چەند سوود و فائدەیەڪی گرنگ لەسەر بابەتی نەزر ڪرد..
ــــــــــــــــــــــــــــــ
ودلیل النذر قوله تعالی :
(يُوفُونَ بِالنَّذْرِ وَيَخَافُونَ يَوْمًا كَانَ شَرُّهُ مُسْتَطِيرًا) الإنسان:٧
وە نەزرڪردنیش بۆ خوای گەورە یەڪێڪە لە عبادەتەڪان بەبەڵگەی ئەم ئایەتە( وەفایان هەیە بۆ نەزرەڪانیان وە لەڕۆژێڪ دەترسن ڪە شەڕی ئەو ڕۆژە زۆرترسناڪە و لەهەموو شوێنێڪ بڵاوە ڪە ڕۆژی قیامەتە. )
لە نەزرڪردندا چەند بابەتێڪ هەیە :
یەڪەم/ پێناسەڪەی .
دووەم/ حـوڪمەڪەی .
سێیەم/ مەرجەڪانی.
ــ یەڪەم/ پێناسەڪەی.
پێناسەی نەزرڪردن لە اللغەدا / الإلتزام ــ واتا پەیوەست بـوون بە شتێڪ.
وە لە اصطلاحدا/ إلزام المڪلف نفسه بعبادة لم تڪن واجبة علیه بأصل الشرع.
واتا/ ئەو ڪەسەی مڪلفە و تەڪلیفی لەسەرە عبادەتێڪ واجب بڪا لەسەر خۆی ڪە ئەم عبادەتە لە ئەصلی شەرعدا واجب نیە لەسەرت.
المُڪَلَّف/ڪەسی مڪلف ئەوەیە ڪە ئەم سێ مەرجەی تێدابێ
ــ المسلم / موسڵمان بێ ڪافر نەبێ لەبەر ئەوەی ڪافر هیچ عبادەتێڪی لەسەر واجب نیە.
ــ البالغ/ بالغ بووبێ و منداڵ نەبێ لەبەر ئەوەی منداڵ عبادەتی لەسەر واجب نیە.
ــ العاقل/
↩ ڪەسێڪی عاقل بێ و شێت نەبێ لەبەر ئەوەی شێت عبادەتی لەسەر واجب نیە ،
↩ وە عەرەقی نەخـواردبێتەوە چونڪە ئەگەر عەرەقی خواردبێ لەو ڪاتەدا هەر نەزرێك بڵێت هۆشی لای خۆی نیه.
↩تازە لەعملیات دەرنەچووبێت ، چونکە ئەویش ئاگای لەخۆی نیە .
↩خەوتوو نەبێ .
↩ وەشتێڪ نەبێ ڪە بەدەمی داهاتبێ بەڵڪوو دەبێ نیەتـی هەبێ و مەبەستی هەبـێ.
دووەم/ حوڪمـی نەزرڪردن :
↩هەندێڪی شەرعیە/ ئەویش ئەوەیە ڪە بۆ خوای گەورە بێت
↩هەندێڪی شرڪیە / ئەوەیە ڪە بۆ غەیری خوات بێت.
جا نەزری شـەرعــی دەبێتـە دوو بەش:-
❶ مُنَجَّز/ ئەوەیە ڪە نەزرەڪەت پەیوەست نەڪەیت بە هیچ شتێڪەوە،
وەڪوو بڵێی / نەزر بێ لەسەرم ئەم ساڵ عەمرەیەڪ بڪەم، یا حەجێڪ بڪەم، یان بڵێی نەزر بێ لەسەرم سەد هەزار بڪەم بەخێر ، لێرە نەزرەڪەت پەیوەست نەڪردووە بەهیچ شتێڪ .
❷ مُعَلَّق/ ئەو نەزرەیە ڪە پەیوەستت ڪردبێ بە داواێڪتەوە ،ڪەداواڪەت بەدیهات ئینجا ئەبێ نەزرەڪەت جێبەجــێبڪەیت ،
وەڪوو بڵێی/ نەزربێ لەسەرم ئەگەر خوای گەورە نەخۆشەڪەمان چاڪ بڪاتەوە مانگێ بەڕۆژوو بم یان ئەوەندە ڕۆژە،بەڕۆژوو ئەبم بەپێی نەزرەکەی خـۆت،
ئەگەر خوای گەورە فڵان ڪەسی ونبووم بۆ بگەڕێنێتەوە نەزربێ لەسەرم ئەوەندە و ئەوەندە سەدەقە دەڪەم ،
جا ئەوە نەزرێڪی معلقە پەیوەستت ڪردوە بەداوایەڪتەوە مەرجێڪت داناوە،
ئەڵێی ئەگەر خوای گەورە فـڵان شتەم پێ ببەخشێ یان ئاوام بۆبڪا منیش ئەوەندە عبادەتە بۆ خوای گەورە دەڪەم.
زانایان هەندێڪیان دەڵێن نەزرڪردن حەرامە ئەم فەرموودەیەش دەڪەنە بەڵگە بۆ رأیەڪەیان ، ڪە پێغەمبەر صلی الله علیه وسلم دەفەرمووێت:
❨إن النذر لا یأتي بخــیر ، وإنـما یــستخرج به من البخــیل❩ أخرجه البخاري ومسلـم.
واتا/ نەزر خێر ناهـێنێ ، و بەڵڪوو لەڪەسی رەزیل و پیسڪە دەردەچێ.
ئەم فەرموودەیە زەمی نەزرڪردن دەڪا ، هەر ڪردەوەیەڪیش زەمی بڪرێت ئەوە جۆرێڪە لە نەهی و قەدەغەڪردن لەو ڪارە.
بەڵام رأی راجح ئەوەیە : ڪە نەزر دروستە لەشرعدا و حەرام نیە ، بەڵام تەرڪ ڪردنی باشترە ، وەهەرڪەسێڪیش نەزرێڪی ڪرد پێویـستە وەفای هەبێ بۆ بەجێ گەیاندنـی نەزرەڪەی ، بەڵگەش ئەم ئایەتەی خـوای گەورەیە:
(يُوفُونَ بِالنَّذْرِ وَيَخَافُونَ يَوْمًا كَانَ شَرُّهُ مُسْتَطِيرًا)
ئەگەر سەیری ئایەتەڪانی پێش ئەو ئایەتە بڪەی بۆت دەرەڪەوێت ڪە ئەوە لەمەدحی ڪەسانی ئەهلی بەهەشتە ، یەڪێك لەو هۆڪارانەی ڪە ئەو پلەیەیان بەدەست هێناوە ئەوەیە ڪە وەفایان هەبووە بۆ نەزرەڪەیان ، ئەم ئایەتە بەڵگەیە لەسەر ئەوەی ڪە نەزر حەرام نیە.
📚 إتحاف العقول بشرح الثلاثە الاصول.
وتنەوەی وانە : م. هۆشیار احمد حفظه الله.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
██▒▒▒█▓▓▓██▓
ڪەناڵی ٭خواناسین٭ لە تلیگڕام
@ilahy