Kalom Ilmi


Гео и язык канала: не указан, не указан
Категория: не указана


Ahli sunna val jamoa sof aqidasi
@Moturidiy_Aqidasi
@T_a_y_m_i_y_y_a

Связанные каналы

Гео и язык канала
не указан, не указан
Категория
не указана
Статистика
Фильтр публикаций


Ularga muhabbat bog‘lashlik - bu din, imon, ehson belgisidir. Ularni yomon ko‘rishlik - bu kufr, nifoq va tug‘yon alomatidir.

Rasululloh sallallohu alayhi vasallam vafotlaridan so‘ng xalifalik ummatning afzali va peshvosi bo‘lmish Abu Bakr Siddiq roziyallohu anhuga, so‘ng Umar Foruqqa, so‘ng hazrati Usmon zun

nuraynga, so‘ng Hazrati Ali Murtazo roziyallohu anhumga nasib bo‘ldi. Bu to‘rt xalifani «Xulafoyi roshidin», ya'ni to‘g‘ri yo‘l tutgan peshvo xalifalar deyiladi.

O'nta sahobani Payg‘ambar sallallohu alayhi vasallam jannat ahli, deb bashorat berganlar. Ular: Abu Bakr, Umar, Usmon, Ali, Talha, Zubayr, Sa'd, Said, Abdurahmon ibn Avf va Abu Ubayda ibn Jarroh (roziyallohu anhum)dirlar.

Kimiki Rasululloh sallallohu alayhi vasallamning sahobalari va ayollarini turli yomon so‘zlardan poklab, yaxshi sifatlar bilan yod etsa, shuningdek, zurriyotlarini ham turli noshoyista sifatlardan himoya qilib zikr etsa, munofiqlik isnodidan o‘zini pok tutgan bo‘ladi.

Sahobalar va tobe'inlar ahli xayr, ahli fiqh, ahli rivoyat, ulug‘ martabali zotlardir. Ularni faqat yaxshilik bilan yod etish lozim. Kimiki ularga yomonlikni nisbat bersa, u o‘ta adashganlardan bo‘lur.

Avliyolardan hech birini payg‘ambarlarning hech biridan ortiq sanamaymiz, balki bitta payg‘ambar barcha avliyolardan afzaldir. Avliyolarning karomatlari haqdir. Bunga ishonchli rivoyatlar bor.

Qiyomat alomatlariga ham ishonamiz. Masalan, Dajjolning chiqishi, Iso alayhissalomning osmondan tushishlari, quyoshning g‘arb tomondan chiqishi, Yer hayvonining chiqishi kabilar.

Folbinlar so‘zini tasdiq etmaymiz. Qur'on, hadis va ijmoi Ummatga xilof gaplarni qabul qilmaymiz.

Jamoatni haq va to‘g‘ri deb hisoblaymiz. Tafriqani zalolat va azob deb bilamiz. Allohning dini Yerda ham, osmonda ham bir, ya'ni islom dinidir. Bu din o‘rtahol, mukammal, ommabop dindir. Mana shular bizning ichki va tashqi aqidamiz va dinimizdir. Shularga xilof qiluvchilarga biz muxolifmiz.

Alloh taolodan hammamiz uchun imonda sobit qadamlik, imon bilan o‘tishlik, turli botil aqidalardan saqlanishlik, Ahli Sunna val-Jamoada barqaror bo‘lishlikni so‘raymiz. Barchamizga tavfiq ato etgay!

Abdulaziz Mansur tarjimasi

@Tavhid_darslari_Aqida


Binobarin, ularni gunohlaridan pok etib, oxiri ahli jannat qilur. Iloho, qadamlarimizni islomda sobit etgin!

Har qanday solih va fojir imom orqasida iqtido qilib namoz o‘qishni joiz deb bilamiz. Yaxshi-yomon musulmonga ham janoza o‘qiyveramiz. Mo‘‘minman deb yurganlarni qat'iy jannatiy yoki do‘zaxiy deb aytmaymiz. Ularni to aniq belgisi zohir bo‘lmaguncha kofir, mushrik yoki munofiq deb guvohlik bermaymiz. Ularning zohiriga qarab musulmonchilik muomalasini qilaveramiz, botinlarini Allohga havola etamiz.

Muhammad sallallohu alayhi vasallam ummatidan hech kimga nisbatan qilich ko‘tarishni joiz ko‘rmaymiz. Shariat vojib qilgan had jazolari bundan mustasno.

Podsholarimiz, rahbar amaldorlarimizga qarshi, garchi zulm qilsalar ham xuruj qilmaymiz, ularni duoi bad ham etmaymiz. Itoatdan bosh tortmaymiz. Ularga itoat etishni Allohga itoat etish jumlasidan, ya'ni farz deb bilamiz. Gunoh-ma'siyat ishlarga buyursalargina itoat etmaymiz. Ularning haqqiga duoi xayr qilib turamiz.

Sunnat va jamoatga ergashamiz. G'ayri tabiiy odatlar, xilof, tafriqadan qochamiz. Adolatli, omonatli kishilarni do‘st tutamiz. Zulm va xiyonat ahlini yomon ko‘ramiz. Bizga ravshan bo‘lmagan shubhali ishlarni Allohning ilmi va ixtiyoriga havola qilamiz.

Safarda va vatanda poyafzallarga mash tortishni joiz deb bilamiz. Bu xususda hadislar bor.

Haj va jihod to qiyomatgacha musulmonlarning solih yoki fojir rahbarlari boshchiligida davom etadi. Ularni hech narsa bekor qilmaydi.

Amallarimizni yozib boruvchi (kiroman kotibin) farishtalar borligiga ishonamiz. Shuningdek, jon oluvchi farishta (Azroil a.s.)ga ishonamiz.

Qabrda ba'zi mustahiq kishilarga azob bo‘lishini, Munkar va Nakir degan ikki farishta kirib marhumdan Rabbi, dini va payg‘ambari haqida savol qilishini haq deb bilamiz. Qabr - bu kimgadir jannat bog‘laridan biri, kimgadir do‘zax quduqlaridan biridir.

Qiyomat kuni qayta tirilishimizga, amallarimizga muvofiq jazo va mukofot olishimizga, nomai a'mollarimizni o‘qishimizga, pulsirot ko‘prigi va amal tarozisiga, hozir ham mavjud, yo‘q bo‘lmaydigan jannat va do‘zaxga ishonamiz. Bu ikki manzilni hammadan oldin yaratib, ularga munosib o‘z ahllarini ham so‘ng xalq etdi. Har bir inson o‘zining boradigan manziliga loyiq ish qilib boradi.

Yaxshilik ham, yomonlik ham bandalarga azal taqdirda bitiklidir.

Alloh taolo hech kimni toqati va qudrati yetmaydigan ishga buyurmaydi. Toqat va qudrat esa faqat shu ishni bajarishda namoyon bo‘ladi. Ammo taklif sog‘lom odamga ishni bajarmasdan oldin yuborilishi mumkin.

Bandalarning qilayotgan ishlarini aslida Alloh yaratadi. Ularni toqatlari yetmaydigan ishga taklif qilmaydi. Ularning qudrati ham taklif etilgan narsagagina yetadi. Bu quyidagi kalimaning tafsiridirkim, «Lo havla va quvvata illo billoh»dir. Ma'nosi: «Allohga gunohkor bo‘lmaslikning hech chorasi yo‘q, magar Allohning yordami bilangina mumkindir. Allohga itoat qilishga hech kimning qudrati yetmas, magar Aplohning tavfiqi bilangina mumkin bo‘lur».

Har bir ish Allohning xohishi, ilmi, taqdiri bilangina bo‘lur. Allohning xohishi barcha xohishlardan ustundir. Qazo va qadari esa barcha hiyla va tadbirlardan g‘olibdir. Alloh o‘zi xohlagan ishni qila bilur. Lekin hargiz zulm qilmas. U har qanday yomonlik, aybu nuqsondan xolidir. «U qilayotgan ishidan hech kimga hisobot bermas, balki unga hisobot berilur!» («Anbiyo» surasi, 23-oyat)

Tiriklarning marhumlar uchun qiladigan duolari, sadaqa va ehsonlari foydadan xoli emasdir. Alloh taolo duolarni qabul etuvchi, hojatlarni ravo ko‘ruvchi zotdir. U hamma narsaga molikdir, Unga hech kim molik emasdir. Olamni bir lahza ham Xudosiz tasavvur etib bo‘lmaydi. Kimki o‘zini Usiz mustaqil deb bir lahza tasavvur etsa, dindan chiqib halokat ahliga mansub bo‘lur. Alloh taoloning g‘azabi va rizosi bor, lekin bandalaridagidek emas.

