Normal fiziologiya

🍑 Umumiy siydik tahlilidagi natijalarning me'yorlari va ózgarish sabalari :

1. Siydik rangi
---sariq somon rang.....norma
---to'q sariq rang.....organizmni suvsizlanishi, kam suyuqlik ichish
---oqish yoki rangsiz.....qandli diabet, qandsiz diabet, kòp suyuqlik ichish.
---achchiq qora choy rangi.....jigar kasalliklari, (gepatit, jigar yetishmovchiligida)
---qizil rang.....siydik yo'llari tosh kasalligi, qovuq saratoni, burak infarkti, pielonefrit, glamurelonefritda.
---qora rang....alkaptonuriya, Makiyafa Mikelli kasalligi, melanoma

2. Siydik shaffofligi
---shafoff, tiniq.....norma.
---xira....siydikda tuzlar, oqsillar, kòp miqdorda infeksiyalar mavjudligi.

3. Siydik zichligi
---1012--1020.....norma
---1010 dan past.....qandsiz diabet, buyrak etishmovchiligi, diuretiklarni kòp qo'llash, ko'p suyuqlik ichish.
---1030 dan yuqori.....qandli diabet, glomerulonefrit, nefrotik sindrom, diuretik va antibiotiklarni yuqori do'zada qo'llash, xomiladorlik toksikozi, kam suyuqlik ichish, buyrak va siydik yo'llari infeksiyasida.


4. Siydikdagi oqsillar.
---0.033% gacha.....norma
---0.033% yuqori.....buyrak kasalliklari, o'tkir glomerulonefrit, surunkali pielonefrit, diabetik nefropatiya, siydik yo'llari va siydik pufagi yallig'lanishi, alkergik reaksiya, yurak etishmovchiligida.

5. Siydikdagi glyukoza.
---glyukoza bo'lmaydi....norma
--- glyukoza mavjudligi....qandli diabet, nefrotik sindrom, o'tkir pankreatit, buyrak diabeti, Kushinga sindromi, feoxiromositoma, homiladorlik, shirinlikni ortiqcha iste'mol qilish.
(Siydik yo'llari o'tkir yallig'lanishi va menstraul sikl davrida siydikda glyukoza chiqishi yolg'on natija bo'lishi mumkin!!!)

6. Siydikda keton tanachalar.
---mavjud emas.....norma
---keton tanachalar mavjudligi....qandli diabet, alkogoldan o'tkir zaxarlanish, og'ir toksikoz, o'tkir pankreotit, uzoq muddatli ochlik, tireotoksikoz, Itsengo Kushinga kasalligida.

7. Siydikda billurubin
---mavjud emas.....norma
Billurubin mavjud.....gaptit, jigar yetishmovchiligi, jigar serrozi, o't xalta tosh kasalligi, Villibrand kasalligi, bezgakda.

8. Siydikda gemoglobin.
---mavjud emas.....norma
---gemoglobin mavjud.....gemolotik kasallik, begak, kuyishlar, keng ko'lamli miokard infarkti, zamburuĝlar va sulfanilamid preparatlari bilan zaxarlanishda.

9. Siydikda leykotsitalar
---0 dan 3-6 tagacha....norma
---6 tadan ko'p.....pielonefrit, glomerulonefrit, siydik yo'llari infeksiyali yallig'lanishi, sistit, prostatit, prostata saratoni, siydik yo'llari tosh kasalligida.

10. Siydikda eritrotsitlar.
---0 dan 3 tagacha.....norma
---3 tadan ko'p.....o'tkir galmerulonefrit, nefrotik sindrom, buyrak tosh kasalligi, buyrak infarkti, burak va siydik pufagi saratonida.

11. Siydik epiteliy.
--- 10 tagacha.....norma
--- 10 tadan ko'p.....sistit, siydik yo'llari yallig'lanishi, buyraklar nefrozida.

11. Siydikda tuzlar
---mavjud emas.....norma
---tuzlar mavjudligi.....tananining suvsizlanishi, podagra, siydik diatezasi, buyrak yetishmovchiligi, o'tkir va surunkali nefrit, chaqaloqlik davrida.

