Perrenûs

‌📝 کوردستانی خۆشەویستمان ئەستێرەیەکی ئاسمانی تاریکی و ڕووناکیی ڕێگەکەمانە

✍ دیاکۆ هاشمی


بەدرێژاییی ساڵان و نەوەکان، سەرەڕای هەموو ناخۆشی و ناخۆشییەکان، هیوای داهاتوویەکی گەش و ئازاد هەمیشە لە دڵماندا زیندوو بووە. هەموو ڕۆژێک بە تێڕوانینی ڕابردووی پڕ لە ستەم و نادادپەروەری، بە هیوای ئەو ڕۆژە لە خەو هەڵدەستین کە ئاڵای ڕزگاری و ئازادی بەسەر خاکەکەماندا هەڵبکات.

ئێمەی پەروەردەی شاخ و دەشتەکان هەمیشە بە دوای دادپەروەری و مافی خۆماندا دەگەڕێین. ئەو زمانەی کە گۆرانیی هەزارساڵەمان پێ وتووەتەوە و چیرۆکی بەر ئاگردانمان پێ گێڕاوەتەوە، ئەو کولتوورەی لەگەڵیدا ژیاوین و ئەو ناسنامە و کێیەتییەی لەگەڵیدا لەدایک بووین، هەموویان لەژێر پاڵەپەستۆدا بوون. بەڵام هەرگیز نەیانتوانیوە بڵێسەی هیوا لە دڵماندا بکوژێننەوە.

کوردستانە خۆشەویستەکەم، تۆ وەک ئەستێرەیەکی ئاسمانی تاریکی کە ڕووناکیی ڕێگەکەمان پیشان دەدات. هەر دڵۆپەخوێنێکی ڕژاو، هەر فرمێسکێکی تکاو، هەمووی بەهۆی تۆ و بۆ ئەو ڕۆژەیە کە ڕزگار و ئازاد دەبیت. دایکی نیشتمان، تۆ هەمیشە لە دڵماندا زیندووی و هیچ هێزێک ناتوانێت خۆشەویستیتمان لێ بسەنێتەوە.

خەونەکانمان گەورەن و دڵمان پڕە لە خۆشەویستی بۆ تۆ. ئەو ڕۆژەی لە شەقامەکانت ئاڵای ئازادی هەڵدەدەین و بە دەنگی بەرز دەڵێین: "ئێمە ئازادین!" "ئێمە کوردستانیین!" لە هەستی هەموو پەپوولەکانماندا، لە ناخی هەموو هەناسەکانماندا، تۆ ئامادەیییەکی بەهێزت هەیە.

ئێمە هیوامان بە داهاتووە و دەزانین ڕۆژێک دێت، ئەگەر ئەو ڕۆژە دووریش بێت، ئازاد و سەربەخۆ دەبیت. تاکوو ئێستەش بە دڵمان نەگوتووە لەوانەیە ئەم ڕێگەیە سەخت و درێژ بێت، نەک لێدانی ڕابگرێت و خۆشەویستیمان بۆ تۆ لێ بسەنرێت.

بە خۆشەویستی و هیوای سبەینێیەکی باشتر بۆ کوردستان.

💎 @Perrenus

‌📝 فاشیزمی فارس / ئێرانی هەر چەقۆیە و ئێمەش هەر زام

✍️ عیرفان ڕەهمنوون️


نەتەوەی کورد تەنیا نەتەوەیەکی چوارچێوەی جوگرافیای ساختەی ئێران بوو کە هەر لە بنەڕەتەوە ڕێژیمی فاشیست - مەزهەبیی خومەینیی ڕەت کردەوە و لە بەرانبەر ئولیگاریشیی ئاخوندیدا ڕێگەی خەبات و بەرخۆدانی گرتە بەر.

فاشیزمی فارس / ئێران، کە لەسەر دوو بنەمای سەرەکیی ڕەگەزپەرەستیی فارسی و دەمارگرژیی ئایینی دامەزراوە؛ هەمیشە لە هەوڵی ئەوەدا بووە کە دەرفەتێکی بۆ بڕەخسێت تاکوو کورد بەتەواوەتی پاکتاوی ڕەگەزی بکات، یان ئەگەر ئەوەی یەکەمی بۆ نەچووە سەر، بە شێوازێک چاوترسێنی بکات کە چۆک بۆ شۆڤینیزمی فارس دابدات و ببێتە کۆیلەیەکی گوێڕایەڵ.

ئەم دڕندەیییە تەنیا تایبەت بە خومەینی نییە و نابێت پرسەکە لە کەسێکی تایبەتدا کورت بکرێتەوە. بەڵکوو ئێمە لەگەڵ سیستەمێکی فاشیستیی فارسیدا بەرەوڕووین کە لە سەردەمی هەخامەنشییەکانەوە درێژ بووەتەوە تاکوو گەشتووەتە خومەینی و تەنیا جیاوازییەک کە هەیە، ئەم فاشیزمە هەندێک جار ماکی مەزهەبییەکەی پڕڕەنگترە (وەک نموونەی خومەینی) و هەندێک جار لایەنی ڕەگەزپەرەستییەکەی باڵادەسترە (وەک ڕەزاشا و حەمەڕەزاشا و کوڕە دەبەنگەکەی شا کە خۆی بە میراتگری فاشیزمی پادشاییی ئێران دەزانێت).

هەر بۆیە پێویستە فتوای جیهادی خومەینی دژی گەلی کورد لە ٢٨ی گەلاوێژی ١٣٥٨ی هەتایدا کە تێیدا سەدان کەس لە ڕۆڵە نیشتیمانپەروەرەکانی کورد پاکتاو کران و لە سێدارە دران، لەو چوارچێوەیەدا خوێندنەوەی بۆ بکرێت کە ئێمە لەگەڵ سیستەمێکی ڕەگەزپەرەستانەی شۆڤینیستیی فارس / ئێرانیدا بەرەوڕووین نەک لەگەڵ چەند دیکتاتۆری خوێنخۆر و دڕندەدا.

پێشمەرجی هەر خەباتێک ئەوەیە کە "خۆت" و "دوژمنەکەت " بناسیت، کە بەداخەوە لە هەردوو بواردا نەتەوەی کورد پێناسە و شرۆڤەی هەڵەی بۆ ئەو دوو ڕەهەندە گرنگەی شۆڕشی ڕزگاریی نەتەوەیی کردووە. بەو مانایەی کە کورد نە لە تیۆری و نە لە کردەوەدا خۆی بە "نەتەوە " نەزانیوە، هەر بۆیە خەباتی بۆ ئۆتۆنۆمی و فیدراڵی و "برایەتیا گەلان" کردووە و ئەوەش ڕاست لە گرێکوێرەی "خۆبەکەمزانینەوە " سەرچاوەی گرتووە.

کورد نەک تەنیا خۆی نەناسیوە، بەڵکوو "دوژمنـ"ـەکەیشی نەناسیوە؛ بۆیە هەمیشە دوژمنەکەی بە "دیکتاتۆر" لەقەڵەم داوە و لەم ڕوانینەوە عاشقی دێموکراسی بووە و تەنانەت خەباتی دێموکراسی بۆ گەلی سەردەستیش کردووە و پرسە سەرەکییەکەی خۆی واتە "ڕزگاریی نیشتمانی" لەبیر کردووە. لەقەڵەمدانی دوژمن بە دیکتاتۆر، بەو مانایەیە کە کێشە "تاکەکەسە" نەک سیستەمێکی شۆڤینیستی کە بە گۆڕانی دیکتاتۆرەکان، تەنیا ڕووخسارەکان دەگۆڕێن؛ بەڵام سیستەمە شۆڤینیستەکە هەر لە جێگەی خۆیەتی، وەک ئەوەی لە ڕووخانی ڕێژیمی "شا"دا دیمان و بە فاشیزمی خومەینیدا دەرکەوت کە جیاوازییەکان ڕووکەشن و لە سنووری "مەندیل" و " کراوات" تێپەڕ نابن.

پێویستە ئێمەی کورد نەختێک ڕامێنین و تا ئەو "خۆناسین و دوژمن ناسینە " نەبێتە بابەتی ڕامان و پرۆژەی "ڕزگاریی نیشتمانی"، فاشیزمی فارس هەر چەقۆیە و ئێمەش هەر زام.

💎 @Perrenus

‌📝 ئەمەگناسییەک بۆ پێشەوا قازیی سەرۆککۆمار!

✍️ د. بابان ئەلیاسی


بەگوێرەی ویلیام ئیگلتوون، دیپلوماتکاری پێشووی ئەمریکایی: “کۆماری کوردستان تەنیا نموونەی ڕاستەقینەی سەربەخۆییی کورد بووە”. کۆماری کوردستان، هەر چەند ئەزموونێکی کورت بوو، بۆ درێژخایەن لەسەر دروستکردنی پێناسەی نەتەوەییی کورد، ئێستاە و لە داهاتووشدا، کاریگەریی دەمێنێت. کارمان بەوە نییە، کە لە بواری تیۆرییەوە کۆمار دەچێتە خانەی کام تیۆریی نەتەوەسازییەوە. بەکورتی، بندیکت ئاندرسون پێی وایە: کە نەتەوە بەرهەمی خەیاڵە و نوخبە دروستی کردووە و پێناسەی دروست کراوە؛ کە چی ئیرنست گلنر، دروستبوونی نەتەوە پەیوەندی دەدات بە هاتنی سەرمایەدارییەوە. بەپێچەوانەوە، ئانتۆنی ئیسمیس پێی وایە کە هەستی نەتەوەیی لە ئاکامی مێژووی هاوبەشی کۆمەڵە خەڵکێکە (کە خۆم لە گەڵ ئەم بۆ چوونەی ئیسمیسم ... - لێرە مەجالی شیکردنەوەی ئەم باسە نییە.)