Rasululloh sallallohu alayhi vasallamning barcha sahobalarini do‘st tutamiz. Do‘st tutishda haddan oshib, shuhratparastlikka o‘tib ketmaymiz. Ulardan hech kimni dushman tutmaymiz. Ularni yomon ko‘ruvchilarni yomon ko‘ramiz. Ularga faqat yaxshi sifatlarni nisbat beramiz.


Har bir banda shuni yaxshi bilmog‘i kerakki, Alloh taolo barcha bo‘ladigan ishlarni oldindan bilgan va shu ilmiga binoan qat'iy taqdirini belgilab qo‘ygandir. Uning taqdirini o‘zgartirib qo‘yadigan biror kuch yo‘q. Yaratgan yeru osmonlarida biror nuqson yoki ortiqchalik yo‘q. Oyati karimada voridkim: «U har bir narsani o‘ziga munosib aniq o‘lchovi bilan yaratdi». Yana bir boshqa oyatda: «Allohning barcha ishi puxta o‘lchov bilandir» deyiladi.

Bas, kimiki azal taqdirida Allohning dushmani deb yozilib qolgan bo‘lsa, dili Alloh uchun erimaydigan toshbag‘ir bo‘lsa, o‘zining noqis aqli bilan g‘aybiy narsalarni bilishni da'vo qilsa va bu ishlari bilan yolg‘onchi nomiga sazovor bo‘lib osiy bo‘lsa, uning holiga voy!

Arsh, kursiy kabi ulkan mavjudotlarning borligi haq. Alloh ularga va boshqa narsalarga ham muhtoj emas, balki hamma katta-kichik bepoyon maxluqot va mavjudot uning qo‘lidadir.

Alloh taolo Ibrohim alayhissalomni do‘stim degan, Muso alayhissalom bilan gaplashgan. Bularga tasdiq ila imon keltiramiz.

Farishtalarga, payg‘ambarlarga va ularga tushirilgan ilohiy kitob va sahifalarga imon keltiramiz. Payg‘ambarlarning hammasi ham to‘g‘ri va haq yo‘lda bo‘lganlar.

Bizning qiblamizga qarab namoz o‘qiguvchilarni musulmon sanayveramiz. Shart shuki, Muhammad sallallohu alayhi vasallam keltirgan barcha ma'lumotlarni e'tirof etadigan bo‘lsalar.

Allohning zoti to‘g‘risida chuqur fikr yuritmaymiz. Uning dini haqida ham bahsu jadal qilmaymiz. Qur'oni karim to‘g‘risida ham xuddi shunday. Qur'on Allohning kalomi, uni Jabroil alayhissalom olib kelib, Muhammad sallallohu alayhi vasallamga ta'lim berganlar, deb imon keltiramiz. Qur'on so‘ziga teng keladigan so‘z yo‘q. Uni yaratilgan demaymiz. Allohning kalomi maxluq emas, balki uning lafzu harflari, qog‘oz va qiroati maxluq.

Musulmon jamoasiga muxolif bo‘lmaymiz. Qibla ahlini gunoh ish qilsalar ham kofir sanamaymiz, basharti uni gunoh ish ekanligini ko‘r-ko‘rona inkor etmasa.

Imonli kishiga qilgan gunohi mutlaqo zarar bermaydi ham demaymiz. Solih mo‘‘minlarning tavbalarini qabul etib, gunohlaridan o‘tib, jannatga doxil qiladi deb Alloxdan umid qilamiz. Ammo ulardan qat'iy xotirjam bo‘lib, jannatiy deb guvohlik bermaymiz.

Mo‘‘minlarning gunohkorlari haqqiga istig‘for aytamiz. Ularga Allohning azobi bo‘lishidan xavfsiraymiz. Ammo ularni Allohning rahmatidan noumid qilmaymiz. Allohning azobidan xotirjam bo‘lish va rahmatidan noumid bo‘lish islomdan begona qilib qo‘yadi. Haqiqat umid va qo‘rquv o‘rtasidadir. Mo‘‘min kishi imondan chiqishi uchun imonga kirishiga sabab bo‘lgan narsalarni inkor etgan bo‘lishi kerak.

Imon - bu Rasuli akram sallallohu alayhi vasallam Alloh tomonidan keltirgan barcha ma'lumotlarni til bilan iqror qilib, dil bilan tasdiqlashdir.

Rasululloh (s.a.v.) orqali bizga yetkazilgan barcha shariat ahkomlari va izohlarini haq deb bilamiz.

Imon bir butun yaxlit ma'naviy narsadir. Imon ahli bu jihatdan barobardirlar. Mo‘‘minlar bir-birlaridan Allohdan qo‘rquvda, taqvoda, nafsni tiyishda va boshqa amallarda farq qilurlar.

Mo‘‘minlarning hammasi Rahmonning do‘stlaridir. Uning nazdida kim itoatkorroq va Qur'onga amalni ziyoda qiladiganroq bo‘lsa, o‘sha inson boshqalardan aziz va mukarramroqdir.

Imon - bu Allohga, Uning farishtalariga, kitoblariga, payg‘ambarlariga, qiyomat kuniga, Allohning yaxshi-yomon taqdiriga va o‘lgandan keyin tiriltirishiga ishonmoqlikdir. Biz shularning hammasini haq deb ishonamiz, payg‘ambarlarning hech birini ajratmay, kitoblarini tasdiq etgan holda imon keltiramiz.

Muhammad sallallohu alayhi vasallamning mo‘‘min ummatlaridan katta gunohlarni qilganlari tavbasiz o‘tgan bo‘lsalar ham do‘zaxda abadiy qolmaydilar. Ammo imonli vafot etgan bo‘lishlari shart. Ularning ishlari Allohning xohishiga havola. Xohlasa fazlu karami bilan kechib yuboradi. Xohlasa adli bilan azoblaydi. So‘ng yana ularni o‘z rahmati va ulug‘larning shafoati bilan qutqarib, jannatga doxil qiladi. Buning hikmati shuki, Alloh taolo o‘zini tanib, imon keltirganlar bilan inkor etganlarni barobar qilib qo‘ymaydi. Zero, u mo‘‘minlarni do‘st tutgan.


Jannat ahli Allohning diydorini ko‘rurlar, lekin makon va kayfiyatsiz. Bunga ushbu oyat dalildurki: «Ushbu kun ba'zi kishilarning yuzlari Parvardigoriga qaragan holda xursanddurlar». Buning tafsiri va haqiqati Allohning irodasi va ilmiga havoladir. Hadisi shariflarda Allohning diydorini ko‘rish xususida kelgan xabarlarga beshak ishonamiz, lekin o‘zimizcha ta'vil yoki sharh qilmaymiz.

Allohga va Uning rasuliga taslim qilgan va bilmagan ilmini o‘z biluvchisiga topshirgan kishi haqiqiy ehtiyotkor mo‘‘min hisoblanadi. Islomning qadami ham Xoliqqa taslim etish va bo‘yinsunish bilan sabotli bo‘ladi. Bilish mumkin bo‘lmagan narsani bilaman, deb behuda urinish turli shubha va xayolotlarga olib keladi. Natijada unday odam haqiqiy tavhiddan uzoqlashib kufr bilan imon o‘rtasida sarson bo‘lib qoladi. Ya'ni vasvasaga giriftor bo‘lib - ishonuvchi mo‘‘minmi yoki ishonmaydigan munkirmi - diliga shak tushib qoladi.

Jannatda Allohni ko‘rish kayfiyyati xayol yoki fikr bilan belgilanmaydi, balki faqat ko‘rishlikni haq deb bilib, qanday va qanaqa degan savollardan ehtiyot bo‘lmoqlik zarur bo‘ladi. Zero, Parvardigorimiz vahdoniyat, ya'ni yagonalik sifati bilan sifatlangan. Bunday sifat birorta boshqa zotda yo‘qdir. U chegara, a'zo, asbob va maxluqotdek har olti tomon bilan sifatlanmaydi.

