Seyyed Dariush Razavi dan repost
§b جایگاه نقشی «همهٔ/تمامِ» در گروه اسمی
تعریف ساختمانی گروه اسمی در زبان فارسی را میتوان بهصورت قاعدهٔ سازهای زیر، نمایش داد:
گروه اسمی = (وابسته) + هسته + (وابسته)
قاعدهٔ بالا نشان میدهد که اسم یا ضمیری که هسته است، ازنظر ساختی و معنایی در مرکزیت قرار دارد، و وابستهها در حاشیه؛ این بدان معناست که وابستهها را میتوان حذف کرد.
مثال:
(۱) الف. همهٔ دانشآموزان کلاس قبول شدند.
ب. ... دانشآموزان قبول شدند.
پ. ؟ همهٔ ... قبول شدند.
(۲) الف. تمام بچهها مردود شدند.
ب. ... بچهها مردود شدند.
پ. ؟ تمامِ ... مردود شدند.
اگر بخواهیم به پیشینهٔ این مبحث نگاهی داشته باشیم، میتوان خلاصهوار به موارد زیر اشاره کرد:
۱. در کتابهای زبان فارسی مقطع متوسطه (قدیم)، به این موارد اشارهای نشده است.
۲. دکتر تقی وحیدیان کامیار و غلامرضا عمرانی در کتاب دستور زبان فارسی (۱۳۸۲) باز به دو مورد فوق اشارهای نکردهاند.
۳. دکتر مهدی مشکوةالدینی در دستور زبان فارسی (۱۳۸۶)، «همهٔ» را بهعنوان وابستهٔ پیشین/ نامشخص معرفی کرده است.
۴. دکتر خسرو غلامعلیزاده در کتاب ساخت زبان فارسی، «همهٔ» و «تمام» را وابستهٔ پیشین و صفت مبهم دانسته است.
۵. دکتر علیاشرف صادقی و غلامرضا ارژنگ در کتاب دستور سال چهارم رشتهٔ فرهنگ و ادب (۱۳۵۸)، «همهٔ» را اسم دانستهاند چون اعتقاد دارند که به واژهٔ بعد از خود اضافه میشود.
لازم به ذکر است که دو وابستهٔ مورد بحث، در متون دستوری جدید، با نامهای صفات مبهم، صفات نامشخص، سور، کمیتنما و ... حضور دارند
_ س. داریوش رضوی
تعریف ساختمانی گروه اسمی در زبان فارسی را میتوان بهصورت قاعدهٔ سازهای زیر، نمایش داد:
گروه اسمی = (وابسته) + هسته + (وابسته)
قاعدهٔ بالا نشان میدهد که اسم یا ضمیری که هسته است، ازنظر ساختی و معنایی در مرکزیت قرار دارد، و وابستهها در حاشیه؛ این بدان معناست که وابستهها را میتوان حذف کرد.
مثال:
(۱) الف. همهٔ دانشآموزان کلاس قبول شدند.
ب. ... دانشآموزان قبول شدند.
پ. ؟ همهٔ ... قبول شدند.
(۲) الف. تمام بچهها مردود شدند.
ب. ... بچهها مردود شدند.
پ. ؟ تمامِ ... مردود شدند.
اگر بخواهیم به پیشینهٔ این مبحث نگاهی داشته باشیم، میتوان خلاصهوار به موارد زیر اشاره کرد:
۱. در کتابهای زبان فارسی مقطع متوسطه (قدیم)، به این موارد اشارهای نشده است.
۲. دکتر تقی وحیدیان کامیار و غلامرضا عمرانی در کتاب دستور زبان فارسی (۱۳۸۲) باز به دو مورد فوق اشارهای نکردهاند.
۳. دکتر مهدی مشکوةالدینی در دستور زبان فارسی (۱۳۸۶)، «همهٔ» را بهعنوان وابستهٔ پیشین/ نامشخص معرفی کرده است.
۴. دکتر خسرو غلامعلیزاده در کتاب ساخت زبان فارسی، «همهٔ» و «تمام» را وابستهٔ پیشین و صفت مبهم دانسته است.
۵. دکتر علیاشرف صادقی و غلامرضا ارژنگ در کتاب دستور سال چهارم رشتهٔ فرهنگ و ادب (۱۳۵۸)، «همهٔ» را اسم دانستهاند چون اعتقاد دارند که به واژهٔ بعد از خود اضافه میشود.
لازم به ذکر است که دو وابستهٔ مورد بحث، در متون دستوری جدید، با نامهای صفات مبهم، صفات نامشخص، سور، کمیتنما و ... حضور دارند
_ س. داریوش رضوی