🧠طرحواره درمانی🧠

✅طرحواره اول طرحواره رها شدگی:

"خواهش می کنم مرا تنها نگذار"
1. طرحواره رها شدگی

اگر فرد گرفتار این طرحواره باشد هر لحظه احساس می کند افرادی را که دوستشان دارد او را ترک می کنند و در نهایت به تنهایی و بی پناهی دچار می شود.مدام احساس می کند نزدیکان خود را به دلیل مرگ از دست می دهد یا تنها می ماند.ترس او از تنهایی است.می ترسد که افراد مورد علاقه اش،فرد دیگری را به او ترجیح بدهند.به دلیل همین باور به افراد نزدیک خود به گونه ای افراطی وابسته می شود.طنز تلخ این طرحواره این است که چون می ترسد او را ترک کنند با رفتارهای حاکی از وابستگی بیمارگونه،کاری می کند که از او دوری کنند.اگر فرد در دام این طرحواره افتاده باشد،ممکن است جدایی های معمولی و عادی زندگی نیز او را آشفته و عصبانی کند.

💢دو نوع رهاشدگی وجود دارد که هر کدام از آنها به دلیل شرایط خاصی در دوران کودکی شکل می گیرند :
1-رها شدگی مبتنی بر وابستگی
2-رهاشدگی مبتنی بر بی ثباتی یا فقدان

📗زندگی خود را دوباره بیافرینید
👤 جفری یانگ
💎 @schematherapychannel

دنیایی که کودک در آن زندگی می کند با دنیای بزرگسالی بسیار متفاوت است . آنچه کودک می بیند و درک می کند بسیار متفاوت با ماست . هر صدای بلندی یک انفجار مهیب ، هر فرد غریبه ای یک هیولای بزرگ و خطرناک و هر تنها ماندنی یک طرد و تنها ماندن تا پایان عمر به نظر می آید .

دنیای کودک پر است از فجایع و خطرات قریب الوقوعی که باید فکری برای آنها بکند . پس کودک با توجه به این واقعیت سنجی ناقص خود ، یک سری عقاید و افکار درباره دنیای اطراف و خودش می سازد و دنیا را بوسیله این افکار ، تحلیل و بررسی می کند و در ادامه با توجه به این تحلیل ها ، تصمیماتی درباره دنیای اطراف خود می گیرد .

به عنوان مثال فرض کنید کودکی در بیمارستان بستری می شود و تحت عمل جراحی قرار می گیرد . این عمل جراحی که برای زنده ماندن کودک بسیار حیاتی است ، از نظر کودک یک فاجعه و ظلم بسیار بزرگ است که در آن مادر ، وی را تنها گذاشته و رفته است . خشمی که کودک از مادر خود در دل دارد به این تصمیم پیش نویسی ختم می شود که « مادر قابل اعتماد نیست » و بر اساس یک مکانیزم همیشگی در اینگونه موارد ، به این تصمیم کلی می رسد که « زن ها قابل اعتماد نیستند » .

💢 این مفهوم در دنیای بزرگسالی سرنوشت روابط عاطفی وی را تعیین می کند . نکته قابل توجه این است که تصمیمات کودکی بر اساس هیجانات و احساسات خام گرفته می شوند و رنگ و بوی عقلانی ندارند و ردپای عقل سلیم و منطق بزرگسالی در آن به چشم نمی خورد و کودک با این اطلاعات غلط درباره نیات و اعمال و پدیده ها ، نسبت به تصمیم گیری و تعمیم آنها اقدام می کند . پس در کل باید گفت تصمیمات پیش نویسی بهترین روش برای کودک است تا برای دنیای پرآشوب و پرمخاطره ای که در آن زندگی می کند تدابیری بیاندیشد .

بخاطر همین موضوع طرحواره هایی در کودک ،((یعنی ما))شکل میگیرند که تا آخر عمر گریبانگیر فرد میباشند.

💎 @schematherapychannel

#علل_طرحواره

‌ ‌🔴 دلایل به وجود آمدن طرح واره:

💢اولین دلیل ارضاء نشدن نیازهای هیجانی اساسی دوران کودکیست که این نیازها شامل پنج موارد زیر می‌شوند : 👇

۱- دلبستگی ایمن به دیگران
۲-خود گردانی، کفایت و هویت
۳-آزادی در بیان نیازها و هیجانهای سالم
۴ -خود انگیختگی و تفریح
۵-محدودیتهای واقع بینانه و خویشتن داری

توضیحات:

1: نیاز به ارتباط پایدار، ایمن و با محبت:
یکی از نیازهای اساسی همه انسان ها این است که توسط دیگران دوست داشته شوند و در ارتباط با والدین احساس امنیت کنند.  زمانی که این نیاز برآورده شد فرد ارتباط صمیمی و عاطفی خوبی با دیگران برقرار می‌کند و با خانواده، گروه‌ها، جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کند، یکپارچگی و پیوند عمیقی را تجربه خواهد کرد.