Me'roj voqeasini haq deb e'tiqod qilamiz. Alloh taolo Muhammad sallallohu alayhi vasallamni bir kecha uyg‘oqlik hollarida osmonga olib chiqib, O'zi xohlagan alomatlarni ko‘rsatgani haqiqatdir. Bu borada oyat va hadislar vorid bo‘lgan.

Qiyomat kuni Muhammad sallallohu alayhi vasallam o‘z ummatlarini Allohning marhamati bilan Havzi Kavsar suvi bilan mehmon qilishlarini ham haq deb e'tiqod qilamiz.

Payg‘ambarimizning gunohkor ummatlariga shafoat qilib, mag‘firat so‘rashlari ham haqdir.

Alloh taoloning Odam alayhissalom va uning zurriyotidan ahd-paymon olgani, ya'ni «Miysoq» ham haqdir.

Alloh taolo qiyomatda qancha odam jannatga, qancha odam do‘zaxga kirishini azaldan bilgan. O'sha adadning miqdori aslo kam yoki ziyoda bo‘lmaydi.

Bandalar dunyoga kelib nima ishlar qilishini ham Alloh taolo azaldan bilgan. Har bir insonni taqdiriga muvofiq ish qilib boradigan qilib qo‘ygan.

Barcha ishlar oqibati va natijasiga qarab baholanadi.

Taqdirda baxtli deb yozib qo‘yilgan odam haqiqiy baxtlidir. Shuningdek, taqdirda baxtsiz yoki badbaxt deb yozib qo‘yilgan inson haqiqiy baxtsizdir. Taqdir esa insonlardan sir tutiladi, u faqat Allohgagina ma'lumdir. Uni hatto, Allohga yaqin bo‘lgan farishtalar ham, payg‘ambarlar ham bilmaydilar. Taqdir to‘g‘risida chuqur xayol yurgizish yoki bahslashish behuda ishdir, balki tug‘yondir. Bundan juda hazar qilish zarur. Uni Alloh taolo o‘ziga xos ilm qilib, bandalarini taqdir to‘g‘risida fikr yuritishdan man etadi. Bir oyati karimada: «Alloh o‘zining qiladigan ishlaridan hech kimga hisobot bermaydi, balki odamlar Unga hisobot berurlar», deyiladi. Kimiki: «Nega Alloh bunday qiladi yoki nega unday qilmadi?» desa, Taqdir hukmini rad etgan bo‘lib, imondan ajrab qoladi.

Qalbi chin imon nuri bilan munavvar bo‘lgan, Allohga yaqin bandalarga kerakli ma'lumotlar shulardan iborat. Puxta ilmli deb ham shunday aqidaga ega bo‘lganlarga aytamiz. Zero, ilm ikki xil bo‘ladi. Birinchisi hammaga zohir va oshkora ilm, ikkinchisi g‘aybiy pinhona ilm. Zohiriy ilmlarni inkor etish yoki g‘aybiy ilmlarni bilishni da'vo etish kufr hisoblanadi. Zohiriy mavjud ma'lumotlarni qabul etish va g‘aybiy ilmlar da'vosini tark etish bilangina imon sobit turadi.

Allohning huzuridagi barcha narsalar taqdiri yozilgan Lavh va Qalamning haqligiga ham imon keltiramiz. Hamma xalq bir bo‘lib, Lavhi mahfuzdagi «bo‘ladi» deb qo‘yilgan ishni bo‘ldirmaslikka urinsalar ham aslo qo‘llaridan kelmaydi. Shuningdek, «bo‘lmaydi» deb yozib qo‘yilgan ishni ham bo‘ldira olmaydilar. Qiyomatgacha bo‘ladigan ishlarni qalam yozib bitirgan va siyohi qurib bitgan. Bir banda xato ish qilgan bo‘lsa, demak, u taqdir bo‘yicha shunday qilish kerak bo‘lgan, to‘g‘ri ish qilgan bo‘lsa ham xuddi shunday.


Imom Tahoviy. Al-Aqidatut-Tahoviya

Mehribon va rahmli Alloh nomi ila

Hamdu sano olamlar Parvardigoriga xosdir!

Ushbu risolada biz Imom A'zam, Imom Abu Yusuf, Imom Muhammad (Alloh ulardan rozi bo‘lsin) kabi mashhur sohib mazhab fuqaholarimiz e'tiqod qilgan «Ahli Sunna val-Jamoa» aqidalarini bayon etamiz.

Allohning tavhidi to‘g‘risida uning tavfiqi bilan chin dildan e'tiqod qilgan holda quyidagilarni aytamiz va ularga ishonamiz:

 

«AL-AQIDATUT-TAHOVIYA» RISOLASI


Muallifi — Abu Ja’far Ahmad ibn Muhammad at-Tahoviy.
238 hijriy/858 milodiy yilda Misrning Taho nomli qishlog‘ida tug‘ilib, 321 hijriy/933 milodiy yilda Qohirada vafot etganlar.
Hanafiy mujtahidlarining eng yiriklaridan. Tafsir, hadis, fiqh, aqoid, tarix va boshqa fanlarda zamonasining peshvosi bo‘lganlar. 

Alloh birdir, Uning sherigi yo‘qdir, Uning tengi va timsoli yo‘qdir, Uni yengadigan va ojiz qoldiradigan biror kuch yo‘qdir, Undan o‘zga iloh yo‘q. U qadimdirki, ibtidosiz va doimiydirki, intihosiz. U foniy emas va aslo yo‘q bo‘lmas. Barcha ish faqat uning iroda-xohishi bilan bo‘lur. Uning mohiyatiga aql yetmas. Uning hikmatini hech bir kimsa fahm etmas. U odamlarga o‘xshamas. Tirikdir - o‘lmas, qoyimdirki, uxlamas. U yaratuvchidir, lekin O'zi behojat. Rizq beruvchidir, lekin O'zi haq olmas. U o‘ldiruvchidir, lekin qo‘rqmas. Yana tiriltiruvchidir, lekin bemashaqqat. Barcha sifatlari hech nimani yaratmay turib ham mavjud bo‘lgan. Yaratgandan keyin Unga biror sifat qo‘shilib qolgan emas. Azaliy bo‘lgan sifatlari abadiy boqiy qolur. Xoliqlik sifatini olamni xalq etganidan keyin olgani yo‘q. U Parvardigordir, lekin o‘zi parvarishga muhtoj emasdir. O'zi Xoliqdir, maxluq emas. O'zi jon ato etgan maxluqlarini o‘lganlaridan keyin qayta tiriltirgay, lekin bu sifati tiriltirmay turib ham mavjud edi. U hamma narsaga qodir, hamma narsa Unga muhtojdir. Hamma ish Unga osondir. Biror narsaga zor emasdir. Uning o‘xshashi, tengi yo‘qdir. U eshituvchi va ko‘rinuvchidir. Barcha maxluqotni o‘z ilmi bilan bilib yaratgan va ularni o‘lchov va muddat bilan belgilab qo‘ygan. Ularni yaratmay turib ham hech narsa Unga maxfiy emas edi. Odamlarni yaratmay turib nima ishlarni qilishini bilgan. Bilib turib ularni itoat qilishga buyurgan, itoatsizlikdan qaytargan. Hamma narsa Uning taqdiri, xohishi bilan bo‘lur. Uning xohishi hamisha ustundir. Odamlarning xohishi Uning xohishiga bog‘liqdir. Ya'ni U nimani xohlasa bo‘ladi, xohlamagani bo‘lmaydi. Xohlagan bandasini o‘z xohishi bilan gunoh-ma'siyatlardan saqlab, hidoyat yo‘liga solib qo‘yadi. Xohlagan bandasini o‘z adli bilan adashgan holicha qo‘yib, yordamsiz qoldiradi. Hamma Uning yo fazliga yoki adliga uchrab turadi. Uning na aksi bor va na tengi. Uning qazo va taqdirini hech kim to‘sa olmaydi. Uning hukmi qat'iy va amri hamisha g‘olibdir. Bularning hammasiga imon keltiramiz.

