تر استقلال وروسته، په سوریه کې د پوځي کودتاوو یوه سلسله پیل شوه. په ۱۹۵۸م کال کې په سمبولیک ډول د مصر او سوریې یووالی اعلان شو، خو په ۱۹۶۱م کال کې دا یووالی د یوې پوځي کودتا له لارې ختم شو. بیا د ۱۹۶۳م کال د مارچ په ۸مه "د بعث عربي سوسیالست ګوند" کودتا وکړه. دا ګوند زیاتره د غیر اسلامي اقلیتونو له غړو جوړ شوی وو، لکه نصیریه، دروز، او عیسویان.
د بعث واکمنانو په ښکاره توګه د اسلام پر وړاندې مخالفت اعلان کړ، دوی به ویل عربيت زموږ دين دی. د بعثيانو په واکمنۍ کې د امين الحافظ له سقوط وروسته د نصیريانو او دروزو نفوذ زیات شو او د سوریې اصلي واکمن سنيان حاشیې ته لاړل، د بعثيانو لومړۍ کارنامه دا وه چې د ۱۹۶۷م په جنګ کې (هغه وخت چې حافظ الاسد د دفاع وزیر و) د جولان ستراتيژيکه سیمه يې اسرائیلو ته وبایلله. وروسته د حافظ الاسد په واکمن کېدلو سره په سوریه/ شام د ظلم، بي دينۍ، استبداد او وحشت یو داسې حالت راغی چې شاید دې مبارکې خاورې یې کله هم ساری نه وي لیدلی.
حافظ الاسد له ۱۹۷۰م څخه تر ۱۹۹۸م کال پورې په سوریه واکمن و، حافظ الاسد چې نصیري ريښه یې درلوده په تدريج سره یې په واکمنۍ کې د هغو سنيانو واک کمزوری کړی چې د اتیا فیصده اهل السنة سره یې اړه درلوده. حافظ الاسد د استخباراتي اصولو په اساس واکمني چلوله او هر مخالف غږ یې په ډېر ظلم او تشدد سره سرکوب کاوه. د ده په وخت کې شام په تېزۍ سره د کفر، الحاد او سیکولریزم لور ته روان و. فساد او رشوت د سیاسي، اداري، قضايي او اقتصادي چارو ټولې برخې ونیولې او خلکو سخت کړاوونه وزغمل.
د حافظ الاسد د استبداد په وړاندې د شيخ مروان حديد او د اخوان المسلمين ګوند د ځینو سرلارو په مشرۍ فکري مقاومت روان و، تر دې چې دغه مقاومت د پاڅون کچې ته ورسېده، په ۱۹۸۲ م کال کې حافظ الاسد د حماة د مسلمانانو احتجاج د ټانګونو او جنګي الوتکو په مټ سرکوب کړ، حافظ الاسد په حماة کې په ۱۴ ورځو کې تر څلویښت زره زیات بې ګناه مسلمانان قتل عام کړل. دغه راز یې لسګونه زره مسلمانانو زندانونو ته واچول. د حافظ الاسد مظالم خورا هيښوونکي دي، له دې جملې د نوموړي په لاس د ۲۵ زره مسلمانانو اعدام هم د یادولو وړ دی چې په ډلییزو قبرونو کې تر خاورو لاندې شول.
حافظ الاسد د خپلې ظالمانه واکمنۍ د دوام لپاره خپل مشر زوی باسل روزلی و، خو هغه د نوموړي د ژوند وروستیو کې په یوه ناڅاپي حادثه کې ووژل شو، نو ځکه یې خپل دوهم زوی بشار الاسد خپل ځایناستی وټاکه. بشار الاسد هم د پلار تګلارې ته دوام ورکړ، په ځانګړي توګه په تېرو ۱۳ کلونو کې یې د خپل استبدادي واک د ساتنې لپاره نه یوازې ټوله سوریه ونړوله، بلکې په میلينونو خلک یې شهیدان، مهاجر او بې کوره کړل. نوموړی په عربي نړۍ کې د ظلم او نفرت سمبول و چې سقوط ته یې شیبې شمارل کیدې.
د بشار الاسد په وړاندې چې ۱۳ کاله وړاندې د عربي پسرلي په لړ کې یو ځل بیا قیامونه پيل شول، سره له دې چې نوموړي دغه قيامونه په ډېر ظلم او تشدد وځپل، اما د تحریر الشام ډله چې د څو د جهادي ډلو یوه ایتلافي تشکيل دی په دې وتوانېد چې تر دې وخته د سوریې په شمال ادلب کې مقاومت ته دوام ورکړي. بالاخره څو ورځې وړاندې همدې ډلې د بشار الاسد د حکومت خلاف د ردع العدوان په نوم تهاجمي عمليات پيل کړل، هيچا تصور نه و کړی چې دغه تهاجم به دغسې حیرانوونکي نتایج ولري. حلب او حماة مهم ښارونه یو په بل پسې فتح شول او د یکشنبې په شپه چې رسنيو د حمص د سقوط وړاندوینه کوله، سهار د دمشق د فتحې او بشار د تيښتې خبر سر ټکی و.
په دې ډول شام یو ځل بیا خپلو مالکانو ته په لاس ورغی، هوکې ، شام یو ځل بیا شام او دمشق یو ځل بیا دمشق شو. نور به د شام او دمشق د نوم له یادېدو سره د چا ذهن ته د بشار الاسد، حزب البعث او حماة د قتل عام تصورات نه ورځي. بلکې د اسلامي شام د علمي، جهادي او فرهنګي عظمت یادونه به ورسره تازه کیږي.