12. Siydikda bakteriya va zamburug'lar.
--- mavjud emas.....norma
---zamburug'lar va bakteriyalar mavjud.....sistit, uretrit, prostatit, vulvovagenit, analiz topshirishda gigena qoidalariga rioya qilmaslik.

📼 Bugun obuna boʻlish bepul
🍋 @TIBBIY_FIZIOLOGIYA

Progesteron

Hosil bo‘lish manbalar:

● Sarigʻ tana (corpus luteum)
● Yoʻldosh (placenta)
● Buyrak usti bezi qobigʻi (adrenal korteks)
● Moyak (testes)

Tugʻruqdan keyin progesteron va estrogen miqdorining pasayishi prolaktinni faollashtiradi, bu esa laktatsiya jarayonini boshlashga olib keladi. Progesteron mavjudligi ovulyatsiya sodir boʻlganidan dalolat beradi.

Progesteron – homiladorlikni qoʻllab-quvvatlovchi gormon. Prolaktin esa – sut ishlab chiqarishga javob beradi.

Vazifalari:

Luteal fazada:
○ Progesteron urugʻlangan tuxum hujayrasi bachadonga oʻrnashishi uchun zarur sharoit yaratadi:

○ Endometriy bezlarining shilliq ajratishini va spiral arteriyalarning rivojlanishini ragʻbatlantiradi.

○ Bachadon boʻyni shilliq qavatini qalinlashtiradi, bu esa sperma kirishini cheklaydi.

○ Endometriyning giperplaziyasini oldini oladi.

○ Tana haroratini oshiradi.

○ Estrogen retseptorlarini kamaytiradi.

○ LH va FSH (gonadotropinlar) sekretsiyasini pasaytiradi.

Homiladorlik davrida:

● Endometriy qavatini va homiladorlikni saqlab turadi.

● Myometriyning (bachadon mushaklari) qoʻzgʻaluvchanligini kamaytiradi, bu esa qisqarishlar chastotasini va intensivligini pasaytiradi.

● Prolaktinning sut bezlariga taʼsirini susaytiradi, bu esa sut ishlab chiqarishni homiladorlik davrida emas, balki tugʻruqdan keyin boshlanishini taʼminlaydi.

© Space_Med

➡️ @Tibbiy_fiziologiya — foydali kanal

✍ Fiziologiyani qanday oʻrganish kerak?

🦾 Sunʼiy intellekt:

- Normal odam fiziologiyasini oʻrganish uchun quyidagi tartibni amalga oshirishingiz mumkin:

1. Tadqiqot: Fiziologiya haqida umumiy bilimlarni oʻrganish uchun muhimdir. Fiziologiya asoslarini, asosiy konseptlarini va protsesslarni tushunish uchun ilmiy tadqiqotlar bilan tanishish tavsiya etiladi.

2. Anatomiya: Normal odam fiziologiyasini tushuntirish uchun anatomiya rivojlanishi ham muhimdir. Organlarning joylashuvi, ularning funksiyalari va ularga bogʻliq boʻlgan vositalar haqida tushuntirishga intiladi.

3. Biokimyo: Biokimyo, qanday qilib molekulyar protsesslar orqali organlarning va tarkibdagi kimyoviy elementlarning faoliyatini oʻrganadi. Biokimyo prinsiplarini oʻrganib, normal odam fiziologiyasining asosiy kimyoviy protsesslarini tushunishingiz kerak.

4. Funksional sistemalar: Normal odam fiziologiyasi bir necha funksional sistemalardan iboratdir, masalan, nervlar sistema, kardiovaskulyar sistema, endokrin sistema va boshqa sistemalar. Bu sistemalarning har birining funktsionalligini va ularga tegishli protsesslarni tushuntirish uchun ularning asosiy konseptlarini oʻrganishingiz kerak.

5. Klinik oʻzgarishlar: Normal odam fiziologiyasini oʻrganishning bir qismi, klinik oʻzgarishlarning (kasalliklar, jarohatlar, davolash usullari va boshqa amallar) normal protsesslarga qanday ta'sir qilishi haqida tushuntirishni oʻz ichiga oladi. Buning uchun tibbiyoetikani va klinik tadqiqotlarni oʻrganishingiz kerak.

