منطق و فلسفه و کلام

نسخه pdf کتاب "تلخیص المحصل" نوشته ی مرحوم خواجه نصیر الدین طوسی که مشهور به "نقد المحصل" است. المحصل اثر فخررازی می باشد.

@safsat
کانال منطق و فلسفه و کلام

بحث از مناط تمایز علوم، چیستی موضوع و عوارض ذاتی و موضوع علم منطق شد.

به سخن دوانی اشاره شد که در هر علمی باید دو گونه مسئله داشته باشیم :

1- موضوع مسئله، موضوع علم باشد که باید محمول عرض ذاتی باشد.

2- موضوع مسئله، نوعی از انواع موضوع علم باشد که یا محمول باید عرض ذاتی باشد یا محمول با واسطه اعم حمل شود.

(ر.ک شرح تهذیب دوانی)

چند مثال زده شد :

برای مثال در علم سلول شناسی اگر موضوع، سلول (cell) باشد ما باید دو گونه مسائل داشته باشیم

1- مسائلی که موضوع آنها، سلول است. [مثلا سلول سیتوپلاسم دارد و...] و البته محمول باید عرض ذاتی باشد.

2- مسائلی که موضوع آنها، نوعی از انواع سلول باشد. مانند سلول های عصبی (نورون و گلیال)

یعنی مسائلی که برای نمونه موضوع آن، نورون باشد :«نورون الف است»

همچنین مصنف موضوع منطق را معرف و حجت دانسته که اشاره شد فرق مبنای وی با قدماء و مشهور متاخرین چیست.

السلام علیکم.

سوالی داشتم فرق فلسفه اسلامی با کلام چییه؟

🔺 هروی یکی از اندیشمندانی است که آراء بدیعی دارد و نکات ظریفی در آثار خود دارد و نسبت به بسیاری از مبانی گذشتگان خود انتقاداتی را دارد. برای نمونه در بحث چیستی صدق (truth) در نقد مبنای مشهور، بین دو نوع مطابقت فرق می گذارد : «مطابقت بحسب اعتقاد» و «مطابقت بحسب واقع»

🔹 صرفا به چند بحث مشهور که در این حاشیه مطرح شده اشاره می کنم، برای مثال وی ارجاع گزاره های شرطیه به حملیه یا حملیه به شرطیه را صحیح نمی داند [دقت داشته باشید هم ارزی غیر از عینیت است)

🌀 برخی مانند شیخ اشراق، گزاره های شرطیه را به حملیه بر می گردانند، دقیقا خلاف چیزی که در منطق محمولات کلاسیک شاهد هستیم که گزاره های حملیه را به شرطیه (به تعبیر دیگر مشروطة المحمول) بر می گردانند.

یعنی جمله هر انسان حیوان است به شکل زیر صورت سازی می شود :

(Ax)(Bx --> Hx)

🔶 در همین حاشیه بحث از اتحاد عاقل و معقول در علم حضوری را داریم، بحث از مشکل وجود ذهنی، ماهیت تکذیب و انکار (ظاهرا آن را تصدیق نمی داند)، وجود محمولی و...

♻️ وی تصدیق را فعلی از افعال نفس نمی داند، ما بحثی را حول چیستی تصدیق داریم، اینکه اولا از چه مقوله ای است (انفعال، کیف، اضافه) و ثانیا مرکب است یا بسیط و ثالثا متعلق آن چیست و...

💠 امثال شریف جرجانی و قطب در شرح مطالع تصدیق را فعلی از افعال نفس نمی دانند بلکه می گویند برخی از اندیشمندان دچار یک مغالطه زبانی شده اند و چون افعالی که راجع به حکم داریم مانند اذعان و اسناد و... مصدر و حدث هستند، گمان کرده اند تصدیق فعلی از افعال نفس است.( این بحث خود نیازمند یک بحث جدایی است، همین بحث منجر به تعاریف گوناگون از علم می شود، الصورة الحاصلة، حصول الصورة، انتقاش صورت یا ...)

🔹 دوستانی که حول حکمت اسلامی و فلسفه اسلامی کار می کنند، بارها گفته ام فقط در ساختار فکری که الان شایع است، فلسفه اسلامی را نبینید (حاکمیت کتبی مانند بدایه، نهایه، کتب آقای مصباح یزدی و عدم آشنایی اشخاص با منابع اصیل این سنت حتی در حد آشنایی کلی)، کتاب زیر یکی از همین منابعی است که باید بررسی کنید.
خدابنده لو
____________
یادداشت های یک طلبه
@mohammad_khodabandelu
مرداد 99

🔰 رسالة معمولة در تصور و تصدیق و تعلیقات هروی

💠 بحث از تصور و تصدیق از مباحثی است که آراء بسیار مختلفی حول آن از سوی اندیشمندان مطرح شده و برخی هم رساله های مستقلی در این زمینه نوشته اند که مهم ترین آن شاید رسالة معمولة جناب قطب باشد. (از مشهور ترین آنها می توان به رساله تصور و تصدیق مرحوم صدرا اشاره کرد که هم مستقلا چاپ شده و هم در آخر جوهر النضید به طبع رسیده)

🔻 یکی از مهم ترین حواشی که بر رسالة معمولة زده شده، حاشیه میر زاهد هروی است که جزو «الزواهد الثلاث» می باشد.
الزواهد الثلالث، سه حاشیه معروف و متداول میر زاهد هروی بین آثار و حواشی وی است که از کتب درسی هند هم بوده، که عبارتند از :

1- حاشیه وی بر شرح تهذیب المنطق دوانی که از آن به «الحاشیة الزاهدية الجلالية» هم تعبیر می شود.

2- حاشیه وی بر شرح مواقف شریف جرجانی که حاشیه ای است بر موقف ثانی کتاب در امور عامة

3- حاشیه وی بر الرسالة المعمولة في التصور و التصديق قطب رازی که فایل pdf آن را به اشتراک می گذاریم.

🔺هروی آثار ارزشمند دیگری هم نوشته است برای مثال وی رساله ای مستقل حول ماهیت «عدد» نوشته است (البته در این حاشیه هم بحث از ماهیت عدد، بی نهایت در اعداد، اینکه عدد متشکل از آحاد است یا وحدات و... دارد.)

🔸 این حاشیه مشتمل بر مباحث فنی و بسیار ظریف در حوزه های پژوهشی گوناگون مانند معرفت شناسی، فلسفه ی زبان، منطق، هستی شناسی و ... است.