ZAKOVAT:O'qigan faktlarim.


Kanal geosi va tili: ko‘rsatilmagan, ko‘rsatilmagan
Toifa: ko‘rsatilmagan


Ligalarda tushgan faktlar
Turli xil kanallardan olingan faktlar
Eng ommabop faktlar
Sayyor faktlar
Va o'zim o'tkazib yuborgan faktlarim

Связанные каналы

Kanal geosi va tili
ko‘rsatilmagan, ko‘rsatilmagan
Toifa
ko‘rsatilmagan
Statistika
Postlar filtri


Nima uchun Eyfel minorasi shunday shaklda qurilgan?

XIX asr o'rtalarida nemis poleontologi German fon Mayer inson son suyagi tuzilishini o'rganib chiqadi. Mustahkam geometrik tuzilishga ega ushbu suyak tananing butun og'irligini ko'tarib tursada, sinib ketmaydi, aksincha yukni butun tana bo'ylab taqsimlab yuboradi.

Oradan 20 yilcha o'tgach ushbu tadqiqot muhandis Gustaf Eyfelni qiziqtirib qo'yadi. U bilan yaxshilab tanishib chiqqach, o'zining yangi binosini aynan shu shaklda yaratishga qaror qiladi.


𝗕𝗶𝗿 𝗺𝗮𝗿𝘁𝗮 𝘆𝗮𝘀𝗵𝗮𝗯, 𝗶𝗸𝗸𝗶 𝗺𝗮𝗿𝘁𝗮 𝗱𝗮𝗳𝗻 𝗲𝘁𝗶𝗹𝗴𝗮𝗻 𝗮𝘆𝗼𝗹- 𝗠𝗮𝗿𝗷𝗼𝗿𝗶 𝗠𝗮𝗸𝗸𝗼𝗹


1705 yilda irlandiyalik ayol Marjori Makkol 𝗯𝗲𝘇𝗴𝗮𝗸𝗱𝗮𝗻 vafot etdi va kasallik tarqalishining oldini olish uchun u imkon qadar 𝘁𝗲𝘇 𝗸𝗼'𝗺𝗶𝗹𝗱𝗶. Ayol 𝗾𝗶𝗺𝗺𝗮𝘁𝗯𝗮𝗵𝗼 𝘂𝘇𝘂𝗸 bilan 𝘁𝗼𝗯𝘂𝘁𝗴𝗮 joylashtirildi. Eri esa shish tufayli uzukni xotinining qo‘lidan yecha olmadi. Bu qabr dafn etilganlarning qimmatbaho narsalarini o‘g‘irlaydiganlar e’tiborini jalb etdi. O‘sha oqshom yer hali yumshoqligidan foydalanib, jinoyatchilar qabrni qazib, 𝘁𝗼𝗯𝘂𝘁𝗻𝗶 𝗼𝗹𝗶𝗯 𝗰𝗵𝗶𝗾𝗶𝘀𝗵𝗱𝗶. Ular ham uzukni yecha olmay, ayolning 𝗯𝗮𝗿𝗺𝗼𝗴'𝗶𝗻𝗶 𝗸𝗲𝘀𝗶𝘀𝗵𝗴𝗮 qaror qilishdi. Kesilgan joydan qon paydo bo‘lishi bilan Marjori 𝗸𝗼𝗺𝗮𝗱𝗮𝗻 uyg‘onib, tobutda o‘tirib oldi va qo‘rqqanidan baqirib yubordi.

O‘g‘rilarning taqdiri noma’lumligicha qoldi. Ba’zi gaplarga ko‘ra, ular hushidan ketib o‘lib qolganini, boshqalar esa ular orqasiga qaramasdan juftakni rostlaganini aytishadi. Marjori 𝘁𝗼𝗯𝘂𝘁𝗱𝗮𝗻 𝗰𝗵𝗶𝗾𝗶𝘀𝗵𝗴𝗮 𝗺𝘂𝘃𝗮𝗳𝗳𝗮𝗾 bo‘ldi va uyiga yo‘l oldi.