2 پرورش خودگردانی و کفایت در کودک:
خودگردانی یعنی این که کودک در مقایسه با همسالانش به طور مستقل و بدون حمایت والدین کارهایش را انجام دهد. چنین کودکی محیط بیرون از خانواده را امن می‌داند و نگرانی بیش از حد درباره تهدید شدن توسط دیگران ندارد. مسولیت‌پذیری در کودک رشد می‌کند و از اعتماد به نفس خوبی برخودار می گردد.


3 آزادی در بيان نيازها و هيجان‌های سالم:
والدین باید اجازه دهند که فرزندشان به شکلی آزاد بتواند هیجانات سالم را با رعایت هنجارها، ابراز کند. کودک بدون ترس نیازهای و خواسته‌ها خود را به زبان بیاورد.

4 داشتن تفریح و برانگیختگی نرمال:
خداوند در قرآن کریم می‌فرماید: ما انسان را در زنج آفریدیم. این رنج در سراسر زندگی وجود دارد و پرداختن به حل مشکلات مختلف ما را از اصل مهمی به نام زندگی کردن غافل می‌کند. کودکان نیاز دارند که تفریح و برانگیختگی هیجانی را در حد لازم تجربه کنند. شادی و تفریح سالم را به کودکانمان ارزانی بداریم.

5 نیاز به محدودیت واقع‌بینانه و خویشتن‌داری:
والدین باید به انضباط ،مواجهه مناسب ، محدوديت‌ها منطقی، مسوليت پذيري، همكاری متقابل و هدف گزينی توجه ویژه داشته باشند. اینکه کودک بیاموزد که برای هر رفتاری باید یکسری هنجارها سالم را رعایت کند و خویشتن‌داری خوبی از خود نشان دهد.

با چنین نگرشی کودک یاد می‌گیرد که خویشتن‌دار باشد، تکانه‌های هیجانی خود را کنترل کند و هم‌چنین به فکر دیگران و منافع آنان در حد لازم باشد.
💎 @schematherapychannel

اهميت شناخت تله های زندگی چيست؟

"طرحواره ها"يا "تله ها" به خودی خود اهميتی ندارند، اهميت آنها از آنجا شروع مي شود كه در مهمترين تصميم گيری های زندگی مثل ازدواج، انتخاب رشته ی تحصيلي و شغل ما كاملاً تسليم نظر آنها هستيم و از آنها پيروی محض مي كنيم،
و به اين ترتيب آنها ما را به همان جايي مي برند كه خود مي خواهند و ما سالها بعد نمي دانيم چرا با اينهمه تلاش و دقت به آنجا و آنچه كه مي خواسته ايم نرسيده ايم و يا درگير مشكلات تكراري هستيم.
ما چنان اسير اين تله ها مي شويم كه گويي اختيارمان دست آنهاست، همان وقتهايي كه حس مي كنيم

◀️"دست خودم نبود"
◀️"به هيچوجه نميتونم"
◀️"به همه ثابت مي كنم"
◀️"بدون اون مي ميرم"

و خيلي از اين احساسها و افكاري كه ما را محدود مي كنند، مانع از لذت بردن ما از زندگي مي شوند و ما را به سرنوشتي محكوم مي كنند كه از آن ما نيست.

✅اولين قدم براي آزادي در تعيين سرنوشت مان و براي قدرتمندانه انتخاب كردن اين است كه بدانيم تاكنون در چه تله هايي گير افتاده ايم و مستعد گير افتادن در چه تله هايي هستيم.