6. Praktika: Odam fiziologiyasini tushuntirishda amaliy mashgʻulotlar muhim ahamiyatga ega. Laboratoriya ishlari, simulatsiya va boshqa amaliyotlar orqali normal odam fiziologiyasini koʻrishda tajriba va praktika muhimdir.

Bu tartibni amalga oshirib, normal odam fiziologiyasini toliq va tushuntirgan holda oʻrganishingiz mumkin.

➡️ @Tibbiy_fiziologiya — foydali kanal

Foydali link:

👉 Anatomiyani o‘rganayotganlar uchun barcha materiallar jamlangan

👆 Shu yozuv ustiga bosing. 👆

#RAAS #Nefrologiya #USMLE

🔰RENIN-ANGIOTENSIN-ALDOSTERON SISTEMASI (RAAS)

🔹Vazifasi:
Qon bosimi va suyuqlik balansini boshqaradi

🔹Mexanizmi:
Past qon bosimi / past qon hajmi → Buyraklardagi Renin chiqariladi (yukstaglomerulyar hujayralardan).
Renin jigar tomonidan ishlab chiqarilgan Angiotenzinogenni → Angiotenzin I ga aylantiradi.
O'pka qon-tomirlaridagi endoteliydan ishlab chiqariladigan ferment → Angiotenzin-Aylantiruvchi Ferment ("AПФ") esa Angiotenzin I ni Angiotenzin II ga aylantiradi.

🔹Angiotenzin II 3 ta kuchli ta’sir ko‘rsatadi:
- Vazokonstriksiya → Qon bosimini oshiradi!
- Buyrak usti bezlaridan Aldosteron chiqarilishini rag‘batlantiradi → Buyraklar Na⁺ saqlaydi (va suv ham ergashadi).
- ADG (Antidiuretik gormon)ni oshiradi → Buyraklarda suv qayta so‘riladi.

🔹Klinik Qo‘llanish:
- Gipertenziya ? "AПФ" ingibitorlari (masalan, lizinopril) yoki Angiotenzin II reseptor blokatorlari (ARB)yordamida bu yo‘lni bloklab, qon bosimini tushiring!
- Yurak yetishmovchiligi ? RAAS blokatorlari suyuqlik ortiqchaligini kamaytiradi va yurakning zararli o‘zgarishlarini oldini oladi.
- Surunkali buyrak yetishmovchiligi ? RAASni to‘xtatish glomerulyar ortiqcha filtratsiyani kamaytirib kasallik rivojlanishini sekinlashtiradi!

🔹RAAS blokadasi nojo'ya ta'siri:
1) ACE Ingibitorlari yo'tal keltirib chiqarishi mumkin, chunki bradikinin miqdori oshadi ( "AПФ" bloklanishining nojo'ya ta’siri).
2) Angioedema ham yuz berishi mumkin—yuzda shish paydo bo‘lgan bemorlarga ehtiyot bo‘ling!
3) Giperkalemiya RAAS blokatorlari bilan yuzaga kelishi mumkin, chunki aldosteron odatda K⁺ chiqarilishiga yordam beradi.

🔹Klinik Maslahat:
Agar bemorda "AПФ" ingibitorlariga javob bermaydigan gipertenziya kuzatilsa, buyrak arteriyasi stenozini o‘ylab ko‘ring! Buyraklar ko‘proq renin chiqaradi, bu esa qon bosimini oshiradi!
Buyrak ultratovush tekshiruvi yoki KT angiogrammasi tashxisni tasdiqlashi mumkin.

💡 ESDA TUTING: RAAS tizimini o‘rganish sizga "AПФ" ingibitorlari va ARB kabi muhim davolash usullarini tushunishga yordam beradi. Bu bilimlarni klinikada qo‘llang va imtihonlarda muvaffaqiyat qozoning! 🎯

❗️Bu postni saqlab qo‘ying va keyingi kelayotgan imtihonlaringizdan oldin tezkor takrorlash uchun foydalaning, deya habar bermoqda "patomauz" kanali.

📼 Bugun obuna boʻlish bepul
🍋 @TIBBIY_FIZIOLOGIYA