Kun Tarixi 🌍

Bugun 29-iyul 2023-yil, shanba.

👉 BAYRAMLAR:

🌍 Xalqaro yo‘lbarslar kuni.

🔹 MILLIY BAYRAMLAR:

🇮🇩 Indoneziya ‐ Indoneziya havo kuchlarida xizmat kuni.
🇲🇩 Moldova - Konstitutsiya kuni.
🇷🇴 Ruminiya ‐ Davlat madhiyasi kuni.
🇮🇳 Hindiston ‐ Mohun Bagan kuni.
🇹🇭 Tailand - Milliy Tailand tili kuni.
🇺🇸 AQSh ‐ Milliy raqs kuni.
🇺🇦 Ukraina - Maxsus operatsiyalar kuchlari kuni.
🇺🇸 AQSh - NASA tug'ilgan kun.
Uollis va Futuna - Hudud kuni.

👉 VOQEALAR:

- 1030 - Norvegiyadagi Stiklastadir jangida, taxtni egallashga harakat qilar ekan, ikki yil oldin taxtdan ag'darilgan qirol Olaf Avliyo o'ldirildi.
-1586 - Tyumen shahriga asos solindi.
- 1702 - Buyuk Shimoliy Urush: Gummelshof jangi.
- 1836 - Parijdagi Yulduzlar maydonida G‘alaba arkasi tantanali ravishda ochildi.
- 1858 - Amerika Qo'shma Shtatlarining bosimi ostida Yaponiya chet elliklarga Tokio va Osakani ochdi.
- 1907 - Rober Pouel Buyuk Britaniyada Skaut harakatini tashkil qildi.
- 1921 - Adolf Gitler natsistlar partiyasi rahbari bo'ldi.
- 1936 - Sovet Ittifoqi Qahramoni unvonining maqomi to'g'risida MIK ning Farmoni.
- 1937 - O’zbekiston “Shoyi” ilmiy tadqiqot instituti tashkil topgan kun.
- 1938 - Hasan ko’lidagi jang.
- 1941 - Smolensk jangida 300 ming jangchilar asir olindi.
- 1942 - SSSR da Nevskiy, Suvorov va Kutuzov ordenlari chiqarildi.
- 1948 - Londonda XIV yozgi Olimpiya o'yinlarining ochilishi.
- 1958 - AQSh Prezidenti Duayt Eysenxouer NASAni tashkil etdi.
Sara kitoblar kanali manzilini ko‘rsatishni unutmang
- 1973 - Gretsiyada plebissit monarxiyadan respublikani afzal ko'rdi.
- 1974 - SSSR KGB raisi Yuriy Vladimirovich Andropovning buyrug'i bilan terrorizmga qarshi kurash uchun "Alfa" guruhi tuzildi.
- 1979 - Argentina va Buyuk Britaniya o'rtasida elchilik darajasidagi diplomatik munosabatlar tiklandi.
- 1988 - Kanada Janubiy Afrikadan kelgan barcha sportchilar va murabbiylar uchun mamlakatga kirish uchun taqiq e'lon qildi.
- 1996 - Microsoft kompaniyasi Windows NT 4.0 operatsion tizimini taqdim etdi.
- 2015 - Microsoft o'zining yangi Windows 10 operatsion tizimini taqdim etdi.

👉 TAVALLUDLAR:

