#یادداشت
#محمدباقر_ملکیان
🗒 سند پژوهی (5)
تعليق (2)
✅ فائده ظاهری تعليق اختصار است، اما برخی معتقدند شروع سند در سندهای معلق با صاحب کتاب است، یعنی تکه سند حذف شده طریق به کتاب است، و از این رو اگر کلینی سندی را با ابن أبي عمیر شروع کند و تکه اول سند را معلّق بر سند سابق بگذارد نشانگر این است که کلینی این حدیث را از کتاب ابن أبي عمیر گرفته است. (سماء المقال، ج 2 ص 404)
اگر تکیه بر مشیخه ها را هم نوعی از تعلیق بدانیم، این باور (یعنی شروع سند با صاحب کتاب) در مورد شروع روایات تهذیب و استبصار درست به نظر می رسد (البته آيت الله سيستاني تأملی در برخی از موارد دارند).
✅ سخن دیگر در مورد تعلیق، شناخت تکه های اسانید حذف شده است. به این سند نگاه کنید:
1. عدّة من أصحابنا عن سهل عن صفوان عن جمیل.
2. صفوان عن زید الشحّام
در سند دوم شناخت تکه محذوف آسان است:«عدّة من أصحابنا عن سهل».
أما در همه موارد کار به این آسانی نیست، ازاین رو حتّی شیخ طوسی هم گاه دچار لغزش شده است. (در این باره در مقاله «تأملات حول الکتب الاربعه» به تفصیل سخن گفته ام).
✅ بهترین راه برای شناخت تکه حذف شده تسلط براسانید و ممارست با حدیث است. البته مرحوم حر عاملی در وسائل الشیعه و یا شیخ طوسی در تهذیب و استبصار سعی شان بر این بوده در هنگام نقل از کافی، تکه های حذف شده را هم ذکر کنند، بنابراین با مراجعه به تهذیب و استبصار و وسائل الشیعه دیگر اثری از اسانید معلّقه به چشم نمی خورد، اما این مشکل احیانا در مراجعه به اصل کتاب کافی وجود دارد.
در کتاب کافی ای که مؤسسه دارالحدیث چاپ و منتشر کرده است و نیز در کتاب «توضیح الأسانید المشکلة» جناب آقای سیّد محمّد جواد شبیری به تک تک روایات معلّقه و تکه های محذوف پرداخته شده است.
https://t.me/derasatfielmrejal
#محمدباقر_ملکیان
🗒 سند پژوهی (5)
تعليق (2)
✅ فائده ظاهری تعليق اختصار است، اما برخی معتقدند شروع سند در سندهای معلق با صاحب کتاب است، یعنی تکه سند حذف شده طریق به کتاب است، و از این رو اگر کلینی سندی را با ابن أبي عمیر شروع کند و تکه اول سند را معلّق بر سند سابق بگذارد نشانگر این است که کلینی این حدیث را از کتاب ابن أبي عمیر گرفته است. (سماء المقال، ج 2 ص 404)
اگر تکیه بر مشیخه ها را هم نوعی از تعلیق بدانیم، این باور (یعنی شروع سند با صاحب کتاب) در مورد شروع روایات تهذیب و استبصار درست به نظر می رسد (البته آيت الله سيستاني تأملی در برخی از موارد دارند).
✅ سخن دیگر در مورد تعلیق، شناخت تکه های اسانید حذف شده است. به این سند نگاه کنید:
1. عدّة من أصحابنا عن سهل عن صفوان عن جمیل.
2. صفوان عن زید الشحّام
در سند دوم شناخت تکه محذوف آسان است:«عدّة من أصحابنا عن سهل».
أما در همه موارد کار به این آسانی نیست، ازاین رو حتّی شیخ طوسی هم گاه دچار لغزش شده است. (در این باره در مقاله «تأملات حول الکتب الاربعه» به تفصیل سخن گفته ام).
✅ بهترین راه برای شناخت تکه حذف شده تسلط براسانید و ممارست با حدیث است. البته مرحوم حر عاملی در وسائل الشیعه و یا شیخ طوسی در تهذیب و استبصار سعی شان بر این بوده در هنگام نقل از کافی، تکه های حذف شده را هم ذکر کنند، بنابراین با مراجعه به تهذیب و استبصار و وسائل الشیعه دیگر اثری از اسانید معلّقه به چشم نمی خورد، اما این مشکل احیانا در مراجعه به اصل کتاب کافی وجود دارد.
در کتاب کافی ای که مؤسسه دارالحدیث چاپ و منتشر کرده است و نیز در کتاب «توضیح الأسانید المشکلة» جناب آقای سیّد محمّد جواد شبیری به تک تک روایات معلّقه و تکه های محذوف پرداخته شده است.
https://t.me/derasatfielmrejal