✅ اهمیت بذر اصلاح شده در کشاورزی
دسترسی به بذر ارقام اصلاح شده گیاهان زراعی و زینتی دارای کیفیت بالا، یکی از الزامات پیشرفت صنعت کشاورزی و در نتیجه رشد مناسب صادرات میباشد. صنعت بذر، با گسترش توان تولید، افزایش راندمان، سرعت تولید ارقام جدید و حفظ خلوص ژنتیکی این ارقام، نقش حیاتی در این صنعت بر عهده دارد. مکانیزه شدن کاشت و برداشت محصولات کشاورزی با ماشینهای برداشت و مسئله مبارزه با آفات و بیماری و محدودیت آبی، بنگاههای تولید بذر را برآن داشته است تا بذرهای خود را متناسب با خواستههای تکنولوژی جدید بذرهای با مشخصات پا کوتاه، پا بلند، کم محصول پر کیفیت، پر محصول کم کیفیت، مقاوم به بیماری و آفات، رنگها و مزههای متفاوت تولید کنند؛ و به همین دلیل بذرهای خوب کمی گران هستند، که البته افزایش عملکرد و بالا بودن کیفیت محصول هزینه را جبران میکند.
🔸 طبقات مختلف بذر:
هدف اصلی گواهی بذر، حفظ صفات ژنتیکی و خلوص بذر رقمهای اصلاح شده محصولهایی است که مشخصات بهتری نسبت به محصولهای مشابه خود دارند. بنابراین الگوی کلی گواهی بذر، از اصلاح یک واریته جدید تا امکان بهره برداری اقتصادی از آن توسط کشاورز بر اساس قوانین CSGA میتوان به شرح زیر خلاصه نمود:
۱- بذر اولیه یا اصلاحگر (Breeder Seed) یا (Nucleus): بذر اولیه به بذر و سایر اندامهای رویشی گیاه اطلاق میشود که زیر نظر مستقیم بهنژادگر و با نظارت متخصصین اصلاح نباتات تولید میشود. دارای برچسب سفید رنگ بوده و مقدار آن بسیار ناچیز است و برای تولید بذر پایه مورد استفاده قرار میگیرد. در بعضی از مواقع نگهداری و ذخیره بذر اولیه چندان آسان نمیباشد، مانند تهیه بذر هیبرید اولیه.
۲- پایه یا سوپر الیت (Foundation Seed) یا (Super Elite): اولین بذری است که از کشت بذر اولیه تولید میگردد. این بذر، زیر نظر اصلاحکننده یا مؤسسه مربوط ازدیاد میشود و مزرعه ازدیادی به مساحت ۲ یا ۳ هکتار است. کشت بذر پایه ممکن است چندین بار تکرار شود بدین معنی که از بذر پایه دوباره تولید گردد. بذر پایه دارای برچسب کارت سفید رنگ است. مقدار آن کم است و برای تولید بذر ثبت شده بکار میرود.
۳- ثبت شده یا مادری (Registered Seed) یا (EGIT): بذری است که از تکثیر بذر پایه بهدست میآید. این بذر، با نظارت کارشناسان بذر تولید میشود. بذر ثبت شده ممکن است چندین بار تهیه شود. بدین معنی که از بذر ثبت شده دوباره بذر ثبت شده تهیه گردد. هدف از این مرحله افزایش مقدار بذر قبل از تولید بذر، گواهی شده میباشد. بذر ثبت شده، بهعنوان بذر تجاری در نظر گرفته نمیشود. بعضی از مؤسسات تهیه بذر گواهی شده مرحله تهیه بذر ثبت شده را حذف مینمایند. این دانه را برچسب یا کارت ارغوانی رنگ مشخص میکنند.
۴- گواهی شده (Cerified seed): بذر گواهی شده در حقیقت نتایج بذر، پایه و یا بذر ثبت شده است، و آخرین محصول برنامه گواهی آن بوده و در سطح وسیعی انجام میگیرد و معمولاً به عهده مؤسسات مربوط و یا کشاورزان خبره محول میشود. بذر، گواهی شده بایستی دارای خصوصیاتی باشد که توسط مؤسسات گواهیکننده بذر تعیین شده است. این بذر دارای برچسب یا کارت آبی رنگ است. به مقدار فراوان و برای تولید انبوه محصولات زراعی قابل دسترس میباشد.
@plant_genetic_uma