- 1605 - Simon Dax (1659) - nemis shoiri.
- 1793 - Jan Kollar (1852) - Slovak shoiri, slavyanlarni birlashtirish uchun kurashchi ("Shon-sharaf qizi").
- 1798 - Karl Blexen (1840) - nemis peyzajchi rassomi.
- 1817 - Ivan Ayvazovskiy (1900) - dengiz janrida chizgan rus rassomi.
- 1877 - Uilyam Bib (1962) - amerikalik zoolog, yozuvchi, batisferani ixtiro qilgan.
- 1883 - Benito Mussolini (1945) - italiyalik siyosatchi, fashizm asoschisi.
- 1888 - Vladimir Zavorkin (1982) - rus muhandisi, zamonaviy televideniye ixtirochisi.
- 1898 - Isidor Rabi (1988) - Amerikalik fizik, Nobel mukofoti sohibi (1944).
- 1900 - Eyvind Yunson (1976) - shved yozuvchisi va publitsisti, Nobel mukofoti sohibi (1974).
- 1905 - Dag Yalmar Agne Karl Xammarsheld - (1961) - Shvetsiyalik diplomat, davlat arbobi, jurnalist va shoir, BMT bosh kotibi (1953-1961), Nobel mukofoti sohibi (1961).
- 1914 - Marsel Bich (1994) - Fransuz ixtirochisi, “Bic” kompaniyasi asoschisi.
Sara kitoblar kanalidan olindi
- 1922 - Mixail Minin (2008) - II jahon urushi qatnashchisi, Reyxstag ustiga G‘alaba bayrog‘ini qadaganlardan biri.
- 1937 - Daniel Makfadden - amerikalik iqtisodchi, Nobel mukofoti sohibi (2000).
- 1957 - Nelly Kim - sovet gimnastikachisi, 5 karra Olimpiya chempioni, 5 karra jahon chempioni, ikki karra Yevropa chempioni.
- 1975 - Akobir Qurbonov - Milliy kurash bo'yicha jahon chempioni (1999), “O'zbekiston iftixori" faxriy unvoni hamda "O'zbekiston belgisi" ko'krak nishoni bilan taqdirlangan.
- 1982 - Ibrohim Hamroqulov - Xalqaro miqyosdagi sport ustasi, jahon chempioni.
- 1984 - Anna Bessonova - ukrainalik sportchi (badiiy gimnastika), mutloq jahon chempioni (2007).
- 1988 - Taryey Byo - norvegiyalik biatlonchi, Olimpiya chempioni (2010), sakkiz karra jahon chempioni.

🌍 Кун тарихи

Bugun 23-iyul 2023-yil, yakshanba.

👉 BAYRAMLAR:

🌏 Butunjahon bobo-buvilar va keksalar kuni.
🌏 Butunjahon kitlar va delfinlar kuni.

🔹 MILLIY BAYRAMLAR:

🇺🇸 AQSh ‐ Ota-onalar kuni.
🇲🇨 Indoneziya - Bolalar kuni.
🇰🇿 Qozog‘iston ‐ Chakana savdo xodimlari kuni.
🇵🇪 Peru - Peru havo kuchlari kuni.
🇵🇬 Papua-Yangi Gvineya - Xotira kuni.
🇪🇬 Misr - Inqilob kuni.
🇴🇲 Ummon - Uyg'onish kuni.
🇯🇵 Yaponiya - Yozuv kuni.

👉 VOQEALAR:

- 971 - Rus knyazi Svyatoslav Igoryevich Dorostol (Bolgariya) devorlari yonidada harbiy kengash o'tkazdi va Vizantiya bilan urush paytida so'nggi jangni o‘tkazishga qaror qildi.
- 1453 - Gever jangida  Burgundiya gersogi Filipp III Saxiy  Gent isyonchilarini qattiq mag'lubiyatga uchratdi.
- 1508 - Pedro Navarro qaroqchilardan Penon orolini qaytarib oldi.
- 1533 - Istanbulda birinchi Avstriya-Turkiya tinchlik shartnomasi tuzildi.
- 1711 - Prut shartnomasi imzolandi, unga ko'ra Rossiya Azovni Turkiyaga qaytarib berdi va Taganrog qal'asini buzib tashlashni zimmasiga oldii.
- 1793 - Olmoniya hududidagi Mayns Respublikasi barham topdi.
- 1831 - Staraya Russda vabo qo'zg'oloni boshlandi.
- 1867 - Rossiyada Turkiston general gubernatorligi tuzildi.
- 1874 - Aleksandr Nikolaevich Lodiygin cho‘g‘lanma lampa uchun 1619-sonli imtiyozga ega bo'ldi.
- 1881 - Xalqaro gimnastika federatsiyasi tashkil topdi.
- 1908 - Yosh turklar inqilobi. Turkiyada konstitutsiya tiklanishi.
- 1951 - Fransiyaning Rokenkort shahrida NATO shtab-kvartirasi ochildi.
- 1952 - Misrda Iyul inqilobi.
- 1974 - Gretsiyadagi "qora polkovniklar" diktaturasi ag'darildi.
- 1974 - Farg'ona viloyatidagi Quva shahri tashkil topgan kun.
- 1985 - "Topol" raketalari tayyor holga keltirildi.
- 1991 -  Sonic the Hedgehog seriyasining birinchi o'yini (16 bit) chiqdi.
- 1992 - Abxaziya Gruziyadan mustaqil boʻldi.
- 1995 - eng yorugʻ kometalardan biri kashf qilindi.
- 2000 - Quyosh tizimidagi eng katta sayyora - Yupiterning yangi tabiiy yo'ldoshi kashf qilindi. Bu barcha ma'lum bo'lganlar ichida eng kichik yo'ldosh bo'lib, diametri 4,8 km. Kashfiyot Arizona universitetida astronomlar tomonidan qilingan va Massachusets Observatoriyasi tomonidan tasdiqlangan.
- 2015 - Kepler teleskopi yordamida yer tipidagi birinchi ekzoplaneta topildi, u quyoshga o'xshash yulduz - Kepler-452 b. zonasida joylashgan.
- 2016 - Kobulda namoyish paytida terakt sodir bo'ldi, 80 ga yaqin odam halok bo'ldi.
- 2018 - Attika Gretsiya)da o'rmon yong'inlari boshlandi, 102 kishi halok bo'ldi
- 2021 - Tokioda 2020-yilgi yozgi Olimpiya oʻyinlarining tantanali ochilish marosimi boʻlib oʻtdi.

