دیوانی فیردەوسی

بیدعە بەربڵاوەکان ٢٢

تەعزییە باری و چونە گۆڕستان
ئەوە بیدعەیە لەدوو جەژنەکان

لەجیاتی خەم و گریان و خەفەت
دوعای بۆ بکە بە دوعای ڕەحمەت

جەژن بۆ ئێمە خـۆشی و شادییە
کەی کاتی خەم و تەعزییە بارییە


✍ دیوانی فیردەوسی

وەڵامێکی یەکجاری
بۆ
خەلیل ئەحمەد کەلاری



سەرەتا بەناوی خودای میهرەبان
ڕەحمەتی خودا بڕژێ بەسەرتان

سەرم سوڕماوە لە دەمار گیران
مەدح و تەزکیە بۆ شێخەکەیان

قبوڵی دەکەن لە عـولەمـایان
ئیعلانی دەکەن ئاسانە لایان

بەڵام بەدەلیل جەرح هاتە پێش
دڵـیان پڕ ئەبـێ لە ئازار و ئێش

بەهەر جۆرێ بێ دژی ئەوەستن
ئەیشارنەوە چونکە لێی پەستن

بۆچی بۆ مەدح و بۆ پیا هەڵدانی
قبوڵی دەکەن زۆر بە ئـــاسـانـی

بەڵام بۆ جەرح و تەحذیر کردن لێی
عینادی ئەکەن گــوێتان نــادەن پێی

گەر دەمارگیری و جەهالەت نەبێ
زۆر ئاسـاییە و قــبــوڵیش ئەکـرێ

حەیف کەخەلیل ئەحمەد کەلاری
بۆ عبداللطيف بەرگـری کــــــاری

بوی بە کۆڵەکە و پاڵپشتی مەفتون
کە ئەهلی سوننە چاوەڕێی نەبوون

بەڵکو چاوەڕێی ئەوەیان لێ کردی
وەڵامی مەفتوون بدەیت بەوردی

گومڕاییەکانی جوان بکەی بەیان
قـبوڵت کـردایە جـەرحی زانایان

بەڵام کەشف بوو کە حــاڵت چۆنە
چوونە پاڵ دکتۆر نوێ نیە و کۆنە

عەیبە بۆ کەسێ بەحساب داعی بێ
لەکەسی گومڕا و خائین دوور نەبێ

دەڵێم بە مەلا خەلــــیل کـەلاری
بەسیەتی فیتنە و چەواشەکاری

دەیان گومڕایی مەفتون دەرئەچوو
کە چی جەنابت هیچ دەنگت نەبوو

جگە لە هەندێ مــامۆستا و گەنجان
لەدژ گومڕایی و شوبهەکان وەستان

تۆ جەرح و تەعــدیل لات ئیجتیهادە
ئەو قسە ئەخرێتە حاویەی سەرجادە

چونکە قسەکەت دژ بە ڕاستییە
لای ئەهلی عیلم جێی قبوڵ نیە

ئەمەی کە دەیڵێی لەبەر مەفتونە
بـێ پێـچ و پەنـا و شتەکـە ڕوونە

بە حسـاب کەسێکی زانستت پێیە
ئەمەش فەرموودە گەر ئاگات لێیە

يَنفـون عَنهُ تَحريفَ الغـــــالين
پێت وایە بابەتی ئیجتیهادین

وَ انتِحال المبطلين و تأويلَ الجاهلين
بۆمان ڕون بکەوە با ئێمەش فێر بین!

