F- 16 қаншалықты алыс көреді? (Мақала Ресейлік "Военное обозрение" телеграмм арнасынан аударылды. Украинаға берілетін F-16 жойғыштарының әлеуеті зор болғандықтан, Ресейлік пропагандистік арналарда көздерін ашып, жағдайға сыни көзқараспен қарауда) Біз алдыңғы мақалада басталған Украина Әскери-әуе күштерін жаңа ұшақтармен жабдықтау тақырыбын жалғастырамыз. Енді F-16 жойғыштарының қарсыласқа (Украинаға) не беретінін көрейік.
Маман емес адамдар арасында F-16 мен Су-30/35 арасындағы ықтимал дуэль жағдайына алғашқы реакция стандартты: «Не туралы сөйлесуге болады? «Су жойғыштарында» радары күштірек, ол F-16-ны ертерек көреді, RVV-AE зымыранын атып шығарады, оның қашықтығы 80 км немесе RVV-SD, ол тіпті жүз шақырым ұшады - және бәрі лубоф». Бірақ солай ма?
Радар диапазондарынан бастайық. Радиолокациялық сәулелену қуатының артықшылығы туралы айтатын болсақ, «дуэлисттердің» ЭПР қатынасына аз адамдар назар аударады. Белгілі факт: Су-27 радарын анықтау диапазоны (сертификатталған) МиГ-29 радарынан айтарлықтай үлкен - тиісінше 100 және 70 км. Яғни, бір жарым есеге жуық. Дегенмен, бұл бірдей мақсатты нысанды анықтаудағы көрсеткіш.
Азырақ белгілі факт: Су-27 мен МиГ-29 «бір-біріне қараған кезде» олар бір-бірін шамамен бірдей қашықтықта анықтайды. Бұл дала сынақтарынан белгілі болды, содан кейін Африкадағы нақты әуе шайқастары кезінде расталды (Эфиопия-Эритрея қақтығысы). Иә, барлық белгілі әуе шайқастарында жеңіс «Сулардың» қолында болды. Дегенмен, радарларды анықтау диапазонының оған еш қатысы жоқ. Су-27 «ұзын» R-27E зымырандарын пайдаланды (мұндағы «E» әрпі әдеттегі «экспорт» емес, «энергия» дегенді білдіреді). Бірақ зымырандар туралы кейінірек.
Украинаға F-16 жеткізуге дайын екенін жариялаған Голландия, Бельгия, Дания және Норвегия F-16AM ұшағымен қаруланған. Бастапқыда бұл F-16A Block 15 нұсқасының ұшақтары болды (ең бірінші нұсқасы блок-10 болды, яғни бұл «екінші итерация»).
Оларға орнатылған AN/APG-66 ұялы антенна массиві (SAR) бар радиолокациялық станция болып табылады. Ол фазалық антенналық массивтер (PAR) сияқты электронды сканерлеуге де ие, бірақ тек бір жазықтықта - биіктікте (тік). Азимутты сканерлеу механикалық болып табылады. Бұл “стенка на стенку” әуе шайқасында маңызды болуы мүмкін - дегенмен дуэль жағдайында фазалық массив іс жүзінде ешқандай артықшылық бермейді.
90-жылдардың басында еуропалық F-16A жойғыштары Mid-Life Update (MLU) бағдарламасы бойынша модернизациядан өтті. Оның міндеті көліктерді F-16C/D блогының 50/52 деңгейіне көтеру болды. Атап айтқанда, AM нұсқасы ұлғайтылған диапазонға және көбірек нысаналарды бақылауға және соғуға мүмкіндігі бар APG-66(V)2A радарын алды.
AN/APG-66(V)2 мәлімделген анықтау диапазоны ~130 км (80 нм). Сонымен қатар, қуаттырақ процессордың арқасында станция радиолокациялық ақпаратты өңдеудің жоғары жылдамдығына ие. Және бұл екі себеп бойынша маңызды. Біріншіден, өңдеу жылдамдығы радардың шуға төзімділігін арттырады. Мұның маңыздылығын түсіндірудің қажеті жоқ деп ойлаймын.
«Екіншіден» бөлек түсініктеме қажет. Маман емес адамдар мұны білмейді, бірақ радиолокациялық станция арқылы нысананы анықтау ықтималды процесс болып табылады. Радардың егжей-тегжейлі сипаттамаларында сіз келесі сөздерді көре аласыз: «Әуе нысанасын анықтау қашықтығы ЭПР = 3 шаршы метр – X км (ықтималдық – 0,9).» Егер 0,9 мәні, айталық, 0,5-ке өзгертілсе, көрсетілген анықтау ауқымы артады және өсу айтарлықтай болуы мүмкін. Сонымен, радар сигналдарын өңдеу жылдамдығын арттыру нысананы анықтау ықтималдығын арттырады.
ЭПР-әуе нысанының радиолокациялық сәулеленудегі қолтаңбасы, көлеңкесі. Егер әуе нысаны неғұрлым үлкен болса, соғұрлым үлкен ЭПР көрсеткіш.
Бұл әуе шайқастарына қатысты емес, бірақ «екі рет қайталамас үшін» мен AN/APG-66(V)2 жердегі жұмыс кезінде өте әсерлі сипаттамаларға ие екенін атап өткім келеді. Доплер сәулесін қайрау режимі жоғары ажыратымдылық пен дәлдікпен кеңістікті (құрлықта немесе теңізде) сканерлеуге мүмкіндік береді. «Әуе-жер» қаруларының кең ауқымымен үйлескенде, бұл F-16AM-ға қарсы құрлықтағы күштер үшін көп қиындық тудыруы мүмкін.
@AQSNQ