👉 TAVALLUDLAR:

- 1401 - Franchesko Sforsa (1466) - Milan hukmdorlari sulolasining asoschisi, kondotyer.
- 1792 - Pyotr Vyazemskiy (1878) - rus shoiri, adabiyotshunos, tarixchi, tarjimon, publitsist, davlat arbobi.
- 1859 - Vladimir Palladin (1922) - rus botanigi va biokimyogari, akademik, o'simlik biokimyosi maktabining asoschilaridan biri.
- 1884 - Albert Uorner (1967) - to'rt aka-ukalarning ikkinchisi - Gollivud Warner Brothers film kompaniyasining asoschilaridan biri.
- 1892 - Xayle Selassiye I (1975) - Efiopiyaning oxirgi imperatori (1930-1974).
- 1896 - Naum Goldman (1981) - dirijyor, pedagog, O'zbekistonda xizmat ko'rsatgan san'at arbobi (1943).
- 1898 - Tarashonkor Bondopaddxay (1971) - hind yozuvchisi.
- 1906 - Vladimir Prelog (1998) - Shveytsariyalik organik kimyogar, Nobel mukofoti sohibi (1975).
- 1923 - Kiril Kornblat (1958 y.) - Amerikalik fantast yozuvchi.
- 1941 - Flora Kerimova - qo'shiqchi, Ozarbayjon xalq artisti.
- 1954 - Alla Kudlay - qoʻshiqchi, Ukraina xalq artisti (1997).
- 1960 - Jon Landau - amerikalik kinoprodyuser, Oscar va Oltin globus mukofotlari sohibi. 
- 1961 - Woody Harrelson - amerikalik aktyor, kinoyulduz.
- 1968 - Stefani Seymur - amerikalik supermodel va aktrisa.
- 1976 - Judit Polgar - vengriyalik shaxmatchi, xalqaro grossmeyster.
- 1989 - Deniyel Redkliff - Britaniyalik aktyor, Garri Potter filmi orqali dunyoga tanilgan.
- 1995 - Mehrinoz Abbosova - oʻzbek shoirasi, Xalqaro jurnalist va adabiyotshunos.

🌍 Кун тарихи

Bugun 22-iyul 2023-yil, shanba.

👉 BAYRAMLAR:

🌏 Butunjahon miya kuni.

🔹 MILLIY BAYRAMLAR:

🇮🇩 Indoneziya - Advokat kuni.
🇦🇿 Ozarbayjon - Milliy matbuot kuni.
🇺🇸 AQSh ‐ Milliy Kovboy kuni.
🇲🇾 Malayziya ‐ Saravak Mustaqillik kuni.
🇷🇺 Rossiya ‐ Chakana savdo xodimlari kuni.
🇬🇲 Gambiya - Inqilob kuni.
🇸🇿 Svazilend- Qirol Sobxuza II ning tug'ilgan kuni.

