G Q, [۱۳.۰۳.۱۸ ۱۴:۲۵]
چهارشنبه‌سوری؛ سنت‌های دیروز و اندوه‌های امروزش
سیناپرس: جشن باستانی چهارشنبه‌سوری در سال‌های اخیر ماهیت خود را ازدست‌داده است و حتی ماهیتی درست نقطه‌ی مقابل هدف اولیه به خود گرفته است.
اکثر رسومات و آداب و سنن ملی ما ایرانیان، حول محور صله‌رحم، آگاهی دوستان و آشنایان از احوال یکدیگر، دستگیری از نیازمندان و ایجاد زمان و مکانی مناسب برای پر کردن اوقات فراغت شکل‌گرفته است.
این آیین‌ها توسط مورخان ثبت‌شده است و کتاب‌های سده‌های 4 و 5 هجری بیشتر به این آیین‌ها پرداخته‌اند. کتاب‌هایی مانند التفهیم، مزوج الذهب، تاریخ بیهقی و... از آن جمله اند. برخی از این آئین‌ها و رسومات (البته با تغییراتی) به نسل امروزی منتقل‌شده است. البته تعدادی از این رسومات امروزه تقریباً به‌صورت عام برگزار می‌شود که عید نوروز، شب یلدا و چهارشنبه‌سوری از آن جمله‌اند. بخش دیگری از آداب‌ورسوم ایرانیان فقط در قسمتی از ایران برگزار می‌شود مثلا جشن سده در کرمان و جشن تیرگان در مازندران
آیین چهارشنبه‌سوری یکی از سنت‌های باستانی ایرانیان است که شب چهارشنبه آخر هرسال برگزار می‌شود. چهارشنبه‌سوری از دو کلمه چهارشنبه که یکی از روزهای هفته است و سوری از ریشه "سور" به معنی "جشن" ، "سرور" و "شادمانی" گرفته‌شده است. البته سوری به معنای "سرخ" هم آمده است.
جمع‌کردن هیزم، آتش افروختن و پریدن از آن و گفتن عبارت: "زردی من از توسرخی تو از من" از مهم‌ترین رسومات این مراسم هست.
این مراسم و گفتن عبارت مذکور مترادف است با خارج شدن ناراحتی‌ها و اندوه‌ها از انسان و ورود شادابی و نشاط به اوست. در قرن‌های گذشته آتش افروختن، قاشق زنی، کوزه شکستن، توزیع آجیل مشکل‌گشا، خواندن فال حافظ، فال‌گوش و پختن آش از رسومات این مراسم بوده است.
اما این جشن زیبای باستانی در سنوات اخیر ماهیت خود را که صله‌ی رحم، مظهر شادی و نشاط بوده ازدست‌داده است و حتی ماهیتی درست نقطه‌ی مقابل هدف اولیه به خود گرفته است. به‌طوری‌که بسیاری از والدین در این روز نگران سلامت کودکان خود و حتی خودشان هستند و به‌نوعی این نقطه‌ی قوت در فرهنگ اصیل ایرانی به نقطه‌ضعف و تهدید در بحث امنیت اجتماعی تبدیل‌شده است.
فرهنگ‌سازی، افزایش آگاهی‌های کودک و کنترل جدی فرزندان در این زمینه ضروری است و باید با کودکان و نوجوانان خود دوستانه و صمیمی در مورد آداب‌ورسوم ملی صحبت کنیم و ریشه‌ها و خواستگاه‌های رسم چهارشنبه‌سوری را برایشان بیان کنیم. و تأکید کنیم مواد محترقه "چینی" جایی در رسومات "ایرانی" نداشته و در چند سال اخیر، عده‌ای سودجو که منافع شخصی را به حفظ سنت‌های زیبای باستانی و حتی سلامت مردم ترجیح می‌دهند، این رسومات را دستخوش بدعت‌ها و رفتارهای ناصحیح کرده‌اند.
بهتر است خودمان در کنار فرزندان این مراسم را برگزار کنیم تا بتوانیم راحت‌تر آن‌ها را کنترل کنیم. کیف مدرسه و لباس بچه‌ها بدون آنکه متوجه شوند کنترل شود تا مواد محترقه همراه نداشته باشند.
غلامرضا قجاوند، دانشجوی دکترای مدیریت و برنامه‌ریزی فرهنگی
http://isfahan.sinapress.ir/news/61597