💎 @schematherapychannel

شاید بتوان گفت طرحواره یک بسته حافظه ایست که محتوای آن را آموزه های فرد در طول زمان شکل می دهد. باید توجه داشت که در روند پدیدایی طرحواره ها عواملی مثل بنیادهای زیستی فرد و عوامل مربوط به محیط تربیتی او مثل محیط خانواده، فرهنگ، تجارب وی در فرایند رشد، رخدادهای بزرگ و . . . تاثیر می گذارند.
این بسته حافظه ای مثل یک فیلتر بزرگ و پیچیده بر سر راه اطلاعات ورودی به حافظه و همچنین اطلاعات موجود در حافظه عمل کرده و با سرند، دسته بندی، و سازمان دهی، شکل گیری معانی جدید را در ذهن ممکن می سازد.
طرحواره ها فراتر از یک باورند آنها ما را برای مقوله بندی اطلاعات و پیش بینی رخدادها توانا می سازند. یک طرحواره در برگیرنده مجموعه ای از خاطرات، هیجانها، حس های بدنی و شناختارهاست. ویژگی مقاوم بودن و سخت جانی طرحواره ها آنها را در صدر فهرست چالشهای کسانی می گذارد که در حرفه شان با ” تغییر ” سر و کار دارند.
طرحواره درمانی به درک پایه های مشکلات روانشناختی فرد در دوران کودکی، ارتباط مراجع – درمانگر و نشاندن فرمول بندی مشکل بر زمینه تاریخچه فردی گسترده تری پای می فشارد.
💎 @schematherapychannel

مفهوم طرح واره ها از نظر یانگ، باورهای عمیق و مستحکمی در مورد خود و جهان هستند که دراوایل زندگی آنهارا آموخته ایم. طرح وار ه ها در احساسی که ما از خودمان داریم، نقش محوری دارند. ما به این طرحواره ها پیوند داریم حتی زمانی که آنها به ما آسیب وارد می کنند. این باورها به ما قابلیت پیش بینی و قطعیت می دهد و آشنا و آرام بخش هستند. ما نمی توانیم به راحتی آنها را رها کنیم، چرا که آنها دانش ما در مورد خود و جهان هستند، این که ما کی هستیم و جهان چگونه است.به همین علت روانشناسان شناختی معتقدند که طرح واره ها به سختی تغییر میکند.

💎 @schematherapychannel

بر اساس نظریه طرحواره درمانی، در صورتی که یک یا چند تا از پنج نیاز هیجانی اصلی فرد در دوران کودکی به درستی تأمین نشود، طرحواره‌های ناسازگار اولیه در او شکل می‌گیرند. این نیازها عبارتند از:

1- دلبستگی ایمن به دیگران (شامل نیاز به امنیت، ثبات، محبت و پذیرش)
2- خودگردانی، کفایت و هویت
3- آزادی در بیان نیازها و هیجان‌های سالم
4- خود انگیختگی و تفریح
5- محدودیتهای واقع‌بینانه و خویشتن‌داری

💎 @schematherapychannel

طرحواره چیست؟

طرحواره به عنوان هسته اصلي باورهاي انسان، مدت زيادي است که مورد بررسي روان شناسان قرار گرفته است. آن ها مي گويند تجربيات دوران کودکي و زندگي باعث شکل گيري طرحواره در ذهن افراد مي شود؛ يعني همان قالب فکري ما و آن چه به وسيله آن دنيا را مي بينيم و مسائل را حلاجي مي کنيم، رفتار ديگران را معنا مي کنيم و به اتفاقاتي که پيرامون ما رخ مي دهد، بار معنايي مي دهيم.
جفری یانگ و همکارانش تاکنون 18 طرحواره را معرفی کرده اند که عبارتند از طرحواره های:

۱-رهاشدگی/ بی ثباتی
۲-بی اعتمادی/ بدرفتاری
۳-محرومیت هیجانی
۴-نقص/ شرم
۵-انزوای اجتماعی
۶-دلبستگی /بی کفایتی
۷-آسیب پذیری نسبت به ضرر یا بیماری
۸-خود تحول نیافته / گرفتار
۹-شکست
۱۰-استحقاق/ بزرگ منشی
۱۱-خویشتن داری و خود انضباطی ناکامی
۱۲-اطاعت
۱۳-ایثار
۱۴-پذیرش جویی/ جلب توجه‌
۱۵-منفی گرایی، بدبینی
۱۶-بازداری هیجانی
۱۷-معیارهای سرسختانه / عیب جویی افراطی
۱۸-تنبیه

👌هر کدام از ما ممکن است یک یا چندتا از این طرحواره ها را در خود داشته باشیم.
که باعث بوجود آمدن اضطراب حاکم بر ما می شود.


طرح واره درمانی (schema therapy) سیستم جدیدی از روان درمانی را تدارک می بیند که مخصوصا برای بیماران مبتلا به اختلالات روان شناختی مزمن و مقاوم که تا کنون یک مساله بغرنج دردرمان محسوب می شدند مناسب است.
تجارب بالینی نشان  می دهد بیمارانی که دچار اختلالات شدید شخصیتی هستند و نیز افراد مبتلا به مشکلات چشمگیر منش شناختی به طرح واره درمانی خیلی خوب پاسخ می دهند.

💎 @schematherapychannel