🔸محرم 1289 ه. ق ،به روایت ناصرالدین شاه
🔹فاطمه قاضیها
🔺تهران در دوران قاجار حاوی تکایای بسیاری بود که در دهه عاشورا و سایر روزهای عزاداری مورد استفاده عزاداران حسینی قرار می گرفت. مهم‌ترین تکیه تهران که اینک اثری از آن باقی نمانده، تکیه دولت تهران بو د . تکیه دولت در دوره محمد شاه قاجار و به امر حاجی میرزا آقاسی ساخته شد ،و پس از آن به دستور ناصرالدین شاه، تکیه دیگری به همین نام در ضلع شرقی کاخ گلستان بنا شد. تکیه دولت و یا تکیۀ بزرگ شاهی بنایی بود که برای اجرای تعزیه و برگزاری مراسم سوگواری و روضه‌خوانی ایام عاشورا در تهران برپا شد و ساخت آن از 1285 تا حدود 1290 به طول انجامید. ناصرالدین شاه مراسم عزداری عاشورا را در اینجا برپا و هر ساله خاطرات خود راازین مراسم به رشته تحریر در می آورد، گاهی باتفصیل و گاهی خلاصه. ذیلا خاطرات ناصرالدین شاه در دهه عاشورای سال 1289 ه.ق یعنی یکسال قبل از پایان بنای تکیه مذکور تقدیم می شود:
محرم رسید و سنه تغییر کرد، شد سنه 1289:
تکیه دولت حاجی میرزا آقاسیِ قدیم ، باز بسته شد،به اهتممام عضدالملک و علاءالدوله. پسر ملک التجار مرحوم سقاخانه پدرش را بسته بود 1،امین الملک سقا خانه خودش را بسته بود، سقاخانه حاجی علی مرحوم را ، پسرش امسال نبسته بود، از جانب دولت بسته بودند، صدر اعظم و سایر رجال دولت، شاهزادگان و غیره، همه حجرات خود را بسته بودند، بسیار خوب،با زینت ،بلور شال وغیره.
وزیر دول خارجه [سعید انصاری ملقب به مؤتمن‌الملک] هم الحمدلله زنده است، اما با نقاهت و ضعف زیاد، حجره خود را هم بسته بود. یک روز هم ترکیب غریبی آمد، از توی تکیه رفت به حجره اش نشست، زیاد خنده داشت. وزیر فطرتاً وقار و تمکین داشت ، نقاهت و ضعف هم بر وقار افزوده شده بود، دیگر راه نمی رفت و بطوری راست و یواش می رفت ، مثل آدم مقوائی که کوک کرده باشند، شاهزاده اعتضاد، حشمت الدوله ، نصرت الدوله، اغلب مردم، همه روزه بودند، صدر اعظم هر روزه در حجره خودش می نشست ،امنای دولت و شاهزاده ها، آنجا جمع می شدند. یک روز هم گویا 8 [محرم] بود، صدر اعظم ضعف کرد، در تکیه گرما زده شده بود، بردند اطاق نظام ، الحمدلله خوب شد.
امین الملک[پاشا خان وزیر عدلیه و امین شورا ] همه روزه روی نیمکت خودش می نشست، اشخاص مختلفه پیش او می نشستند، مثل محمد تقی خان گشاد، پسر والی کردستان قدیم، پسر امین حضور، مقوم دیوان،رضا قلی خان قزوینی، گاهی حاجی میرزا حسن خان..،امین حضور،عرفانچی، موچول خان، ناصر قلی خان که تازه از خمسه آمده است، یک روز هم آقا خان تلخ بود ، در زیر بالا خانه ما ، روی نیمکت جلو سقا خانه ملک التجار، پیشخدمتهای ما کلاً همه روزه با سیاچی میاچیها و غیره و بعضی اقراط می نشستند،آخر طوری شد که رسوائی شد، اقراط را دواندند، پیشخدمتهای معقول ماندند. ظل السلطان، نایب السلطنه در گوشواره اطاق با هم می نشستند. ما هم هر روزه به بالا خانه های حرم می رفتیم، گردش می کردیم، کل حرمها بعلاوه خویش و اقوامشان بودند.
