🔸ذکر جمیل مرحوم سید رضا سادات اخوی و برگی دیگر از زندگی و افتخارات علامه امینی
🔹عبدالحسین طالعی
🔺مقدمه
در بارۀ علامه امینی بسیار گفته و نوشته‌اند، اما هنوز ناگفته‌های فراوانی هست که به تدریج باید از دل اسناد و خاطرات استخراج شود. از جمله در باب کتابخانه شکوهمندی که ایشان با رنج فراوان بنا نهاد و به نام نامی حضرت مولی الموالی، «مکتبة امیرالمؤمنین علیه السلام العامّة» نامید.
یکی از نکات ناگفته، اثرگذاری تسمیۀ کتابخانه نجف بر تسمیۀ کتابخانه‌های دیگر در نقاط دیگر است که نمونه‌ای از آن در پی می آید. البته این وجه تسمیه در این سند به صراحت گفته نشده، ولی به قرینه‌هایی می‌توان آن را استنباط کرد.
مرحوم حاج سید رضا اخوی یکی از تجّار موفّق تهران بوده که با علمای تهران از جمله علامه امینی ارتباط داشته و در مراحل تأسیس و ادامۀ فعالیت کتابخانه نجف کمک شایانی به آن داشته است، به گونه‌ای که نام او در شمار اهداکنندگان کتاب به آن کتابخانه بارها در دقتر کتابخانه تکرار شده است. ایشان در بنای ساختمان مجاور کتابخانه که اکنون مزار علامه امینی است، نیز نقش مؤثری داشته است. همچنین با آیة الله سید کاظم شریعتمداری در ارتباط بوده و تولیت موقوفات مسجد امام حسین علیه السلام را به ایشان واگذاشته بود، با نیت احداث مؤسسه‌ای برای تربیت مبلّغ، به شرحی که خواهد آمد. و این مؤسسه تهران با دارالتبلیغ قم ارتباط محکمی داشته است.
حاج سید رضا اخوی از سلسله سادات تقوی اخوی است که بیش از دویست سال کارنامۀ درخشان در خدمت به اهل بیت داشته‌اند. یکی از بزرگان این خاندان، مرحوم سید علی تقوی اخوی است که اهتمام جدّی در برپایی مجالس شعر آیینی داشته و یکی از مهمترین حلقه‌های ادبی شعر مدح اهل بیت را به مدت ۶۵ سال مداوم اداره می‌کرد. گزارشی از این حلقۀ فعّال ادبی را در مقدمه مفصل دکتر حداد عادل بر کتاب «تذکرۀ قدس» می‌توان دید. این کتاب، گزارشی مکتوب از این سلسله جلسات ادبی و شعری است که به تدوین محمد علی عبرت نایینی و تصحیح ابوالفضل مرادی، در دو جلد قطور توسط انتشارات مسجد جمکران منتشر شده است.
ناگفته نماند که دو کتاب دیگر بر اساس گزارش‌هایی مکتوب از این سلسله نشست‌های ادبی – دینی شکل گرفته است: یکی: تذکرۀ مدینة الادب در سه جلد؛ دوم: نامه فرهنگیان در یک مجلد. این دو کتاب نیز مانند کتاب پیش به دست میرزا محمد علی عبرت تدوین شده‌اند. و کتابخانه مجلس هر دو را به شیوۀ چاپ عکسی منتشر کرده است.
این سه کتاب، منابعی غنی برای یک جریان ادبی – دینی قرن سیزدهم و چهاردهم هجری قمری هستند که جای یک پژوهش جدّی در مورد آن خالی است.
حسینیه‌ای که میر سید علی تقوی اخوی به عنوان محلّ تجمّعات بنا نهاده، هم اکون نیز به نام حسینیه اخوی در خیابان مصطفی خمینی تهران برقرار است. بنای دویست سالۀ حسینیه نیز خود بخشی از تاریخ ایران است.
