Maktab, litsey va kollejlar, hatto institut va universitetlarda ham tez-tez tadbirlar boʻlib turadi. Ilmiy musobaqa va shu kabi foydalilarini hisobga olmaganda bu tadbirlarning aksari tepadan kelgan buyruqlar yoki shunchaki hisobot uchun oʻtkaziladi. Qizigʻi shundaki, bu kabi keraksiz narsalar uchun yaxshigina mablagʻ ajratiladi, qatnashuvchi talabalar uzoq vaqt darslardan ozod qilinadi, hatto payti kelsa baholari ham qoʻyib beriladi, lekin bularning bari oʻquvchi va talabalarning umri, vaqti evaziga amalga oshiriladi.
Firkrimni yanada ochiqroq aytsam, hisobot toʻldirish uchungina oʻtkaziladigan bu kabi tadbirlar uchun eng iqtidorli va eng yaxshi oʻquvchilar, kelajakda katta-katta ishlar qilishi umid qilinadigan yigit-qizlar tanlab olinadi. Ular esa butun oʻquv yilini sahnalarda oʻtkazadi, shaharma-shahar kezib, sheʼr va ashula aytish bilan ovora boʻladi. Ularga bu ishlari kelajakda foyda qilishi, universitetga kirishda yoki boshqa narsalarda manfaat berishi uqtiriladi, kerakli shaxs ekanliklari onglariga singdiriladi. Borib-borib talabaning oʻzi ham bunga ishonib qoladi, men eng manfaatli ishlarni qilyapman, deb oʻylay boshlaydi.
Aslida esa u sahnada hayajon bilan sheʼr oʻqiyotgan payti undan biroz orqada qolgan, oʻrtacha iqtidor egasi boʻlganlar oʻz ustida qattiq ishlayotgan, kelajagi uchun harakat qilayotgan va qisqacha aytganda umrini kitob ustida oʻtkazayotgan boʻladi. Natijada, tadbir oʻtkazishda mohir boʻlgan oʻz vaqtining eng iqtidorli talabalari bir necha yillardan soʻng ortda qolib ketgan, panada oʻz ustida ishlaganlar esa ulardan ancha oldinga oʻtib ketgan boʻladi.
Toʻgʻri, bu kabi tadbirlar orqali doʻstlar orttirish, nutqni rivojlantirish va shu kabi foydalar olish mumkin, lekin bu kelajakda qaytib kelmaydigan muhim darslar evaziga amalga oshilishi achinarli holat va bu "foyda" kelajakda keladigan zarar oldida dengizdan tomchidek gap. Oddiyroq qilib aytganda, bular sizga birni beradi, lekin sizdan oʻn, balki yuzni tortib oladi. Sizni diplomi bor, lekin yaroqsiz mutaxassisga aylantiradi.
Bu ishlar kelajagingizga hech qanday foyda keltirmaydi. Sizni bu tadbirlarga ruhlantirgan, balandparvoz nutqlaringizga qarsak chalgan va ogʻzi koʻpirib maqtaganlar shunchaki sizdan foydalanishadi, xolos. Kun kelib muvaffaqiyatsizlikdan siqilgan va sizga berilgan vaʼdalar yolgʻon ekanini anglaganingizda uning koʻzlarida avvalgi mehrli qarashlarni emas, sizga gʻirt begona insonni koʻrasiz.
Shunday ekan, qadrli ukam, singlim va doʻstim! Yuqorida aytilganlarni qisman oʻz boshidan oʻtkazgan yoki boshqalarda shunday boʻlganini kuzatgan va "tavba qilgan" bir tengdoshingiz sifatida sizga shuni aytamanki, bu kabi bekorchi tadbirlardan imkon qadar oʻzingizni olib qoching, eng foydalilarigagina qatnashing. Qaysi paytda yoʻq deya olish kerakligini biling. Sizga beradigan foydasi va zararini taroziga qoʻyib, hisob-kitob qiling va oʻylab koʻring. Agar keraksiz deb bilsangiz oʻqishingizdan chalgʻimang, juda boʻsh qolib ketsangiz repetitorga qatnang, kasb oʻrganing, sport bilan shugʻullaning yoki biror foydali narsa tomosha qiling. Shundagina Alloh nasib qilsa kelajakda katta ishlarni amalga oshirasiz, kerakli insonga aylanasiz. Harakat bizdan, natija esa Allohdan...
📌
@Iysoxon