#یادداشت
🔷🔶🔷🔶
#جشن_عروسی و آداب برگزاری آن
(قسمت سوم: قسمت پایانی)
#آداب_جشن_ازدواج_در_خانواده_پسر
جشن با حرکت دختر به سرزمین داماد جلوه دیگری می یابد. عروس با همراهان خود به خانه همسر می رود. این همراهان که براساس آداب هر سرزمین متفاوت خواهند بود می توانند پدر و مادر، دایه و خدمتکاران او باشند. در ازدواج زال و رودابه، سیندخت و مهراب همراه با عروس به سیستان می روند. بر طبق متن الحاقی، پس از پایان پذیرفتن جشن، مهراب باز می گردد، ولی شاهد حضور سیندخت در سیستان هستیم:
چو سیندخت و مهراب و پیوند خویش
سوی سیستان ره گرفتند پیش...
پس آنگاه سیندخت آنجا بماند
خود و لشکرش سوی کابل براند
(دفتر اول، پادشاهی منوچهر، ۲۶۴: ۱۴۲۴ و بیت دوم پاورقی متن الحاقی)
گاهی اوقات مادر عروس تا هنگام تولد نوه خود در سرزمین داماد اقامت می گزیند.
اسکندر نیز همانگونه که آیین ازدواج است از روشنک می خواهد بر آیین شاهان، همراه با موبد و پرستندگان و تاج و مهد و دایه به خانه او بیاید:
نبشتیم نامه بر مادرت
که ایدر فرستد ترا در خورت
با آیین فرزند شاهنشهان
به پیش اندرون موبد اسپهان
پرستنده و تاج و پیلان و مهد
هم آنرا که خوردی ازو شیر و شهد
(دفتر ششم، پادشاهی اسکندر، ۵: ۳۸_۴۰)
مریم دختر قیصر نیز طبق آداب سرزمین خود در حالی که پدر "به نیک اختر و فال گیتی فروز" روز حرکتش را تعیین می کند و دو منزل با او می پیماید با همراهانش از جمله نیاطوس، برادر خود، روانه ایران می شود.
#مدت_زمان_برگزاری_جشن
معمولا از یک تا چهار هفته جشن و پذیرایی از مهمانان به طول می انجامد. لازم به ذکر است که این مسئله بی ارتباط با وضعیت مالی و موقعیت اجتماعی خانواده دختر و پسر نیست. ممکن است چند روز جشن در خانه دختر و ادامه آن در خانه پسر صورت گیرد؛ البته این در صورتی است که سرزمین عروس و داماد دور از یکدیگر باشد. برای نمونه در ازدواج زال و رودابه چهار هفته جشن و پایکوبی در کابل برپا شد و سپس خانواده دختر به همراه داماد و همراهانش روانه سرزمین زال و سام شده و بر طبق متن الحاقی هم سه روز نیز در آنجا جشن برپا کردند:
برفتند از آنجا بجای نشست
ببودند یک هفته با می به دست
وز ایوان سوی کاخ رفتند باز
سه هفته به شادی گرفتند ساز...
سر ماه سام نریمان برفت
سوی سیستان روی بنهاد تفت...
چو سیندخت و مهراب و پیوند خویش
سوی سیستان ره گرفتند پیش
رسیدند پیروز در نیمروز
چنان شاد و خندان و گیتی فروز
یکی بزم سام آنگهی ساز کرد
سه روز اندر آن بزم بگماز کرد
(دفتر دوم، پادشاهی منوچهر، ۲۶۳_ ۲۶۴: ۱۴۱۸_ ۱۴۱۹ و ۱۴۲۱ و ۱۴۲۴_ ۱۴۲۵ و بیت آخر: پاورقی: متن الحاقی)
جشن عروسی فرنگیس و سیاوش نیز یک هفته به طول می انجامد.
منبع
پیامنی، بهناز، (۱۳۹۲)، "پیکرشناسی شاهنامه فردوسی (ساختار نظام اجتماعی با تکیه بر بن مایه های فرهنگی_اجتماعی)"، تهران: انتشارات زوار، صص ۱۴۶_۱۴۷.