Muhammad sollallohu alayhi vasallam Uning tanlagan quli va oxirgi payg‘ambaridir. Ul zotdan keyin qilingan har qanday payg‘ambarlik da'vosi yolg‘ondir. Ul hazrat barcha jin va Odam avlodlariga yuborilgan haqiqiy payg‘ambardirlar.

Qur'on - bu Allohning so‘zidir. Uning huzuridan Rasulullohga vahiy orqali so‘zma-so‘z nozil qilingan. Buni barcha mo‘‘minlar haq deb ishonmoqlari shartdir. Allohning kalomi inson kalomidek emas. Kimiki uni eshitganda inson so‘zi deb e'tiqod qilsa, dindan chiqib kofir bo‘lur. Bu haqda Allohning o‘zi Qur'oni karimda xabar berib: «Unday shaxsni Saqar do‘zaxiga solurman», - degan. Demak, Qur'on - bu insonning so‘zi emas, balki insonni ham yaratgan Xoliqning kalomi ekan. Kimiki Allohni ta'riflaganda, Uni insonga o‘xshatsa, kofir bo‘lib qoladi. Bunga ibrat nazari bilan boqmoq kofirlar e'tiqodidan hazar qilmoq va Uning barcha sifatlari inson sifatlariga o‘xshamaydi, deb bilmoq zarurdir.


V. muayyan koʻrinishda Oʻzbekistonda ham paydo boʻldi. Kommunistik mafkura barbod boʻlgach, yuzaga kelgan gʻoyaviy boʻshliqni toʻldirishga harakat qilgan vahhobiylar yosh avlodni yoʻldan urishga, har qanday vositani ishga solib, oʻzlari uchun ijtimoiy muhit yaratishga urindilar. Jamiyatda beqarorlikni vujudga keltirish maqsadida 1997 y. oxirida Namangan sh.da vahshiyona qotilliklar sodir etishgacha borib yetdilar. Oʻzbekiston hukumatining izchil siyosati V. koʻrinishidagi diniyekstremizm va aqidaparastlik yoyilishining oldini oldi.

@Tavhid_darslari_Aqida


Vahhobiylik (Al Vahhob - Allohning 99 ta go'zal ismlaridan biri bo'lib, u O’z ne’matlarini tekin ato etuvchi dega ma'noni anglatadi) — islom dinining mujassimalik yoʻnalishi, 4 ta sunniy mazhabga qarshi oqim. Arabiston ya. o.ning markaziy qismi (Najd)da 18-asr oʻrtalarida paydo boʻlgan. Muhammad ibn Abdulvahhob (1703—92) asos solgan (nomi shundan). Ibn Abdulvahhob aqoidda ilohiyotchilar Ibn Taymiya (1263—1328) va Ibn Kasiyr (1300—72)ga ergashdi. Ibn Abdulvahhob diniy targʻibotni taxminan 1730 y.da boshlagan, oʻz otasining vafotidan (1740) soʻng uni faollashtirgan, chunki ota-oʻgʻil oʻrtasida daʼvatning uslubi xususida ixtilof boʻlgan. Turk tilidagi tadqiqotlarda Ibn Abdulvahhob uzoq yillar ingliz josusi bilan hamkorlik qilgani haqida dalillar mavjud. V. tarafdorlari fikricha, faqat Alloh maʼbud va islomning manbai Qurʼon va Sunnadir. Muqaddas joylarni ziyorat qilish, aziz-avliyolardan duolarda shafoat-yordam tilash shirk hisoblanadi. Musiqa, qoʻshiq va umuman maʼnaviy taraqqiyotning boshqa koʻp koʻrinishlari bidʼat (keyin kirib kelgan yangilik) sanaladi. Vahhobiylarning ibodatlari ham tarixan shakllangan hanafiya mazhabi qoidalaridan ajralib turadi. Vahhobiylar dinni "tozalash"ga, Muhammad (sav) davridagi asl holiga keltirish iddaosi bilan harakat qiladi.

V.da gʻayridinlarga, "ilk islom ahkomlaridan chekingan" musulmonlarga qarshi kurash alohida oʻrin tutadi. Ularning daʼvatini qabul qilmaganlarning barchasi goʻyo kofirdir. Dastlabki vahhrbiylar imon masalasidaoʻta mutaassiblik, siyosiy raqiblar bilan kurashda esa oshkora ekstremizm bilan ajralib turgan. V. taʼlimoti oʻsha paytdayoq norozilik tugʻdirgan. Ibn Abdulvahhobni hatto oʻzi tugʻilgan joy — Uyaynadan quvib chiqarishgan. Ammo bu taʼlimot Arabiston ya. o.ning markaziy qismida oʻsha davrdagi mavjud muhit uchun qoʻl kelgan. Zero bu yerda bir necha mayda sulolalar tomonidan boshqarilgan amirliklar oʻzaro doimo nizolashib kelardilar. Shunday sulolalardan biri — saudiylar taxminan 4 a.dan beri ad-Dariyani oʻzlariga markaz qilib olib, atrofdagi amirliklarni birlashtirishga harakat qilardilar.

Amir Muhammad ibn Saud (1725—65) bu ishda V. taʼlimotidan foydalandi. Muhammad ibn Saud va uning oʻgʻli Abdulaziz ibn Muhammad (1765—1803) vahhobiylar bayrogʻi ostida yarim orolning katta qismini kuch bilan egallab, birinchi saudiylar davlatini barpo qildilar. Ammo bu davlat 19-asr boshida misrliklar istilosi natijasida quladi. Ayni vaqtda V. Arabiston ya. o.dan tashqarida — Hindiston, Indoneziya, Sharqiy va Shim. Afrikada yoyila boshladi. Ikkinchi Saudiylar davlati qisqa muddat (1843—65) hukm surdi. Va, nihoyat, 20-asr boshida Abdulaziz ibn Abdurahmon (1880— 1953) oxirgi bor Saudiylar davlatini tiklash uchun boshlangan harakatga rahbarlik qildi va hozirgi Saudiya Arabistoniga asos soldi.

V. dastlab usmonli turklarning rasmiy mazhabi — hanafiyaga qarshi kurashgan boʻlsa, keyinchalik umuman xatarli, reaksion diniy-siyosiy oqimga aylandi. Vaxhobiylar, odatda, terror yoki davlat toʻntarishi yoʻli bilan hokimiyat tepasiga kelishga intiladilar. 19-asrning 70-y.larida Hindiston vahhobiylari Kalkutta bosh sudyasi Normanni oʻldirish bilan "shuhrat" qozondilar. 1979 y. noyabr oyida saudiyalik vahhobiychi Juhayman al-Oʻtaybiy guruhi musulmonlarning eng muqaddas makoni — Makkai Mukarrama sh.dagi "Masjid al-Harom"ni bosib oldi. Masjidni egallagach, bu yerga kelishi kutilgan podshoh Xolidni bandilikka olish, oralarida boʻlgan "Mahdiy" rahbarligida umumxalq qoʻzgʻolonini koʻtarish, dastlab Saudiya Arabistoni, soʻng boshqa mamlakatlarda ham "haqiqiy" islom gʻalabasiga erishish rejalashtirilgan edi. Saudiya hukumati fransuz jandarmeriyasining mutaxassislari yordamida ikki haftadan ortiq muddatda bu harakatni bostirdi. Rasmiy maʼlumotlarga koʻra, vahhobiylardan 117 kishi oʻldirildi va 143 kishi hibsga olindi, ayni vaktda hukumat kuchlaridan 127 kishi halok boʻldi va 451 kishi yaralandi.


Такфир – мусулмонларни кофирга чиқариш шариатда қораланган иш бўлиб, аҳли суннат ва жамоатдан оғишган тоифаларнинг барчаси ўзларидан бошқаларни кофирга чиқариш билан танилганлар. Ана шундай тоифалардан бири Ибн Абдулваҳҳоб (м. 1703-1792 й.)  томонидан бошлаб берилган “ваҳҳобийлик” оқими ҳисобланади. Унинг бошлиғи аввалбошданоқ такфирчи эканлиги билан танилган эди.