ئەحمەدی خانی، بە دەنگی بەرز هاواری دەکرد کە کورد ڕێبەرێکی پێویستە کە ڕێکی بخات بەرەو سەرکەوتن. ئەمڕۆکە، ئەگەر خانی زیندوو ببایە، سەری خۆی لە داروبەرد ئەدا، کە نەک تەنیا زۆربەی کوردی پارچەکانی دیکەی کوردستان، بەڵکوو هەتا لە ڕۆژهەلاتیش، بەشێک لە ڕووناکبیران قازی محەمەد بە ڕێبەری خۆیان نازانن! ئەویش ئاکامی هەمان دابەشبوونە نگریسەکەیە کە یەخەی کوردی گرتوە و تاکی کورد هۆشیارانە و ناهۆشیارانە، ڕۆڵی تێدایە!

لێرەدا باسە لە بەراوەردی ماندیلا و گاندی لەگەڵ پێشەوا قازی نییە، کەچی پاشخانی سیاسی و کۆمەڵایەتییان جیایە و فەلسەفەی سیاسیی حکومڕانیی داگیرکارەکانیان جیاوازیان هەیە، بەڵام لە ناخی گەلی ژێردەستەوە دەرهاتوون و ئامانجیان لە ڕێگەی ناتوندوتیژی (هەرسێیان مافناس) ڕزگاری گەلەکەیان بوو. ئەوان بە ئامانج گەیشتن و ئێستە وەک سیمبولی ئاشتی دەناسرێن. بەڵام لە کوردستان و بەتایبەت ڕۆژهەڵات هێشتا بە هۆکاری جۆراوجۆر، بە ئاواتەکانی پێشەوا نەگەیشتووین.

وانەکانی کۆماری کوردستان:
وانەکانی کۆمار و ئەزموونەکانی دواتر، شۆرشی ١٩٧٩ ز. ئەزموونی باشووری کوردستان و ڕۆژاوا، نیشانیان دا کە لاوازبوونی ناوەندەکان، ئێران لە کاتی شەڕی دووهەم لە ١٩٧٩، عێراق ١٩٩٠ و دواتر ...، ڕۆژاوا لە ٢٠١١ کە بێهێزبوونی ناوەند، دەبێتە هۆی بەهێزبوونی کورد و پاشان پشتیوانی هێزی دەرەکی دەبێتە فاکتەری بنەڕەتی، چ لە کاتی کۆماری کوردستان و چ لە ساڵانی ١٩٩١ لە باشوور و ئێستەش لە ڕۆژاوا. هەرچەند دەکرێت لە هێزی دەرەکی کەڵک وەربگیردرێت، لەبەر ئەوەی پشتیوانی و یارمەتیی دەرەکی هەمیشەیی نییە، بۆیە نابێت بۆ هەمیشە پشت بە هێزی دەرەوە ببەستین.

لە وەسیەتەکانی پێشەوا:
واز لە شۆڕش مەهێنن تا لە ژێردەستەیی دەرباز دەبن، ماڵی دنیا هیچ نییە، ئەگەر نیشتمانێکیتان هەبێت، سەربەخۆییتان هەبێت و ماڵ و خاک و نیشتمان هیی خۆتان بێت، ئەوکات هەموو شتێکیتان دەبێت، هەم سامان و هەم دەوڵەت و هەم ئابڕوو و هەم نیشتمان».

کۆتایی:
تا ئەو کاتەی خەڵکی ڕۆژهەڵاتی کوردستان بە مافەکانی نەگات، نە بە ئامانجەکانی پێشەوا ئەمەگناسیی شیاومان نیشان داوە و نە ئێمەش ڕێبوارانی ئەو ڕێبازە ویژدانمان دەحەسێتەوە ... وەک د. قاسملووش فەرموویەتی: باشترین پاداش بۆ شەهیدان، درێژەپێدانی ڕێباز و ڕێگەیانە.

سەرچاوە: لاپەڕەی "کوردیش دیپلۆماتیک".

💎 @Perrenus

‌📝 ڕێباز لێکۆڵینەوەی دڵڤی و مەسەلەی ڕۆژاوای کوردستان

✍ ئەفشین غوڵامی


ڕێباز دڵڤی (Delphi method) یەکێ لە ڕەوشەیل لێکۆڵینەوە لە زانستەیل کۆمەڵایەتییە! ئی ڕەوشە بانانتەورە؛ یانێ وە ڕجووع وە ڕای خاون بیرەیل و ناسین ئەگەرەیل، دەرفەتەیل بڕیارداین ئەڕا بانان فەراهەم کێد.

حزبەیل سیاسیی کوردستان لەی بوارە کەمتوانن. ئەگەر سەیر لاینەیل کوردستانی لە هەر چوار بەش کوردستان بکەیمن، ئەڕامان دەرکەفێد کە وە هەزار و یەک هووکار دەرک دۊرمەودایگ لە مەترسییەیل و دەرفەتەیل بانان نیەخەنە ڕۆژەڤ خوەیان تا لە ئەگەر هەر ڕووداوێگ، بڕیار ستراتژیکێگ بگرن.

لەواقع هەمیشە کەفنە ناو ڕووداوەیل بێ ئەوە ک ئەڕا ڕووداوەیل حازر بوون. سی ساڵە یەکیەتیی نیشتمانی و پارتی دێموکرات حکومەتداری کەن، ئەمان (اندر خم یک کوچە) و جارێ دوو ئدارەن. کۆمەڵە و پاک و حزب دێموکرات و ‏پژاک و لاینەیل سەربەخۆییخواز ڕۆژهەڵاتیش هەر لێوان، وەتایبەت شۆڕش ژینا وەجی ئەوە نزیکیان بکێد، مەوادایان قۊلترەو کرد.

ئێسەیش ڕۆژاوا تۊش هەمان دەردە. لەی دوازدە ساڵە تۊەنستیان خوەیان دەرباز بکەن لە قەیرانەیل؛ قەیرانەیلێگ ک ئەڕا بڕیارەیل چارەنۊسازانەی ئمڕوو سووریە ئامادەیان بکێد. ئەمان خوەیان و لاینگرەیلیان هێمان لە دوالیتەی کی خائینە و کی پەیوەندی وەگەرد فڵان وڵاتەو دێرێ؛ خوەیان خسنەسە ناو پرۆسەیگ ک هاتێ لە پڕترین دەسکەفت دۊرێیان بخێد!

پەیەدە و هەسەدە، خاون ئرادەیگ پوولایینن و دۊەت و کوڕ ئی مللەتەنە و گیانفدای وڵاتن، سەرەڕای تەمام کێشەگان ئەنەکەسە، ئەمان ئیان جوور هێز مەیدان هانە وەر دووڕێیانی چارەنۊس سازێگ. هەر ئەو جوورە ک لەی دووازدە ساڵە سینگیان لەوەر گولە نانە، ئێسەیش بایە وەرپرسانە وەگەرد دووخ نوو سیاسی مامڵە بکەن و نەیلن ک لەناو پرۆسەی سیاسیی کورد لە سووریە، جوداییگ دروست بوود و ژیرانە ئەنەکەسە تێکەڵ وەی دووخ نووە بکەن. مکانیزم ئی تێکەڵکردنە، هونەر هەر دوو لاس، وەتایبەت پەیەدە ک هەوەجەس ڕێکارێگ ئەڕا ئعتماد وەپێکردەن وە ئەنەکەسە پێدا بکێد.

ئەنەکەسە، یەکێ لە زەقترین هەڵەگانە، نزیکی وە تورکیە بێ ڕەچاوکردن بەرژەوەندیی نەتەوەیی بۊ و ئێسە بایەد وەرپرسانەتر مامڵە بکێد و وەگەرد پەیەدە ڕێکارێگ ئەڕا بنەواناین پەیوەندی وەگەرد تورکیە پێدا بکەن. پێدانەکردن مکانیزمێگ ئەڕا یەکەوخستن عەقڵ سیاسیی ڕۆژاوا، دوو وەرەی (جبهە) نایەکانگیر سازێ و چەتەیل دەسەڵاتدار لە شام و تورکیە فرەتر هان دێد ک سیاسییانە، ئاگر دووبەرایەتی بگەشنن و لەپەرتخ قەزیەی کوردی وەرەو هەڵدێڕ بووەن.

💎 @Perrenus

‌ 📝 ئاماژەیەکی کورت بە ئاراستەی هزری و وێژمانە زاڵەکانی نێوان پڕۆژەکانی وەرگێڕان بۆ زمانی کوردی‌

✍️ د. ئەحمەد ئەحمەدیان، زمانناس و لێکۆڵەر


وەرگێڕان دەربیجە و کڵاوڕۆژنەیەکی نیوە / تەواوکراوەی ڕووناکبیری - ڕووناکبیرییە (cultural_intellectual) کە لە کۆشکی مەزن و شکۆداری کولتوور و زانست و وێژە و هزری جیهانییەوە بەرەوڕووی خانوولەی شوناس و پێناسەی زمانەوانی و وێژەیی و هزریی خۆماڵی و خۆجێی دەکرێتەوە و دەکرێت شەبەق و تیشکی ڕووناکیدەر و تاریکیتارێنی خۆی بە هەموو قولینچک و قوژبنی ژووری کولتووری و ڕووناکبیریی خانوولەی شوناس و پێناسەی گەل و هۆز و نیشتماندا بڵاو بێتەوە.

