«استفان هاوکینز و مساله خدا»
🖋مهدی نساجی؛ عضو هیات علمی پژوهشکده علم و دین، دانشگاه کلیسای مسیح کانتربری. انگلستان
▪️استفان هاوکینز یک کیهانشناس برجسته بود. دانش کیهانی او به همراه معلولیت شدید جسمی، از وی یک شخصیت کاریزماتیک ساخت که توجهات بسیاری را در جهان جلب نمود.
▪️او در اواخر عمر، صریحا اذعان نمود که خداناباور است. بسیاری چنین عقیده ای را نتیجه آخرین مطالعات علمی او در حوزه اخترشناسی دانستند. این یک باور غلط است. خداناباوری هاوکینز، یک عقیده شخصی بود که هیچ ارتباطی با یافته های علمی او نداشت.
▪️درحقیقت ادعای وی در مورد خدا، یک ادعای فلسفی بود و نه یک ادعای علمی.
▪️بسیاری فیزیکدانان و اخترشناسان سرشناس در شرق و غرب جهان هستند که ضمن تایید آخرین دستاوردهای رشته اخترفیزیک، خود را خدا باور می دانند. اگر قرار بود لازمه اختر شناسی نوین، الحاد باشد، آنان هم باید ملحد باشند.
▪️اختر فیزیک نوین، هر میزان هم که جلو برود، جای خدا را تنگ نمی کند. چرا که منشاء باور به خدا از جای دیگری است.
▪️علوم تجربی، هم با باور به خدا سازگار اند و هم با انکار خدا. بنابراین فیزیکدانان و اخترشناسان نیز همچون سایر مردمان به دو گروه خدا باور وخداناباور تقسیم می شوند و از این جهت با سایرین فرقی ندارند.
▪️متاسفانه ترکیبی از شرایط جسمانی هاوکینز ، نبوغ و دانش او در اخترشناسی و نیز اعلام خداناباوری او، یک موضوع جذاب و هیجان انگیز برای رسانه ها ساخت. حتی گروهی را به طمع انداخت تا کتاب های پرفروشی را بر اساس این سوژه و نوشته های او به بازار عرضه کنند. برخی ناشران حرفه ای و برنامه سازان، سود خوبی از این رهگذر به دست آوردند.
▪️طبیعتا شفاف سازی در این خصوص که خداناباوری هاوکینز ارتباطی با یافته های پژوهشی او ندارد، از جذابیت این سوژه می کاست و لذا مروجان او به این نکته نپرداختند، بلکه عکس آن را ترویج نمودند.
▪️استدلال هاوکینز بر عدم وجود خدا، همان استدلال فلسفی قدیمی است که اگر برای چیزی توصیف علمی پیدا شد، این به معنای آن است که دیگر وجود خداوند برای بودن آن شیء نیاز نیست. این استدلال کاملا غلط است. حتی فیلسوفان خداناباور نیز امروزه این دلیل را نمی پسندند و دلایل دیگری برای خداناباوری خود دارند.
▪️کیهان شناسی نوین، خالقیت خدا را انکار نمی کند، بلکه جزییات این خلقت را برای خداباوران توصیف می کند. البته اگر کسی خدا ناباور باشد، می تواند فرض کند که خالقی وجود ندارد و نظم موجود در جهان، یک نظم خودبنیاد است. علم اختر فیزیک، با هر دو دیدگاه سازگار است.
@Delshodevelshode