Tilni qanday qilib oson, tez o‘rgansa bo‘ladi?
Ba'zi narsalar qunt, vaqt va sabr talab qiladi. Menimcha, til o‘rganish ham. 6 oyda yoki 3 oyda darrov ingliz tilini o‘rganib olishning iloji yo‘q. Men shunaqa deb o‘ylayman. O‘zim ingliz tilida bemalol muloqot qila olaman va bu darajaga 2-2,5 yil kurslarga borish va muntazam ravishda (mana kurslarni bitirganimga 8 yil bo‘ldi) tilni ishlatib, "praktika" qilib erishdim.
Kollejga borganimda ham, universitetda ham, keyinchalik har xil joylarda ishlaganimda ham tilni qanday o‘rganganimni so‘rashadi. Maslahat so‘rashadi. Kanalimni o‘qib boradiganlardan ham shunaqa mazmunda savollar tushgan.
Maslahatim juda oddiy: kurslarga boring, qancha qimmat bo‘lmasin va qancha ko‘p vaqt olmasin. To‘yga tiktiradigan ko‘ylagingizdan chegirasizmi, choyxonalardan chegirasizmi yoki bunaqa ortiqcha pulingiz bo‘lmasa, qandaydir ishlab topasizmi... Ingliz tili kurslariga borish pul va vaqt talab qiladi rostan. IMHO
Hozir 2-3 yil o‘qish shart emas lekin. 1-1,5 yilda "Upper-intermediate" darajasida o‘rganib olsangiz, qolganini avtodidaktik (mustaqil o‘rganish — "self-study" deyishadi) usulida o‘zlashtirib olaverasiz. OK? 3 yilda amerikaliklardek bemalol ingliz tilida so‘zlashib ketish mumkin. Bu realistik.
Bir jiyanimning mazasi yo‘q ekan. Allergiyadan qiynalyapti. Bir do‘xtir bir talay dorilar yozib berib, shularni ichib yursa va 5 yil qat'iy dieta qilsa, kasali o‘tib ketishi mumkin emish. Xullas, bu do‘xtir unga yoqmapti. Toshkentda qandaydir superdorilar sotadigan (yana) firma chiqibdi, ular bir dori taklif qilayotgan ekan — 6 oy ichsa, otdek bo‘lib ketarkan. Jovvobmush! Albatta, bu taklif yoqibdi.
Ma'lumot uchun, kulgilisi buni jiyanimning o‘zi aytib beryapti, o‘sha firmada savdo agenti bo‘lib ishlasa, har bir sotilgan doridan falon dollardan pul chiqarib berilar ekan. Xullas, u dorilarni ichib, "kuf" deganlarning ko‘zi ochilib ketayotganmish, "suf" deganlarida suv teskari oqayotganmish", bir ichganida "bellarigacha", ikkinchi ichganlarida "yelkalarigacha" ta'sir qilayotganmish.
Men esa o‘ylab qoldim. Balki ular odamlarga ular nimani eshitishni xohlayotgan bo‘lsalar o‘shani aytayotgandir. "Baraka topgurlar, til o‘rganish muhim jarayon. 2 yilcha vaqtingiz ketadi baribir" deb mijoz to‘plolmayotgan halol, rostgo‘y o‘quv markazlari fonida "6 oyda ingliz tilini o‘rganasiz, bo‘lmasam, pulingizni qaytarib beramiz" deydigan shovvozlar chiqdi o‘tgan yillarda. Albatta, hamma qiyin (ammo to‘g‘ri) yo‘ldan emas, oson yo‘ldan bordi.
Boshqa misol: universitetga kirgan, karyera qilmoqchi bo‘lgan yosh yigitlar ikkita narsani qilishi shartligini tushunadi. Birinchisi, til o‘rganish, ikkinchisi armiyaga borish. Armiyaga borib keladiganlar ko‘pmi yoki universitetga kirgach, til o‘rgana boshlab, uni zo‘r o‘rganib chiqadiganlarmi? Albatta, armiyaga boradiganlar. (Ikkovini qilsa-ku, molodets-ku!) Armiya bir oy vaqt va falon million so‘m degani.
Dangasalik, nimagadir oson erishish, o‘zini ovutish, o‘zi eshitishni xohlagan gapni aytganlarida aldanish — insonga xos. Lekin til o‘rganmoqchi bo‘lganlarga gapim o‘sha — to‘yga to‘yona beryapman deb tasavvur qiling-da, pulingizni o‘qishga tiking.
Yana bir tomoni ketayotgan pulingizga achinib ham o‘qiysiz. Bunga ko‘p vaqt ketishini tan olsangiz esa 5-6 oyda "hech narsa o‘zgarmadi-ku" deb tashlab ham ketmaysiz.
Juda ko‘p tanishlarim oson va arzon yo‘l bilan ingliz tilini o‘rganaman deb qiyin va qimmat jarayonlarni boshdan o‘tkazdi. Alaloqibat o‘rgana olishmadi ham. Men Jahon tillarida o‘qiganman. Sizga bir faktni aytsam, bu yerni bitirganlarning ko‘pchiligi ingliz tilini "intermediate" darajasida ham bilmaydi. To‘rt yil! To‘rt yil-a, Karl!