لەخـودا بترسن شەرمــتان هەبێت
ئەم فیتنە بۆتان قەت سەرناگرێت

قــیامـەت هەیە سبەی کە مـــردی
حاشات لێ دەکا مەفتونی کوردی

لەبەر خاتر چی دەیکەی بەرگری
لە گومڕاکار و لادەر و بیدعەچی

لەبەر خـاتری خـودای میهرەبــان
دووربە لەفیتنە و ئاژاوەو گومان

سەلەفی دەبێ ڕێك و ڕەوان بێت
دژی بیدعەچی و گومڕاییان بێت

زەرەری کەسێ مەنهەجی لێڵ بێت
زیاترە لە کەسێ کـــافر و گێل بێت

خوای پەروەردگار خەلیل کەلاری
هیدایەت بدەی کە بە یەکـجـاری

تەوبە بکات و پەشیمـان بێتەوە
لەو گومڕاییانەی ئەیگوازێتەوە

لە کـۆتـــاییدا دەڵێم بە هەمـووان
دووربن لەفێڵ و تەڵەکە و گومان


✍ دیوانی فیردەوسی

زەکاتی سەرفیترە بە پارە نابێ
موسڵمان دەبێ تەواو وریا بێ

ئەگەر شوێنکەوتەی سوننەتی نەبیت
صلى الله عليه وسلم
ئەبـێ لەو حـوکمە دڵـــ گــران نەبیت

هیچ فەرموودەیەك نییە بۆ پارە
باسمان کردووە نەك دوو دەبارە


وە بەڵگەی ڕاستمان بۆ ئەم قسەیە
خوشك و براکەم ئەم فەرموودەیە 👇

بەڵگەش بۆ ئەمە بریتیە لەفەرموودەی ابن عباس
[عَنْ ابنِ عَبَّاسٍ - رضي الله عنهما - قَالَ: «فَرَضَ رَسُولُ اللهِ - صلى الله عليه وسلم - زَكَاةَ الفِطرِ طُهرَةً لِلصَّائِمِ مِنَ اللَّغْوِ وَالرَّفَثِ، وَطُعمَةً لِلمَسَاكِينِ، مَنْ أدَّاهَا قَبلَ الصَّلَاةِ فَهِيَ زَكَاةٌ مَقبُولَةٌ، وَمَنْ أدَّاهَا بَعْدَ الصَّلَاةِ فَهِيَ صَدَقَةٌ مِنَ الصَّدَقَاتِ ».

أخرجه أبو داود (1609)، وابن ماجه (1827)، وحسنه الألباني في صحيح سنن أبي داود.


✍ دیوانی فیردەوسی


کاتی سەرفیترە ⏱ "٢"

بەر لەوەی بۆ نوێژ جەژن دەربچی
سەرفیترە دەرکە و ببە مل کەچی

وە ڕۆژ و دوو ڕۆژ لەپێشی دەبێ
لەناو هاوەڵان بووە جێ بەجێ

بۆ دوای نوێژ جەژن نابێ دوابخرێ
گەر واکەی تەنها بە خێر دەنوسرێ


✍ دیوانی فیردەوسی

١٢ ی رمضان ى ١٤٤٢.


جۆری خواردن "٣"


برنج و نۆك و نیسك و فاسۆلیا
کشمیش و پاقلە و مێوژو لۆبیا

یاخود ساوەر و گەنم و شتی کە
بۆ سەرفیترەکەت چاکە دەریکە

بەپارە نابێ وەك پێشتر وتمان
عیبادەتێکە بۆ خوای میهرەبان

هەرکەس پێویستی بەخواردن نەبێ
بیدە کـەسێ تر کە زۆر موحتـاج بێ

شتـێك بە وەحــی جێگیرە لە دین
نابێ ملکەچی ڕەئی و بۆچوون بین


✍ دیوانی فیردەوسی

١٢ ی رمضان ى ١٤٤٢.