لینک یادداشت: 👇
http://ghaziha.kateban.com/post/3786
@Kateban
🔹فاطمه قاضیها
🔺تهران در دوران قاجار حاوی تکایای بسیاری بود که در دهه عاشورا و سایر روزهای عزاداری مورد استفاده عزاداران حسینی قرار می گرفت. مهم‌ترین تکیه تهران که اینک اثری از آن باقی نمانده، تکیه دولت تهران بو د . تکیه دولت در دوره محمد شاه قاجار و به امر حاجی میرزا آقاسی ساخته شد ،و پس از آن به دستور ناصرالدین شاه، تکیه دیگری به همین نام در ضلع شرقی کاخ گلستان بنا شد. تکیه دولت و یا تکیۀ بزرگ شاهی بنایی بود که برای اجرای تعزیه و برگزاری مراسم سوگواری و روضه‌خوانی ایام عاشورا در تهران برپا شد و ساخت آن از 1285 تا حدود 1290 به طول انجامید. ناصرالدین شاه مراسم عزداری عاشورا را در اینجا برپا و هر ساله خاطرات خود راازین مراسم به رشته تحریر در می آورد، گاهی باتفصیل و گاهی خلاصه. ذیلا خاطرات ناصرالدین شاه در دهه عاشورای سال 1289 ه.ق یعنی یکسال قبل از پایان بنای تکیه مذکور تقدیم می شود:
محرم رسید و سنه تغییر کرد، شد سنه 1289:
تکیه دولت حاجی میرزا آقاسیِ قدیم ، باز بسته شد،به اهتممام عضدالملک و علاءالدوله. پسر ملک التجار مرحوم سقاخانه پدرش را بسته بود 1،امین الملک سقا خانه خودش را بسته بود، سقاخانه حاجی علی مرحوم را ، پسرش امسال نبسته بود، از جانب دولت بسته بودند، صدر اعظم و سایر رجال دولت، شاهزادگان و غیره، همه حجرات خود را بسته بودند، بسیار خوب،با زینت ،بلور شال وغیره.
وزیر دول خارجه [سعید انصاری ملقب به مؤتمن‌الملک] هم الحمدلله زنده است، اما با نقاهت و ضعف زیاد، حجره خود را هم بسته بود. یک روز هم ترکیب غریبی آمد، از توی تکیه رفت به حجره اش نشست، زیاد خنده داشت. وزیر فطرتاً وقار و تمکین داشت ، نقاهت و ضعف هم بر وقار افزوده شده بود، دیگر راه نمی رفت و بطوری راست و یواش می رفت ، مثل آدم مقوائی که کوک کرده باشند، شاهزاده اعتضاد، حشمت الدوله ، نصرت الدوله، اغلب مردم، همه روزه بودند، صدر اعظم هر روزه در حجره خودش می نشست ،امنای دولت و شاهزاده ها، آنجا جمع می شدند. یک روز هم گویا 8 [محرم] بود، صدر اعظم ضعف کرد، در تکیه گرما زده شده بود، بردند اطاق نظام ، الحمدلله خوب شد.
امین الملک[پاشا خان وزیر عدلیه و امین شورا ] همه روزه روی نیمکت خودش می نشست، اشخاص مختلفه پیش او می نشستند، مثل محمد تقی خان گشاد، پسر والی کردستان قدیم، پسر امین حضور، مقوم دیوان،رضا قلی خان قزوینی، گاهی حاجی میرزا حسن خان..،امین حضور،عرفانچی، موچول خان، ناصر قلی خان که تازه از خمسه آمده است، یک روز هم آقا خان تلخ بود ، در زیر بالا خانه ما ، روی نیمکت جلو سقا خانه ملک التجار، پیشخدمتهای ما کلاً همه روزه با سیاچی میاچیها و غیره و بعضی اقراط می نشستند،آخر طوری شد که رسوائی شد، اقراط را دواندند، پیشخدمتهای معقول ماندند. ظل السلطان، نایب السلطنه در گوشواره اطاق با هم می نشستند. ما هم هر روزه به بالا خانه های حرم می رفتیم، گردش می کردیم، کل حرمها بعلاوه خویش و اقوامشان بودند.
لینک یادداشت: 👇
http://ghaziha.kateban.com/post/3786
@Kateban