Marjorining 𝗲𝗿𝗿𝗝𝗼𝗻n 𝗠𝗮𝗸𝗸𝗼𝗹 uyda bolalari bilan birga o‘tirganida eshik taqillaganini eshitdi. U bolalariga: “𝗔𝗴𝗮𝗿 𝗼𝗻𝗮𝗻𝗴𝗶𝘇 𝘁𝗶𝗿𝗶𝗸 𝗯𝗼'𝗹𝗴𝗮𝗻𝗶𝗱𝗮, 𝗺𝗲𝗻 𝗯𝘂 𝘂𝗻𝗶𝗻𝗴 𝘁𝗮𝗾𝗶𝗹𝗹𝗮𝘁𝗶𝘀𝗵𝗶 𝗱𝗲𝗯 𝗾𝗮𝘀𝗮𝗺 𝗶𝗰𝗵𝗴𝗮𝗻 𝗯𝗼'𝗹𝗮𝗿𝗱𝗶𝗺”, dedi. Qulfni ochib, eshik orqasida 𝗱𝗮𝗳𝗻 𝗺𝗮𝗿𝗼𝘀𝗶𝗺𝗶 𝗸𝗶𝘆𝗶𝗺𝗶𝗱𝗮, qo‘lidan 𝗾𝗼𝗻 𝘁𝗼𝗺𝗰𝗵𝗶𝗹𝗮𝗯 𝘁𝘂𝗿𝗴𝗮𝗻 xotinini ko‘rdi va o‘lik holda yiqildi. Ertasi kuni u xotini bo‘shatgan tobutda dafn qilindi.

Marjori yana ko‘p yil yashadi, qayta turmush qurdi va farzandlar ko‘rdi. Nihoyat vafot etgach, u o‘sha 𝗦𝗵𝗲𝗻𝗸𝗶𝗹𝗹 𝗾𝗮𝗯𝗿𝗶𝘀𝘁𝗼𝗻𝗶𝗱𝗮 (𝗜𝗿𝗹𝗮𝗻𝗱𝗶𝘆𝗮𝗻𝗶𝗻𝗴 𝗟𝘂𝗿𝗴𝗮𝗻 shahri) dafn qilindi. Uning qabr toshi hozirgacha saqlanib qolingan va unda shunday deb yozilgan: “U bir marta yashab, ikki marta dafn etilgan”.


​​#Mifologiya #Skandinaviya

Sleypnir

Sleypnir - Skandinaviya mifologiyasida Odin minadigan sakkiz oyoqli otdir.

Sleypnir XII asrga oid „Poetik Edda“ va XIII asrda Snorri Sturluson tomonidan yozilgan "Kichik Edda"da manbalarida keltirib oʻtilgan. Ikkala manbada ham Sleypnir Odinning oti hidsoblanadi, Loki va Svadilfarining bolasi boʻlib, barcha otlarning eng yaxshisi sifatida tasvirlangan. „Kichik Edda“ asari Sleypnirning tugʻilish jarayoni va uning kulrang rangga ega ekanligi haqida batafsil maʼlumotni oʻz ichiga oladi.

Sleypnir shimoliy Yevropadagi kemalar uchun mashhur nom boʻlib kelgan.

Rudyard Kiplingning "Sleypnir, kech Turinda" (1888-yil) nomli qisqa hikoyasida Sleypnir ismli ot tasvirlangan . Sleypnir haykali (1998-yil), oʻz nomini Odinning anglo-sakson versiyasi Wōden soʻzidan olgan Angliyaning Uednesberi shahrida joylashgan.