گەر لە لایەنێکی خۆماڵیتریشەوە بۆ دیاردەی وەرگێڕان بڕوانین، بەپێی بارستایی و ڕادە و ڕێژە و قەبارەوە، وەرگێڕان بە زمانی کوردی بەشێکی هەرە زۆری پانتاییی بڵاوکراوەی کوردی لەخۆ دەگرێت و بەپێی ئەم بارستایی و قەبارەشەوە، وزە و کات و دەرفەت و سەرمایە و سامانێکی ئابووری و کۆمەڵایەتی و کولتووریی یەکجار زۆر و زەوەندی کۆمەڵگەی کوردی تەرخانی بەرهەمهێنان و کەڵکوەرگرتنی ئاسەوار و شوێنەواری ئەم دەڤەر و ئاقارە زمانەوانی و وێژەیی و هزری و ڕووناکبیرییە دەبێت.

ئەوەی ئاشکرا و حاشاهەڵنەگرە، ئەم ڕاستەقینەیەیە کە ڕادە و ڕێژەی بەرهەمی وەرگێڕدراو بە کوردی، لانی کەم نزیک بە دە (١٠) هێندەی ئاسەواری زانستی و لێکۆڵینەوەییی نووسراو بە زمانی کوردییە. خەسارناسیی ئەم درم و پەتایە، واتە ڕادەی زۆر کەمی بەرهەمهێنانی زانستی و لێکۆڵینەوەیی بە زمانی کوردی بۆ دەرفەت و دەرەتانێکی شیاو و گونجاو هەڵدەگرین و لێرەدا زۆر بەکورتی و وەک کورتەئاماژەیەک،  پۆلێنبەندیی ئاراستە هزرییەکان و وێژمانە زاڵەکانی نێوان پڕۆژەکانی وەرگێڕانی کوردی پێشکەش دەکەم و وردەکاری و شیکاریی پتری ئەم بابەتە‌ش هەڵدەگرم بۆ وتارێکی تایبەتیی زانستی – لێکۆڵینەوەیی. کەوا بوو ئەم پۆلێنبەندییەی خوارەوە - لەسەر ئاراستە هزرییەکان و وێژمانە زاڵەکانی نێوان پڕۆژەکانی وەرگێڕانی کوردی – وەک "کورتەوتار" (=abstract)ی ئەم وتارە زانستی - لێکۆڵینەوەیییەی گۆرین سەیر دەکرێت.

پۆلێنبەندیی ئاراستە هزرییەکان و وێژمانە‌ زاڵەکانی نێوان پڕۆژەکانی وەرگێڕانی کوردی لە ڕوانگەی منەوە ئاوایە:
١- وێژمانی ئەدەبی – زمانەوانی: بۆ وێنە و وەک پێشەنگی ئەم ئاراستە هزرییە و ئەم وێژمانە، دەکرێت ئاماژە بە ئاسەواری وەرگێڕدراو لەلایەن م. هەژار بکەین، بەتایبەت وەرگێڕانی چوارێنەکانی خەیام بە کوردی و وەرگێڕانی مەم و زینی خانی؛ هەروەها زۆربەی ئاسەواری وەرگێڕدراوی م. شوکور مستەفا، د. عەزیز گەردی، ئازاد بەرزەنجی، سەباح ئیسماعیل، د. ئازاد حەمەشەریف، جەلال تەقی، ئازاد سەید ئیبراهیمی، وریا غەفووری، عەبدوڵڵا حەسەنزادە، محەممەد ڕەمەزانی، ئەمین گەردیگلانی، عەتا نەهایی، ڕەسووڵ سوڵتانی ‌و ...

٢- وێژمانی کوردناسانە: بەشێک لە ئاسەواری مێژووییی وەرگێڕدراوی م. هەژار بەتایبەت وەرگێڕانی شەرەفنامە، هەروەها بەشێک لە وەرگێڕانەکانی د. عەزیز گەردی (وەک وەرگێڕانی ژیانی ئافرەتی کورد، هێنی هاڕۆڵد هانسن)، شوکور مستەفا، فەرهاد پیرباڵ، د. حەسەن جاف (وەک وەرگێڕانی مێژووی ئەردەڵان) و بەشێکی زۆر لە وەرگێڕانەکانی د. نەجاتی عەبدوڵڵا لەسەر کوردناسی و کوردناسان‌، بەشێک لە وەرگێڕانە مێژوویییەکانی جەلال تەقی لە ڕووسییەوە بۆ کوردی‌ و ...

٣- وێژمانی هزری - فەلسەفی: تێکڕای ئاسەواری وەرگێڕدراو لەلایەن د. محەممەد کەماڵ، بۆ وێنە بوون و کاتی هایدیگەر، بەشێک لە وەرگێڕانەکانی د. حوسێن خەلیقی، بە شێک لە وەرگێڕانەکانی شاکیر فەتاح (پێشەنگ و ڕچەشکێنی وەرگێڕانی فەلسەفی لە کوردستان)، وەرگێڕانی مێژووی فەلسەفەی کاپلستۆن بە کوردی لەلایەن مەسعوود بابایی لە نۆ (٩) بەرگدا و هەروەها وەرگێڕانی مێژووی فەلسەفەی ڕاتلێج بۆ سەر زمانی کوردی لە دە (١٠) بەرگدا، لەلایەن سەعید کاکی، وەرگێڕانی فەلسەفە و ناسۆرییەکانی ژیانی شۆپنهاوەر، لەلایەن د. عەبدوڵڵا ئەمینی‌، تاقمێک لە وەرگێڕانە فەلسەفییەکانی جەلال تەقی لە ڕووسییەوە بۆ کوردی. هەروەها کتێبی هەرە بەناوبانگی "کات و بوونـ"ـی مارتین هایدگێر، فەیلەسووفی گەورەی ئاڵمان لە وەرگێڕانی کامەران نیکپەی و ...

٤- وێژمانی ئێرانناسانە: ئاسەواری وەرگێڕدراو بە کوردی کە هاوتەریب و هاودەنگ و هاوئامانج و هاوپەیام لەگەڵ ئاراستەی هزری و وێژمانی پڕۆژە ئێرانشارییەکەی د. سەید جەواد تەباتەبایین، ئاسەوارگەلێک کە لەسەر ناوەڕۆکەوە پتر ناوێژەیی و مێژوویین و نادەروەست و ناپەیوەست و نامۆن بە وێژمانەکانی گۆڕینی پێشوو و پتر وەرگێڕانی پەڕتووکگەلێکن لەسەر مێژووی ئێرانی پێش ئیسلام و ئێرانی دوای ئیسلام و ئیشی پیشەیین نەک زانستی.

بۆ خوێندنەوەی درێژەی بابەتەکە، لێرە کرتە بکەن.

💎 @Perrenus

‌ 📝 کەوتنی ڕێژێمی ئەسەد: لە ناوەوە داڕمان، لە دەرەوە دەستێوەردان

✍️ د. حیسام (هیوا) خاکپوور


لە کەمتر شیکارییەکدا میکانیزمی ناوەکیی ڕووخانی ڕێژێمی ئەسەد وەبەر باس و لێکۆڵینەوە دەدرێت. زیاتر باسی دەستێوەردانی دەرەکی و پلانی ئەمریکا یان تورکیە و یان لاوازیی بەرەی مقاومەت دەکرێت. واتە، بۆ میناک، کەمتر باس لە "ناسیۆنالیزمی توندئاژۆی فاشیستی بەعسیزم" یان "سیاسەتی ئابووری"ی ناوخۆی سووریە دەکرێت. لەم ئاراستەدا دەمهەوێت بەکورتی ئاماژە بەم دوو فاکتەرە گرینگە بدەم کە ڕێژێمی ئەسەدی لە ناوەوە ڕووخاند و زەمینەی بۆ دەستێوەردانی دەرەکیی مسۆگەر کرد.

بۆ نموونە سیاسەتی ئابووریی سووریە لە ساڵەکانی ١٩٧٠ بەملاوە واتە لە سەردەمی "حافز ئەسەد"دا بە سەرمەشقگرتن لە سیاسەتەکانی وڵاتانی خەلیج دەستی پێ کرد و بەتایبەت لە دەورانی "بەشار ئەسەد"دا سیاسەتی نەولیبرالیزم بەناو کرانەوەی ئابووری (الانفتاح الاقتصادی) گەیشتە لقەپۆپە. لێکەوتەی دەروازەی بازی بازاڕی ئازاد و نەولیبرالیزمی عەرەبی، لە ڤێرژێنی سووریەییدا، بووە هۆی ئەوەی بەشێکی زۆر لە ئابووریی وڵات کەوێتە دەستی چینی ئەرتەش و دەوڵەتیانی نزیک لە ڕێژێم و ئاغازادەگانی دەرباری و بەشێکی زۆر لە خەڵک لەوە بێبەش دەکران و دەچەوسێنرانەوە.

ئەم جۆرە ئابوورییە، ناڕەزایەتیی یەکجار زۆری لێ کەوتەوە کە لە بەهاری عەرەبیدا هەندێکی دەربڕیا، بەڵام بەوپەڕی هۆڤییەتییەوە سەرکوت کرا. سەرنجڕاکێش ئەوەیە ڕێژێمی ئەسەد کە لەژێر گوشاری هەندێک لە گەمارۆکاندا نەیدەتوانی سیاسەتی نەولیبرالیی خۆی درێژە پێ بدات، بۆ ئەوەی لایەنگرانی ڕابگرێت، ببووە گەورەترین ترانزیتی قاچاخیی مادەی هۆشبەر و لەم ڕێگەوە داهاتای زۆری بەدەست دەهێنا و لایەنگرانی تێر دەکرد. تێرکردنی لایەنگرانی کەمی دەوروبەر، پەڕاوێزخستن و ناڕەزایەتیی خەڵکانی زۆرینەی لێ دەکەوتەوە.

