخ داد ولی برای نخستین‌بار بعد از دوران جنگ، نرخ رشد موجودی سرمایه خالص منفی شد. برای خروج از چرخه رکود و تورم و بازگشت به روند بلندمدت، یادگیری از گذشته بسیار حائز اهمیت است. به همان میزان که تحریم‌های خارجی، عوارض مخرب به دنبال دارد، فقدان انضباط و قاعده مالی و فقدان راهبرد سرمایه‌گذاری و تخریب بازارها هم عوارض مخربی به دنبال دارد. امید است که مذاکرات به نتیجه برسد و گشایش‌هایی حاصل شود. در این صورت باید تاکید کرد که پای‌بندی خدشه‌ناپذیر به قاعده مالی نفت، انضباط جدی مالی دولت، جذب سرمایه خارجی، برون‌گرایی، اصلاح بازارهای داخلی و اجتناب از سرکوب نرخ ارز، بسیار اهمیت حیاتی می‌یابد. در صورت بی‌توجهی به تجربه پرهزینه سال‌های گذشته، بار دیگر باید منتظر عوارض مجدد بیماری هلندی و رکود و تورم ناشی از آن بود.

میوه برون‌گرایی
۱- رشد اقتصادی بالا و پایدار و افزایش پرشتاب درآمد سرانه و کاهش فقر، نیازمند گسترش تعاملات اقتصادی با دنیای خارج به لحاظ جذب سرمایه و فناوری، توسعه صادرات و مشارکت در زنجیره ارزش جهانی است. بدون مشارکت اقتصادی پایدار با سایر کشورها، دستیابی به رشد اقتصادی بالا دور از ذهن است.
۲- در تعاملات اقتصادی با دنیای خارج، هر یک از کشورهای منطقه، چین، هند، روسیه، کشورهای غربی، آمریکای جنوبی و کشورهای آفریقایی، نقش و اهمیت خاص خود را دارند. تکیه انحصاری به هر یک از قطب‌های اقتصادی، به لحاظ سیاسی ناپایدار و شکننده بوده و به لحاظ اقتصادی ناکارا و کم‌اثر خواهد بود.
۳- تجربه چندین دهه گذشته، به‌خوبی آسیب‌ها و مخاطرات تعامل با هر یک از شرکای غربی و شرقی را آشکار کرده است. لذا نمی‌توان برای هیچ‌یک از شرکای فعلی و بالقوه، قداست قایل شد. تعامل با دنیا، نیازمند هوشیاری و شناخت کامل معادلات بین‌المللی و توجه به منافع بلندمدت ملی است.
۴- تنظیم سند همکاری بلندمدت با چین، گام مهم و صحیحی در راستای گسترش تعاملات اقتصادی بلندمدت با جهان است. امید است متعاقبا اسناد مشابهی با کشورهای هند، روسیه، کشورهای همسایه، اروپا و آمریکای جنوبی نیز تنظیم شود.
هر گامی که در این زمینه برداشته شود، قدرت چانه‌زنی در گام‌های بعدی را افزایش می‌دهد.
۵- باید توجه داشت اگرچه اصل توسعه مشارکت با دنیای خارج حایز اهمیت است، ولی میزان برد و باخت و عواید حاصل از برون‌گرایی، کاملا بستگی به تصمیمات و راهبردهای داخلی ما دارد. برون‌گرایی باید با اصلاحات گسترده داخلی از جمله اصلاح بازارها، ثبات اقتصادی، ثبات سیاست‌ها و نظایر آن همراه باشد./سازندگی
@saazandeginews