Ҳанбалийлар муфтийси Муҳаммад ибн Абдуллоҳ ибн Ҳумайд ан-Наждий (ваф. 1878) ўзининг “ас-Суҳуб ал-вобила ъала зароиҳ ал-ҳанобила” номли асарининг 276-саҳифасида бундай деганлар:

“Унга (яъни, Ибн Абдулваҳҳобга) бирор кимса раддия қилиб, қилмишларини очиб ташласа, уни очиқчасига ўлдира олмаса, уни тўшагида ёки бозорда тунда ўлдириб кетадиган кимсаларни юборар эди. Уни бу ўзига қарши чиққанларни кофирга чиқарганлиги ва ўлдиришни ҳалол санагани учун қиларди”.

Маккаи мукаррамад шофеъийлар муфтийси, мударрислар раиси бўлган Аҳмад Зайний Даҳлон эса “ад-Дурар ас-санийя фи-р-радди ъала-л-ваҳҳобийя” асарида бундай ёзиб қолдирганлар:

“Ибн Абдулваҳҳоб бундай дер эди: “Мен сизларни тавҳидга ва Аллоҳга ширк келтирмасликка даъват қиламан. Етти осмон остидаги барча одамлар мутлақо мушрикдирлар! Кимки бирор мушрикни ўлдирса, унга жаннат бўлсин!”.

Ибн Абдулваҳҳоб ва унга эргашганлар ўз вақтида жами мусулмонларни кофирга чиқарганлар, қонлари ва молларини ҳалол санаганлар. Аҳмад Зайний Даҳлон “Умаро ал-балад ал-ҳаром” номли асарининг 297-298 саҳифаларида қуйидагиларни айтганлар:

“Ваҳҳобийлар Тоиф шаҳрига кириб келганларида одамларни қатлиом қилганлар. Каттаю кичик, маъмур-у амир, оқсуяк ва оддий инсонларни ўлдираверганлар. Онанинг қўйнидаги сут эмаётган ёш гўдакни сўйиб ташлаганлар. Одамларни уйларида, ҳовлиларида ўлдирганлар, Қуръон дарсини қилиб ўтирган жамоани кўриб, уларни ҳам ўлдириб юбораверганлар. Сўнгра масжидга кириб, масжидда рукуъ қилувчи ва сажда қилувчиларни  ҳам ўлдирганлар. Мол-дунёларни талаганлар. Ҳатто оёқлари билан мусҳафларни босқилаганлар, “Саҳиҳи Бухорий” ва “Саҳиҳи Муслим” сингари ҳадис, фиқҳ наҳв китоларини ҳам топтаганлар. Мусулмонларнинг молларини олиб, худди кофирлардан олинадиган ғаниматлар сингари тақсимлаганлар”.

Такфир – мусулмонларни кофирга чиқариш бугунги куннинг энг катта балоларидан биридир. Ваҳобийларнинг бошлиғи Ибн Абдулваҳҳоб бу ишни ўз тоифасига бошлаб берган кимса ҳисобланади.

 @Tavhid_darslari_Aqida


#аудиомақола

🎙- Муҳаммадсодиқ Абдуолимов
"Ҳидоя" ўрта махсус ислом билим юрти талабаси
📖
- Ибн Ҳажар Асқалонийнинг "Мунаббиҳот - охират кунига тайёргарлик" китоби асосида эркин таржима.


Репост из: FATVO.UZ | Расмий канал
#қисқа_савол_жавоблар

❓CАВОЛ: Кўчамнинг бошига бегона мошина ва "севишганлар" келиб қолади. Мошинанинг ичига қарайман, тўхтайман ва ичидаги эркакни ташқарига чақириб енгил тушинтириб кетказвораман. Бу кўчада мани яқин инсонларим ва манга тегишли аёллар яшайди. Ман тутган иш тўғрими?

💬 ЖАВОБ:
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Тўғри қиласиз. Ҳамма ҳам мункар ишни кўрган вақтда уни бартараф этишга ҳаракат қилса жамиятда ёмонлик авж олишини олдини олган бўлади. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати.

🔗 Улашинг: @diniysavollar


Репост из: Ma'ruzalar | Hikmatlar
14. Shayx Shihobiddin Ahmad ibn Muhammad Qostaloniy rahmatullohi alay h (923-hijriy sanada vafot etganlar.) «Irshadus soriy sharhu sahihil Buxoriy» nomli kitoblarida shunday yozganlar:
ذات الله منزه عن المكان و الجهاة
Alloh taoloning zoti barcha makondan va barcha tarafdan pokdir.
15. Mulla Aliyul Qoriy Hanafiy rahmatullohi alayh (1014-hijriy sanada vafot etganlar.) «Fiqhul akbar»ning sharhida quyidagilarni yozganlar:
اما علوه تعالى على خلقه المستفاد من نحو قوله تعالى: وَهُوَ الْقَاهِرُ فَوْقَ عِبَادِهِ فعلو مكانة و مرتبة لا علو مكان كما هو مقرر عند اهل السنة و الجماعة
Ammo U zot taoloning maxluqotlaridan oliy ekani Alloh taoloning «U bandalari ustidan g’olibdir» so’zidan istifoda qilingan. Bas u zot mavqе va martaba jihatidan oliydir, makon jihatidan emas. Zеro bu ahli sunna val jamoa huzurida muqarrardir.
16. Mashhur tasavvuf arbobi So’fiy Allohyor ibn Allohquli Temiryor Dehnaviy Hanafiy rahmatullohi alayh (1133-hijriy sanada vafot etganlar) «Sabotul-ojizin» asarida shunday yozganlar:
إيرور حاضر هميشه يوق مكاني
أنكا قيلغان إيماس سبقت زماني
أوزي بي شبهه دور هم بي نمومه
روا إيرماس أنكا جون جكونه
كونكلده كيجسه كوزكا توشسا هر شيء
إيرور أندين منزه خالق حي
Erur hozir hamisha, yo’q makoni,
Anga qilg’on emas sabqat zamoni.
O’zi beshubhadir ham benamuna,
Ravo ermas anga chunu chiguna.
Ko’ngilda kechsa, ko’zga tushsa har shay,
Erur andin munazzah Xoliqu Hay.
17. Shayx Abdulg’aniy Nabulusiy Hanafiy rahmatullohi alayh (1143-hijriy sanada vafot etganlar.) «Kifayatul g’ulam» nomli manzumalarida shunday yozganlar:
و ليس يحويه مكان لا و لا
تدركه العقول جل و علا
Allohni birorta makon aslo ihota qila olmaydi, aqllar ham U jalla va ‘aloni idrok qila olmaydi.
18. Muhammad ibn Ahmad Shinqitiy rahmatullohi alayh (1404-hijriy sanada vafot etganlar.) «Al-ayatul muhkamat» nomli kitoblarida quyidagilarni yozganlar:
اتفق علماء السنة على ان الله غنى عن كل شيء و كل شيء مفتقر اليه قائم بنفسه لا يحتاج الى محل و لا الى مخصص فهو الذى خلق الزمان و المكان و هو على ما عليه كان
Sunnat ulamolari Alloh taoloning barcha narsadan bеhojat ekaniga, barcha narsaning Unga muhtoj ekaniga, O’z-O’zidan qoim ekaniga, biror o’ringa ham, biror xoslovchiga ham muhtoj emasligiga ittifoq qilganlar. Bas U zot zamonlaru makonlarni yaratgandir, o’zi oldin qanday bo’lsa o’shandaydir.

Alloh taolo barchamizni davri qiyomatga qadar O‘zining to‘g‘ri yo‘lidan adashtirmasin, omiyn!