لەلایەکی دیکەوە بەپێی تیۆریی "قەرەبووکردنەوە"، واتە ڕووهێنانی بەشێک لە خەڵک بە ئایینداریی تۆندئاژۆ بۆ قەرەبووی ئەو بێبەشییەی کە لە ڕەوتی سیاسەتی ئابووری و ناسنامەییی وڵاتەکەوە تووشی دەبن. ئەم حاڵەتە زۆر جار دەبێتە هۆی پەرچەکردارێکی دەروونناسانە بە بێبەشی؛ هەر بۆیە دەبینین جوگرافیای بڵاوبوونەوەی ڕادیکالیزمی ئایینی لە ڕۆژهەڵاتی ناڤین، زیاتر "گەڕەکە هەژارەکانە". ئەم ڕادیکالیزمە بە جۆرێک مەڵهەم بوو بۆ ژانەکانیان، بۆ بێبەشی و پەڕاوێزخران و بیماڵوحاڵکردنیان.

ناڕەزایەتیی خەڵک زۆربەی جارەکان بە ئاراستەی ڕەوتی ئیسلامی سیاسی و پۆپۆلیزمی مەزهەبیدا کاناڵیزە دەکرێت. خاڵی زۆر گرینگ ئەوەیە کە ئەم چینە هەژارە مەزهەبییە کومەکحاڵی تاکتیکەکانی بەرەی تەحریرئەلشام بوون و مەجالی نفووزیان بۆ دەڕەخساندن. ئەوان بەرەی تەحریرئەلشامیان لە خۆیان دەزانی و بۆ ڕزگاریی خۆیان چاویان لێ دەکردن. ئەم هۆکارە گرینگە ناوەکییە مەجالی بۆ دەستێوەردانی دەرەکی مسۆگەر دەکرد و هۆکارە دەرکییەکانیش مەجالی دەستێوەردانیان وەردەگرت. پێویستە ئەوەش بوترێت کە بەپیچەوانەی سووریەوە، عەرەبستان چینی هەژاری پەڕاوێزخراوی کەم بوو، هەر بۆیە وەبەر بەهاری عەرەبیش نەکەوت. عەرەبستان لە پاش بەهاری عەرەبی و ڕاپەڕینی ژینا لە کوردستان و ئێران، هەر زووبەزوو چاکسازیی بنەڕەتی بەخێرایی زۆرەوە درێژە پێ دا، بەڵام سووریە هەر بە تەشییە کۆنەکە دەیڕێسی و هیچ جۆرە چاکسازییەکی لە خۆیدا جێگیر نەکرد، لە ئاکامدا کەوتە نێو چاڵی فەنا.

جیا لەمانە دەتوانین بە هۆڤییەت و دڕندەیی و دیکتاتۆریەتی ناسیۆنالیزمی عەرەبیی بەعسیزم ئاماژە بکەین. ئەم ناسیۆنالیزمە لەسەر دەستی کەمینەی ١٢٪ی عەلەوییەکان و ئەو مەجالە سەقامگیر بوو کە فەرانسەیییەکان بۆ عەلەوییەکانیان ئامادەسازی کردبوو. پاش سەربەخۆییی سووریە زۆربەی دەوڵەتەکانی سووریە سەر بە عەلەوییەکان بوون. گرینگترینیان بنەماڵەی ئەسەد. ئەم بنەماڵە بەباشی میراتبەری حیزبی بەعسی عەرەبی (البعث العربی) بوون کە لە ساڵەکانی ١٩٤٦ ز. و پاش ڕووداوی ئەسکەندەروون بە فەرمی ناسێندران.

سیاسەتی ناسنامەییی ئەم دەوڵەتە هیچ جۆرە ئازادییەکی بۆ خەڵکانی تر و بەتایبەت بۆ کوردەکان و دەرووزیەکان نەهێشبووەوە. نموونەیەک لە سیاسەتی وێرانکەری ئەم دەسەڵاتە، سیاسەتی (الحزام العربی) بوو. بەپێی سیاسەتی پشتێنەی عەرەبی بەدرێژاییی ٣٥٠ کیلومەتر عەرەبیان کۆچاند بۆ ڕۆژاوای کوردستان و دێموگراڤیای ئەو ناوچەیان بەو دەسدرێژییە ئەتنیکییە بەتەواوەتی شێواند. بە جۆرێک کە مێژوو نموونەی دەسدرێژیی وەهای کەمتر بە خۆیەوە بینیوە.

هەر لەم ئاراستەدا لە ساڵی ١٩٦٤ لە پارێزگای حەسەکە، ١٢٠ هەزار کوردیان لە شوناسنامە بێبەش کرد. ئەمانە تەنیا چەند نموونەن لە میکانیزمی دەروونیی سیاسەتی وێرانکەری بەعسیزم لەسەر نەتەوە ژێردەستەکان. بەگشتی سەرجەم ئەم میکانیزمە دەروونییانە و دەستێوەردانی دەرەلی بووە هۆی کەوتنی ڕێژێمی ئەسەد.

بۆ خوێندنەوەی درێژەی بابەتەکە، لێرە کرتە بکەن.

💎 @Perrenus

‌📝 دەبێت هەموومان بەوپەڕی هۆشیاریی نەتەوەیی و نیشتمانییەوە هەوڵ بۆ ڕزگاریی کوردستان بدەین

✍ ناهید موکری


داگیرکەرانی کوردستان هەمیشەی بوونیان دوژمنی و دوژمنایەتیی نەتەوەی کورد و خەڵکی کوردستان بوون و تاکوو ئێستەش هەر دوژمنن و نەک تەنیا بێگومان بەپێجەوانەی خێر و بەرژەوەندیی نەتەوەی کوردیان ئەوێت، بەڵکوو هەوڵیان لەنێوبردنی نەتەوەی کورد و خەڵکی کوردستانە.

جا دوژمنایەتیی دوژمنانی تورک و فارس و عەرەبی داگیرکەر کە ئاوێتەی داعشی شیعە و سوننە بووە، لە دوژمنی قڕێژ و دڕندە دەرئەچیت و دەبنە تاعوونی هاری ڕەها. نموونەکانی ئەم دیمەنە لە چەند دەیەی پێش لە داعەشی شیعەی ئێرانی داگرکەر بینراوە و نموونە سوننەکەش لە ساڵانی ڕابردوو لە ناوچەکە دژی کوردستان و ... بینیمان.

تاکی کوردستانی، بەتایبەت ئەوانەی لە بوارێکدا توانای تایبەتیان هەیە، بەتایبەتیتر بیلمەت و بژاردە و قەڵەمبەدەستان و بەگشتی هەموومان پێکەوە، دەبێت لەوپەڕی هۆشیاریی نەتەوەیی و نیشتمانیدا کار بۆ ڕزگاریی کوردستانی داگیرکراو و دەستەبەربوون و دەستەبەرکردنی ماف و ئازادییەکانی تاک، دێموکراسی، سێکۆلاریزم و دادپەوەریی کۆمەڵایەتی بکەن.

بۆ ئاگاداریی جاش و خۆفرۆشەکان و دوژمنانی کوردستان، ڕزگاری، ئازادی و یەکسانی لە هەموو بوارێکدا تایبەتەن و بەتایبەت لە بواری ڕەگەز، سێکۆلاریزم یان لایتیسە، مافی ئێمەیە و دێر یان زوو دەستەبەریش دەبێت، واتە ئێوە هیچ داهاتوویەکتان نییە.

مێژووی نەتەوە و نیشتمانی ئێمە و مێژووی بیرۆکەی بۆگەنی ئێوەی داگیرکەران پێمان دەڵێت کە لە مێژووشدا هەر سەرشۆڕ بوون و سەرشۆڕن و ئەوەی براوەیە ئێمەی کوردستانیی مرۆڤدۆستین و ئەوەی هەر دۆڕاویشە ئێوەی دڕندەی داعشسفەتی داگیرکەرانن بەتایبەت ئێرانیی داگیرکەر.

💎 @Perrenus

‌📝 نەتەوەی بێدەوڵەت و نەبوونی سەروەریی سیاسی، مەحکوومە بە سڕانەوە و بڕانەوە

✍ د. ئەحمەد محەممەدپوور


دیسان جێگەی وەبیرهێنانەوە و پێداگرییە کە کۆلۆنیالیزم لە بنەڕەتدا لەسەر داگیرکردنی خاک و زمان و کولتوور دامەزراوە و پاڵنەری سەرەکی، تاڵانکردنی سەرچاوەی ماددی و مرۆڤیی نەتەوەی ژێردەستە. بۆیەش هەموو خەباتە دژەکۆلۆنییەکان لە وەڵامدا بە تەرکیز لەسەر ئەو سەرچاوانە واتە خاک و زمان و کولتوور بەرپەرچی داگیرکەریان داوەتەوە.

خەباتی کورد و شۆڕشی کوردستان دژی داگیرکاری لەو بابەتە ئاوارتە نییە. داگیرکەر کە داگیری کردی و بەتاڵانی بردی، نە بیر لە چەپ و ڕاستت دەکاتەوە، نە لە ڕەگەز و چینەت و نە لە هزر و بیری کۆن و نوێت. مەبەستی سەرەکیی تاڵانکردن و ئاسیمیلاسیۆن و کاولکردنە.

