Zoyir Hafiz | Blogi

Она сути оғзидан кетмаганлар

Ёш авлоднинг масъулиятсизлиги ва катта бўлсада ёш болалардек ота-онага қарамлиги сабабларидан бири — сунъий равишда болалик даврининг чўзилиши.

Қуйида сунъий болалик даврининг чўзилишининг айрим сабабларини кўриб чиқамиз:

1. Таълим. 19-асрдан бошланган мактаб ва олий таълим тизими ўртача 25 ёшгача бўлган болаларни банд қилади. Бу даврда «болалар» аллақачон йигитга айланган бўлсада, мактаб боласи тамғаси билан юришга мажбур.

2. Яшаш тарзининг қимматлашуви. Илгари боболаримиз пахсадан уй қуриб, уйланиб кетаверишган. Ҳозир эса хонадон олиш кўп йиллик меҳнат талаб қилади. Натижада, бола узоқ вақт ота-онаси билан яшашга мажбур бўлиб, мустақил бўлишига халақит беради.

3. Медиа хабарлари ривожланиши. Оталар-оналар "фалончи жойда бола ўғирланибди", "фалончи мактаб боласи автоҳалокатга учрабди" каби ваҳима хабарларни ўқиб, чекловларни кучайтириши.

4. Никоҳнинг кечикиши. Бозор иқтисодиёти — қаттиқ ва узоқ меҳнат талаб қилмоқда. Бу эса ўсмирлар турмушини кечиктириб, масъулият олинишини кейинга сурмоқда.

20-асрдан бошланган катталарга ёш боладай муомала қилиш (infantilizing) урфи ўсмирлик инқирозига сабабчи бўлаётганини ҳам ёзиб ўтган эдим.

Хулоса

Ўзимиз муҳитни бузиб қўйиб, ҳадеб ёшларни айблайвермайлик..

@ustoz_kundaligi

Islomiy video olyapman, deganlarga.

Alloh taoloning roziligiga olib boradigan yagona haq din Islomdir. Islom doirasidan chiqmasdan Allohning roziligini topish yo’llari esa nafaslarimiz sonidan ziyod. Biri ustozlik, biri murabbiylik, yana biri hunar, boshqasi shifokorlik va h.k. Bashartiyki Islomga zid ish qilmang.
Kunimiz ilm emas, film kuni derdi do’stimiz. İlim zamanı değil gilim zamanındayız, degan iborasi qanchalik haqiqatga yaqin ekaniga barchamiz guvohmiz. Istasak-istamsak aynan shu media sohasi hayotmizga katta ta’sir ko’rsatmoqda. Jumladan dindorligimiz oshishida ham o’ziga yarasha ta’siri bor, fahshning yoyilishida ham hissasi oz emas.

Diniy kontentlar.
Alloh taologa hamdlar bo’lsinki, yaxshi niyat bilan faoliyat olib borayotganlar ijtimoiy tarmoqlarda, ayniqsa instagramda oz emas. Xossatan yoshlarga qaratilgan faoliyatlar egalarining niyatlari tahsinga sazovor. Shaxsan men tanigan va faoliyatlari hamda rejalari borasida suhbatlashganlarim qancha. Bundan tashqari tanishishni istaganim va faoliyatlarini yaqindan kuzatib kelayotganlarim ham oz emas. Bu xayrli ishlarga men ham talabalarim bilan oz bo’lsa ham o’z hissamni qo’shishni istab, yaqinda e’lon ham berib qolamiz inshalloh.

Faqat.
Faqat bir faoliyatning shariatga muvofiq deyish uchun niyatning o’zi yetmaydi. Balki olib borilayotgan yo’l ham shariatga to’g’ri kelishi kerak. Qaytaraman, bu so’zim shariatga muvofiq degan v-blogger va vaynerlarga tegishli xalos. So’zimni modda-modda shaklida izohlayman:
1.  Avvalo niyatning shariatga muvofiq bo’lishi shart. Niyat xato bo’lsa, yo’lingiz izdan chiqib ketadi. Savob emas, gunohga botasiz.
2.  Niyatingiz bilan birga tutgan yo’lingiz ham shariatga uyg’un bo’lishi lozim. Niyatingizning o’ziyetmaydi. Yaxshi niyat bilan xato ish qilsangiz, xatolaringiz gunohdan xoli bo’lmaydi.
3.  Video olar ekansiz, har bir videoingiz alohida ssenariyga ega, shundaymi? Huddi savdodagi alohida-alohida bitim kabi. Har bir ssenariyingizni shariatga to’g’ri kelib kelmasligini ahli ilmdan so’rashingiz lozim. Bitta video uchun fatvo olib qolgan hammasi uchun umumiylashtirishingiz to’g’ri bo’lmaydi.
4.  Hayotimizning har jabhasida ogohlantirilgan quyidagi shariatimiz qoidalariga diqqat qilishingiz kerak:
a)  Nomahram bilan tanho qolmaslik.
b)  Muloqotda shariat doirasidan chiqmagan holatda zarurat deb bilingan hududda qolish.
c)  Mahramlar orasidagina joiz bo’lgan hazil-huzul, samimiy suhbat, ko’ngildan suhbatlardan saqlanish.
d)  Mahramlar uchungina ko’rsatish joiz bo’lgan avrat yerlari berkitish, pardoz-andoz va atir-upadan saqlanish.
e)  Ko’proq layk uchun eng chiroyli qizlarni tanlab olib internetga olib chiqishdan yiroq turish.
f)  Qiz va ayollarning layki uchun kelishgan yigitlarnigina internetga olib chiqishdan saqlanish. Eslatma: ayollarda nojoiz bo’lgan narsalar erkaklar uchun ham nojoizdir.
g)   Turmush qurgan yoki qurish arafasida turgan yigit-qizni internetga olib chiqar ekan, ertaga oilasiga futur yetadigan har qanday ssenariydan uzoq turish, ayniqsa umr yo’ldoshing nafsoniyatiga tegadigan ssenariylarni hatto olib chiqmaslik.
h)  Yuzga urish, tan jarohati yetkazish kabi shaiatimiz qat’iy taqiqlagan ishlardan saqlanish.
i)  Fosiqlarning turmush tarzini ulardek qilib ko’rsatib bermaslik, ular kabi so’kinish, haqorat qilish va tan jarohati yetkazish kabi ishlardan saqlanish.
j)  Moddiy daromad maqsadida olingan reklamalar ribo, qimor, fahsh, narkotik va h.k. kabi harom ishlarning targ’iboti bo’lmasligi kerak.