Pасмий, диний-маърифий канал!
Дўстларингизга ҳам улашинг
👇👇
https://t.me/joinchat/AAAAAE9ZCA2tkYm6hEQ4lA


Репост из: Ma'ruzalar | Hikmatlar
7. Ahli sunna val jamoa imomi Abu Mansur Muhammad ibn Muhammad ibn Mahmud Moturidiy rahmatullohi alayh (333-hijriy sanada vafot etganlar) «Tavhid» nomli kitoblarida «Alloh taoloni makon bilan vasf qilish joiz emasligi» nomli bobda shunday yozganlar:
إذ قد ثبت ان قد كان و لا مكان... أن القول بالمكان ليس من نوع التعظيم و التبجيل
Zеro, U zot bo’lgani, va biror makonning bo’lmagani sobitdir... Albatta (U zotga nisbatan) makonni aytish ulug’lash va maqtash navidan emas.
8. Hofiz Muhammad ibn Hibbon rahmatullohi alayh (354-hijriy sanada vafot etganlar) (Sahihu Ibn Hibbon) kitobida shunday dеganlar:
كان الله ولا زمان ولا مكان
Alloh bo’lgan, biror zamon ham, biror makon ham bo’lmagan.
9. Hujjatul Islom imom G’azzoliy rahmatullohi alayh (505-hijriy sanada vafot etganlar) «Qova’idul aqoid» nomli asarlarida shunday yozganlar:
و انه لا يحده المقدار و لا تحويه الاقطار و لا تحيط به الجهات و لا تكتنفه الارضون و لا السموات
Miqdorlar Uni chеgaralay olmaydi, chеgaralar Uni o’z ichiga ololmaydi, taraflar Uni ihota qila olmaydi, еrlar ham, osmonlar ham Uni qamrab ololmaydi.
10. Imom Abu Hafs Umar Nasafiy rahmatullohi alayhi (537-hijriy sanada vafot etganlar) «Aqoid» kitobida aytganlar:
ولا يتمكن في مكان ولا يجري عليه زمان
Alloh biror makonga joylashmagan, Unga zamon joriy bo’lmaydi.
11. Marhum vatandoshimiz Aliy ibn Usmon O’shiy Farg’oniy rahmatullohi alayh (569-hijriy sanada vafot etganlar) «Bad’ul amoliy» nomli asarlarida shunday deganlar:
نسمى الله شيئا لا كالأشياء
وذاتا عن جهات الست خالي
Allohni boshqa narsalardek bo’lmagan shay, olti tarafdan xoli bo’lgan Zot deb nomlaymiz...
Va yana deganlarki:
ورب العرش فوق العرش لاكن
بلا وصف التمكن و التصال
Arshning Robbi arshdan ustundir, biroq makon tutish, o’rnashish sifati yo’q.
12. Imom Faxriddin Roziy rahmatullohi alayh (606-hijriy sanada vafot etganlar.) «Tafsirul kabir» nomli tafsirlarida quyidagi oyatni shunday tafsir qilganlar:
وَهُوَ الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ
Va U Aliy va Aziym zotdir.
U zotning Aliy ekanidan, taraf va makon jihatidan balanddaligi iroda qilingan bo’lishi joiz emas. Chunki buning (Alloh taoloni makon jihatidan balandda dеyishning) fasod ekaniga dalolat sobit bo’lgan. Shunga ko’ra oyatdagi Aliydan U zotning mumkin narsalarga o’xshashdan va hodis narsalarga munosib bo’lishdan oliy ekani iroda qilingan.
13. Sunniy ulamolar ijmo’ qilgan ko’pgina masalalarda xilof qilgani bilan mashhur Ahmad ibn Taymiya rahmatullohi alayh (728-hijriy sanada vafot etganlar) «istivo» masalasida jamoat e’tiqodini qabul qilganini bayon qilib, aytadilar:
والذي أعتقده من قوله تعالى: "الرحمن على العرش استوى" أنه على ما قاله الجماعة أنه ليس على حقيقته وظاهره ولا أعلم كنه المراد منه بل لا يعلم ذلك إلا الله تعالى... كتبه أحمد ابن تيمية
Va Alloh taoloning: «Rahmon Arshga istivo qildi» oyati haqida shunday e’tiqod qilaman: Albatta u jamoat aytgan ma’nodadir, u haqiqati va zohiridagi ma’noda emas. Men undan iroda qilingan narsaning asl mohiyatini bilmayman, balki uni faqat Alloh taologina biladi... Ushbularni Ahmad ibn Taymiya yozdi («Fathul-Boriy sharhu sahihil-Buxoriy» asarini yozgan taniqli muhaddis Ibn Hajar Asqaloniy «Ad-durarul kamina fiy a’yanil-miatis samina» kitobida Qozi Nuvayriydan naql qilib keltirgan).

Pасмий, диний-маърифий канал!
Дўстларингизга ҳам улашинг
👇👇
https://t.me/joinchat/AAAAAE9ZCA2tkYm6hEQ4lA


Репост из: Ma'ruzalar | Hikmatlar
ISTIVO MASALASI SALAF VA XALAF ULAMOLAR NAZDIDA

باسم الله الرحمن الرحيم

والعجز عن درك الإدراك إدراك
والبحث عن سر ذات الرب إشراك
Idrok etish fahmidan ojizlik idrok etishdir,
Rob zoti siridan bahs qilish shirk keltirishdir.
(Mulla Aliy Qoriyning "Ar-rovzul azhar sharhu fiqhil akbar" kitobida keltirilgan)
عقيده بيلمغان شيطانه إيلدور
أكر مينك ييل عمل ديب قيلسه يلدور
Aqida bilmagan shaytona eldir,
Agar ming yil amal deb qilsa yeldir.
(So‘fiy Allohyor Dehnaviy o‘zlarining "Sabotul-ojizin" asarida yozganlar)

Ma‘lumki Alloh taoloning Kalomi bo‘lgan Qur‘oni karim oyatlari muhkam va mutashobehga taqsimlanadi. Muhkam oyatlar o‘z ma‘nosida bironta shar‘iy hukm yo xabarni ochiq-oydin ifoda etgan bo‘ladi.
Mutashobeh oyatlar esa zohiran bir nechta ma‘noga dalolat qilib, ularning qay biri asl ma‘no ekani haqida qat‘iy gapirilmaydi, u haqida bahs qilinmaydi, balki uning hukmi Allohning O‘ziga havola qilinib, unga Allohning nazdida qanday bo‘lsa o‘shandoq deya e‘tiqod qilish eng to‘g‘ri va salaflarimiz tutgan yo‘ldir.

Quyida ana shunday mutashobeh oyatlar va hadislarda kelgan istivo masalasi haqida salaf va xalaf ulamolarning gaplarini keltiramiz.

1. Xulafoi roshidinlarning biri, ulug’ sahoba Ali ibn Abi Tolib roziyallohu anhu shunday dеganlar:
كان الله و لا مكان و هو الآن على ما كان
Alloh taolo bo’lgan biror makon bo’lmagan, U hozir oldin qanday bo’lsa o’shandaydir. (Abu Mansur Bag’dodiy «Al-farqu baynal firaq» kitobida kеltirgan)
2. Ulug’ tobеinlardan biri Zaynulobidiyn Ali ibn Husayn rahmatullohi alayh (94-hijriy sanada vafot etgan) shunday dеganlar:
انت الله الذى لا يحويك مكان
Sеn - biror makon o’z ichiga ololmaydigan Allohsan. «Sohiyfatus sajjadiya) kitobida kеltirgan.
3. Imom Ja’far Sodiq rahmatullohi alayh (148-hijriy sanada vafot etgan) shunday dеganlar:
من زعم أن الله في شيء، أو من شيء، أو على شيء، فقد أشرك؛ إذ لو كان على شيء لكان محمولا، ولو كان في شيء لكان محصوراً، ولو كان من شيء لكان محدثاً.
Kimki Alloh taoloni biror narsa ichida, yo biror narsadan tarkib topgan, yo biror narsa ustida dеb hisoblagan bo’lsa, shirk kеltiribdi. Chunki U zot agar biror narsaning ichida bo’lsa chеgaralangan bo’lib qoladi, agar ustida bo’lsa, ko’tarib turilgan bo’lib qoladi, agar biror narsadan tarkib topgan bo’lsa yangidan paydo bo’lgan bo’lib qoladi. Qushayriy «Risalatul Qushayriya»da kеltirgan.
4. Mazhabboshimiz imomi A’zam rahmatullohi alayh (150-hijriy sanada vafot etganlar) «Fiqhul absat» kitoblarida shunday dеganlar:
كان الله تعالى و لا مكان كان قبل ان يخلق الخلق كان و لم يكن اين و لا خلق و لا شيء و هو خالق كل شيء
Alloh taolo bo’lgan, biror makon bo’lmagan, U zot xaloyiqni yaratishdan oldin bo’lgan, biror makon ham, biror xaloyiq ham, biror narsa ham bo’lmagan. U barcha narsaning yaratuvchisidir.
5. Imom Shofе’iy rahmatullohi alayh (204-hijriy sanada vafot etganlar) shunday dеganlar:
إنه تعالى كان و لا مكان فخلق المكان و هو على صفة الازلية كما كان قبل خلقه المكان لا يجوز عليه التغيير فى ذاته و لا التبديل فى صفاته
U zot bo’lgan, biror makon bo’lmagan, bas makonlarni yaratgan, makonlarni yaratishidan oldingidеk azaliy sifatlarida bo’lgan. Uning zotida o’zgarish bo’lishi, sifatlarida yangilanish bo’lishi joiz emas. Zubaydiy (Ithafu sadatil muttaqiyn) kitobida kеltirgan.
6. Imom Tahoviy rahmatullohi alayh (321-hijriy sanada vafot etganlar) «Aqida» nomli risolalarida shunday yozganlar:
ومن وصف الله بمعنى من معاني البشر فقد كفر
Kim Allohni bashar ma’nolaridan birortasi bilan sifatlasa, batahqiq kofir bo’libdi.
Yana:
لا تحويه الجهات الست كسائر المبتدعات
U zotni olti taraf boshqa maxluqotlarni (o’z ichiga olgani) singari o’z ichiga ololmaydi.