هەر خەباتێکی دژەکۆلۆنیاڵیستی کە بەردی بناغە و داخوازیی سەرەکی و پاڵنەری بنەڕەتیی ڕزگاری خاک و زمان نەبێت ئەوە فەشەلی پێ دێت، خوازراو و نەخوازراو دەچێتە خزمەتی داگیرکەر یان لەبەر لاوازی لە وێژمان و کرداردا دۆڕاوە.

ئەوە چیرۆکی چارەنووسی کوردە لە هەر کوردستانی مەزن. دیارە حیزب و چالاکەکان دەتوانن هەر ڕێگەیەک بگرنە بەر، بەڵام خەباتی کورد ئەوڕۆ بۆیە وەها دۆڕاوە و نامۆیی بووە کە خاک و زمانی کردووەتە پاشکۆی چین و چێژ و جەستە و پێکهاتن و برایەتی و خوشکایەتی؛ زۆر بەداخەوە ئەو شۆڕشە مرۆڤییە کە بڕیارە گۆی زەوی ببزوێنێت و شارستانیەت سەرلەنوێ دامەزرێنێتەوە هەر لە کوردستانەوە دەست پێ دەکات و هەر لەوێش سەرکوت دەکرێت.

لە کۆتاییدا، کورد درەنگ یان زوو هەر دەگاتە ئەو ئەنجامەی کە کۆمەڵگەی بەبێ کیان و سەروەر وەکوو ئاژەڵێک سەیری دەکرێت کە هەموو کەس بۆی هەیە ڕاوی بکات. کۆمەڵگە و نەتەوەی بێدەوڵەت و لە نەبوونی سەروەریی سیاسیدا مەحکوومە بە سڕانەوە و بڕانەوە.

💎 @Perrenus

‌📝 مافی دیاریکردنی چارەنووس و یەکپارچەییی وڵاتە داگیرکەرەکان

✍ د. محەممەد حوسێنزادە


خودموختاری، خودگەردانی، خۆبەڕێوەبەری، فیدرالیزم و دەوڵەت: ئەمانە دەتوانن فۆرمە جیاوازەکانی جێبەجێکردنی مافی دیاریکردنی چارەنووس بن. بێگومان دامەزراندنی دەوڵەتی سەربەخۆ گونجاوترین و باشترین مودێلی جێبەجێکردنی مافی دیاریکردنی چارەنووسە. بەڵام کاتی وا هەیە ئەوە دەست نادات و نەتەوە بێدەوڵەتەکان لەبەر هۆکاری جۆراوجۆری نێوخۆیی و هەرێمی و دەرەکی، ڕازی بە یەکێک لە فۆرمەکانی تر دەبن. لێرەدا دەمەوێت زۆر بەکورتی باس لە پەیوەندیی "پاراستنی یەکپارچەیی" یان وەک دەوترێت " تەواویەتی ئەرزی" لەگەڵ ئەو مودیلانەی دیاریکردنی مافی چارەنووس بکەم.

لە خودموختاری، خودگەردانی، خۆبەڕێوەبەری و هەروەها لە فیدرالیزمدا هەم یەکپارچەییی وڵات دەپارێزرێت و هەم بەشێک لە مافە سەرەکییەکانی نەتەوە چەوسێندراوەکان دابین و دەستەبەر دەبن. لێرەدا باسکردن لە پاراستنی یەکپارچەیی یان تەواویەتی ئەرزی، باسێکی بێمانا و نابابەتیانەیە.

ئەوەی کە دەوڵەتی ناوەندی و تەنانەت ئۆپۆزیسیونی فارس بەردەوام لە دانوستان لەگەڵ حیزبەکانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان باس لەو چەمکانە دەکەن، تەنیا و تەنیا دەگەڕێتەوە بۆ فراوانخوازیی فارسەکان و دژایەتیکردن لەگەڵ سەرجەم مۆدیلەکانی مافی دیاریکردنی چارەنووس. ڕێگریکردنە لە جێگیربوونی هەر جۆرە سیستەمێک کە لە داهاتوودا کۆتایی بە باڵادەستی قەومی فارس و ژێردەستەییی باقی نەتەوەکان و بەتایبەت کورد بهێنێت. بەکورتی، دەرهاوێشتەی ڕوانگەیەکی شوڤێنیستییە.

"پاراستنی یەکپارچەیی" لە بنەڕەتدا یەکێکە لە بنەما یان نۆرمە سەرەکییەکانی سیستەمی نێودەوڵەتی. ئەم بنەمایە لە جاڕنامەی نەتەوە یەکگرتووەکانیشدا ئاماژەی پێ کراوە؛ بۆیە شارەزایانی سیاسەتی نێودەوڵەتی، وەک یەکێک لە ستوون و بناغەکانی پێکهێنەری سیستەمی نێونەتەوەییی ئێستەی جیهان سەیری دەکەن.

ئەو بنەمایە لە بنەڕەتدا ئاماژەیە بۆ ڕەتکردنەوە و قەدەغەکردنی دەستێوەردانی دەرەکی لە کاروباری نێوخۆییی وڵاتان. بەڵام زۆر جاریش بەمەبەستی دژایەتیکردنی بزووتنەوە نەتەوەیییە ڕزگاریخوازەکان یان بێبەشکردنی نەتەوە بێدەوڵەتەکان لە دەوڵەتی سەربەخۆ و خۆیی، پێداگری لەسەر دەکرێت. لێرەدایە "پاراستنی یەکپارچەیی" کە داگیرکەران جەختی لەسەر دەکەنەوە لەگەڵ "تێکدانی یەکپارچەیی" کە سەربەخۆییخوازانی خوازیاری جێبەجێکردنی مافی دیاریکردنی چارەنووس لە فۆرمی "دەوڵەت"دا هەوڵی بۆ دەدەن، ناتەبا و لێکدژ دەبێت.

لۆژیکی ئەو لێکدژییە ئاسانە: لە کاتێکدا نەتەوە باڵادەستەکان هەوڵی پاراستنی سنوورەکان و یەکپارچەییی وڵات بەمەبەستی درێژەدان بە سیستەمی چەوسێنەری دڵخوازی خۆیان دەدەن،  بزووتنەوە ڕزگاریخوازەکانی نەتەوە بندەستەکان  هەڵوەشاندنەوەی ئەو سنوورانە و تێکدانی یەکپارچەیی بە ڕێگەچارەی ڕزگاربوونی خاک و نیشتمانی خۆیان دەزانن؛ هەر بۆیەش بە ئاشکرا ڕای دەگەیەنن کە ئەرکیان پێداچوونەوە بە سنوورە دەستکردەکان و تێکدانی یەکپارچەیییە.

لە ڕوانگەی سەربەخۆییخوازانەوە، بەبێ تێکدانی ئەو یەکپارچەیییە کە داگیرکەران هەوڵی پاراستنی دەدەن، ڕزگاری مانای نییە. لەم ڕووەوە چەندە داگیرکەران هەوڵی پیرۆزکردنی یەکپارچەیی و تەواویەتی ئەرزی بدەن، دەوڵەتخوازانی سەر بە نەتەوەی بندەست بە پێویستی دەزانن هەوڵی داماڵینی ئەو پیرۆزییە بدەن و بە کردەوەش بۆ تێکدانی هەوڵ بدەن.

💎 @Perrenus

‌📝 ئایا داڕمانی دەسەڵاتی ئەسەد و سەرکەوتنی تەحریرئەلشام لە بەرژەوەندیی کورددایە؟

✍ شەهاب شێخی


کەوتن و داڕمانی هەرکام لە دەوڵەتەکانی داگیرکەری کوردستان هەر خۆی جێی دڵخۆشییە، بەڵام لە ڕوانگەی سیاسییەوە جێگای دڵخۆشی نییە، بەتایبەت ئەگەر وەک سووریە ئەو هێزەی کە بڕیارە جێگەی ئەسەد بگرێتەوە، ڕێک لەژێر چاوەدێریی دیکتاتۆر و داگیرکەرێکی تری بەهێزتر وەک تورکیەدا بێت.

ئەوەی تاکوو ئێستە ڕووی داوە زیاتر لە قازانجی کورددا بووە، بەڵام بەو مەرجەی کە ئەمریکا و هاوپەیمانەکانی و ئیسرائیل و تەنانەت ڕووسیە پشت لە کورد نەکەن، ئەگینا ئیتر دەوڵەتی تازەی سووريە بە مافی خۆی دەزانێت کە دوای دەسەڵاتی نەتەوەیی یان سەروەریی سیاسیی خۆی بکاتەوە (ئێستت سوریە لەژێر چاپتێری حەوتی نەتەوە یەکگرتووەکاندایە). ئەوەش کە تیرۆریستن یان نە، بەداخەوە لە سیستەمی نێونەتەوەییدا زۆر نایخوات، چؤن ئێران و تورکیە و ئەفغانستانیش ئێستا بەدەست تیرۆریستانەوەن.

جا کەوا بوو، مەترسیی ئەوە هەیە ئەم دەوڵەتە تازەیە، بە پشتیوانیی فەرمیی تورکیە و لە ڕێگەی ئاسمان و زەوینی هێرش بکاتە سەر دەسەڵاتی ڕۆژاوای کوردستان و بەگشتی لەناوی بەرێت و داگیری بکات.

