#علوم_و_فنون_ادبی
#مجاز #استعاره #کنایه

⬅️تفاوت (مجاز /استعاره/کنایه)
🔽🔽🔽🔽

_این سه آرایه در ادبیات فارسی معنی واقعی ندارند.

#مجاز: 🔻🔻🔻🔻

چنان چه واژه ای در معنی واقعی اش به کار نرود "مجاز" است.
به عبارتی ساده چنان چه به جای چیزی "محل یا جز و کل" چیزی را به کار ببریم:

✅بر آشفت ایران و برخاست گرد.
✅به کشتن دهی سر به یک بارگی
✅دست در حلقه ی آن زلف دوتا نتوان کرد.
✅مر زبان را مشتری جز گوش نیست.
✅همت حافظ و انفاس سحر خیزان بود
که زبند غم ایام نجاتم دادند

⏺در مثال های بالا:

ایران مجاز از "مردم" به علاقه ی محل /سر مجاز از "کل وجود "به علاقه ی جز/
دست مجاز از"انگشت "به علاقه ی کل/زبان مجاز از "سخن"به علاقه ی ابزار/انفاس مجاز از "سخنان یا نصایح" به علاقه ی سببیه است.

#استعاره : 🔻🔻🔻🔻

استعاره نیز نوعی مجاز به علاقه تشبیه است ،چرا که "مشبه به "را به جای مشبه به کار می بریم .

✅غضنفر(شیر)بزد تیغ بر گردنش
✅دلا تا کی در این زندان فریب این و آن بینی .
✅ای دیو سپید پای دربند
در مثال های بالا چه وازه هایی غیر واقعی یعنی در اصل "مشبه به "اند؟

غضنفر :استعاره از "حضرت علی"
زندان: استعاره از "دنیا"
دیو سپید:استعاره از "دماوند"

#کنایه: 🔻🔻🔻🔻

هرگاه "افعال مرکبی "را در غیر معنی ظاهری به کار ببریم ،از کنایه بهره برده ایم.
✅سر سرکشان زیر سنگ آورد
✅هنوز از دهن بوی شیر آیدش
✅عنان را گران کرد اورا بخواند

سر زیر سنگ اوردن:کنایه از کشتن کسی
از دهن بوی شیر آیدش: بی تجربه بودن و خردسالی
عنان گران کردن :کنایه از متوقف کردن اسب.

🔻چه تشابهی بین مجاز.، استعاره و کنایه هست؟

✅هر سه معنی مجازی (غیر واقعی )دارند .

🔻تفاوت این سه در چیست؟

✅اگر تشبیه در کار بود = استعاره

✅اگر علاقه یا پیوند (بجز تشبیه)
در کاربود = مجاز

✅اگر فعل مرکب = کنایه