Xovos tuman sanitariya epidemiologik osoyishtalik va jamoat salomatligi bo"limi Rasmiy kanal

9 dekabr – Butunjahon korrupsiyaga qarshi kurashish kuni

‼️ Korrupsiya illati har qanday davlat va jamiyatning siyosiy-iqtisodiy rivojlanishiga jiddiy putur yetkazib, inson huquq va erkinliklarining poymol bo‘lishiga olib keladi.

📌Korrupsiya bu – mansab mavqeidan shaxsiy maqsadlarda foydalanish bilan bog‘liq bo‘lgan jinoyat turi hisoblanadi. Korrupsiya faoliyati xufyona iqtisodiyotning asosiy turlaridan biridir. Aksariyat hollarda korrupsiya deganda, davlat xizmatchilari tomonidan shaxsiy manfaatlarni ko‘zlab boylik orttirish maqsadida xalqdan pora olish, qonunga xilof ravishda pul daromadlarini qo‘lga kiritish tushuniladi. 

🔹Korrupsiya – davlat organlari xodimlari moddiy yoki mulkiy yo‘sinda g‘ayriqonuniy shaxsiy naf ko‘rish maqsadida o‘z xizmat mavqeidan foydalanishida ifodalanadigan ijtimoiy hodisadir.

🔹Davlatimiz rahbarining ta’biri bilan aytganda, biz davlatning nazorat funksiyalarini qancha kuchaytirsak, nazorat bilan shug‘ullanuvchi davlat tuzilmalari va organlarini qancha ko‘paytirsak, amaldorlarning zo‘ravonligi va korrupsiya shuncha avj olaveradi.

🔹Prezidentimiz tomonidan korrupsiya masalasiga alohida e’tibor qaratilib, jamiyatni “halollik vaksinasi bilan emlash” zaruriyati xaqidagi fiklari bu borada aytilgan eng to‘g‘ri fikr, deb tan olinganligini e’tirof etishimiz lozim.

🔹Ushbu chora-tadbirlarga e’tibor qaratadigan bo‘lsak, birinchi navbatda, tizim xodimlarini korrupsiyaga qarshi kurashish bo‘yicha amaldagi qonunchilik hujjatlari bilan to‘liq tanishtirib chiqish va shu bo‘yicha TEST sinovlari o‘tkazishdan iborat.

🔹Chunki har bir xodim amaldagi  qonun hujjatlari mazmun-mohiyatini bilmas ekan, korrupsiyaga qarshi kurashishni ham bilmasligi aniq.

Sanepidqo'mita Toshkent shahar boshqarmasi
Axborot xizmati

Telegram | Instagram |Web sayt

BOTULIZM KASALLIGI O‘LIM BILAN TUGASHI MUMKIN!

‼️ Oxirgi vaqtlarda Respublikamizning aksariyat shahar va tumanlarida aholi orasida ovqatdan zaharlanishning eng og‘ir turi, jumladan “Botulizm” kasalligi uchrab turmoqda.

☑️Holat yuzaga kelishi oqibatida jabrlanganlar o‘z vaqtida tibbiy yordamga murojaat etmasligi ushbu kasallikning og‘ir kechishi, o‘lim bilan tugashi hatto yosh bolalar o‘rtasida qayd etilmoqda.

☑️ Botulizm kasalligini chaqiruvchi mikroblar ko‘pincha sabzavotlar, qo‘ziqorin, go‘sht va baliq mahsulotlaridan tayyorlash texnologiyasiga rioya etmasdan uy sharoitida tayyorlangan, sifatsiz konserva mahsulotlarida ko‘payib, ularni inson iste’mol qilganida, jarohatlangan teri yoki og‘ziga solganida kasallik rivojlanishi mumkin.

☑️ Oziq-ovqat mahsulotlariga botulizm qo‘zg‘atuvchilari turli yo‘llar bilan o‘tadi. Masalan go‘shtga – hayvon so‘yilayotganda, nimtalanayotganda, baliqlarga esa qoplamalaridan yoki ichaklaridan tushishi mumkin. Ba’zi hollarda botulizm tuzlangan baliqlar orqali tarqalishi mumkin.

🥔🧅🍎 Sabzavot, mevalar va qo‘ziqorinlarga botulizm qo‘zg‘atuvchilarini sporalari asosan tuproqdan o‘tadi. Botulizm qo‘zg‘atuvchilari tashqi muhitga o‘ta chidamli bo‘lib, 100 haroratda 6 soat, 120 gradusda esa 10 daqiqagacha tirik bo‘ladi.

✅ Botulizm sporalari qulay sharoitga tushib qolganda, ko‘payib o‘zidan toksin ajratib chiqaradi. Sporalarni ko‘payishi va o‘zidan toksin ajratib chiqarishi uchun kislorodsiz muhit qulay hisoblanadi. Shu sababli, botulizm qo‘zg‘atuvchilari konservalangan mahsulotlarda, vetchina, kolbasa va baliqlarda yaxshi rivojlanadi.

📈 Sporalarni rivojlanishi uchun 22-37 daraja eng qulay hisoblanadi. 14 haroratdan past darajada, 10 foizli osh tuzi eritmasida va 55 foizdan yuqori shakarli muhitda toksin ishlab chiqarishi to‘xtaydi.

KASALLIK BELGILARI:

‼️ Botulizm tayoqchasining ishlab chiqargan zahari qonga tez so‘riladi va juda kuchli ta’sir qiladi. Kasallikning yashirin davri 2 soatdan 8-10 kungacha, hatto 21 kungacha cho‘zilishi mumkin.

✅ Botulizm kasalligida markaziy nerv tizimi zararlanishi belgilari kuzatiladi. Botulizm toksinlari bilan zararlangan oziq-ovqatlarni iste’mol qilgandan keyin 2-3 soat ichida, ba’zi hollarda esa, bir sutkadan keyin, zaharlangan kishining oshqozoni behuzur bo‘lib, qayd qiladi. Bosh qattiq og‘riydi, og‘iz bo‘shlig‘i va tomoq yo‘llari quriydi. Ko‘zi xiralashib, narsalar qo‘shaloq bo‘lib ko‘rinadi (diplopiya), qovoqlari tushib ketadi (ptoz), bemor yutinishga, chaynashga qiynaladi.

✅ Botulinotoksinga asab tizimi, ayniqsa, kuchli sezgir bo‘lganligi uchun, meningial simptomlar kuzatiladi. Nafas olish, yutish va yurak urish reflekslarining buzilishi oqibatida o‘lim holatlari kuzatiladi.

✅ Botulizm kasalligida shifokor kelgunga qadar bemorga ko‘p miqdorda suyuqlik berish tavsiya qilinadi. Bu esa, oshqozon-ichak yo‘lida mikroblarning zaharli ta’sirini bir muncha pasaytiradi. Unga qarshi zardob bemorga faqatgina shifoxona sharoitida qilinadi.

‼️ Hozirda botulizm qo‘zg‘atuvchilarining 6 ta: A, B, C, D, Е, R turlari aniqlangan bo‘lib, eng ko‘p tarqalgan turlari A, B, Е hisoblanadi. Davolashda spetsifik botulizm toksinlarini neytralizatsiya qiluvchi anatoksinlardan foydalaniladi. Eng kuchli toksin A, eng kuchsiz esa С turi hisoblanadi.

📲Rasmiy sahifalarimiz:
Telegram|Facebook|Instagram|You tube