Гуманизм – адамның қадір-қасиетін, құқықтары мен еркіндігін жоғары қоятын, оның өмірін, шығармашылығын және әлеуетін дамытуға бағытталған философиялық және мәдени көзқарас. Бұл ілім адамды қоғамның, табиғаттың және тарихтың басты құндылығы ретінде таниды.
Гуманизмнің негізгі идеялары:
1. Адам – басты құндылық: Адамзаттың ақыл-ойы, сезімдері, бостандығы мен шығармашылық әлеуеті ең жоғары маңызға ие.
2. Әлеуметтік әділеттілік: Әрбір адам тең құқықтар мен мүмкіндіктерге ие болуы керек.
3. Адам құқықтары: Адамның өмір сүруге, еркіндікке және бақытқа ұмтылуға құқығы бар.
4. Білім мен ғылым: Гуманистер адамның ақыл-ойын жетілдіру және қоғамның дамуын ілгерілету үшін білім мен ғылымды қолдайды.
5. Толеранттылық: Әртүрлі мәдениеттер мен көзқарастарға құрметпен қарау.
Гуманизм тарихы:
• Антикалық дәуір: Гуманизмнің алғашқы белгілері Ежелгі Греция мен Римде пайда болды. Сол кездегі философтар адамның ақыл-ойы мен моральдық қасиеттерін жоғары бағалады.
• Қайта өрлеу дәуірі: Гуманизм қайта өрлеу кезеңінде ерекше дамыды. Леонардо да Винчи, Микеланджело, Эразм Роттердамский сынды қайраткерлер адамның шығармашылық әлеуетін және рухани байлығын дәріптеді.
• Қазіргі заман: Гуманизм демократия, адам құқықтары және әлеуметтік әділеттілік сияқты идеяларды қолдай отырып, қазіргі заман философиясы мен мәдениетінің негізіне айналды.
Гуманизмнің маңызы:
• Адамзаттың бірлігін нығайтады.
• Әлемдік мәдениеттер мен діндер арасындағы диалогты жақтайды.
• Қоғамды моральдық және рухани тұрғыда дамытуға ықпал етеді.
Қысқаша:
Гуманизм – адамды ең басты құндылық деп санайтын және оның бостандығын, құқықтарын, шығармашылығын және өмірін жақсартуға бағытталған көзқарас. Бұл ілім адамның мүмкіндіктерін жүзеге асыруды және оның жеке басын құрметтеуді насихаттайды.
Гуманизмнің негізгі идеялары:
1. Адам – басты құндылық: Адамзаттың ақыл-ойы, сезімдері, бостандығы мен шығармашылық әлеуеті ең жоғары маңызға ие.
2. Әлеуметтік әділеттілік: Әрбір адам тең құқықтар мен мүмкіндіктерге ие болуы керек.
3. Адам құқықтары: Адамның өмір сүруге, еркіндікке және бақытқа ұмтылуға құқығы бар.
4. Білім мен ғылым: Гуманистер адамның ақыл-ойын жетілдіру және қоғамның дамуын ілгерілету үшін білім мен ғылымды қолдайды.
5. Толеранттылық: Әртүрлі мәдениеттер мен көзқарастарға құрметпен қарау.
Гуманизм тарихы:
• Антикалық дәуір: Гуманизмнің алғашқы белгілері Ежелгі Греция мен Римде пайда болды. Сол кездегі философтар адамның ақыл-ойы мен моральдық қасиеттерін жоғары бағалады.
• Қайта өрлеу дәуірі: Гуманизм қайта өрлеу кезеңінде ерекше дамыды. Леонардо да Винчи, Микеланджело, Эразм Роттердамский сынды қайраткерлер адамның шығармашылық әлеуетін және рухани байлығын дәріптеді.
• Қазіргі заман: Гуманизм демократия, адам құқықтары және әлеуметтік әділеттілік сияқты идеяларды қолдай отырып, қазіргі заман философиясы мен мәдениетінің негізіне айналды.
Гуманизмнің маңызы:
• Адамзаттың бірлігін нығайтады.
• Әлемдік мәдениеттер мен діндер арасындағы диалогты жақтайды.
• Қоғамды моральдық және рухани тұрғыда дамытуға ықпал етеді.
Қысқаша:
Гуманизм – адамды ең басты құндылық деп санайтын және оның бостандығын, құқықтарын, шығармашылығын және өмірін жақсартуға бағытталған көзқарас. Бұл ілім адамның мүмкіндіктерін жүзеге асыруды және оның жеке басын құрметтеуді насихаттайды.