تُکْتَم: نام دخترانه به زبان باستانی نَوبه¬ای. به صورت تَکْتَم نيز گفته شده است. نام مادر امام رضا (ع).
مادر امام رضا (ع) بانویی از اهالی نوبه «اَلنَّوْبَة» (جنوب مصر و شمال سودان) بوده و ظاهراً نام اصلی ایشان تُکتَم بوده و امام کاظم (ع) ایشان را نَجْمَة (یعنی ستاره) و خَیْزُران (یعنی نی) صدا می¬زده است. (حیات فکری و سیاسی امامان شیعه علیهم السلام، رسول جعفريان، صفحه¬های ۴۲۵ – ۴۲۶).
دربارۀ اصل ايشان، افزون بر «نوبه» گفته شده از «مارسی» در جنوب فرانسه¬اند. (در مكتب آل محمّد، صفحۀ 30)
همچنين گفته شده از «اَلْمَغرِب» در شمال غرب آفريقا می¬باشند.
دانشنامه‌ی نام‌ها و واژه‌ها. عادل اشکبوس. انتشارات مدرسه.