Yil so'zlari

Har yili turli nashr va tashkilotlar yilning eng ommabop so'zini e'lon qiladi. Britaniyaning "Kollinz" lug'ati tomonidan quyidagi so'zlar "Yil so'zi" sifatida e'lon qilingan:
🔹2016-yilda "Breksit" (Brexit)
🔹2017-yilda "feyk xabar" (fake-news)
🔹2018-yilda "bir marta foydalaniladigan" (single-use)
🔹2019-yilda "iqlim uchun kurash" (climate strike)
🔹2020-yilda "lokdaun" (lockdown)
🔹2021-yilda - "NFT" (NFT - Non Fungible Token - almashilmas token)
🔹2021 - "Emlash". Shuningdek, 2021-yilda "Oksford" lug'ati "vaksina" (vax), "Kembrij" lug'ati "qat'iyat" (perseverance), "Vebster" lug'ati "vaksina" (vaccine) so'zini "Yil so'zi" deb e'lon qilgan
🔹2022 yil - "Urush"
🔹2023 yil - "Sun'iy intellekt"


Cnemaspis jackieii - Gekkonidae oilasiga mansub kunduzgi gekkon turi.

Cnemaspis jackieii faqat bitta joyda qayd etilgan - Hindistonning Tamil Nadu shtatidagi janubiy G'arbiy Ghatsdagi Vairavankulam qo'riqxonasi o'rmonidagi bargli o'rmonda. U daryolar bo'ylab toshlarda uchraydi.
Cnemaspis jackieii tez harakat qilish va kichik yoriqlar ichida yashirinish qobiliyati uchun o'zining chaqqonligi bilan mashhur bo'lgan Jeki Chan sharafiga nomlangan.


#malumot

"Tavakkul Karman"

Tavakkul Karman - 1979-yilda Yamanda tug'ilgan inson huquqlari faoli, jurnalist va siyosatchi. 2011-yil tinchlik buyicha Nobel mukofoti sovrindori Leyma Gbovi va Elen Jonson Serlif bilan birgalikda "ayollar xavfsizligi va ayollarning tinchlik o'rnatishda tuliq ishtirok etish huquqlari uchun zo'ravonliksiz kurash uchun". U Nobel olgan birinchi Yaman fuqarosi, birinchi arab ayoli va ikkinchi musulmon ayoli.

U 2011-yilda Yamandagi arab bahori paytida yamanliklar uni hatto “temir ayol” va “inqilob onasi” deb ham atagan va Xalqaro shuhrat qozongan.


Chumolixo'rlar bir marta to'yib ovqatlanishi uchun 60 smli tupuk bilan namlangan yopishqoq tilini daqiqasiga 160 marta hasharot iniga tashlashi kerak.

Vazni 40 kg bo'lgan chumolixo'r to'yib ovqatlanishi uchun faol harakat qilishi kerak. Nam til o'ziga hasharotlarni yopishtirib oladi.
1969-yilgi suratda 65 yoshli Salvador Dali bahaybat chumolixo'r bilan Parijdagi metrodan chiqib ketayotgani tasvirlangan. U chumolixo'rni uy hayvoni sifatida boqib, tilla bog'ichda Parij ko'chalari bo'ylab olib yurardi.
Ijtimoiy tadbirlarda esa chumolixo'r Dalining yelkasida turardi.

Salvador Dali bu hayvonni Andre Bretonning chumolixo'r haqida yozgan she'ridan so'ng sevib qolgan.


𝗣𝗿𝗼𝗸𝗿𝘂𝘀𝘁 (yoki Damast) — qadimgi yunon afsonalarida uchraydigan shafqatsiz va ayyor qaroqchi. U Attikada, Elefsina va Afina o‘rtasida yashagan va yo‘lovchilarni o‘zining “Prokrust to‘shagi” deb ataluvchi ayanchli tuzog‘iga solib qiynoqqa solgan.

𝗣𝗿𝗼𝗸𝗿𝘂𝘀𝘁 𝘁𝗼‘𝘀𝗵𝗮𝗴𝗶 𝗮𝗳𝘀𝗼𝗻𝗮𝘀𝗶

Prokrust yo‘lovchilarni to‘xtatib, o‘z uyiga taklif qilgan va ularni o‘zi tayyorlagan to‘shakka yotqizgan. Ammo bu to‘shakda bir shart bor edi: odamning bo‘yi to‘shakka mutanosib bo‘lishi kerak. Agar yo‘lovchi uzun bo‘lsa, Prokrust uning oyoqlarini kesib tashlagan; agar qisqa bo‘lsa, ularni zo‘rlab cho‘zgan.

