فیلم سکوت (Silence) از سکورسیسی را دیدم که بر اساس کتابی به همین نام ساخته شده است. فیلم روایت
'شهدای ژاپن (Nihon no junkyōsha)' است، لقبی که به مبلغین مسیحی اروپایی و پیروان ژاپنی آنها که در قرن هفدهم در ژاپن بخاطر عقیده شان تحت شکنجه جان خود را از دست دادند داده شده است.
از بعضی دوستان نقدهایی شندیده بودم. اگرچه به نظرم بسیاری ازنقدها به جا بودند، اما از چند جهت این فیلم بدلم نشست (و بگونه ایی می نویسم که ماجرا برای آنها که قصد دیدنش را دارند لوث نشود):
- فیلم نمایشی است از چالش همیشگی انسان، بین آسمانی و زمینی بودن. روایت این پرسش طاقت فرسا که بالاخره تکلیف چیست; دست به آسمان دراز کنیم به این امید که دستی که نمی بینیم دستگیرمان شود یا محکم به زمین بچسبیم تا از آنچه می بینیم وانمانیم؟ از این جهت فیلم رگه هایی هر چند بسیار سطحی و زود گذر از نوشته های نیکوس کازانتزاکیس را دارد. نویسنده ایی که با قلمش آسمان را به زمین دعوت کرده بود تا زمینیان را با آسمان آشتی دهد.
- با نمک و اندیشه پرور بود که بسیاری از ژاپنیهای مسیحی شده، به دلیل فرهنگ وفاداری ژاپنی، از بعضی کشیشهای اروپایی که برای هدایتشان آمده بودند ایمانی راسخ تر داشتند و گاهی کشیشها از ایشان عقب می افتادند.
- مکالمه ای جالب در فیلم:
کشیش: وقتی چیزی حقیقت باشد برای همه حقیقت است. اگر چیزی در کشور پرتقال حقیقت باشد اما در ژاپن نه، دیگر آن حقیقت نیست.
افسر ژاپنی: اما همه می دانند که یک درخت در اقلیمی رشد می کند اما در اقلیمی دیگر از بین می رود.
- کشیش در کمال ناباوری می شنود که ژاپنیهایی که ظاهرا مسیحی شده اند در واقع همان دین نیاکان خود را لباس مسیحیت پوشانده اند. کشیش خود مشاهده می کند که ژاپنیهای مسیحی بیشتر مشتاقند که از او شیئی مذهبی (نقشی - دانه تسبیحی - صلیبی) بگیرند، تا اینکه دانش دینی خود را بالا ببرند. تنها سوال دینی که از او می شود این است که 'آیا اگر در این راه کشته شویم به بهشت می رویم و آیا در بهشت دیگر مالیات نباید بدهیم؟'
- نام فیلم هست 'سکوت'. اشاره ایی به گله ی محترمانه و خاضعانه ی انسان به سکوت خداوند.
- یکی از شخصیتهای ژاپنی فیلم نو کیش مسیحیی است که بسیار ترسو و رند است و تقریبا از آغاز تا پایان فیلم در حال اعتراف به گناه نزد کشیش است. کشیش تقریبا از دست او کلافه است. با این حال در آخرین مکالمه ایی که دارند کشیش با صداقت و احساس از او تشکر می کند برای اینکه "همواره همراه او بوده است".
- سکورسیسی 25 سال بود که می خواست این فیلم را بسازد و بالاخره به آرزوی خود رسید!