✅ صفحه پژوهش های شاهنامه
🇯🇴🇮🇳 🔰
@shahnameh_ferdowsi
🔷🔶🔷🔶
#جشن_عروسی و آداب برگزاری آن
(قسمت سوم: قسمت پایانی)
#آداب_جشن_ازدواج_در_خانواده_پسر
جشن با حرکت دختر به سرزمین داماد جلوه دیگری می یابد. عروس با همراهان خود به خانه همسر می رود. این همراهان که براساس آداب هر سرزمین متفاوت خواهند بود می توانند پدر و مادر، دایه و خدمتکاران او باشند. در ازدواج زال و رودابه، سیندخت و مهراب همراه با عروس به سیستان می روند. بر طبق متن الحاقی، پس از پایان پذیرفتن جشن، مهراب باز می گردد، ولی شاهد حضور سیندخت در سیستان هستیم:
چو سیندخت و مهراب و پیوند خویش
سوی سیستان ره گرفتند پیش...
پس آنگاه سیندخت آنجا بماند
خود و لشکرش سوی کابل براند
(دفتر اول، پادشاهی منوچهر، ۲۶۴: ۱۴۲۴ و بیت دوم پاورقی متن الحاقی)
گاهی اوقات مادر عروس تا هنگام تولد نوه خود در سرزمین داماد اقامت می گزیند.
اسکندر نیز همانگونه که آیین ازدواج است از روشنک می خواهد بر آیین شاهان، همراه با موبد و پرستندگان و تاج و مهد و دایه به خانه او بیاید:
نبشتیم نامه بر مادرت
که ایدر فرستد ترا در خورت
با آیین فرزند شاهنشهان
به پیش اندرون موبد اسپهان
پرستنده و تاج و پیلان و مهد
هم آنرا که خوردی ازو شیر و شهد
(دفتر ششم، پادشاهی اسکندر، ۵: ۳۸_۴۰)
مریم دختر قیصر نیز طبق آداب سرزمین خود در حالی که پدر "به نیک اختر و فال گیتی فروز" روز حرکتش را تعیین می کند و دو منزل با او می پیماید با همراهانش از جمله نیاطوس، برادر خود، روانه ایران می شود.
#مدت_زمان_برگزاری_جشن
معمولا از یک تا چهار هفته جشن و پذیرایی از مهمانان به طول می انجامد. لازم به ذکر است که این مسئله بی ارتباط با وضعیت مالی و موقعیت اجتماعی خانواده دختر و پسر نیست. ممکن است چند روز جشن در خانه دختر و ادامه آن در خانه پسر صورت گیرد؛ البته این در صورتی است که سرزمین عروس و داماد دور از یکدیگر باشد. برای نمونه در ازدواج زال و رودابه چهار هفته جشن و پایکوبی در کابل برپا شد و سپس خانواده دختر به همراه داماد و همراهانش روانه سرزمین زال و سام شده و بر طبق متن الحاقی هم سه روز نیز در آنجا جشن برپا کردند:
برفتند از آنجا بجای نشست
ببودند یک هفته با می به دست
وز ایوان سوی کاخ رفتند باز
سه هفته به شادی گرفتند ساز...
سر ماه سام نریمان برفت
سوی سیستان روی بنهاد تفت...
چو سیندخت و مهراب و پیوند خویش
سوی سیستان ره گرفتند پیش
رسیدند پیروز در نیمروز
چنان شاد و خندان و گیتی فروز
یکی بزم سام آنگهی ساز کرد
سه روز اندر آن بزم بگماز کرد
(دفتر دوم، پادشاهی منوچهر، ۲۶۳_ ۲۶۴: ۱۴۱۸_ ۱۴۱۹ و ۱۴۲۱ و ۱۴۲۴_ ۱۴۲۵ و بیت آخر: پاورقی: متن الحاقی)
جشن عروسی فرنگیس و سیاوش نیز یک هفته به طول می انجامد.
منبع
پیامنی، بهناز، (۱۳۹۲)، "پیکرشناسی شاهنامه فردوسی (ساختار نظام اجتماعی با تکیه بر بن مایه های فرهنگی_اجتماعی)"، تهران: انتشارات زوار، صص ۱۴۶_۱۴۷.
✅ صفحه پژوهش های شاهنامه
🇯🇴🇮🇳 🔰
@shahnameh_ferdowsi