𝗠𝗶𝗳𝗱𝗮𝗴𝗶 𝘆𝗮𝗸𝘂𝗻

Prokrustning shafqatsizligini Afina qahramoni Theseus tugatgan. Theseus uni o‘sha to‘shakka yotqizib, o‘z qilmishlarining jazosi sifatida Prokrustga xuddi o‘zi qilganidek munosabatda bo‘lgan.

𝗦𝗶𝗺𝘃𝗼𝗹𝗶𝗸 𝗺𝗮’𝗻𝗼

"Prokrust to‘shagi" zamonaviy til va falsafada odamlarni yoki fikrlarni sun’iy, mos kelmaydigan shaklga zo‘rlik bilan sig‘dirishga urinishni bildiradi.

Theseus - ba'zi manbalarda Teseus yoki Tesey shaklida keladi


𝟭𝟭-𝗮𝗽𝗿𝗲𝗹(Parkinson kasalligiga atab yozilgan)

Menga kerak emas dofamin
Sevmasligim deysiz bir nuqson
𝗗𝗮𝗹𝗶 chizgan suratlar amin,
Balki bordir menda 𝗣𝗮𝗿𝗸𝗶𝗻𝘀𝗼𝗻.

Zarbalarda falajlik sabab,
Kuchdan qoldi 𝗠𝘂𝗵𝗮𝗺𝗺𝗮𝗱 𝗔𝗹𝗶
Doktor qo'ydi bir tashxis tanlab
Unda ham bor 𝗝𝗲𝘆𝗺𝘀 kasali.


Hatto 𝗕𝗶𝗹𝗹 𝗚𝗲𝘆𝘁𝘀ga tushibdi virus,
Kompaniya rahbari o'ta ketgan boy
Balki bu kasallik yerdagi Sirius
Mash'alasi o'chmas hoyna xoy

Muallif:D.Fayzullayev

Faktni unutib qo'ymaslik uchun yozilgan bu she'r. Shoirlikka davoyim yo'q 😁


​​Parkinson kasalligi

Bu (titroq, falajlik) — markaziy asab tizimining surunkali kasalligi, ateroskleroz, ensefalit, jismoniy shikastlanish va boshqa narsalar sababli bosh miyaning po‘st osti yadrolari zararlanishidan paydo bo‘ladigan klinik sindrom.

London shifokori Jeyms Parkinson nomi bilan atalgan va birinchi marta 1817-yilda qo'llanilgan kasallik miyadagi "dofamin" deb ataladigan neyrotransmitterlarning bir-biri bilan aloqa qilishini ta'minlaydigan moddani ishlab chiqaradigan hujayralarning yomonlashishi natijasida paydo bo'ladi

Parkinson kasalligiga chalingan mashhur shaxslar: Muhammad Ali, Maykl Jyey Foks,  Salvador Dali, Bill Geyts, Rim Papasi Ioann Pavel II, Ozzi Osborn, Yosir Arofat, Fransisko Franko, Robin Uilyams, Mixail Ulyanov, Mao Tszedun.

Parkinson kasalligiga e’tiborni kuchaytirish va unga qarshi kurashga  ahamiyat berish  maqsadida 11 aprel “Jahon Parkinsonga qarshi kurash kuni” deb qabul qilingan


La'natlangan to'qqizinchi simfoniya

Musiqa dunyosida 9-simfoniyasini yozgandan so'ng kompozitor tez orada vafot etishi haqida irimlar mavjud.

Bu qarg'ish haqida ilk marta avstriyalik kompozitor Arnold Shyonberg yozadi. Qarg'ish dastlab Betxovendan boshlanadi - u 9-simfoniyasini yozib, 10-simfoniyasi ustida ishlayotgan vaqtda vafot etgan.

