🔮 کانیشکا به عنوان پادشاهی گشایشگر که در جنوب و شرق با کامیابی روبه‌رو شده بود، تاریخ تاج‌گذاری خود را مبدا تاریخ دانست و شاهان کوشانی بعدی نیز از این قاعده پیروی کردند. پس از نابودی کوشان‌ها، دودمان "گوپتا" که در "ماتوره" بر سر کار آمدند، هم‌چنان همین تاریخ‌گذاری را حفظ کردند. به این ترتیب، مبدا تاریخ کانیشکا تا سه سده پس از خودش دوام آورد. بر پشت سکه‌های کانیشکا نقش میترا دیده می‌شود که شمشیری به کمر دارد و دستش را مانند مودره‌های بودایی بالا گرفته است.
☑️ به فرتور (تصویری) که در ادامه خواهد آمد توجه کنید.
🔮 بیشتر کتاب‌ها از آن رو که کنار این نقش واژه‌ی "خورشید/مهر" به یونانیِ نادرست حک شده، فرض کرده‌اند که کانیشکا ایزدِ یونانی "هلیوس" را می‌پرستیده است.
اما این برداشت کاملاً نادرست است.
حتا در زمان حضور امیران مقدونی در ایران شرقی نشانی از پرستیده شدن هلیوس در دست نیست و در خودِ یونان هم خدای اصلی خورشید "آپولون" بوده و نام هلیوس برای اشاره به خدایان خورشیدی بیگانه و به خصوص مهر به کار گرفته می‌شده است. بر روی این سکه هم به سادگی، چون همه‌ی متن به خط یونانی است نام خورشید را هم به یونانی نوشته‌اند. وگرنه فرتور (تصویر) مهر با شعاع‌های خورشید که از سرش بیرون آمده و پوششی ایرانی و کلاه شکسته‌اش کاملاً بومی است و دقیقاً همان است که در کوپت‌داغ و تاق بستان می‌بینیم.
🔮 درست بودن این تفسیرمان از نقش سکه‌ی کانیشکا با این داده تایید می‌شود که این شاه سیاستی فعال در راستای ترویج نام و نشان ایرانی خدایان کهن داشته و در بیشتر موارد در کتیبه‌های یونانی خود نیز نام ایرانی ایزدان را به کار برده است. نام مهر در این نوشته‌ها بسیار تکرار شده و به گونه‌ی "میثرو"، "میرو" و "میورو" ثبت شده است. در همه‌ی مواردی که شکلی به مهر نسبت داده شده، عناصر تصویری همان است که در این نقشِ هلیوس می‌بینیم.
🔮 در کتیبه‌ها و سکه‌های او به نام این ایزدان بر می‌خوریم: "اَردوخشو" یا اردیبهشت، "آدشو" یعنی آتش یا آتور اوستایی، "فَرو" یا فرّه، "مائو" یا ماه، "مانائوبَگو" یا بغِ منش یا همان بهمن، "اوآدو" یا وای، "موزدائوانو" احتمالاً یعنی مزدای پیروزمند، "نانا" یا "نانایا" یا "ناناشائو" که همان آناهیتای اوستایی و نانا در ایلام_سومر است. واژه‌ای که "لرواَسپو" خوانده شده، اما به احتمال زیاد "دروسپو" است، همان "درواسپ" اوستایی است.
افزون‌بر این انبوهِ نام‌های اوستایی و زرتشتی، اشاره‌هایی به کیش بودایی هم وجود دارد، که شمار و گوناگونی‌اش بسیار کمتر است.
@ashkanian_history
☑️ به فرتور (تصویری) که در ادامه خواهد آمد توجه کنید.
🔮 بیشتر کتاب‌ها از آن رو که کنار این نقش واژه‌ی "خورشید/مهر" به یونانیِ نادرست حک شده، فرض کرده‌اند که کانیشکا ایزدِ یونانی "هلیوس" را می‌پرستیده است.
اما این برداشت کاملاً نادرست است.
حتا در زمان حضور امیران مقدونی در ایران شرقی نشانی از پرستیده شدن هلیوس در دست نیست و در خودِ یونان هم خدای اصلی خورشید "آپولون" بوده و نام هلیوس برای اشاره به خدایان خورشیدی بیگانه و به خصوص مهر به کار گرفته می‌شده است. بر روی این سکه هم به سادگی، چون همه‌ی متن به خط یونانی است نام خورشید را هم به یونانی نوشته‌اند. وگرنه فرتور (تصویر) مهر با شعاع‌های خورشید که از سرش بیرون آمده و پوششی ایرانی و کلاه شکسته‌اش کاملاً بومی است و دقیقاً همان است که در کوپت‌داغ و تاق بستان می‌بینیم.
🔮 درست بودن این تفسیرمان از نقش سکه‌ی کانیشکا با این داده تایید می‌شود که این شاه سیاستی فعال در راستای ترویج نام و نشان ایرانی خدایان کهن داشته و در بیشتر موارد در کتیبه‌های یونانی خود نیز نام ایرانی ایزدان را به کار برده است. نام مهر در این نوشته‌ها بسیار تکرار شده و به گونه‌ی "میثرو"، "میرو" و "میورو" ثبت شده است. در همه‌ی مواردی که شکلی به مهر نسبت داده شده، عناصر تصویری همان است که در این نقشِ هلیوس می‌بینیم.
🔮 در کتیبه‌ها و سکه‌های او به نام این ایزدان بر می‌خوریم: "اَردوخشو" یا اردیبهشت، "آدشو" یعنی آتش یا آتور اوستایی، "فَرو" یا فرّه، "مائو" یا ماه، "مانائوبَگو" یا بغِ منش یا همان بهمن، "اوآدو" یا وای، "موزدائوانو" احتمالاً یعنی مزدای پیروزمند، "نانا" یا "نانایا" یا "ناناشائو" که همان آناهیتای اوستایی و نانا در ایلام_سومر است. واژه‌ای که "لرواَسپو" خوانده شده، اما به احتمال زیاد "دروسپو" است، همان "درواسپ" اوستایی است.
افزون‌بر این انبوهِ نام‌های اوستایی و زرتشتی، اشاره‌هایی به کیش بودایی هم وجود دارد، که شمار و گوناگونی‌اش بسیار کمتر است.
@ashkanian_history