بژاردەکانی هەسەدە لە ڕوانینی ئێستەی منەوە ئەمانەن:
١ـ بەردەوامی لە دیپلۆماسی و پاراستنی سەربازیی چالاکانەی دەستکەوتەکانی.
٢ـ قەبووڵکردنی ئەوەی ببێت بە بەشێک لەو دەسەڵاتە تازەیەی سووريە و هەوڵ بۆ سووريەی دێمۆکراتیک بدەن کە یاساکان بەر بە چەوسانەوەی نەتەوەیی و ... بگرن.
٣ـ ئەوەی لایەنی ئیسرائیلی گوشار بخاتە سەر ئەمریکا و ئەگەر بە سەربەخۆیی ڕازی نەبن، لانی کەم وەک وەزیری دەرەوەی ئیسرائیل کە چەند رۆژ لەمەوبەر ڕای گەیاند: سووریەیەکی فیدراڵ داهاتوویەکی باشە بۆ سووريە؛ لانی کەم بەفەرمی دان بە هەرێمی فیدراڵی هەسەدە لەناو سوریادا بنێت.
٤ـ ئەوەی کە کورد سەربەخۆییی یەکلایەنە ڕا بگەینێت و  شەڕێکی مان و نەمان بکات، یان وەک کۆبانێ سەر دەکەوێت یان وەک عەفرین دەدۆڕێنێت.

کام لەمانە ڕوو دەدات هیچ کەس ناتوانێت پێشبینی بکات؛ چونکە پەیوەندیی بەوەوە هەیە کە ڕووسیە چ بەرژەوەندیکی دەبێت و چی بڕیارە وەربگرێت و هەروەها ئایا ئەمریکا هاوپەیمانی ئیسرائیل و دوورخستنەوەی تورکیەی لە سنوورەکانی ئیسرائیلی بۆ گرنگترە، یان هاوپەیمانی تورکیا لە ناتۆدا.

ئەوەشمان لەبیر بێت کە تورکیە ئەم شەڕەی بۆیە هەنووکە دەست ئێ کرد کە نەکەوێتە پاش هاتنە سەرکاری دۆناڵد ترەمپ. ئێستە تۆپە کە لە زەوینی ئامریکادایە کە تا هەنووکەش نیشانی داوە لەگەڵ کوردەکانە، بەڵام ئەگەر تورکیە ئامادە بێت لەگەڵ ئیسرائیل سازش بکات چی؟ دەبێت ئەوەشمان لە بەرچاو بێت.

💎 @Perrenus

‌📝 ڕەمزی سیاسەت: گرنگیی دەستبەسەرداگرتنی خاکی کوردستان

✍ شوعەیب دانشپەژوو


هیچ کاتێک ئەوەندەی ئەم دوو دەیەی ڕابردووە لادان لە فۆرمی زاڵی تاکگەریەتیی لیبراڵ بۆ فۆرمی دەستبەسەرداگرتنی خاک لە ڕوانگە "کارل شمیتـ"ـیەکەی گرینگ نەبووە. بزووتنەوە و فۆرماسیۆنە سیاسییەکانی کوردستان بەتایبەت لە باشوور و ڕۆژاوا، ئەم تێگەیشتنەیان تێدا بەدی دەکرێت.

سەرەڕای ئەوەی ماوەیەکی زۆر کەمە کە ڕۆژاوای نیشتمان هاتووەتە گۆڕەپانی سیاسەتی کوردستانەوە، بەڵام ئێستە لە سووریە ئەکتەرێکی سەرەکییە. ڕەمزی سیاسەت و ڕەمزی ئەم سەرکەوتنە چییە؟ بە زمانێکی سادە، دەستبەسەرداگرتنی خاکە.

لە ڕاستیدا کارل شمیت یەکەم کەس بوو ئەم ڕاستییەی ئاشکرا کرد. سیاسەت لە خاکەوە دەست پێ دەکت. سەرەتا حاکم - گرووپێک دەست بەسەر خاکێکدا دەگرن، پاشان سنووری بۆ دیاری دەکەن، دواتر هێز ـ سوپایەکی نیشتمانی بۆ ڕێک دەخەن و ...

هێزی ڕۆژاوای کوردستان لە پاش سەرهەڵدانی ڕاپەڕینی ٢٠١١ی خەڵکی سووریە لە دژی ڕێژیمی سەرەڕۆی ئەسەد و بەتایبەت لە "چرکەساتی کۆبانێ"دا لەو ڕەمزی سیاسەتە تێگەیشت و دەستی بەسەر خاکدا گرت و هێزی سەربازیی بۆ پاراستنی ئەو خاکە ئامادە کرد. ئەمە سەرەتای مێژووە. ڕێک پاش ئەم کۆنترۆڵی خاکەیە کە مێژوو بە مانا فەلسەفییەکەی "هێگل" دەست پێ دەکات.

لەم ئاستەدا و لە دەسپێکی ئەم سیاسەتەدا، ناوەڕۆکی ئەم خاکە یان فۆرمی دەسەڵاتی بەڕێوەبەریی ئەم خاکە یان ڕێکخستنە کۆمەڵایەتییەکانی ئەم خاکە یان هەر بابەتێکی دیکەی ئەم خاکە، گرنگیی دەستەدوو و پلەخوارتری هەیە. لێرەدایە کە جیاوازیی بۆچوون دێتە ئاراوە و کورد خۆی ڕەخنە ئاراستەی ڕۆژاوای نیشتمان دەکات و ئاساییشە. بەڵام ئەبێ ئەو ڕاستییە دووپات بکەینەوە کە لە دەرەوەی دەسەڵات بەسەر خاکدا هیچ سیاسەتێک بوونی نییە و هیچ یەک لە گرنگییە دەستەدووەکان بوونیان نییە.

ڕۆژاوای کوردستان هەندێک ساویری مێژوویی و هەنووکەییی ئاوەزی سیاسیی کوردی سڕییەوە، وەکوو؛ ساویری ڕیفۆرم لە ڕواڵەت و ناوەڕۆکی دەسەڵات (دەسەڵاتێک کە دەستی بەسەر خاکی ئێمەدا گرتووە و داگیرکەرە). هەروەها ساویری داواکاریی مەدەنی و بزووتنەوەی ناچەکدار، ساویری سیاسەتی تاکڕەگەزیی "پیاوماقووڵانە"، ساویری ئاشتیخوازی و دیپلۆماسیی "بەبێ خاک و بەبێ چەک" و کۆمەڵێک ساویری دیکە.

ڕۆژهەڵاتی کوردستان جارێک لە سەردەمی کۆماری کوردستان هاتە نێو مێژووەوە، بەڵام کورتخایەن بوو. کەی دەگەڕێتەوە نێو مێژوو؟ لە حاڵێکدا حیزبی چەکداری ڕۆژهەڵاتی، بانگەوازی چالاکیی مەدەنی دەکات و پێی وایە بە هەمووانەوە گوندێکیان پێ ناگیرێت و پێیان بەڕێوە نابردرێت.

💎 @Perrenus

‌📝 ئاسۆیەکی ڕووناک لە ڕۆژاوای کوردستان

✍ عیرفان ڕەهنموون


کورد لە ڕۆژاوای کوردستان بە پانوپۆڕی و ژمارەی دانیشتووان، بچوکترین و کەمترینە، بەڵام بە ئیرادە و خۆڕاگری و پشوودرێژی و بەرخۆدان، سەری کورد و کوردستانیان بەرز کردووە.

وێڕای ئەوەی کە دوژمنی ژمارە یەکی نەتەوەکەمان لە ڕۆژاوای کوردستان فاشیزمی تورکی ئەندامی ناتۆیە و دوژمنی دووهەمیشی فاشیزمی عەرەب - ئیسلامییە و لە دۆخێکی دژوار و ئاڵۆزدایە، بەڵام دەکرێت هیوادار بین؛ خۆری ئازادیی کوردستان لە ڕۆژاوای کوردستانەوە هەڵدێت!

دوو هۆکار بۆ ئەم هیوایە بەدی دەکەم:
١ - کورد لە ڕۆژاوای کوردستان سیمایەکی پێشکەوتنخوازانەی لە خۆی لە بەربەڕیەتی ڕۆژهەڵاتی ناڤیندا وێنا کردووە و ئەمە دەتوانێت تا ڕادەیەک کاریگەریی لەسەر سیاسەتی وڵاتانی ڕۆژاوایی ببێت.

٢ - کورد لە ڕۆژاوای کوردستان سنووری نێوان عێراق و سووریە (ابو کمال)ی کۆنتروڵ کردەوە کە ڕێڕەوی گوازتنەوەی چەکە لە ئێران و عێراقەوە بۆ سووریە و لوبنان و فەلەستین.

بوونی کورد یەکانگیرە لەگەڵ تەناهیی ئیسرائیلدا و ئەمە جووت شەشێکە کە کەوتووەتە دەست ئیسرائیل و لۆژیکی سیاسی حوکم دەکات کە ڕۆژاوا پشتی کورد چۆڵ نەکات. تورکیە هەوڵ دەدات کە سیمایەکی میانەڕەو لە ئۆپۆزسیۆنی سووریە وێنا بکات و ئەمەش بەتەواوەتی ساختەیە و پێشبینیی من ئەوەیە کە لەناو گرووپە چەکدارەکاندا شەڕ لەسەر دەسەڵات و پارە ڕوو دەدات و جارێکی تر ڕۆژاوا دەستەودامێنی کورد دەبێتەوە.

گۆڕانکاریی دیکەش بەڕێوەیە هەم لە ئێران و هەم لە تورکیە و کورد دەبێت بە ئەکتەرێکی زۆر گرنگتر لەسەر شانۆی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا.

💎 @Perrenus

‌📝 دواڕۆژی داگیرکەرانی کوردستان
     (ئەسەد و خامنەیی)

✍ مەیسەم مورادی


کاتێک هەواڵی "ڕۆیشتنی بەشار ئەسەد بۆ ڕووسیە" بڵاو کرایەوە، هەم من و هەم بەشار ئەسەد باش زانیمان کە چیی تر کاتی تەواو بووە و دەبێت بڕوات و ئەو هەواڵە بکاتە ڕاستی، ئەگینا چارەنووسی قەزافی چاوەڕوانی دەکات.