Bu holat Anton Brukner bilan ham takrorlanadi. Gustav Maler qarg'ishni chetlab o'tish uchun 8-simfoniyani yozgach, 9 ni tashlab 10-simfoniyani yozishga tushadi, lekin uddasidan chiqa olmaydi va vafot etadi.

Bu qarg'ish har doim ham kuchga kiradi deyish unchalik ham to'g'ri emas, masalan, Shostakovichda 15 ta simfoniya mavjud.


​​Qalampir achchiqligi darajasini o'lchovchi shkala haqida eshitganmisiz?

Skovill shkalasi
— bu chili qalampirlarining va boshqa achchiq ovqatlarning achchiqligini (achchiqlik darajasini) o‘lchaydigan o‘lchov bo‘lib, Skovill issiqlik birligi (SHU) - Scoville Heat Units bilan ifodalanadi. Bu shkalada achchiqlik uchun javob beradigan asosiy birikma — kapsaisin miqdori o‘lchanadi. Ushbu shkalani 1912-yilda Uilbur Skovill ishlab chiqqan.

Qanday ishlaydi?

Dastlab, ushbu o‘lchov Skovill organoleptik testi orqali aniqlangan, bunda kapsaisin ekstrakti tatib ko‘rish uchun suv bilan suyultirilgan va uning achchiqligi sinovchilar tomonidan sezilmay qolguniga qadar o‘lchangan. Zamonaviy usullar esa yuqori samarali suyuqlik xromatografiyasi (HPLC) yordamida kapsaisinoidlarni aniqroq o‘lchashga imkon beradi.

Skovill issiqlik birligi (SHU) misollari:

0 SHU: Shirin qalampir (achchiqlik yo‘q).

100–500 SHU: Banan qalampiri.

2,500–8,000 SHU: Jalapeno qalampiri.

10,000–23,000 SHU: Serrano qalampiri.

30,000–50,000 SHU: Qayen qalampiri.

100,000–350,000 SHU: Habanero qalampiri.

800,000–1,000,000 SHU: Bhut Jolokia (Ghost pepper).

2,200,000 SHU: Karolina Riper (2023-yil holatiga ko‘ra dunyodagi eng achchiq qalampir).

16,000,000 SHU: Sof kapsaisin (maksimal achchiqlik).


Ushbu she'r Sardor Abdusodiqovga tegishli ekan)


siyoh dog'i dan repost
Hayotim toʻxtagan - parkıng
Depressiya qilar stalking
Goʻyoki zanjirlangan it...
Qoʻlimdan kelgani barking

Boʻlib millarga mushtarak
Aylanar eski gʻildirak
Nirvanaga intilib tinmay
Oʼlim uchun yashashing kerak?

P/s: rap stil nimadir yozmoqchi edim, davomiga erindim😁)))


Asar haqida to'liq va ishonchli manba olishni istasangiz, ushbu maqolani o'qib chiqishingizni tavsiya beraman




"𝗚𝗼𝗱𝗼𝗻𝗶 𝗸𝘂𝘁𝗶𝗯"(Waiting for Godot) Bu pyesa absurd teatr janriga mansub bo‘lib, birinchi marta 𝟭𝟵𝟱𝟯-yilda sahnalashtirilgan.𝟭𝟵𝟰𝟴-𝟭𝟵𝟰𝟵-yillarda yozilgan

Asarning mazmuni:

Godoni kutib ikki bosh qahramon – 𝗩𝗹𝗮𝗱𝗶𝗺𝗶𝗿 va 𝗘𝘀𝘁𝗿𝗮𝗴𝗼𝗻𝗻𝗶𝗻𝗴 hikoyasini tasvirlaydi. Ular noma'lum joyda, daraxt yaqinida Godo ismli bir kishini kutishadi. Ular vaqtni turli suhbatlar, o'yinlar va janjallar bilan o'tkazishadi. Lekin Godo hech qachon kelmaydi. Bu pyesa inson hayotining ma'nosizligi, umidsizlik va kutish mavzularini o'rganadi.