Pасмий, диний-маърифий канал!
Дўстларингизга ҳам улашинг
👇👇
https://t.me/joinchat/AAAAAE9ZCA2tkYm6hEQ4lA


Репост из: ISLOM TARIXI 🕋🕌-ILM KANALI.
Ibn Qoyyim rohimahulloh aytadi:
Ibn Taymiya faqirona yashadilar. Uni qamashdilar va unga tahdid qilishdi. Lekin men hech qachon, unchalik baxtli inson koʻrmadim.

Shayxulislom ibn Taymiyya kabi buyuk olim boshqa dunyoga kelmadi. Afsus oʻrta osiyo halqi u kishini tanimaydi ham...


@Tarixiy_Islomiy_Seriallar


ikkinchi bir qo‘lyozma    nusxalari  Fanlar Akademiyasining  Sharqshunoslik institutida saqlanmoqda.

        “Tanbehul g‘ofilin” kitobi 91 bobdan iborat bo‘lib, bu boblarda ixlos bilan ibodat qilish, Allohning rahmatidan umid qilish, yaxshi ishlarga buyurish va yomon ishlardan qaytarish, tavba qilish, ota va onaning xaqqi va farzandning xaqqini ado qilish, qarindoshlik rishtalarini bog‘lash, silai rahm qilish, ko‘shnichilik haqkini ado qilish, arok ichishdan qaytarish, yolgondan qaytarish, g‘iybat qilishdan saklanish, chakimchilik va hasadning yomon oqibatlaridan ogoh qilish, dunyodan yuz o‘girish, mashaqqatlarga sabr qilish, namoz, tahorat, ro‘za, haj, sadaqa, masjid odoblari, oylarning fazilatlari, duolar va Qur’on fazilatlari, shukr, tavakkal, hayo va ilmli bo‘lishga   targ‘ib qiladigan   hadislar bayon qilingan. Shular qatorida qabr azobi, do‘zax azobi, kibr, g‘ururlanish, o‘lim shiddati, qiyomat qo‘rqinchi, til ofati, zino qilish, sudxo‘rlik haromdan xazar qilish, zulm qilishdan qaytaradigan va ogohlantiradigan hadislar majmuasidan iboratdir.

         Bizning jannat monand yurtimizdan yetishib chiqqan ulug‘ ajdodlarimiz bizga qoldirgan meroslarini chuqur o‘rganib, farzandalarimizni odobli va axloqli qilib tarbiyalashimizda muhim o‘rin tutadi. 

Muhammadxon Abdurahmonov

Namangan shahar “Mulla Ismoil”

jome masjidi imom-xatibi


Yurtdoshimiz,    ulug‘    fakih    Abu  Lays   Samarqandiyning   to‘liq    ismi       Nasr     ibn  Muhammad    ibn   Ahmad    ibn     Ibrohim    Abullays   as-Samarqandiy    al-Hanafiydir.   Tafsir,   fiqh  usul,  aqida,  zuhd ilmlari  bo‘yicha  ko‘plab  asarlar  yaratgan  buyuk  alloma,  Samarqand shayxulislomi bo‘lgan.   U  yashagan   davrda   yurtimizda   lug‘at,   tafsir,  hadis, fiqh ilmlari rivojlangan.        Mana   shunday   ilmiy  muhitda    yashab ijod etgan alloma samarali meros  qoldirgan.

                Allomaning tug‘ilgan yili sifatida muarrixlar hijriy 301-310 yillar orasi va 911 milodiy yilni ko‘rsatadilar. Ul zotning kunyasi Abu Lays, ya’ni “Laysning otasi” degani. “Lays” lug‘atda “sher”, “arclon” degan ma’noni bildiradi. U zotning Lays degan farzandlari bo‘lganmi yoki "Abu Turob" singari majoziy laqabmi, noma’lum. Har holda kunya ekani aniq.

            Al­­ fakih   Imomul huda   Shayxul  Islom   unvonlari  bilan   ham   mashxurdirlar.              

         Unvonlaridan biri “al-faqih” bo‘lib, bu unvon bilan u jahonga tanilgan. Alloma fiqh ilmida yuksak martabaga erishgan, o‘z zamonasida unga teng keladigan olim topilmas edi.

              Abullaysning  o‘zi  ham “al-faqih” laqabini yaxshi ko‘rar edi. Chunki, rivoyatlarga qaraganda, “Tanbehul g‘ofilin” kitobini yozgan vaqtlarida bir kecha u kishining tushlariga Nabiy sollallohu alayhi vasallam kirib, yozgan kitoblarini tutqazib: “Yo faqih! Kitobingni ol!” deb aytadilar. Uyg‘onganlarida kitoblarida Payg‘ambarimiz muborak qo‘llarini, izlarini ko‘radilar. Shundan keyin “Faqih” degan nomni sevadilar va u tufayli ko‘p barokotlarga noil bo‘ladilar.

        Ikkinchi unvonlari “Imomul-huda”.  “Hak yo‘l imomi” manosidadir.  Bu unvonda hazrat  Imom  Abu   Mansural -Moturidiy  bilan  barobardir.

     U zot  Samarqand  shayxul  islomi  bo‘lganlari  uchun   Shayxul  Islom   degan   nom  bilan  ham  chakirilgan  .

       Abullaysning vafoti haqida ham muarrixlar turli sanalarni ko‘rsatadilar. Dovudiy o‘zining “Tabaqot al-Mufassirin” kitobida 393-hijriy yilning jumod as-soni oyining seshanba 11-kechasida vafot etgan, degan. “Javohir al-mo‘zi’a”  asarida 373-seshanba kechasida, “Kashf az-zunun” asarida 376, yoki 383, yoki 375-hijriy yilda vafot etgan deyiladi. Ya’ni, alloma 985 va 1003-milodiy yillar orasida vafot etgan. Manbalarda uning oilasi haqida hech narsa yozib qoldirilmagan.

            Abu Lays Samarqandiydan barakali ilmiy meros qoldi. Ilm, fan, adab borasida qirqdan ziyod kitoblar tasnif etdilar. Fiqh, usuli din, tib va falsafa ilmlarida shuhrat va martaba qozondilar.

        Abu Lays as-Samarqandiy ilmiy-ma’naviy merosidan uning tafsirlari “Bahr al-ulum” (“Ilmlar dengizi”) nomli tafsirlari  alohida ahamiyat kasb etadi. U tafsirida Qur’onga to‘liq - "Fotiha" surasidan "Nas" surasigacha sharh bergan. Olim Muhammad sollallohu alayhi vasallam, sahobiy kiromlar, tobiiynlarning 2000 dan ortiq rivoyatlarini jamlagan va ulardan unumli foydalangan. Shu bilan birga, u asarda arab tilshunos olimlari asarlaridan, o‘z ijtihod-ra’yidan ham istifoda etgan. Uning ra’yi ijtihodi Qur’onning tarbiyaviy jihatlarini yoritishda namoyon bo‘ladi. Shu sababli, ushbu asar Movarounnahrda yaratilgan mo‘’tabar tafsirlardan bo‘lib, keyingi ko‘plab asarlarga manba bo‘lib xizmat qilgan. Hozirdaushbu tafsirning 77 nusxasi mavjud, ular Berlin, Myunxen, Leyden, Iyerusalim, Tunis, Stambul, Sankt Peterburg, Toshkent fondlarida saqlanmoqda.