ئەم جارە ئێرانیش و خامنەییش ناتوانێت بەشار ئەسەد ڕاگرێت. کورد لە ڕۆژهەڵات دەبێت سیناریۆکانی داهاتووی ڕێژیمی داگیرگەری ئێران تاووتوێ بکات، یەکێک لەو بابەتانە، بە سووریەییبوونی ئێرانە؛ هێزەکانی بەلووچستان، کوردستان، عەرەب و ئیسرائیل دەوری گرنگ دەبینن لەم سیناریۆیەدا.

‏من هێشتا ناڵێم ڕووخانی ڕێژیمی داگیرکەری ئیسلامیی ئێران نزیکە، بەڵام دەتوانم ئەوە باسە بکەم کە ئەوەی ئێستە لە سووریە ڕوو ئەدات، بە جۆرێکی دیکە لە ئێران دەتوانێت بێتە پێشەوە.

‏باسکردن لە ڕووخانی ڕێژیمی داگیرکەر ئیسلامیی ئێران بۆ من هەموو کات بە هەستیارییەوە بووە، لەبەر ئەوەی کە بەو تێگەیشتنەی کە لە دەوڵت هەمە، نامەوێت دڵخۆشیی ناڕاست باس بکەم؛ بەڵام پێ دەچێت کە ئێران تووشی ئاڵۆزییەکی لەم جۆرەی سووریە بێتەوە.

‏لەبیری نەکەین کە کەوتنی بەشار ئەسەد، واتە کەوتن و لەدەستدانی هەموو تواناکانی ئێرانی داگیرکەر لە ناوچەکە؛ ئەمە دۆمینەی گۆڕانکارییەکانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستە و دوادۆمینە کە دەبێت بکەوێت؛ خامنەیی و ڕێژیمی داگیرکەری ئیسلامیی ئێرانە.

💎 @Perrenus

📝 کورد پڵاستیکی، ویژمان خودباختەگیی کوردەیل خودباختەس

✍ مۆدەڕڕێس سەعیدی


لە تەلەفزیۆن سەڵتەنەتتەڵەب «من و تو» موجری بەرنامە وە یەک وە بەشداربییەل پرسی کە ئەسڵییەت ئێوە کوردە؟ بەشداربییەکەیش کە ئایەمێک خودباختە بی و لە زوان و فەرهەنگ خوەی دۊرەو بییە، دوای کەمێگ پتەپت و لۆکنەت وەت: "اصلیت ما کورد هست، یعنی پدر و مادرم کورد بودند. البته ما کورد واقعی نیستیم، سنندجی ها به ما میگن کورد پلاستیکی ...». دوای یەش موجری و بەشداربی و ئامادەبییەیل ئێسدیۆی "من و تو" گشتیان وەگەرد یەکترەگ هێر هێر کەنیان!

چەن بار شنەفتمە و خوەنیمە کە جەرەیانەیل دژە کورد ئەڕای یە کە تەفرەقە بخەنە ناو  کوردەیل، ئی دەستەواژە "کورد پڵاستیکییە" کردنە بەهانە و تیکرارەو کردنە. ئاخر گلە بەیانییەی کەسێ نەزان و ئاخرشەڕ دیم کە وەناوی وتیا دەستەواژەی «کوردی جنوبی» (کە بەعزێ وە زوانشناسەیل ئەڕای ئیشارە بە دیالێکت مەردم کرماشان و ئیلام و خوڕماوە و لەکەیل وەکار بەن). کاری وە یە نەیرم کە بێمەسئولیەتی و گەوجبییەن وە ناو ئی قسیە مەوج خوەردیا. د ئێدامە ئەڕای یە کە بێمەسئولیەتی و گەوجی کامڵ بکەن نووسانە کە دەستەواژەی «کورد پڵاستیکی»یش هەر یانە (یانێ باقی مەردم کورد و چاڵاکەیل فەرهەنگی مەنتقەیل بان تر کوردستان) ئەڕا تەوهین و سووکایەتی وە مەردم کرماشان و ئیلام دروستی کردنە ...

ڕاستی بتوان منیش ئی دەستەواژە ناشریرینە فرە شنەفتمە. ئەمما وەختێ ئی جەریانەیلە مەترەح بی، کونجکاو بیم کە بزانم سەرچەمەی ها وەکوو. ئەڕای یە وە زێهن و حافێزەی خوەم ڕجووع کردم تا بزانم وە چ ئایەمەلێ فرەتەر ئی دەستەواژە شنەفتمە. ئەگەر ئیوەش وە زێهن و حافێزەی خوەتان ڕجووع بکەن باوەڕ دێرم کە هەر بەو نەتیجە ڕەسن کە من ڕەسیمە.

وە دڵنیایی توانم بۊشم کە تەواو ئایەمەلێک کە دەستەواژەی "کورد پڵاستیکی" وەلیان شنەفتمە، لە جێنس بەشداربییەکەی تەلەڤزیۆن «من و تو» بینە. یانێ ئایەمەیل لۆمپەن و خۆدباختە کە وە زوان و فەرهەنگ و شوناس ئەسڵی خوەیان گوریزانن و ئەڕای یە کە نەنگ و عار ئی زوان و فەرهەنگە وە خوەیان دوور بکەن، ئۊشەن کە ئیمە کورد واقعی نیمن و کورد ئەسڵی مەردم فڵان مەنتەقە و شارن و ئیمە کوردی پڵاستیکیمن!

وەی جورە توان بۊشن ئیمە دەس لە زوان و فەرهەنگ خوەمان کیشایمە و یەک دەرجە فرەتر نزیک ئیوە کەفتیمە. وە جورئەت توەنم بۊشم دەستەواژەی "کورد پڵاستیکی" نەتیجەی دیاردەی ئاسیمیلاسیۆن و یەک وە دەسکەفتەیل ویژمان خودباختەگییە!

تا ئەلان وە هیچ کورد دڵسۆز و هیچ چاڵاک فەرهەنگی کوردێک نەشنەفتمە کە ئی دەستەواژە وەکار بات. ئەڵبەت کەسەلێ لۆمپەن وە هەر شار و مەنتەقەیەگ مومکینە ئی بەرهەم ویژمان خودباختەگییە وە کار بەن. ئەمما وە ئێتمینان توەنم بۊشم ئی دەستەواژە ئەوەڵ دەفعە وە ناو ویژمان خودباختەگی دروس کریاس و تەکسیر بییە. کەسەیلێگ کە عەلاقە وەی دەستەواژە دیرن یا توان وەی جورە نەنگ کوردبین وە خوەیان دوررەو بخەن یانیش دژمەن قەسەمخواردەی مەردم کوردن و توان وە تەفرقەخستن وەناو مللت کورد، ڕی ئەڕای وەناوبردن و ئاسیمیلەکردن ئی نەتەوە و فەرهەنگ و زوانە خوەش بکەن.

مەسەلەی یانە نە مەردم کرماشانە نە ئیلام. یانە هویر فاشیستی دیرن و ئامانج و ئارەزوویان یەکدەستکردن و وەناوبردن زوان و فەرهەنگ کوردستانە. یانە گەوراترین مانع وە ڕێیە، ویژمان شوناستەڵەب کوردستانی زانن کە ئامانج و هەدەف وەلیێ دووبارە ژیاندن و زینەکردن زوان و شیوەزار مەردم کرماشان و ئیلام و نواگرتن لە ئاسیمیلەبینەسی. ئەمما چون ئەفکار فاشیستی و یەکسانساز یانە وەناو مەردم کورد کرماشان و ئیلام خەریدار و مەشروعیەت نەیرێ، وە تەفرەقەخستن وەناو مەردم کورد _ کە بە گەوراترین مانع خوەیان زانن _ مۆتەوەسێڵ بینە ...

من نە سۆرانم و نە کورمانج. من هەورامییەگم. ئەمما تەشتێ کە من هەم وەگەرد کورمانج و سۆران و هەم وەگەرد لەک و کەڵهۆڕ و سنجاوی و فەیڵی پەیوەند دەیت، کوردبینە. باوەڕ دیرم کە کوردبین وە گشت شیوەزارەیل مەردم کورد ڕەنگینە. من باوەڕ بە مەفهووم کورد ئەسڵ و کورد غەیرەئەسڵ نەیرم. ئەڕای یە نیەتوام بۊشم مەردم کرماشان و ئیلام ئەسڵترین کوردن.

ئەمما جور کەسێگ کە تاریخ خوەنییە تونم بۊشم کە ئەوەڵ جایێگ وەناو تاریخ ناوی بیەسە کوردستان، کرماشان و مەنتقەی لەکەیل جور هەرسین و ئەلەشتەر و ... بییە. ئەوەڵ شارەیلێ کە تاریخ جور شارەیل کوردی مۆعەڕڕەفی کرد، کرماشان و حۆلوان و سەیمەڕە و سیروان لە ئیلام ئەلان بینە. دوست نەیرم بۊشم کرماشان دڵ کوردستانە. چون ئی جور قسیەیلە وە جورێک تەعارۆف زانم. هەر جایێک کە بیشتر مەردمی کوردن، کوردستانە. کرماشان خودێ کوردستانە ...