👉 VOQEALAR:

- 1099 -  Salibchilar tomonidan Quddus Qirolligi tashkil etildi.
- 1298 - Folkerk jangi bo'lib o'tdi.
- 1456 - Vengriya armiyasi Belgradni Usmonli bosqinchilaridan ozod qildi.
- 1790 - Fransiyada cherkov mulki milliylashtirildi.
- 1793 - Shotlandiya tadqiqotchisi Aleksandr Makkenzi Kanadani sharqdan Tinch okeaniga kesib o'tgan birinchi yevropalik bo'ldi.
- 1814 - Ogayo shtatidagi beshta hindu qabilasi AQSh bilan tinchlik sulhi tuzishdi va Angliyaga qarshi urush e'lon qildi.
- 1894 - Fransiyada birinchi avtomobil musobaqasi: "Parij-Ruen Treyler" bo‘lib o‘tdi.
- 1929 - SSSR va Xitoy o'rtasida Xitoy Sharqiy temir yo'li ustidan urush boshlandi.
- 1944 - Xalqaro valyuta Fondi tashkil etildi.
- 1946 - Yakunlangan Xalqaro sog'liqni saqlash konferentsiyasida (Nyu-York, 19-22-iyul) Jahon sog'liqni saqlash tashkiloti (JSST) Nizomi tasdiqlandi va qabul qilindi. 1948-yil 7-aprelda kuchga kirgan.
- 1952 - Polsha Xalq Respublikasining Konstitutsiyasi qabul qilindi.
- 1960 - Kuba AQShning shakar zavodlarini milliylashtirdi.
- 1971 - Torontodagi maktablarda o'quvchilarni kaltaklash taqiqlandi.
- 1983 - Polshada harbiy holatning bekor qilinishi (1981-yil 13-dekabrda general Yaruzelski tomonidan kiritilgan).
- 1989 - Tojik tili Tojikistonning davlat tili deb e'lon qilindi.
- 1995 - Amerikalik astronomlar Alan Xeyl va Tomas Bopp yangi kometa topdilar (Xeyl-Bopp kometasi).
- 1996 - «Quake» kompyuter o'yini chiqarildi.
- 2011 - Norvegiyadagi teraktlar.

👉 TAVALLUDLAR:

- 1596 - Mixail Fedorovich (1645) - Rus podshosi (1613 yildan), Romanovlar sulolasining birinchi vakili.
- 1478 - Filipp I Xushbichim (1506) - Burgundiya gersogi (1482 yildan Filipp IV nomi ostida), Kastiliya qiroli (1504 yildan), Gabsburglar sulolasining Ispaniya taxtidagi birinchi vakili.
- 1784 - Fridrix Bessel (1846) - Nemis matematiki va astronomi.
- 1795 - Gabriel Lame (1870) - Fransuz matematiki, fizigi va muhandisi.
- 1887 - Gustav Gers (1975) - Kvant energiyasini o'lchagan nemis fizigi, Nobel mukofoti sohibi (1925).
- 1888 - Zelman Avraam Vaksman (1973) - Amerikalik mikrobiolog va biokimyogar, silga qarshi antibiotikni yaratgan, Nobel mukofoti sohibi (1952).
- 1914 - Alim Keshokov (2001) - kabardin shoiri va yozuvchisi, Kabarda-Balkariya xalq shoiri (1964).
- 1917 - Adam Malik (1984) - Indoneziyalik siyosatchi va diplomat, BMT Bosh assambleyasining prezidenti (1981-1982).
- 1939 - Mirzayev Saidali - ganchkor, Oʻzbekiston xalq ustasi (2000). 
- 1942 - Hasan Rajabiy - xonanda va sozanda (tanbur), Oʻzbekiston xalq xrfizi (1990). 
- 1942 - Toyoxiro Akiyama - yapon jurnalisti, Yaponiyaning birinchi kosmonavti.
- 1946 - Mirey Matyo - Fransiyalik mashhur qo'shiqchi.
- 1949 - Shayx Muhammad ibn Rashid al Maktum - Birlashgan Arab Amirliklari Bosh vaziri va vitse-Prezidenti (2006-yildan), shuningdek, Dubay amiri.
- 1951 - Oleg Gazmanov - estrada qo'shiqchi, shoir va bastakor, Rossiya xalq artisti.
- 1961 - Irina Rozanova - teatr va kino aktrisasi, Rossiya xalq artisti.
- 1976 - Abrorjon Abduazimov - Oʻzbekiston islom sivilizatsiyasi jamoatchilik bilan ishlash boʻlimi bosh ilmiy xodimi
- 1980 - Keyt Rayan - belgiyalik pop qo'shiqchisi.
- 1982 - Anna Chicherova - rossiyalik balandlikka sakrash ustasi, Olimpiya chempioni (2012), jahon va Yevropa chempioni.
- 1992 - Selena Gomez - amerikalik kino aktrisa, qo'shiqchi, qo'shiqlar muallifi, model.

