British Raj (1858–1947) Britaniyaning Hindiston yarim orolini to‘g‘ridan-to‘g‘ri boshqargan davri bo‘lib, bu vaqt davomida siyosiy, iqtisodiy va ijtimoiy o‘zgarishlar sodir bo‘ldi. Quyida ushbu davr haqida muhim faktlar keltirilgan:

1. Boshlanishi

1857–1858 yillardagi Sipohiylar qo‘zg‘oloni Britaniya Sharqiy Hindiston kompaniyasi boshqaruvining tugashiga sabab bo‘ldi.

1858 yilda Hindiston Britaniya toji nazoratiga o‘tdi, bu davr “Britaniya Raj” deb nomlandi.

2. Hudud va poytaxtlar

British Raj Hindiston, Pokiston, Bangladesh va Myanma hududlarini o‘z ichiga olgan.

1858–1911 yillarda poytaxt Kalkutta, 1911 yildan boshlab esa Dehli bo‘lgan.

3. Iqtisodiy o‘zgarishlar

Britaniya Hindistonning xomashyo manbai sifatida xizmat qilgan; paxta, choy, ziravorlar va boshqa mahsulotlar eksporti kuchaydi.

Temir yo‘llar va telekommunikatsiya tizimi rivojlantirildi, ammo bu asosan Britaniya manfaatlariga xizmat qilgan.

4. Ijtimoiy va madaniy ta’sir

Ingliz tili ta’lim va boshqaruv tili sifatida joriy qilindi.

G‘arbcha ta’lim tizimi shakllandi, ammo bu faqat yuqori tabaqalar uchun mo‘ljallangan edi.

5. Siyosiy harakatlar

1885 yilda Hindiston Milliy Kongressi tashkil etilib, mustaqillik uchun kurash boshlangani e’lon qilindi.

Mahatma Gandi boshchiligida zo‘ravonliksiz qarshilik harakatlari (masalan, Tuz yurishi) keng yoyildi.

6. Tugashi

Ikkinchi jahon urushi va ichki noroziliklar tufayli Britaniya 1947 yilda Hindistonni ikki davlatga – Hindiston va Pokistonga – bo‘lib, mustaqillikka erishishga ruxsat berdi.

Merosi

British Raj Hindiston iqtisodiyotini qayta shakllantirgan, biroq ko‘p holatlarda mustamlakachilik siyosati mahalliy xalqning manfaatlariga zid edi.

Ingliz tili va huquqiy tizim Hindiston madaniyatida hali ham muhim o‘rin egallaydi.

rel='nofollow'>Https://t.me/tarixi_dunyo