فرهنگ‌های سینتاشتا و آندرونوو، دو تمدن باستانی مهم روزگار برنز، نقشی کلیدی در گسترش زبان‌ها و فرهنگ‌های هندواروپایی، به‌ویژه زبان‌های ایرانی نخستین، ایفا کرده‌اند. فرهنگ سینتاشتا که در حدود ۲۱۰۰ تا ۱۸۰۰ پیش از میلاد در استپ‌های اوراسیا (جنوب روسیه و قزاقستان) پدیدار شد، به‌ کاربرد گردونه‌های جنگی و گسترش فنون فلزکاری نامبردار است. این فرهنگ یکی از نخستین جامعه‌هایی بود که اسب‌ها و گردونه‌های جنگی را به کار گرفت و در توسعه جنگ‌ها و ساختارهای اجتماعی پیچیده نقش اساسی داشت.

فرهنگ آندرونوو که به‌عنوان دنباله و گسترش فرهنگ سینتاشتا شناخته می‌شود، در دوره‌ای بین ۲۰۰۰ تا ۹۰۰ پیش از میلاد در استپ‌های اوراسیا رشد کرد. این فرهنگ به دلیل کشاورزی، دامداری و فلزکاری پیشرفته‌اش نامبردار بود. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که این فرهنگ یکی از کانون‌های اصلی مهاجرت اقوام هندواروپایی به سمت جنوب، به‌ویژه به فلات ایران و هندوستان، بوده است.

از نظر زبانی، پیوندهای محکمی بین فرهنگ‌های سینتاشتا و آندرونوو با زبان‌های ایرانی نخستین وجود دارد. به‌ویژه زبان اوستایی که از کهن‌ترین زبان‌های ایرانی است، پیوندهای عمیقی با سنت‌های هندواروپایی این سرزمین‌ها دارد. واژگان مشترک دینی، استوره‌شناختی و مفاهیمی مانند خدایان جنگ و آیین‌های قربانی که در زبان‌های اوستایی و ودایی دیده می‌شود، نشان از پیوندهای فرهنگی و زبانی میان این فرهنگ‌های باستانی و اقوام ایرانی نخستین دارد.

بن‌مایه:

1. Anthony, D. W. (2007). The Horse, the Wheel, and Language

2. Kuzmina, E. E. (2007). The Origin of the Indo-Iranians

3. Mallory, J. P. (1989). In Search of the Indo-Europeans: Language, Archaeology and Myth

✍🏻 خورشید صبوری

https://t.me/eurasia_millennia