Saidaziz A'zamov
Ba'zi narsalar qunt, vaqt va sabr talab qiladi. Menimcha, til o‘rganish ham. 6 oyda yoki 3 oyda darrov ingliz tilini o‘rganib olishning iloji yo‘q. Men shunaqa deb o‘ylayman. O‘zim ingliz tilida bemalol muloqot qila olaman va bu darajaga 2-2,5 yil kurslarga borish va muntazam ravishda (mana kurslarni bitirganimga 8 yil bo‘ldi) tilni ishlatib, "praktika" qilib erishdim.
Kollejga borganimda ham, universitetda ham, keyinchalik har xil joylarda ishlaganimda ham tilni qanday o‘rganganimni so‘rashadi. Maslahat so‘rashadi. Kanalimni o‘qib boradiganlardan ham shunaqa mazmunda savollar tushgan.
Maslahatim juda oddiy: kurslarga boring, qancha qimmat bo‘lmasin va qancha ko‘p vaqt olmasin. To‘yga tiktiradigan ko‘ylagingizdan chegirasizmi, choyxonalardan chegirasizmi yoki bunaqa ortiqcha pulingiz bo‘lmasa, qandaydir ishlab topasizmi... Ingliz tili kurslariga borish pul va vaqt talab qiladi rostan. IMHO
Hozir 2-3 yil o‘qish shart emas lekin. 1-1,5 yilda "Upper-intermediate" darajasida o‘rganib olsangiz, qolganini avtodidaktik (mustaqil o‘rganish — "self-study" deyishadi) usulida o‘zlashtirib olaverasiz. OK? 3 yilda amerikaliklardek bemalol ingliz tilida so‘zlashib ketish mumkin. Bu realistik.
Bir jiyanimning mazasi yo‘q ekan. Allergiyadan qiynalyapti. Bir do‘xtir bir talay dorilar yozib berib, shularni ichib yursa va 5 yil qat'iy dieta qilsa, kasali o‘tib ketishi mumkin emish. Xullas, bu do‘xtir unga yoqmapti. Toshkentda qandaydir superdorilar sotadigan (yana) firma chiqibdi, ular bir dori taklif qilayotgan ekan — 6 oy ichsa, otdek bo‘lib ketarkan. Jovvobmush! Albatta, bu taklif yoqibdi.
Ma'lumot uchun, kulgilisi buni jiyanimning o‘zi aytib beryapti, o‘sha firmada savdo agenti bo‘lib ishlasa, har bir sotilgan doridan falon dollardan pul chiqarib berilar ekan. Xullas, u dorilarni ichib, "kuf" deganlarning ko‘zi ochilib ketayotganmish, "suf" deganlarida suv teskari oqayotganmish", bir ichganida "bellarigacha", ikkinchi ichganlarida "yelkalarigacha" ta'sir qilayotganmish.
Men esa o‘ylab qoldim. Balki ular odamlarga ular nimani eshitishni xohlayotgan bo‘lsalar o‘shani aytayotgandir. "Baraka topgurlar, til o‘rganish muhim jarayon. 2 yilcha vaqtingiz ketadi baribir" deb mijoz to‘plolmayotgan halol, rostgo‘y o‘quv markazlari fonida "6 oyda ingliz tilini o‘rganasiz, bo‘lmasam, pulingizni qaytarib beramiz" deydigan shovvozlar chiqdi o‘tgan yillarda. Albatta, hamma qiyin (ammo to‘g‘ri) yo‘ldan emas, oson yo‘ldan bordi.
Boshqa misol: universitetga kirgan, karyera qilmoqchi bo‘lgan yosh yigitlar ikkita narsani qilishi shartligini tushunadi. Birinchisi, til o‘rganish, ikkinchisi armiyaga borish. Armiyaga borib keladiganlar ko‘pmi yoki universitetga kirgach, til o‘rgana boshlab, uni zo‘r o‘rganib chiqadiganlarmi? Albatta, armiyaga boradiganlar. (Ikkovini qilsa-ku, molodets-ku!) Armiya bir oy vaqt va falon million so‘m degani.
Dangasalik, nimagadir oson erishish, o‘zini ovutish, o‘zi eshitishni xohlagan gapni aytganlarida aldanish — insonga xos. Lekin til o‘rganmoqchi bo‘lganlarga gapim o‘sha — to‘yga to‘yona beryapman deb tasavvur qiling-da, pulingizni o‘qishga tiking.
Yana bir tomoni ketayotgan pulingizga achinib ham o‘qiysiz. Bunga ko‘p vaqt ketishini tan olsangiz esa 5-6 oyda "hech narsa o‘zgarmadi-ku" deb tashlab ham ketmaysiz.
Juda ko‘p tanishlarim oson va arzon yo‘l bilan ingliz tilini o‘rganaman deb qiyin va qimmat jarayonlarni boshdan o‘tkazdi. Alaloqibat o‘rgana olishmadi ham. Men Jahon tillarida o‘qiganman. Sizga bir faktni aytsam, bu yerni bitirganlarning ko‘pchiligi ingliz tilini "intermediate" darajasida ham bilmaydi. To‘rt yil! To‘rt yil-a, Karl!
Saidaziz A'zamov