ORZUDAGI FARZAND TA’RIFI.
Nufuzli bir tashkilotning kadrlar boshlig‘i qo‘ng‘iroq qilib, Undan otasi qaysi shifoxonada davolanayotgani bilan qiziqdi. U shoshib qoldi, sababi shu kungacha otasidan biror marta xabar olmagandi. Lekin sirni boy bermadi:
- Men hozir shifoxonaning, bo‘limning nomini, palataning raqamini yozib beraman.
- Tezlating, yangi tayinlangan rahbarimiz so‘rayaptilar. Bugun borib, xabar olar ekanlar.
- Albatta tezlataman.
U kadrlar boshlig‘ining bu gapidan turli o‘ylarga toldi. “Rahbar ham xodimning otasidan xabar oladimi? Ishqilib tinchlikmikan? Nega birdan bunday yo‘l tutadi? Yoki otam shikoyat qilib, ishxonamga qo‘ng‘iroq qildilarmi? Nega? Nega? Nega?”
Tinmay yog‘ilayotgan shu kabi savollardan Uning boshiga og‘riq kirdi. Lekin tezda o‘zini qo‘lga olib, hovlida otasi bilan birga yashaydigan ukasiga qo‘ng‘iroq qildi. Otasining davolanayotgan shifoxonasi to‘g‘risidagi ma’lumotlarni olib, qog‘ozga tushirdida, kadrlar boshlig‘ining oldiga olib kirib ketdi...
Tushlik vaqtida ko‘ngli notinch bo‘lib, shifoxona yo‘l oldi...
- Ha, o‘g‘lim tinchlikmi, yo‘qlab qolibsan?
- Assalomu alaykum, dada, uzr, ishlar ko‘payib ketib, hech vaqt topa olmayotgan edim...
- Vaalaykum assalom, 10 kun deganda endi otangni ko‘rish uchun vaqt topdingmi?
- Dada, uzr...
- Bundan oldin ham ikki marta onang bilan birga shifoxonada davolanganimizda kelish u yoqda tursin, hatto qo‘ng‘iroq ham qilmagan eding... Birdaniga vijdoning uyg‘ondimi, to‘g‘risini ayt, nima bo‘ldi?
- Dada, sizni sog‘ingan edim...
- To‘g‘risini ayt deyapman senga, nima bo‘ldi?
- Dada... bugun boshlig‘imiz sizdan xabar olgani kelar ekanlar...
- Gap buyoqda degin. Mayli, kelsin, men sen to‘g‘ringda hammasini aytaman. Shifoxonaga biror marotaba kelmasligingni, oʻylab ota- onangdan xabar olmasligingni, o‘tgan yili hovlini sotamiz deb to‘palon qilganingni... qay biridan boshlasam ekan...
U dadasining bu gaplari oldida lom-mim deya olmay qoldi va bo‘shashgancha ishxonasiga qaytdi...
Kechki payt qo‘ng‘iroq qilib, boshliq so‘rayotganini aytishdi. U ming xil xayollar bilan rahbarnining oldiga kirdi...
- Men bugun sizning otangizdan xabar olib kelgandim. Anchagacha gaplashdik. Men sizni bunday farzand ekanligingizni bilmay yurgan ekanman...
U rahbarining gapidan tobora kichrayib, go‘yoki yerga kirib borardi... Boshliq esa gapida davom etardi.
- To‘g‘risi, boshida dadangizning gaplarga ishonmadim. Nahotki farzand shu darajada bo‘lishi mumkin? Lekin, otangizning bu gaplarni chin yurakdan aytganlariga shubha yo‘q, siz to‘g‘ringizda anchagina ma’lumotlarga ega bo‘ldim.
U uyatdan tamom bo‘ldi. Qaniydi moʻjiza yuz berib, yer yorilsa-yu, kirib ketsa. “Endi men bu yerda ishlay olmayman, sharmanda bo‘ldim. Hozir boshliqning oldidan chiqaman-u, bo‘shash to‘g‘risida ariza yozaman”. Uning hayolida faqat shu fikr aylanardi. Lekin rahbarining so‘nggi gaplaridan u karaxt ahvolga tushdi:
- Biz shunday inson bilan bir jamoada ishlayotganimizdan faxrlanamiz. Qani endi hamma ham o‘z otasini sizdek hurmat qilsa, ardoqlasa! Bizning farzandlarimiz sizga o‘xshashlarini chin yurakdan istardik. Siz mehnat qilayotgan bo‘limda rahbar joyi vakant ekan. Kadrlar boshlig‘iga topshiriq berdim, buyruq tayyorlayapti. Ertadan sizni shu bo‘limga mudir qilib tayinladim. Ishlaringizga omad!
U rahbarning oldidan chiqar ekan, umuman hech narsaga tushunmasdi. O‘zi hozir nimalar bo‘ldi? Qanaqa mudir? Nega U bilan faxrlanishadi? Otasi nimalar degan? Savollar tinmay yog‘ilardi...
U ishxonasidan chiqib, supermarketga kirib, yaxshilab xarajat qildi-da, otasini ko‘rgani yo‘l oldi. Borsa, dadasi hovlida sayr qilib yurgan ekan. Tashrif buyuruvchilar uchun ajratilgan joyga borib, o‘tirishdi.
- O‘g‘lim, bugun rahbaring kelgan edi, baraka topsin yaxshi inson ekan. 80 yoshdan oshgan otasi bor ekan. Shunaqangi hurmatini joyiga qo‘yar ekan, men ham bo‘sh kelmadim, seni maqtadim.