🌍 Кун тарихи

Bugun 21-iyul 2023-yil, juma.

👉 MILLIY BAYRAMLAR:

🇸🇬 Singapur - Irqiy uyg'unlik kuni.
🇬🇺 Guam - Ozodlik kuni.
🇧🇪 Belgiya - Milliy kun.

👉 VOQEALAR:

- mil. av. 356 - Gerostrat Artemida ibodatxonasini yoqib yubordi.
- 365 - Zilzila tufayli dunyoning yetti mo‘jizasidan biri - Aleksandr mayog‘i qisman vayron bo‘ldi.
- 1542 - Rim papasi Pol III protestantlikka qarshi kurashish uchun Rim inkvizitsiyasini tuzdi.
- 1610 - Choy birinchi marta Yevropaga olib kelindi.
- 1613 - Mixail Romanov  Rossiya podshosi boʻldi.
- 1718 - Avstriya-turkiya va Turkiya-venetsiya urushlarini yakunlagan Pojarevsk sulhi.
- 1773 - Rim papasi Iyezuitlar ordenini ta‘qiqladi.
- 1774 - Kuchukqaynarji shartnomasi.
- 1798 - Ehromlar yonidagi jang.
- 1822 - Birinchi Meksika imperiyasining tashkil topishi.
- 1831 - Belgiyaning birinchi qiroli Leopold I ning taxtga o'tirishi.
- 1904 - 13 yil davom etgan Buyuk Sibir temir yo'lining qurilishi yakunlandi. Temir yo‘lning rasmiy ochilishi kelasi yilning 1 yanvarida bo‘lib o‘tdi.
- 1906 - 44 yoshli Pyotr Stolipin Rossiya hukumati rahbari etib tayinlandi.
- 1917 - A.F.Kerenskiy Muvaqqat hukumatga boshchilik qildi.
- 1918 - tatarlar bosib olingan Qrim yarimorolini tatar xonligi deb e'lon qilish iltimosi bilan Germaniyaga murojaat qilishdi.
- 1925 - SSSR Xalqaro metrik konvensiyaga qo'shildi.
- 1940 - Fashistlar Germaniyasi qo'mondonligi Sovet Ittifoqiga qarshi harbiy kampaniya - "Barbarossa rejasi" ni ishlab chiqishni boshladi.
- 1940 - Latviya, Litva seymi va Estoniya Dumsi tomonidan Sovet hokimiyati o‘rnatillgani e'lon qilindi.
- 1941 - Moskvaga Luftvaffening birinchi reydi.
- 1954 - Hindixitoydagi mustamlakachilik urushiga yakun yasovchi Jeneva shartnomasi imzolandi.
- 1969 - Nil Armstrong  va Bazz Oldrin Oyga qadam qo‘yishdi.
- 1970 - Misrda Asvon to‘g‘onining 11 yillik qurilishi yakunlangan.
- 1972 - Belfastda qonli juma: Vaqtinchalik IRA jangarilarining terroristik hujumlari natijasida 9 kishi halok bo'ldi, 130 kishi yaralandi.
- 1983 - Aholi yashaydigan joyda dunyodagi eng past harorat Antarktidadagi Vostok stansiyasida qayd etildi. Bu -89,2 °C.
- 1994 - Yozuvchi Aleksandr Soljenitsin Rossiyaga  qaytdi.
- 2007 - Garri Potterning yettinchi kitobi "Garri Potter va ajal tuhfasi" ingliz tilida nashr etildi.
- 2011 - Atlantic kemasining so'nggi parvozi yakunlandi. "Space Shuttle" dasturi rasman yopildi.
- 2012 - Turkiyalik sarguzashtchi Erden Eruch tarixda yakkaxon inson kuchi yordamida Yerni aylanib chiqishni yakunlagan birinchi shaxs bo‘ldi.

