🌐
آفتی به نام سیاست خارجی جزیرهایسیاست خارجی جزیره‌ای به معنای عدم هماهنگی و یکپارچگی بین نهادها و دستگاه‌های مختلف دولتی در زمینه سیاست‌گذاری و اجرای سیاست‌های خارجی است. در این نوع رویکرد، هر یک از نهادها و وزارتخانه‌ها به طور مستقل و بدون هماهنگی با یکدیگر عمل می‌کنند که می‌تواند به بروز چالش‌ها و مشکلات جدی منجر شود.
ویژگی‌های این نوع سیاست عبارتند از:
1. عملکرد مستقل نهادها: هر نهاد یا وزارتخانه‌ای (مانند وزارت خارجه، وزارت دفاع، وزارت اقتصاد و...) بر اساس منافع و اهداف خاص خود عمل می‌کند و به هماهنگی با دیگر نهادها توجهی ندارد.
2. عدم تبادل اطلاعات: نهادها ممکن است اطلاعات و داده‌های مهم را با یکدیگر به اشتراک نگذارند، که این امر می‌تواند منجر به تصمیم‌گیری‌های نادرست یا ناکارآمد شود.
3. منافع متضاد: هر نهاد ممکن است منافع و اهداف خاص خود را دنبال کند که ممکن است با اهداف کلی کشور یا دیگر نهادها در تضاد باشد.
4. کمبود استراتژی جامع: در این نوع رویکرد، فقدان یک استراتژی کلی و هماهنگ باعث می‌شود که سیاست‌های خارجی کشور به صورت پراکنده و غیرمؤثر اجرا شوند.
در مجموع، سیاست خارجی جزیره‌ای نه تنها به ضعف در روابط بین‌المللی منجر می‌شود، بلکه می‌تواند تأثیرات منفی بر امنیت ملی و توسعه اقتصادی کشور نیز داشته باشد. نمونه بارز این وضعیت را می‌توان در روابط اخیر ایران و ترکیه مشاهده کرد.
ترکیه در سوریه به گونه‌ای عمل کرده است که نه تنها به منافع ایران آسیب زده، بلکه ضربه‌ای اساسی به محور مقاومت وارد کرده است. در این شرایط، برگزاری اجلاس کمیسیون اقتصادی دو کشور در تهران به ریاست وزیر راه، سوالات زیادی را درباره هدف و انگیزه‌های پشت این نشست مطرح می‌کند. آیا این اجلاس در زمانی که دولت ترکیه به منافع ایران در سوریه ضربه می‌زند، واقعاً ضروری بود؟
در حالی که کشتار و نسل‌کشی مردم غزه و لبنان توسط رژیم اسرائیل در اوج خود قرار دارد، ترکیه با صادرات کالاهای اساسی به اسرائیل به این جنایات کمک می‌کند. این رفتار ترکیه نشان‌دهنده تناقضی بزرگ است که باید مورد توجه قرار گیرد. پذیرش هیات اقتصادی دولت ترکیه به ریاست عمر بولات و توافقات اقتصادی با این دولت، در واقع به مصلحت کشور نیست و می‌تواند به تضعیف مواضع ایران در منطقه منجر شود.
لزوم انسجام و هماهنگی در تصمیمات سیاسی، میدانی و اقتصادی برای حفظ منافع کلان کشور بیش از پیش احساس می‌شود. فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی، در بیست و نهمین اجلاس کمیسیون مشترک اقتصادی ایران بیان کرد: «امیدواریم این نشست سرآغاز فصل جدیدی از همکاری‌های اقتصادی میان دو کشور دوست و همسایه باشد.» اما آیا واقعاً می‌توان به این نوع همکاری‌ها اعتماد کرد، در حالی که اقدامات ترکیه در عرصه‌های مختلف به وضوح نشان‌دهنده عدم پایبندی به اصول همکاری است؟
از جمله پیامدهای سیاست خارجی جزیره ای عبارتند از:
1. کاهش کارایی: عدم هماهنگی می‌تواند منجر به کاهش کارایی و اثربخشی سیاست‌های خارجی شود، زیرا اقدامات نهادها ممکن است با یکدیگر تداخل داشته باشد یا حتی در تضاد باشند.
2. از دست دادن فرصت‌ها: کشور ممکن است فرصت‌های مهم بین‌المللی را به دلیل عدم هماهنگی از دست بدهد، زیرا نهادها نمی‌توانند به صورت هم‌افزا عمل کنند.
3. تضعیف جایگاه بین‌المللی: سیاست خارجی جزیره‌ای می‌تواند به تضعیف جایگاه و نفوذ کشور در عرصه بین‌الملل منجر شود، زیرا دیگر کشورها ممکن است به عدم انسجام در سیاست‌های داخلی پی ببرند.
4. افزایش تنش‌ها: عدم هماهنگی می‌تواند به افزایش تنش‌ها در روابط بین‌المللی منجر شود، زیرا اقدامات غیرهمسو ممکن است واکنش‌های منفی از سوی دیگر کشورها ایجاد کند.
با توجه به مباحث فوق، سیاست خارجی جزیره‌ای نه تنها به تضعیف مواضع ایران در برابر تهدیدات خارجی منجر می‌شود، بلکه می‌تواند به یک بحران جدی در روابط بین‌المللی کشور نیز دامن بزند. بنابراین، ضروری است که تصمیم‌گیرندگان ایرانی با دقت بیشتری به ارزیابی سیاست های کلان کشور بپردازند و از عمل جزیره ای امتناع ورزند.
🌐
سیاست ملی
🌐
@siasatemeli
