تصحیح و تعلیقی بر مقوله:
"لحوم العلماء مسمومة" «گوشت علماء مسموم است».
پیش از هر چیز بایست خاطرنشان ساخت که عالم بخاطر حمل رسالت دین عظیم اسلام دارای جایگاه والایی است و تمسخر و طعن به علماء درواقع اسلام را هدف قرار می دهد بنابراین هم باید علماء ارزش جایگاه خود را پایین نیاورند و هم مردم تقوای خدا در پیش گیرند و به علماء تعرض نکنند و قدرشان را بدانند. اما چون در این عصر بویژه، برخی منتسبین به علم و علماء، رسالت خود را در خدمت یاری به باطل قرار داده اند و منافقان نیز از وجود این عده اندک سوء استفاده کرده و به همه علماء می تازند لازم دیدیم که غبار انحرافاتی که بر این مقوله نشسته را با توضیحی مختصر بزداییم، باشد که به مسلمین سود برساند.
این عبارت مشهور را ابن عساکر رحمه الله در کتابش "تبیین الکذب المفتري" (صفحه ۲۹) بیان داشته است اما متاسفانه عده ای نسبت به آن، دچار کج فهمی شده اند و عده ای نیز آن را چماقی قرار داده اند تا بر سر مخالفان خود بکوبند و برچسپی کرده اند که بی ضابطه بر دیگران می زنند!
کج فهمی نخست: اینکه علماء، معصوم از خطا و اشتباه هستند و کسی حق اعتراض بر آنها را ندارد! بدون تردید، هر عاقلی که می داند علماء نیز همچون دیگران، بشر هستند هرچند که حامل میراث پیامبران علیهم السلام می باشند چنین فهمی از مقوله مذکور ندارد. اما مهم اینست که بایستی با علم و ادب به علماء ایراد گرفت.
کج فهمی دوم: اینکه این مقوله سبب سبک شمردن غیبت غیر علماء می گردد! که این مسئله هم خطای گوینده این اصطلاح یا کسیست که بدان استناد می کند.
کج فهمی سوم: اینکه تمامی کسانی که عنوان عالم را یدک می کشند شامل می شود و مادامی که شخصی، سیمای عالم دارد یا به عالم بودن شهره یافته باشد نباید زبان به اشتباهات ولو عامدانه و هدفمندانه او گشود هرچند باعث گمراهی میلیونها نفر مسلمان شود! که بدون شک، این گفته به دور از انصاف است.
در این عصر که همه مفاهیم دستخوش تغییر و تحریف قرار گرفته بهتر است با ارائه یک تقسیم بندی منصفانه از شیخ ابن عثیمین رحمه الله به فهمی درست از مفهوم عالم و انواع آنان آشنا شویم.
شیخ در شرح ریاض الصالحین (4/307-308) فرموده است: "علماء سه دسته هستند: عالم ملت (شریعت) .. عالم دولت و عالم امت (مردم).
عالم ملت: کسیست که دین اسلام را منتشر می نماید و از روی علم به دین اسلام فتوا می دهد و آنچه شریعت اسلام بیان نموده را ارائه می دهد بدون اینکه برایش مهم باشد که آیا با اهوا و تمایلات مردم موافق است یا موافق نیست.
عالم دولت: کسیست که می بیند دولت چه می خواهد و بر حسب خواست دولت، فتوا صادر می کند حتی اگر در فتوایش، تحریف کتاب خدا و سنت پیامبرش ﷺ باشد.
عالم امت: کسیست که می نگرد مردم به چه چیزی راضی می شوند، اگر مردم را بر چیزی متفق ببیند بدانچه به آن راضی می شوند فتوا می دهد سپس تلاش می کند که نصوص کتاب و سنت را بخاطر اهوا و خواسته های مردم تحریف کند.
از الله متعال خواهانیم که ما را از زمره علمای ملت یا پیروان آنان قرار دهد.
آمین یا رب العالمین
🍃
@waqemoaser
