دوم» یا مارکسیستهای بومشناسی همچون بورکت، که سهم اصلی انگلس در نظریهی بومشناسی را با اندیشهی بومشناسی بازترکیب کرده بودند، و همراه با اکتشافات وی در مورد دیالکتیک طبیعت را به هستهی اصلی نظریهی مارکسی پیوند داده بودند، یک بار دیگر کار مارکس و انگلس را بهمثابه مکمل یکدیگر مورد نظر قرار دادند.[33]
اخیراً اهمیت بومشناسی شوروی روشن شده است. بهرغم تاریخ پر پیچ و خم آن، علم شوروی، به ویژه در دوران پسا استالینی، به ارتقای درک دیالکتیکی از ارتباط متقابل طبیعت و فرآیندهای تاریخی ادامه داد. ابداعس کلیدی در این مورد مفهوم زیستگاه نیمهطبیعی[34] (مترداف با اکوسیستم، اما پدید آمده از سنت ورنادسکی، از تأثیر زندگی بر زمین) است که در ابتدای دههی ١٩٤٠ توسط گیاهشناس و ویژهگر پرورش جنگل، ولادیمیر سوکاشف[35]، بسط یافت. یکی دیگر از بصیرتهای مهم، کشف اقلیمشناس اهل شوروی، میخائیل بودیکو[36] در اوایل دههی ١٩٦٠ در مورد بازخورد نیروی بازتابش یخ[37] بود، که تغییر اقلیمی را برای اولین بار تبدیل به یک موضوع حیاتی کرد. حوالی دههی ١٩٧٠ به رسمیت شناختن «بومشناسی جهانی» بهعنوان مسئلهای مشخص در ارتباط با سیستم زمین، در اتحاد جماهیر شوروی گسترش یافت – در برخی موارد پیشروتر از غرب. اتفاقی نیست که کلمهی «آنتروپوسین»[38] اولین بار به زبان انگلیسی، در اوایل دههی ١٩٧٠ در دایرهالمعارف بزرگ شوروی ظهور کرد.[39]
اخیراً اهمیت بومشناسی شوروی روشن شده است. بهرغم تاریخ پر پیچ و خم آن، علم شوروی، به ویژه در دوران پسا استالینی، به ارتقای درک دیالکتیکی از ارتباط متقابل طبیعت و فرآیندهای تاریخی ادامه داد. ابداعس کلیدی در این مورد مفهوم زیستگاه نیمهطبیعی[34] (مترداف با اکوسیستم، اما پدید آمده از سنت ورنادسکی، از تأثیر زندگی بر زمین) است که در ابتدای دههی ١٩٤٠ توسط گیاهشناس و ویژهگر پرورش جنگل، ولادیمیر سوکاشف[35]، بسط یافت. یکی دیگر از بصیرتهای مهم، کشف اقلیمشناس اهل شوروی، میخائیل بودیکو[36] در اوایل دههی ١٩٦٠ در مورد بازخورد نیروی بازتابش یخ[37] بود، که تغییر اقلیمی را برای اولین بار تبدیل به یک موضوع حیاتی کرد. حوالی دههی ١٩٧٠ به رسمیت شناختن «بومشناسی جهانی» بهعنوان مسئلهای مشخص در ارتباط با سیستم زمین، در اتحاد جماهیر شوروی گسترش یافت – در برخی موارد پیشروتر از غرب. اتفاقی نیست که کلمهی «آنتروپوسین»[38] اولین بار به زبان انگلیسی، در اوایل دههی ١٩٧٠ در دایرهالمعارف بزرگ شوروی ظهور کرد.[39]