Muallif haqida:

Samuel Bekket (1906–1989) 𝗶𝗿𝗹𝗮𝗻𝗱𝗶𝘆𝗮𝗹𝗶𝗸 yozuvchi, dramaturg va shoir bo‘lib, asosan 𝗮𝗯𝘀𝘂𝗿𝗱𝗶𝘇𝗺 janridagi asarlari bilan tanilgan. Godoni kutib uning eng mashhur va ta'sirchan asari bo‘lib, XX asr adabiyotida muhim o‘rin egallaydi.


Mamlakatlarning milliy hayvonlari

1. 🇦🇫 Afg'oniston: Qor qoploni
2. 🇦🇷 Argentina: Puma
3. 🇦🇺 Avstraliya: Kenguru
4. 🇨🇦 Kanada: Qunduz va Kanada oti
5. 🇨🇳 Xitoy: Panda va Qizil tojli turna
6. 🇮🇳 Hindiston: Bengal yo'lbarsi, hind tovusi, Gang daryosi delfini va hind fili
7. 🇮🇩 Indoneziya: Komodo ajdahosi
8. 🇵🇰 Pokiston: Marxor, qor qoploni, Hind daryosi delfini, Chukar kakligi, Shoxin lochini
9. 🇬🇧 Buyuk Britaniya: Arslon, Bulldog, Yakkashox
10. 🇺🇸 AQSH : Oq boshli suv burguti va Amerika bizoni


Fimbulwinter

Fimbulwinter nemischa so'zma-so'z - "gigant qish" degan ma'noni anglatadi.

Nemis-skandinaviya mifologiyasida Ragnarokdan oldingi apokaliptik uch yillik qish.

Shvetsiya, Daniya va Norvegiyada Fimbulwinter atamasi so'zlashuv tilida ayniqsa qattiq qishga ishora qilish uchun ishlatiladi.

Fimbulwinterni Jorj Martin va Klayv Luis asarlarida ham ko'rishimiz mumkin.

Shuningdek, Fimbulwinter degan Norvegiyaning qora metall guruhi ham bor.


𝗥𝗼𝗿𝘀𝗵𝗮𝘅 𝘁𝗲𝘀𝘁𝗶 – 𝟭𝟵𝟮𝟭-yilda 𝘀𝗵𝘃𝗲𝘆𝘁𝘀𝗮𝗿𝗶𝘆𝗮𝗹𝗶𝗸 (𝗦𝘆𝘂𝗿𝗶𝘅) 𝗽𝘀𝗶𝘅𝗶𝗮𝘁𝗿 va 𝗽𝘀𝗶𝘅𝗼𝗹𝗼𝗴 𝗚𝗲𝗿𝗺𝗮𝗻 𝗥𝗼𝗿𝘀𝗵𝗮𝘅 (nemischa: Hermann Rorschach) tomonidan nashr etilgan shaxsni o'rganish uchun 𝗽𝘀𝗶𝘅𝗼𝗱𝗶𝗮𝗴𝗻𝗼𝘀𝘁𝗶𝗸 𝘁𝗲𝘀𝘁dir. 𝗥𝗼𝗿𝘀𝗵𝗮𝘅 𝗱𝗼𝗴'𝗹𝗮𝗿𝗶 sifatida ham 𝘁𝗮𝗻𝗶𝗹𝗴𝗮𝗻. Bu psixika va uning buzilishlarini o'rganish uchun ishlatiladigan testlardan biridir. Ishtirokchidan vertikal o'qqa nisbatan simmetrik bo'lgan o'nta siyoh dog'ining talqinini berish so'raladi. Har bir bunday figura erkin assotsiatsiya uchun turtki bo'lib xizmat qiladi, subyekt o'z ongida paydo bo'lgan har qanday so'z, tasvir yoki g'oyani nomlashi kerak. Sinov insonning dog'da "𝗸𝗼'𝗿𝗴𝗮𝗻" narsasi uning shaxsiy xususiyatlari bilan belgilanadi degan taxminga asoslanadi.

20 ta oxirgi post ko‘rsatilgan.

17

obunachilar
Kanal statistikasi