👉  TAVALLUDLAR:

- Mil. avv. 356 - Aleksandr Makedonskiy (mil. avv. 323) - Makedoniya qiroli (mil. avv. 336 yildan), sarkarda, jahon imperiyasining asoschisi.
- 1620 - Jan Pikard (1682) - fransuz ruhoniysi va astronami, Yerning hajmini birinchi marta aniqlagan.
- 1810 - Anri Reno (1878) - fransuz kimyogari va fizigi.- 1816 - Pol Julius Reyter (1899) - jurnalist, biznesmen, Britaniyaning «Reuters» axborot agentligi asoschisi.
- 1897 - Vasiliy Sokolovskiy (1968) - Sovet Ittifoqi marshali, Sovet Ittifoqi Qahramoni.
- 1899 - Ernest Xeminguy (1961) - amerikalik yozuvchi, jurnalist, Nobel mukofoti sohibi (1954).
- 1923 - Rudolf Markus - kanadalik va amerikalik kimyogar, Nobel mukofoti sovrindori (1992).
- 1928 - Ahmad Odilov - sozanda (chang), pedagog. Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan sanʼat arbobi (1977). 
- 1932 - Elena Dobronravova (1999) - teatr va kino aktrisasi, RSFSRda xizmat ko'rsatgan artist.
- 1948 - Mixail Zadornov - (2017) - Rossiyalik yozuvchi-satirik,_dramaturg, komik va qiziqchi. 
- 1969 - Avraam Russo - rus estrada qo'shiqchisi.
- 1976 - Tatyana Lebedeva - rossiyalik atlet, Olimpiya chempioni (2004), ko'p karra jahon va Evropa chempioni.
- 2002 - Rika Kihira - yaponiyalik figurali uchish ustasi, to'rt qit'aning ikki karra chempioni (2019 va 2020).

🌍 Кун тарихи

Bugun 20-iyul 2023-yil, payshanba

👉 BAYRAMLAR:

🇺🇳 Butunjahon shaxmat kuni.
🌎 Xalqaro Oy kuni.
🌏 Butunjahon sakrash kuni.

🔹 MILLIY BAYRAMLAR:

🇺🇿 O‘zbekiston - 20-21 iyul – “Imom al-Buxoriy kuni”.
🇨🇫 Markaziy Afrika Respublikasi ‐ Daraxt ekish kuni.
🇰🇬 Qirg‘iziston ‐ Milliy gvardiya kuni.
🇷🇴 Ruminiya ‐ Ruminiya havo kuchlari kuni.
🇨🇷 Kosta-Rika - Muhandislar kuni.
🇱🇦 Laos ‐ Laos ayollar ittifoqi kuni.
🇨🇴 Kolumbiya - Mustaqillik kuni.
🇳🇴 Norvegiya - Valiahd shahzoda Xokonning tug'ilgan kuni.
🇦🇷 Argentina, 🇧🇷 Braziliya, 🇺🇾 Urugvay - Do'stlar kuni.

👉 VOQEALAR:

- 1217 - Isadaxdagi knyazlar kongressida 6 ta Ryazan knyazi o'ldirildi.
- 1402 - Amir Temur turk sultoni Boyazid I Yildirimni  magʻlub etdi.
- 1810 - Lotin Amerikasidagi mustaqil Kolumbiya davlatining tashkil etilganligi e'lon qilindi.
- 1840 - Angliyada ishchilarning bo'lajak siyosiy partiyalarining namunasi bo'lgan Milliy Chartistlar Uyushmasi tashkil etildi.
- 1871 - Britaniya Kolumbiyasi Kanadaga berildi.
- 1877 - Animatsiya tarixining boshlanishi.
- 1882 - A.F. Mojayskiyning samolyotlari sinovlari o'tkazildi.
- 1917 - Korf deklaratsiyasi imzolandi.
- 1917 - BMW savdo belgisi ro’yxatdan o’tgan kun.
- 1924 - Parijda Xalqaro shaxmat federatsiyasi ochildi.
- 1936 - Montryo konvensiyasi Dardanel va Bosfor bo'g'ozlarini turk yurisdiksiyasiga o'tkazdi.
-1940 - „Billboard“ jurnali 100 eng yaxshi qoʻshiqlar reytingini eʼlon qildi.
- 1941 - nemis harbiy-havo kuchlari tomonidan  Moskvaning bombardimon qilinishi.
- 1944 - Adolf Gitlerga suiqasd.
- 1955 - Kreml sayyohlar uchun ochildi.
- 1969 - AQSHning  „Apollon-11“ kosmik kemasi Oyga qoʻndi.
- 1976 - Mars yuzasida birinchi izlanishlar olib borildi.
- 1993 - Litvada o'zining pul birligi - lit joriy etildi.
- 2015 - Kuba va AQSh 50 yildan so‘ng diplomatik munosabatlarni to‘liq tikladi.