Nufuzli bir tashkilotning kadrlar boshlig‘i qo‘ng‘iroq qilib, Undan otasi qaysi shifoxonada davolanayotgani bilan qiziqdi. U shoshib qoldi, sababi shu kungacha otasidan biror marta xabar olmagandi. Lekin sirni boy bermadi:
- Men hozir shifoxonaning, bo‘limning nomini, palataning raqamini yozib beraman.
- Tezlating, yangi tayinlangan rahbarimiz so‘rayaptilar. Bugun borib, xabar olar ekanlar.
- Albatta tezlataman.
U kadrlar boshlig‘ining bu gapidan turli o‘ylarga toldi. “Rahbar ham xodimning otasidan xabar oladimi? Ishqilib tinchlikmikan? Nega birdan bunday yo‘l tutadi? Yoki otam shikoyat qilib, ishxonamga qo‘ng‘iroq qildilarmi? Nega? Nega? Nega?”
Tinmay yog‘ilayotgan shu kabi savollardan Uning boshiga og‘riq kirdi. Lekin tezda o‘zini qo‘lga olib, hovlida otasi bilan birga yashaydigan ukasiga qo‘ng‘iroq qildi. Otasining davolanayotgan shifoxonasi to‘g‘risidagi ma’lumotlarni olib, qog‘ozga tushirdida, kadrlar boshlig‘ining oldiga olib kirib ketdi...
Tushlik vaqtida ko‘ngli notinch bo‘lib, shifoxona yo‘l oldi...
- Ha, o‘g‘lim tinchlikmi, yo‘qlab qolibsan?
- Assalomu alaykum, dada, uzr, ishlar ko‘payib ketib, hech vaqt topa olmayotgan edim...
- Vaalaykum assalom, 10 kun deganda endi otangni ko‘rish uchun vaqt topdingmi?
- Dada, uzr...
- Bundan oldin ham ikki marta onang bilan birga shifoxonada davolanganimizda kelish u yoqda tursin, hatto qo‘ng‘iroq ham qilmagan eding... Birdaniga vijdoning uyg‘ondimi, to‘g‘risini ayt, nima bo‘ldi?
- Dada, sizni sog‘ingan edim...
- To‘g‘risini ayt deyapman senga, nima bo‘ldi?
- Dada... bugun boshlig‘imiz sizdan xabar olgani kelar ekanlar...
- Gap buyoqda degin. Mayli, kelsin, men sen to‘g‘ringda hammasini aytaman. Shifoxonaga biror marotaba kelmasligingni, oʻylab ota- onangdan xabar olmasligingni, o‘tgan yili hovlini sotamiz deb to‘palon qilganingni... qay biridan boshlasam ekan...
U dadasining bu gaplari oldida lom-mim deya olmay qoldi va bo‘shashgancha ishxonasiga qaytdi...
Kechki payt qo‘ng‘iroq qilib, boshliq so‘rayotganini aytishdi. U ming xil xayollar bilan rahbarnining oldiga kirdi...
- Men bugun sizning otangizdan xabar olib kelgandim. Anchagacha gaplashdik. Men sizni bunday farzand ekanligingizni bilmay yurgan ekanman...
U rahbarining gapidan tobora kichrayib, go‘yoki yerga kirib borardi... Boshliq esa gapida davom etardi.
- To‘g‘risi, boshida dadangizning gaplarga ishonmadim. Nahotki farzand shu darajada bo‘lishi mumkin? Lekin, otangizning bu gaplarni chin yurakdan aytganlariga shubha yo‘q, siz to‘g‘ringizda anchagina ma’lumotlarga ega bo‘ldim.
U uyatdan tamom bo‘ldi. Qaniydi moʻjiza yuz berib, yer yorilsa-yu, kirib ketsa. “Endi men bu yerda ishlay olmayman, sharmanda bo‘ldim. Hozir boshliqning oldidan chiqaman-u, bo‘shash to‘g‘risida ariza yozaman”. Uning hayolida faqat shu fikr aylanardi. Lekin rahbarining so‘nggi gaplaridan u karaxt ahvolga tushdi:
- Biz shunday inson bilan bir jamoada ishlayotganimizdan faxrlanamiz. Qani endi hamma ham o‘z otasini sizdek hurmat qilsa, ardoqlasa! Bizning farzandlarimiz sizga o‘xshashlarini chin yurakdan istardik. Siz mehnat qilayotgan bo‘limda rahbar joyi vakant ekan. Kadrlar boshlig‘iga topshiriq berdim, buyruq tayyorlayapti. Ertadan sizni shu bo‘limga mudir qilib tayinladim. Ishlaringizga omad!
U rahbarning oldidan chiqar ekan, umuman hech narsaga tushunmasdi. O‘zi hozir nimalar bo‘ldi? Qanaqa mudir? Nega U bilan faxrlanishadi? Otasi nimalar degan? Savollar tinmay yog‘ilardi...
U ishxonasidan chiqib, supermarketga kirib, yaxshilab xarajat qildi-da, otasini ko‘rgani yo‘l oldi. Borsa, dadasi hovlida sayr qilib yurgan ekan. Tashrif buyuruvchilar uchun ajratilgan joyga borib, o‘tirishdi.
- O‘g‘lim, bugun rahbaring kelgan edi, baraka topsin yaxshi inson ekan. 80 yoshdan oshgan otasi bor ekan. Shunaqangi hurmatini joyiga qo‘yar ekan, men ham bo‘sh kelmadim, seni maqtadim.