ڕێگەی ڕاست بگرە باپێت بڵێن شێت
گـوێ مەدە بەوەی کە چی دێتە ڕێت

گەر خودای گەورە لێت ببێ ڕازی
بــا بڵێن دۆڕاو هــەر سەرفــرازی


✍ دیوانی فیردەوسی

گەر موسڵمانێ کەوتە ناو تـــاوان
ستری کە لەبەر خودای میهرەبان

عــەیب و نوقسانی بۆ بشـارەوە
بــڵاوی مـەکە لە دێ و شــارەوە

با لەبەر خـودا ڕێنمایی کار بین
ژیان کاتیە هەموومان ئەمرین


✍ دیوانی فیردەوسی

🔥 نەورۆز لە ئیسلامدا 🔥


ئەم شیعرە تایبەت بە حوکمی نەورۆز
هــەتـا چـەند ڕاستە لە ئاینــی پـیـرۆز

خودا دوو جەژنی داناوە بۆمان
یەکێک ڕەمەزان ئەویتر قوربان

واتە مسوڵمان دوو جەژنی هەیە
وە غەیری ئەمــە دژ بەم دیـنەیە

نەورۆز بە جەژنی مسوڵمان دانانرێت
حەرامە هەرکەسێک ئاهەنگ بگێڕێت

دامەزرێنەری ئەم بۆنەو یادە
زۆر چاک بزانن دەوڵەتی مادە

سەرەتا بە شم النسیم ناسراو بوو
لای بێ باوەڕان وە سەردەمی زوو

ئەم ووشە لەلای فـیرعـەونیەکــان
واتە یەکەم ڕۆژی هاتنەدی جیهان

سەردەمی فـیرعـەون واتە کافــران
ئەو ڕۆژە هەموو دەچوونە سەیران

برای موسـڵـمـان تۆ چاک بزانە
نەورۆز لاسایی یەهودییەکانە

پێویستە لەسەر ئێمەی بڕوادار
هەڵنەخەڵەتێین بەشتی نـاودار

چونکە شتانێک بەناو ڕازاوەن
بەڵام ناوەڕۆک پڕ لە ئــاژاوەن

خەڵکی وا هەیە بە کەسێک ئەگات
جەژنی نەورۆزی لێ پیرۆز ئەکات

کە بۆنەو یادێک لە کافراندایە
بڵێ پـیرۆزی ئەوە لە کـویـایە

وەحەقیقەتی نەورۆز نازانن
لەخۆیانەوە ڕێزی لێ دەگرن

چۆن جەژنی ئێمە قەدەغەیە لایان
جەژنــی ئەوانیش حەرامە بۆمــان

تکــایە چـیتر بۆ ڕۆژێ نـــــەورۆز
بەیەکتر مەڵێن جەژنت لێ پیرۆز

خودا دوو جەژنی بۆمان داناوە
بۆ ڕۆژی نەورۆز ئیـزنی نەداوە


✍ دیوانی فیردەوسی

لای زۆرێک نەما ڕەوشت و ئەتوار
ئەوەی کە دەیڵێم هەیە لە کەتوار

غافڵ لەخودا و بۆ دونیا خەبەر
بۆ حەز و پــارە ئەبن دەر بەدەر


✍️ دیوانی فیردەوسی

بۆ (۸ ی مارس)


لە لای ئەو بەناو ڕۆشنبیرانە
ئاینـی ئیـسلام دژ بە ژنانە

ئەگەر بەراورد بکەین لەنێوان
ئاینی ئیسلام لەگەڵ کـافـران

ئەوسا دەزانین کێیە ڕاستگۆیە
مافـی ئافرەتان لای کێ درۆیە

بەناوی مافـی ئافـرەت و ژنان
قوڕیان کردووە بەسەر میللەتان

خوای گەورە ڕێزی لەئافرەت ناوە
بە حسابی ئەوان مافی نەدراوە

بردنی ئافرەت بەرەو فەسادی
لای فـاسقەکـان ئەوەیە مـافـی

چونکە تێ ناگەن لە ئیسلام و دین
لە ناو گومڕایی و جەهالەت ئەژین

وە ئەوانەی کە دژ بە فرەژنین
زۆر چاك بزانن تەواو ناحاڵین

فرەژنی چــارەسەرە نەوەکـو تاوان
هەم بۆ ئافرەتان وە هەم بۆ پیاوان

ئیسلامە دینی ئەمـان و ڕاستـی
بەسە چەواشە و لادان لەئاستی


✍ دیوانی فیرده‌وسی

لە شەوی نیوەی مـــــــانگی شەعـبان
خودا خۆش دەبێ لەگشت موسڵمان

بەڵام شمـولی دوو تـــــــاقـم ناکـات
ئەوەی هاوبەش بۆ خودا بڕیار دات

هەروەها ئەوانەی کە موشاحنن
ئەهـلی بیدەع و دژی سوننەتن

یاخود موشاحن ئەوانەن کەوا
دوکەس قسەیان نییە پێکەوا

خوای پەروەردگار بێ بەشمان نەکات
لەو لێخۆش بوونەی بە ئێمەی ئەدات

✍ دیوانی فیردەوسی

۱۵ ی شعبان ۱٤٤٠
۲٠ ی ٤ ی ۲٠۱۹
شەوی ۱ شەممە
🌆 سلێمانی.