         “Bo‘ston al-orifin” (“Oriflar Bo‘stoni”). Bu odob axloq masalalariga oid asar bo‘lib,   unda ta’lim tarbiyaga oid juda ko‘p tarixiy   voqealar, hikoyalar va hadislar keltirilgan. Asar  159 bobdan iborat bo‘lib,   uning “Ilm o‘rganish”, “Salom berish”, “Aql haqida aytilgan narsalar”, “Odob”, “Ovqat yeyish  qoidalari”,  “Ichkilik”,  “Tabobat”,  “Kasb”,  “Ilm  va adab fazilatlari”   kabi   boblari   ayniqsadiqqatga   sazovordir.   “Bo‘ston   al-orifin” juda keng tarqalgan asar bo‘lib, uning bosma va qo‘lyozma nusxalari turli   mamlakatlarning   kutubxonalarida  saqlanmoqda.   1815   yili   yozib tugatilgan qo‘lyozma va 1814 yil yozilgan


Ilmga suyanishing johilligingni , bo'yningga olishingdan yaxshiroq !!!

Abu Zar G'iforiy roziyallohu anhu.

@Tavhid_darslari_Aqida


Репост из: Fatvo.uz | Расмий фатво канали
016. Ҳилол ибн Хаббоб айтадилар: "Мен Саъид Жубайрга: "Одамлар ҳалок бўлишининг нима аломати бор?", дедим. У киши: "Ораларидан уламоларининг кетиши", дея жавоб қилдилар.

@muhammadodilofficial


Репост из: FATVO.UZ | Расмий канал
НАФЛ РЎЗАНИ САХАРЛИККА ТУРМАСДАН ТУТИШ ҲАМ МУМКИНМИ?
#рўза

589-CАВОЛ: Душанба, пайшанба кунлари рўза тутмоқчи бўлсам агар эрталаб саҳарликка туролмай уйқуда қолсаму, фақат ният қилиб ҳеч нарса емай тутсам бўладими?

ЖАВОБ: Бисмиллаҳир роҳманир роҳим. Умумий ҳолда рўза тутмоқчи бўлган киши субҳидан олдин туриб, саҳарлик қилиб олиши мустаҳаб амал саналади. Набий алаҳиссалом ҳадисларидан бирида: “Саҳар таомидан кундузги рўзага, қайлула уйқусидан тундаги қиёмга қувват олинглар”, - деганлар” (Ибн Можа ривояти).
Энди, бир одам уйқудан турди, эрталаб бомдодни ўқиди ва нонушта қилмоқчи бўлди-ю, турганидан бери ҳеч нарса емаганлигини эслаб, рўза тутгиси келиб қолди. Дарҳол ният қилиб нафл рўзани бошлаб юбораверса бўлади. Бу қоида бизнинг мазҳабимиздан ташқари Шофиъий, Ҳанбалий мазҳабларида ҳам шундай.
Ҳанафий мазҳаби уламоларимиз инсон бундай ҳолатда катта чошгоҳгача ният қилиб олса бўлаверади, деганлар. Бунга Оиша онамиз разияллоҳу анҳонинг ҳадиси далил бўлган. Эрталаб Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам унга: “Ейдиган бирор нарса борми?” деганларида, ҳеч нарса йўқлигини айтадилар. Шунда Онҳазрат соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ундай бўлса, мен рўза тутдим”, деб рўза тутишни бошлаган эканлар. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати
. @diniysavollar

Савол йўллаш
📲 @SavollarMuslimUzBot

▫️ Каналга уланиш▫️


Репост из: FATVO.UZ | Расмий канал
ИСО АЛАЙҲИССАЛОМ БОРАСИДАГИ ЭЪТИҚОДИМИЗ
#ақида

588-CАВОЛ: Халқ орасида Исо алайҳиссалом ҳақида турли эътиқодлар юради, аслида бу борада мусулмон кишининг эътиқоди қандай бўлиши керак?

ЖАВОБ: Бисмиллаҳир роҳманир роҳим. Исо алайҳиссалом Аллоҳнинг бандаси ва расулидирлар. Аллоҳ таоло деди: “Эй аҳли китоблар, динларингизда ҳаддан ошманглар, Аллоҳ ҳақида ҳақдан бошқасини айтманглар. Масиҳ Исо ибни Марям Аллоҳнинг пайғамбари, Унинг Марямга ташлаган калимаси ва У яратган руҳдир” (Нисо, 171-оят).
Одам алайҳиссалом ота ва онасиз туғилгани каби Исо алайҳиссалом ҳам отасиз туғилганлар. Оли Имрон сурасида бундай дейилган: “Исонинг Аллоҳ ҳузуридаги мисоли худди Одамники кабидир: уни тупроқдан яратиб, сўнгра: «Бўл!» деди ва у бўлди”. Исо алайҳиссалом қавмини ёлғиз Аллоҳга унга шерик қилмай ибодат қилишга чақирди. Қавмини соғлом ақида ва юксак ахлоқларга тарғиб қилди. Аллоҳ айтади: “Аллоҳ, албатта, менинг ҳам, сизларнинг ҳам Парвардигорингиздир. Унга қуллик қилинглар: тўғри йўл шудир!”.
Исо алайҳиссалом Муҳаммад алайҳиссаломнинг пайғамбар бўлиб келиши ҳақида башорат берганлар. Қуръони каримда у кишининг номидан: “...ва мендан кейин келувчи Аҳмад исмли Расулнинг башоратини бериш учун Аллоҳ сизларга юборган Пайғамбарман...”, дейилган.
Исо алайҳиссалом хочга михланмади ҳам, ўлдирилмади ҳам, балки Аллоҳ уни ўз ҳузурига кўтариб олди. Аллоҳ таоло айтганидек “Эй Исо, Мен сени олувчиман ва Ўз ҳузуримга кўтарувчиман”, (Оли Имрон, 55-оят). Шунингдек, яна бир жойда марҳамат қилади: “Биз Аллоҳнинг пайғамбари Исо Масиҳ ибн Марямни ўлдирдик», дейишгани учун жазоладик. Ваҳоланки, уни ўлдиришмаган ҳам, осишмаган ҳам, уларга шундай туюлди. Талашиб-тортишганлар унинг тўғрисида шубҳада қолишган. Бу ҳақда маълумотлари йўқ, фақат гумонга суянишади. Уни ўлдирмаганлари аниқ! Балки Аллоҳ уни ҳузурига кўтарган, Аллоҳ буюк ва ҳикматлидир”. (Нисо, 157-158-оятлар).
Охир замонда Исо алайҳиссалом қайтиб тушадилар ва Муҳаммад алайҳиссаломнинг шариати бўйича ҳукм қиладилар. Хочни синдирадилар ва чўчқани ўлдирадилар ҳамда жизяни бекор қиладилар. Каззоб Дажжолдан интиқом оладилар. Сўнг Исо алайҳиссалом ер юзида вафот этиб, дафн қилинадилар.
Қиёмат кунида барча одамлар маҳшарга ердан тирилтириб чиқарилгани каби у ҳам ердан чиқиб келади. Чунки юқорида айтилгани каби Исо алайҳиссалом ерга дафн қилинган бўладилар. Аллоҳ таоло айтади: “Биз сизларни ундан (ердан) яратдик, унга қайтарурмиз ва (қиёмат кунида) сизларни яна бошқатдан ундан чиқарурмиз”. (Тоҳа, 55-оят). Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати
. @diniysavollar

Савол йўллаш
📲 @SavollarMuslimUzBot

▫️ Каналга уланиш▫️

Показано 20 последних публикаций.

18

подписчиков
Статистика канала