یک هفته باکوروش بزرگ ✔
آخرین روزهای کوروش قسمت پنجم✔
دراواخر سلطنت این پادشاه حدودایران ازمغرب به هلسپونت(بغازداردانل)ودریای مدیترانه وازمشرق رودسند ازشمال قفقازو دریای مازندران ورودسیحون وازجنوب بحر عمان وخلیج فارس وشبه جزیره عربستان رسیده بود:اختلاف روایات درفرجام کوروش چندان است که مورخ نمیتواند دراین باره به تحقیق داوری کند. دراینکه اخرین لشگر کشی وی سفرجنگی درنواحی شرقی وشمال شرقی امپراطوری بوده است اختلافی نیست اختلاف درانست که درطی این لشگرکشی که ظاهرا چندسالی هم طول کشیدباکدام یک از اقوام این نواحی کشمکش داشته دراین مورد (کتزیاس) مورخ یونانی ازاقوام موسوم به (دربیک) (بروسوس)مورخ کلدانی ازاقوام وحشی گونه داهه و (هردوت)ازطوایف ماساگت نام میبرد.ازفحوای قول( استرابون) چنان برمی ایدکه این طوایف هرسه سکایی بوده اند. هرودت که خودبه وجودروایات دیگردراین باره اذعان داردظاهرا به شایعه کشته شدنش درجنگ با (تموریس)ملکه ماساگت هااعتمادبیشتردارد.براساس این روایت کوروش درجنگ بااین قوم کشته شداین ملکه که درطی این جنگ پسرجوانش رااز دست داده بودنسبت به سربریده کوروش بی حرمتی کرد جزئیات روایات را هرودوت دراین باره مثل بسیاری ازروایات دیگرش رنگ افسانه داردوحتی درصورت صحت اصل خبرتمام تفصیلات اورانمی توان باور کرد. روایتی از(کتزیاس) نقل است حاکی ازآن است که کوروش درجنگ باطوایف (دربیک) مجروح شد اورابه اردوی پارسیها بردند و چندی بعددر بین یاران ولشگریان خویش ازآن جراحت درگدشت. (گزنفون) خاطرنشان میکندکه اودرپایان این لشگر کشی به پارس بازگشت ودرمیان دوستان وعزیزان خویش زندگی رابه پایان بردروایت وی نیزمخصوصادرانچه راجع به وصایای کوروش نقل میکند چنان باآب وتابی ساختگی داردکه برجزئیات آن نمیتوان اعتمادنمود.به هرحال اگرهم آن گونه که ازاکثرروایات برمی آید کوروش دراین لشگرکشی ها کشته شده اهداف اوتامین گردید چراکه برطبق اکثر این روایات بلافاصله پس ازمرگش نواحی شرقی امپراتوری تحت فرمانروائی پسرکوچکش (بردیا)درامده بود.اینکه درکتیبه داریوش درمندرجات تورات ودرانچه افلاطون به مناسبت طرزفرمانروائی او نقل میکندهیج اشاره ای به کشته شدنش نیست واینکه درعبارت عبرت آمیزی هم (پلوتارک)ازمتن لوح قبر وی نقل میکند ازچنین ماجرایی سخن درمیان نیست نشان میدهدکه روایات (گزنفون)یاحتی روایات (کتزیاس) دراین باب پیش ازقصه هرودت باید نزدیک به حقیقت باشد.نکته ای که درآن جای خلاف نیست آن استکه دردنبال عزیمت به این لشگرکشی در نواحی شرقی بودکه کوروش ناگهان وتقريبا وبی سروصدا ازصحنه تاریخ ناپدیدوجای خودش رابه پسربزرگش کمبوجیه داد.(بگفته زنده یادزرین کوب)
بطورمسلم کوروش یکی ازبزرگترین شخصیت های تاریخ بوده است ودراین نکته هیج گونه شک وتردیدوجودندارد.متاسفانه فقدان مدارک واسنادکافی مربوط به دوران کهن مانع ازانست که ماهیت تاریخی کوروش بطورشایسته اشکاروروشن گردد.
بیگمان کوروش درسیاست وکشورداری وحسن نظامیگری از چنان نیروی شگرفی برخورداربود که دراندک مدتی توانست ازسلطنت کشورکوچک( انزان یاانشان)یک کشورعظیم ویک امپراتوری پهناوربه وجود بیاورداونهم درزمانیکه سه امیرتوری قدرتمند ماد،لیدی،بابل،درمقابلش بودندو خود تاج شاهنشاهی بزرگترین وپهناورترین کشوردنیای انروز رابرسربگذارد.✔
پایان سرگذشت کوروش بزرگ.✔
کاظم مزینانی تامطلبی دیگربدرود ✔
ماخذ.✔
تاریخ ایران پیرنیا✔
تاریخ ده هزارساله دکتررضایی ✔
هزاره های گمشده دکترپرویزرجبی✔
روزگاران دکتر زرین کوب ✔
@goshetarikh