👉 TAVALLUDLAR:

- 810 - Imom al-Buxoriy (870) - buyuk muhaddis, “Sahihi Buxoriy” nomi bilan mashhur hadislar to‘plami muallifi.
- 1304 - Franchesko Petrarka (1374) - Italiyalik shoir,  katta avlod gumanistlarining yetakchisi, Italiya Uyg'onish davrining eng buyuk namoyandalaridan biri.
- 1656 - Iogan Bernxard Fischer fon Erlax (1723) - avstriyalik me'mor, imperiya uslubining asoschi.
- 1726 - Ioaxim Ibarra (1785) - Ispan kitob chop etuvchisi.
- 1804 - ser Richard Ouen (1892) - Ingliz zoologi, anatom va paleontolog, dinozavr so'zi muallifi.
- 1822 - Gregor Iogan Mendel (1884) - avstriyalik biolog va botanik, genetika asoslarini yaratgan.
- 1864 - Erik Karlfeldt (1931) - Shved shoiri, Shvetsiya akademiyasining a'zosi, Nobel mukofoti sohibi (1931).
- 1897 - Tadeush Reyxshteyn (1996) - Kelib chiqishi polshalik Shveytsariya organik kimyogari, fiziologiya va tibbiyot sohasida Nobel mukofoti sohibi (1950).
- 1917 - Komiljon Otaniyozov (1975) - xonanda, sozanda (tor), aktyor va bastakor, Oʻzbekiston SSR (1949), Turkmaniston (1964), Qoraqalpogʻiston (1968) xalq artisti.
- 1919 - ser Edmund Xillari (2008) - Yangi Zelandiya tadqiqotchisi va alpinisti, Everestni birinchi marta zabt etgan inson.
- 1929 - Qoziboyiv Nemat (2004) - rang tasvir ustasi, Ozbekiston  akadеmik (1997), O`zbekiston xalq rassomi (1970).
- 1933 - Malik Murodov - folklorshunos olim, O‘zbekiston Respublikasi fan arbobi (1997).
- 1945 - Aleksandr Mirzayan - rus shoiri, bastakor, bard, muallif qo'shiqlari nazariyotchisi.
- 1946 - Erkin Komilov - aktyor, Oʻzbekiston xalq artisti (1998). 
- 1947 - Gerd Karl Binnig - nemis fizigi, ixtirochi, Nobel mukofoti sohibi (1986).
- 1977 - Dilshod Oripov - yunon-rum kurashi boʻyicha xalqaro miqyosdagi sport ustasi (1997), "Oʻzbekiston iftixori" (2001). 
- 1978 - Pavel Datsyuk - rossiyalik xokkeychi, Olimpiya chempioni (2018), jahon chempioni (2012).
- 1979 - Artur Taymazov - kelib chiqishi osetin boʻlgan oʻzbekistonlik erkin kurashchi.
- 1988 - Julianna Xaf - amerikalik raqqosa, aktrisa va qoʻshiqchi.
- 1994 - Maya Shibutani - amerikalik figurali uchuvchi, to'rt qit'a chempioni.

🌍 Кун тарихи

Bugun 19-iyul 2023-yil, chorshanba.

👉 BAYRAMLAR:

🌙 Islom olamida yangi yil - Muharram oyining birinchi kuni.

🔹 MILLIY BAYRAMLAR:

🇺🇸 AQSh ‐ Milliy shahar asalarichilik kuni.
🇺🇸 AQSh ‐ Bort kuzatuvchisi xavfsizligi bo'yicha mutaxassislar kuni.
🇯🇵 Yaponiya - Ayol vazirlar kuni.
🇺🇦 Ukraina- Murabbiylar kuni.
🇳🇵 Nepal - Muhandislar kuni.
🇳🇮 Nikaragua - Sandinista inqilobi kuni.
🇲🇲 Myanma - Shahidlar kuni.
🇺🇸 AQSh - Milliy muzqaymoq kuni (National Ice Cream Day).
🇱🇦 Laos - Fransiyadan Mustaqillik kuni.