💎 @Perrenus

‌📝 ڕۆژاوای کوردستان چی بکات باشە؟
     (ڕۆژاوا دواڕۆژی ڕوونە)

✍ حەمەعەلی عەنایەتی


عەرەب: ڕێژیمی بەشار ئەسەد زووتر دەڕووخا، بەڵام ئێران و ڕووسیە نەیانهێشت. بە ڕشتنی خوێنی دەیان هەزار خەڵکی بێتاوان و چەکدار و بێچەک و هەروەها بە ئاوارەکردنی میلیۆنان کەس لەو وڵاتە، ئەسەدیان پاراست. بەشار ئەسەد نەیتوانی ئەزموون لە دەسەڵاتتداریەتی وەربگرێت و لەگەڵ خەڵک ئاشت بێتەوە.

ئەو وڵاتە تەنیا تایبەت بە شیعەی عەلەوی نییە، سوننەشی لێ دەژیت. بە دیکتاتۆریی ڕەهای بەشار و دەستێوەردانی ڕێژیمی ئاخوندیی ئیسلامیی ئێران، سوننە پەراوێز خراوە و بگرە کۆمەڵکوژیش کراون. بۆیە داعەش و ئەلقاعیدە و چەند دەستە و تاقمی تری توندڕەو و بکوژ و دڕندەی لێ دروست بوو (تورکیەی ئەردۆغانیش وەک هاوپەیمانی ناتۆ هەتا ئیستەش هاوکارییانی کردووە)؛ ئیستە ئەو جیاوازییە ئایینییەش هەم مافیان دەوێت و هەم لەبەر ئەوەی ماڵی سەرەکییان (کۆماری ئیسلامیش) لاواز بووە. سوننەش کە بەشێکیان تورکیە دنەیان دەدا، بە دەرفەتی دەزانن.

کورد ـ ڕۆژاوای کوردستان: بەخۆشییەوە کورد لە ڕۆژاوای کوردستان لەبەر بارودۆخی لاوازی سووریە، هەلی بۆ ڕەخساوە تاکوو ناوچەکانی خۆی بە زیادیشەوە کونترۆڵ کرد. هەر ئەوەش نا، لە کاتی سەرهەڵدانی گرووپی تیرۆریستی داعەشدا بوون بە هێزی سەرەکی بۆ تێکڕووخانی داعەش و لەگەڵ دنیای پێشکەوتووشدا هاوپەیمان بوون.

شەڕی قارەمانانەی ژنان و پیاوان لە کۆبانێ، لە مێژوودا بە ئاوی زێڕ دەنووسرێتەوە (سەری نەتەوەی کوردیان بەرز کرد و دنیا شانازی پێمانەوە کرد). تاکوو ئیستەش وێڕای دوژمنایەتیی تورکیەی دیکتاتۆری داگیرکەر و دوستی توندڕەوەکان، دەسکەوتی خۆیان بە دڵ و گیان پاراستووە.

ئیستە بە هەڵسەنگاندنی سیاسەتی ئەمڕۆ، ئەم هێزە پێشکەوتووە، باشترە خۆی بپارێزێت و لەو شەڕەی کە لە ڕاستیدا  شەڕی شیعە و سوننەیە و ئێران و تورکیە لە پشتەوەی ڕاوەستاون. ڕەنگە حکوومەتی "پریشکیان" لە دەوڵەتی ئێرانی، وەبەر بکەوێت، بەڵام کورد تێوە نەگلێن باشترە. بەم جۆرە دنیای پێشکەوتوو پشتیوانیان لێ دەکات.

زۆر سادەیە لەبەر ئەوەی ئەوان پێشکەوتوون، بڕوایان بە پێکەوەژیانی ئاشتییانەی ئایین و ئایینزا و هەروەها کارنامەی دژ بە تێرۆریان هەیە. دڵنیام ئەگەر ئەوە بکەن و باش خۆیان ڕابگرن، داهاتووی پرشنگدار و ئاسۆی ڕوون چاوەڕوانیانە. بەدڵنیاییشەوە نەتەوەی گەورەی کوردیش لە کوردستانی مەزن پشتیوانیانە.

💎 @Perrenus

‌📝 ڕووناکبیر و ڕووناکبیری، سەرەتایەک بەرەو دەوڵەتی کوردستانی

✍ سارۆ قادر


کۆمەڵگەی کوردستان خاوەنی دەوڵەتی سەربەخۆ نەبووە و تا هەنووکەش دەوڵەتێکی سەربەخۆی کوردستانیمان نەبووە، بۆیە لە ژیانی کورد و لە کوردستاندا (جیا لەم سێ دەیەی دوایی لە باشوور) ڕوانگەیەکی پەروەردەییی ستراتیژی بۆ پێگەیاندنی مرۆڤ نەبووە. ئەو کۆمەڵگەیە لە سێ پارچەی ژێردەستی داگیرکەرانی ئێرانی و تورکیەی و سووریەیدا نکۆڵی لە بوونی دەکرێت و خزێندراوەتە ناو ستراتیژیی سەرانسەری نەتەوەی باڵادەست و کار لەسەر تواندنەوەی نەتەوەی کورد و حاشا لە بوونی کوردستان دەکرێت. بۆیە ئاسایییە لەو کۆمەڵگەیەدا دیاردەی ڕووناکبیر بە کامڵی سەر هەڵنەدات.

ڕووناکبیری ئێستەی کورد، بریتییە لە تێکەڵەیەک لەنێوان ستراتیژیی پەروەردەی نەتەوەی باڵادەست و هەوڵی تەنیای تاکەکەسێک (خوێندەواری بندەست) کە دەیەوێت لە خەیاڵی خۆیدا جێی دەوڵەتی نەبووی نەتەوەییی کوردستان، پڕ بکاتەوە و خۆی بکاتە نموونەی ڕووناکبیری چاوەڕوانکراوەی کۆمەڵگەی کوردستان. لە ئاکامی ئەمەشدا تەنیا کەسێکی خاوەن زانیاریی ناکۆک دروست دەبێت کە تایبەتمەندیی هەرە دیاری، یاغیبوون و بەرپەرچدانەوەی توانەوە و داگیرکاریی داگیرکەران دەبێت. هەر ئەوەش وای کردووە لە بزووتنەوەی ڕزگاریخوازیی کوردستاندا، تیپی لێکچووی ڕووناکبیری بوونی نەبێت.

لەو ڕووەوە هەست بە نەبوونی ڕووناکبیری بیردروستکەر دەکرێت و هەروەها بزووتنەوە کوردستانییەکان لە هەژارییەکی ئاشکرادا دەژین و ئەو جێگرەوەیە وەری دەگرن، هەمووی بەرهەمی کۆمەڵگەی باڵادەست و ڕۆژاوایە.

لەسەر ئەم کورتە نووسینە دەگەین بەو ئاکامەی کە، هەنگاونان بەرەو ڕووناکبیریی ڕاستەقینە بەپێی پێناسە زانستییە جیهانییەکان بۆ کەسایەتیی ڕووناکبیر و دروستبوونی ڕووناکبیری کوردستانی لەسەر بنەمای کوردستانیبوون، هەنگاوێکی گرنگە و سەرەکی و تەنانەت دەتوانم بێژم سەرەتایەکە بەرەو دامەزراندنی دەوڵەتی کوردستانی و بوونی کوردستانێکی بەهێز.

💎 @Perrenus

‌📝 پێویستە شۆڕشی ڕزگاریخوازیی کوردستان لەسەر بنەمای ستاندنەوەی خاک و زمان بێت

✍ د. ئەحمەد محەممەدپوور


بۆ فیدراڵیزم لە ئێران نەلوواوە و بۆ پێویستە ئەو خەونەژیانە خەیاڵپڵاوە (ئوتوپیا وەهماوییە) لە پاناتاییی سیاسی و ڕۆشنبیریی کوردی بۆ هەمیشە وەلا بندرێت. هەر وەک لە زۆربەی نووسینەکاندا ئاماژەم پێ داوە کە ئیران دروستکراوێکی ئۆرینتاڵیستییە (نەک خەیاڵی تەنانەت لە چوارچێوەی هزری بێنیدیکت ئاندەرسەنیدا) و جەعلکراوە؛ ئەو جەعلە ڕەگ و ڕێشەکەی دەگەڕێتەوە بۆ کۆتایییەکانی سەدی هەژدە تا دەگاتە سەرتای سەدەی بیستەم.

ئیمپریالیزمی فارسی و شیعی لەسەر دوو کۆڵەکەی زمان و ئایین دامەزراوە و وەکوو مۆدیلە کلاسیکەکانی کۆلۆنیاڵیزم دوو بەرژەوەندیی سەرەکیی هەیە، داگیرکاریی خاک و سڕینەوەی زمان. هەموو شێواز و بوارەکانی دیکەی داگیرکاری لە دەور و قەراغ و چوارچێوەی ئەو دوو خاڵە بنەڕەتییە کۆ دەکرێتنەوە.

بۆیەش توانای بەرهەڵست و خەبات و بەرپەرچدانەوەی کورد پێویستە لەسەر بنەمای ستاندنەوەی خاک و زمان دابمەزرێت. هەموو جۆرە بەرەنگارییەک کە خاک و زمان نەکاتە ناوەند (سەنتەر) و ئامانج و ئەنجامی خۆی یان مەحکووم بە شکستە یان نەخوازراو دەچێتە خانەی بەرژەوەندیی داگیرکەر.

دەبێت دڵنیا بین خەبات و شۆڕشی ڕزگاریخوازانەی کوردستان لەسەر ستراتیژیی ئۆتۆنۆمی دابمەزرێت یان سەربەخۆیی، بەلای پانفارسیست و پانئێرانیستەکانەوە یەک واتای هەیە و بۆ هەردووکیشیان ئەو بە یەک لۆژیک بەرەنگارت دەبێتەوە کە لۆژیکی هێزە و بە هیچ شێوەیەک مل بۆ هێزی لۆژیک شل ناکات.

💎 @Perrenus