باری، سید رضا اخوی زمانی که تصمیم به بنای مسجدی در میدان فوزیه آن زمان (میدان امام حسین علیه السلام فعلی) می‌گیرد، هم بنای دارالمبلّغین را در کنار آن در نظر می‌گیرد (ظاهراً به دلیل معاشرت با آیة الله شریعتمداری) و هم کتابخانه امیرالمؤمنین علیه السلام. نامگذاری و تعیین اهداف این کتابخانه، اهداف و برنامۀ مجموعۀ نجف را به یاد می‌آورد که سال ۱۳۳۶ شمسی/ ۱۳۷۶ قمری یکی از مراحل تأسیس خود را می‌گذرانده است.
آیا چنین کتابخانه و مؤسسه‌ای در جوار مسجد امام حسین علیه السلام در تهران شکل گرفته یا نه؟ نگارنده این سطور بی خبر است. و دستکم در طول دهها سال که رفت و آمد داشته، خبری از آن ندیده است. ولی صِرف پیش بینیِ این دو مرکز در کنار مسجد، نشانۀ اندیشۀ فرهنگی و آینده اندیشیِ بانی مسجد است که به تبلیغ و تحقیق نیز همپای عبادت می‌اندیشیده و بها می‌داده است تا مثلث اندیشۀ دینی را هدف بگیرد.
در سندی که در پی می‌آید، و تازه به دستم رسیده، بند الف دیده نمی‌شود. نمی‌دانم افتادگی چاپی است یا علت دیگر دارد. بعلاوه سالها پیش متن کامل وقفنامه این مجموعه را دیده بودم که بیش از ده صفحه بود و اکنون دسترسی به آن ندارم تا ببینم در بارۀ کتابخانه یادشده مطلبی دیگر آورده‌اند یا نه. به هر حال، فعلاً نشر این سند، فرصتی مغتنم است تا برگی دیگر از تاریخ معاصر، به ویژه تاریخ زندگی و خدمات علامه مجاهد امینی مرور شود. بدان امید که در آینده کاملتر شود.
*****
متن سند
انما یعمر مساجد الله من آمن بالله و الیوم الآخر
لینک یادداشت: 👇
http://talei.kateban.com/post/3770
@Kateban
🔹عبدالحسین طالعی
🔺مقدمه
در بارۀ علامه امینی بسیار گفته و نوشته‌اند، اما هنوز ناگفته‌های فراوانی هست که به تدریج باید از دل اسناد و خاطرات استخراج شود. از جمله در باب کتابخانه شکوهمندی که ایشان با رنج فراوان بنا نهاد و به نام نامی حضرت مولی الموالی، «مکتبة امیرالمؤمنین علیه السلام العامّة» نامید.
یکی از نکات ناگفته، اثرگذاری تسمیۀ کتابخانه نجف بر تسمیۀ کتابخانه‌های دیگر در نقاط دیگر است که نمونه‌ای از آن در پی می آید. البته این وجه تسمیه در این سند به صراحت گفته نشده، ولی به قرینه‌هایی می‌توان آن را استنباط کرد.
مرحوم حاج سید رضا اخوی یکی از تجّار موفّق تهران بوده که با علمای تهران از جمله علامه امینی ارتباط داشته و در مراحل تأسیس و ادامۀ فعالیت کتابخانه نجف کمک شایانی به آن داشته است، به گونه‌ای که نام او در شمار اهداکنندگان کتاب به آن کتابخانه بارها در دقتر کتابخانه تکرار شده است. ایشان در بنای ساختمان مجاور کتابخانه که اکنون مزار علامه امینی است، نیز نقش مؤثری داشته است. همچنین با آیة الله سید کاظم شریعتمداری در ارتباط بوده و تولیت موقوفات مسجد امام حسین علیه السلام را به ایشان واگذاشته بود، با نیت احداث مؤسسه‌ای برای تربیت مبلّغ، به شرحی که خواهد آمد. و این مؤسسه تهران با دارالتبلیغ قم ارتباط محکمی داشته است.