د دمشق فتحه او د بشار الاسد د واکمنۍ پای یوازې د کوم حکومت تبدیلي نه ده، بلکې د اسلامي نړۍ د هغه ورک جزء بیرته راستنیدل او د مسلمانانو لاس ته لوېدل دي چې شاوخوا شپږ لسیزې ورباندې د پردیو اجیران واکمن و او خپلو اصلي مالکانو په کې د بې کورۍ احساس کاوه.
د بعث واکمنانو په ښکاره توګه د اسلام پر وړاندې مخالفت اعلان کړ، دوی به ویل عربيت زموږ دين دی. د بعثيانو په واکمنۍ کې د امين الحافظ له سقوط وروسته د نصیريانو او دروزو نفوذ زیات شو او د سوریې اصلي واکمن سنيان حاشیې ته لاړل، د بعثيانو لومړۍ کارنامه دا وه چې د ۱۹۶۷م په جنګ کې (هغه وخت چې حافظ الاسد د دفاع وزیر و) د جولان ستراتيژيکه سیمه يې اسرائیلو ته وبایلله. وروسته د حافظ الاسد په واکمن کېدلو سره په سوریه/ شام د ظلم، بي دينۍ، استبداد او وحشت یو داسې حالت راغی چې شاید دې مبارکې خاورې یې کله هم ساری نه وي لیدلی.
حافظ الاسد له ۱۹۷۰م څخه تر ۱۹۹۸م کال پورې په سوریه واکمن و، حافظ الاسد چې نصیري ريښه یې درلوده په تدريج سره یې په واکمنۍ کې د هغو سنيانو واک کمزوری کړی چې د اتیا فیصده اهل السنة سره یې اړه درلوده. حافظ الاسد د استخباراتي اصولو په اساس واکمني چلوله او هر مخالف غږ یې په ډېر ظلم او تشدد سره سرکوب کاوه. د ده په وخت کې شام په تېزۍ سره د کفر، الحاد او سیکولریزم لور ته روان و. فساد او رشوت د سیاسي، اداري، قضايي او اقتصادي چارو ټولې برخې ونیولې او خلکو سخت کړاوونه وزغمل.
د حافظ الاسد د استبداد په وړاندې د شيخ مروان حديد او د اخوان المسلمين ګوند د ځینو سرلارو په مشرۍ فکري مقاومت روان و، تر دې چې دغه مقاومت د پاڅون کچې ته ورسېده، په ۱۹۸۲ م کال کې حافظ الاسد د حماة د مسلمانانو احتجاج د ټانګونو او جنګي الوتکو په مټ سرکوب کړ، حافظ الاسد په حماة کې په ۱۴ ورځو کې تر څلویښت زره زیات بې ګناه مسلمانان قتل عام کړل. دغه راز یې لسګونه زره مسلمانانو زندانونو ته واچول. د حافظ الاسد مظالم خورا هيښوونکي دي، له دې جملې د نوموړي په لاس د ۲۵ زره مسلمانانو اعدام هم د یادولو وړ دی چې په ډلییزو قبرونو کې تر خاورو لاندې شول.
حافظ الاسد د خپلې ظالمانه واکمنۍ د دوام لپاره خپل مشر زوی باسل روزلی و، خو هغه د نوموړي د ژوند وروستیو کې په یوه ناڅاپي حادثه کې ووژل شو، نو ځکه یې خپل دوهم زوی بشار الاسد خپل ځایناستی وټاکه. بشار الاسد هم د پلار تګلارې ته دوام ورکړ، په ځانګړي توګه په تېرو ۱۳ کلونو کې یې د خپل استبدادي واک د ساتنې لپاره نه یوازې ټوله سوریه ونړوله، بلکې په میلينونو خلک یې شهیدان، مهاجر او بې کوره کړل. نوموړی په عربي نړۍ کې د ظلم او نفرت سمبول و چې سقوط ته یې شیبې شمارل کیدې.
د بشار الاسد په وړاندې چې ۱۳ کاله وړاندې د عربي پسرلي په لړ کې یو ځل بیا قیامونه پيل شول، سره له دې چې نوموړي دغه قيامونه په ډېر ظلم او تشدد وځپل، اما د تحریر الشام ډله چې د څو د جهادي ډلو یوه ایتلافي تشکيل دی په دې وتوانېد چې تر دې وخته د سوریې په شمال ادلب کې مقاومت ته دوام ورکړي. بالاخره څو ورځې وړاندې همدې ډلې د بشار الاسد د حکومت خلاف د ردع العدوان په نوم تهاجمي عمليات پيل کړل، هيچا تصور نه و کړی چې دغه تهاجم به دغسې حیرانوونکي نتایج ولري. حلب او حماة مهم ښارونه یو په بل پسې فتح شول او د یکشنبې په شپه چې رسنيو د حمص د سقوط وړاندوینه کوله، سهار د دمشق د فتحې او بشار د تيښتې خبر سر ټکی و.
په دې ډول شام یو ځل بیا خپلو مالکانو ته په لاس ورغی، هوکې ، شام یو ځل بیا شام او دمشق یو ځل بیا دمشق شو. نور به د شام او دمشق د نوم له یادېدو سره د چا ذهن ته د بشار الاسد، حزب البعث او حماة د قتل عام تصورات نه ورځي. بلکې د اسلامي شام د علمي، جهادي او فرهنګي عظمت یادونه به ورسره تازه کیږي.
د دمشق فتحه او د بشار الاسد د واکمنۍ پای یوازې د کوم حکومت تبدیلي نه ده، بلکې د اسلامي نړۍ د هغه ورک جزء بیرته راستنیدل او د مسلمانانو لاس ته لوېدل دي چې شاوخوا شپږ لسیزې ورباندې د پردیو اجیران واکمن و او خپلو اصلي مالکانو په کې د بې کورۍ احساس کاوه.