نخواستن
احمد شهدادی
در فلسفه رواقی رسیدن به مرحله نخواستن، حقیقت معنا و کمال زندگی است. جهان(Kasmopolis) وطن انسان و مطابق با ساخت و ساختار خود اوست. اگر انسان در پی معنای زندگی است، باید وارستگی و بیآلایشی را پیشه خود کند و از شهوت و غضب و رذائل اخلاقی بپرهیزد.
کم خواستن و به کم قانع بودن و صرفهجویی (Frugality)، «فلسفه قناعت» رواقیان است. آرامش روحی و آسایش خاطر را نباید فدای چیزی کرد و زندگی را باید آسان گرفت و آسان خواست. در این حال، طلب فضیلت معنای زندگی میشود و حرص و ولع به مال و جاه، آن معنا را به محاق میبرد.
مشهور است که زنون رواقی گفته است: «فلسفه باغی است که دیوار آن منطق است، درختان آن طبیعیات و میوههای آن اخلاقاند.» سه فیلسوف مهم رواقی، یعنی سنکا، اپیکتتوس و مارکوس اورلیوس، در آثار بر جای مانده از خود چنین فلسفهای را تبیین میکنند.
معلوم است که این مفهوم با اخلاق رایج زندگی در دنیای امروز تعارض دارد. زندگی برای خیلیها یعنی پول بیشتر، خانه بزرگتر، ماشین گرانتر، ظاهر زیباتر، آسایش و رفاه افزونتر. امروزه قناعت و سادگی، این وجه مهم و تعیینکننده معنای زندگی و رضایت از آن، از یاد رفته و زیر ابرهای سیاه زیادهخواهی پنهان شده.
اشتباه نشود. نیازهای اصلی و اولیه زندگی، ضروریاتاند و بدون برآوردن آنها نمیشود زندگی سالم و آرام داشت. منظور دقیقاً باری است که کلمههای زیادهخواهی و افزونطلبی و حرص و طمع دارند. داشتن بد نیست، تعلق بد است. مال و ثروت و زندگی مرفه بد نیست، حرص و زیادهخواهی بد است. مصرف بد نیست، اسراف بد است. فیلسوف رواقی میگوید: بهترین علاج آنچه با زندگی عقلانی نمیسازد، نخواستن است. نخواستن هم آسان نیست.
T.me/Truestoiclife
احمد شهدادی
در فلسفه رواقی رسیدن به مرحله نخواستن، حقیقت معنا و کمال زندگی است. جهان(Kasmopolis) وطن انسان و مطابق با ساخت و ساختار خود اوست. اگر انسان در پی معنای زندگی است، باید وارستگی و بیآلایشی را پیشه خود کند و از شهوت و غضب و رذائل اخلاقی بپرهیزد.
کم خواستن و به کم قانع بودن و صرفهجویی (Frugality)، «فلسفه قناعت» رواقیان است. آرامش روحی و آسایش خاطر را نباید فدای چیزی کرد و زندگی را باید آسان گرفت و آسان خواست. در این حال، طلب فضیلت معنای زندگی میشود و حرص و ولع به مال و جاه، آن معنا را به محاق میبرد.
مشهور است که زنون رواقی گفته است: «فلسفه باغی است که دیوار آن منطق است، درختان آن طبیعیات و میوههای آن اخلاقاند.» سه فیلسوف مهم رواقی، یعنی سنکا، اپیکتتوس و مارکوس اورلیوس، در آثار بر جای مانده از خود چنین فلسفهای را تبیین میکنند.
معلوم است که این مفهوم با اخلاق رایج زندگی در دنیای امروز تعارض دارد. زندگی برای خیلیها یعنی پول بیشتر، خانه بزرگتر، ماشین گرانتر، ظاهر زیباتر، آسایش و رفاه افزونتر. امروزه قناعت و سادگی، این وجه مهم و تعیینکننده معنای زندگی و رضایت از آن، از یاد رفته و زیر ابرهای سیاه زیادهخواهی پنهان شده.
اشتباه نشود. نیازهای اصلی و اولیه زندگی، ضروریاتاند و بدون برآوردن آنها نمیشود زندگی سالم و آرام داشت. منظور دقیقاً باری است که کلمههای زیادهخواهی و افزونطلبی و حرص و طمع دارند. داشتن بد نیست، تعلق بد است. مال و ثروت و زندگی مرفه بد نیست، حرص و زیادهخواهی بد است. مصرف بد نیست، اسراف بد است. فیلسوف رواقی میگوید: بهترین علاج آنچه با زندگی عقلانی نمیسازد، نخواستن است. نخواستن هم آسان نیست.
T.me/Truestoiclife