حاج سید رضا اخوی از سلسله سادات تقوی اخوی است که بیش از دویست سال کارنامۀ درخشان در خدمت به اهل بیت داشته‌اند. یکی از بزرگان این خاندان، مرحوم سید علی تقوی اخوی است که اهتمام جدّی در برپایی مجالس شعر آیینی داشته و یکی از مهمترین حلقه‌های ادبی شعر مدح اهل بیت را به مدت ۶۵ سال مداوم اداره می‌کرد. گزارشی از این حلقۀ فعّال ادبی را در مقدمه مفصل دکتر حداد عادل بر کتاب «تذکرۀ قدس» می‌توان دید. این کتاب، گزارشی مکتوب از این سلسله جلسات ادبی و شعری است که به تدوین محمد علی عبرت نایینی و تصحیح ابوالفضل مرادی، در دو جلد قطور توسط انتشارات مسجد جمکران منتشر شده است.
ناگفته نماند که دو کتاب دیگر بر اساس گزارش‌هایی مکتوب از این سلسله نشست‌های ادبی – دینی شکل گرفته است: یکی: تذکرۀ مدینة الادب در سه جلد؛ دوم: نامه فرهنگیان در یک مجلد. این دو کتاب نیز مانند کتاب پیش به دست میرزا محمد علی عبرت تدوین شده‌اند. و کتابخانه مجلس هر دو را به شیوۀ چاپ عکسی منتشر کرده است.
این سه کتاب، منابعی غنی برای یک جریان ادبی – دینی قرن سیزدهم و چهاردهم هجری قمری هستند که جای یک پژوهش جدّی در مورد آن خالی است.
حسینیه‌ای که میر سید علی تقوی اخوی به عنوان محلّ تجمّعات بنا نهاده، هم اکون نیز به نام حسینیه اخوی در خیابان مصطفی خمینی تهران برقرار است. بنای دویست سالۀ حسینیه نیز خود بخشی از تاریخ ایران است.
باری، سید رضا اخوی زمانی که تصمیم به بنای مسجدی در میدان فوزیه آن زمان (میدان امام حسین علیه السلام فعلی) می‌گیرد، هم بنای دارالمبلّغین را در کنار آن در نظر می‌گیرد (ظاهراً به دلیل معاشرت با آیة الله شریعتمداری) و هم کتابخانه امیرالمؤمنین علیه السلام. نامگذاری و تعیین اهداف این کتابخانه، اهداف و برنامۀ مجموعۀ نجف را به یاد می‌آورد که سال ۱۳۳۶ شمسی/ ۱۳۷۶ قمری یکی از مراحل تأسیس خود را می‌گذرانده است.
آیا چنین کتابخانه و مؤسسه‌ای در جوار مسجد امام حسین علیه السلام در تهران شکل گرفته یا نه؟ نگارنده این سطور بی خبر است. و دستکم در طول دهها سال که رفت و آمد داشته، خبری از آن ندیده است. ولی صِرف پیش بینیِ این دو مرکز در کنار مسجد، نشانۀ اندیشۀ فرهنگی و آینده اندیشیِ بانی مسجد است که به تبلیغ و تحقیق نیز همپای عبادت می‌اندیشیده و بها می‌داده است تا مثلث اندیشۀ دینی را هدف بگیرد.
در سندی که در پی می‌آید، و تازه به دستم رسیده، بند الف دیده نمی‌شود. نمی‌دانم افتادگی چاپی است یا علت دیگر دارد. بعلاوه سالها پیش متن کامل وقفنامه این مجموعه را دیده بودم که بیش از ده صفحه بود و اکنون دسترسی به آن ندارم تا ببینم در بارۀ کتابخانه یادشده مطلبی دیگر آورده‌اند یا نه. به هر حال، فعلاً نشر این سند، فرصتی مغتنم است تا برگی دیگر از تاریخ معاصر، به ویژه تاریخ زندگی و خدمات علامه مجاهد امینی مرور شود. بدان امید که در آینده کاملتر شود.
*****
متن سند
انما یعمر مساجد الله من آمن بالله و الیوم الآخر
لینک یادداشت: 👇
http://talei.kateban.com/post/3770
@Kateban