👉 VOQEALAR:

Mil. av. 4241 - Misrliklar taqvimining boshlanishi.
- 711 - Arablar Pireney yarim orolini egallashdi.
- 1195 - Alarkos jangi bo'lib o'tdi.
- 1270 - Tatar O'rdasida pravoslav dinidan voz kechmagani uchun Ryazan knyazi Roman Olegovich qatl qilindi, keyinchalik u Rossiya pravoslav cherkovi tomonidan avliyoga aylandi.
- 1551 - Karlsburg shartnomasi Gabsburglarning Vengriya va Transilvaniyaga bo'lgan huquqlarini tasdiqlaydi.
- 1553 - 9 kun qirolicha bo'lgan Jeyn Grey Angliya taxtidan ag'darildi. Mariya Tyudor yangi qirolicha bo'ldi.
- 1802 - AQShda “Dyupon de Nemur” kimyoviy konserni  tashkil etildi.
- 1814 - Ingliz dengiz sayyohi M. Flaynderz o'z kitobida birinchi marta "yashil qit'a”ni Avstraliya deb nomladi.
- 1822 - tarixdagi birinchi fotografiya olindi.
- 1870 - Fransiya-Prussiya urushi boshlandi.
- 1877 - Juranli jangi.
- 1918 - RSFSRda birinchi Sovet konstitutsiyasi kuchga kirdi.
- 1922 - Buxoro va Rossiya respublikalari oʻrtasida shartnoma imzolandi.
- 1923 - Turkiston davlat universiteti (hozirgi Oʻzbekiston Milliy universiteti) birinchi Oʻrta Osiyo davlat universiteti nomini oldi.
- 1928 - Xitoy Yevropa davlatlari bilan barcha "adolatsiz" shartnomalarni bekor qildi.
- 1900 - Parij metropoliteni ochildi.
- 1941 -  I. V. Stalin SSSR Mudofaa xalq komissari etib tayinlandi.
- 1949 - Laos Fransiyadan  mustaqil bo’ldi.
- 1980 - Moskvada XXII Olimpiya o'yinlariga start berildi.
- 1996 - Asakada «OzDEUavto» qoshma korxonasining rasmiy ochilish marosimi. 
- 2003 - dunyoda birinchi marta til transplantatsiyasi (ko‘chirib o‘tkazish) muvaffaqiyatli o'tdi.

👉 TAVALLUDLAR:

- Mil. av. 3228 - Krishna - janmashtami, hinduizmda xudo shakllaridan biri, Vishnuning sakkizinchi avatari.
- 1814 - Semuel Kolt (1862) - Amerikalik konstruktor va sanoatchi, o‘qotar qurol ishlab chiqaruvchi firmaning asoschisi.
- 1834 - Dega Ilyer  Jermen Edgar (1917) - Fransuz rassomi, haykaltarosh va impressionizmning yetuk namoyondasi.
- 1893 - Vladimir Mayakovskiy (1930) - rus sovet shoiri, XX asrning buyuk shoirlaridan biri.
- 1896 - Archibald Kronin (1981) - Ingliz yozuvchisi.
- 1910 - Fransisko Koloane Kardenas (2002) - Chililik yozuvchi.
- 1921 - Rozalin Yalov (2011) - Amerikalik biofizik ayol, Nobel mukofoti sohibasi (1977).
- 1937 - Damir Salimov (2019) - kinorejissyor, Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan sanʼat arbobi (1983).
- 1938 - Vaxtang Kikabidze - sovet va gruzin aktyori, qo'shiqchi, ssenariynavis, kino rejissyori, qo'shiqlar muallifi.
- 1971 - Vitaliy Klichko - Ukrainalik siyosatchi, Kiyev meri, sobiq og'ir vazndagi bokschi, jahon chempioni.
- 1975 - Oksana Chusovitina - badiiy gimnastika sportchisi. U dunyo boʻyicha 8 ta olimpiadada qatnashgan yagona gimnastikachidir.
- 1976 - Benedikt Kamberbetch - Britaniya teatr, kino va televidenie aktyori.
- 1976 - Vinesa Shou - amerikalik aktrisa va model.
- 1984 - Diana Mokanu - ruminiyalik sportchi, suzish bo‘yicha ikki karra olimpiya chempioni (2000).

🌍 Кун тарихи