👥بخشی از گفتگوی روزنامه نسل فردا با سیمین کاظمی درباره خشونت علیه زنان/ شنبه 4 آذر 1396 (25 نوامبر 2017)
✴️ در جوامع مردسالار که بیشتر جوامع در دنیا از این مدل هستند و خشونت در این جوامع علیه زنان بیشتر دیده میشود چه راهکارهایی برای اصلاح آن می بینید؟
🔶 در جوامع مردسالار مثل جامعه ما اولین قدم این است که درباره خشونت علیه زنان صحبت بشود و از پنهان کاری و انکار مسأله خودداری شود. لازم است ازعادی سازی یا عادی جلوه دادن خشونت و خصوصی دانستن اش پرهیز شود. این ها اولین قدم است. قدم های بعدی هم یکی تلاش برای پیشگیری از وقوع خشونت است و یکی هم حمایت از قربانیان خشونت. که هر کدام از اینها راهکارهای متعددی دارند.
✴️ به نظرتان جامعه ایران در حال حاضر و نسبت به گذشته چه قدر به حقوق شهروندی زنان اهمیت می گذارد و چه قدر از جامعه سنتی و مردسالاری دور شده است؟
🔶 در جامعه ما رویکرد واحدی به حقوق زنان وجود ندارد، بعضی بخش های مترقی جامعه خواستار برابری جنسیتی و رفع تبعیض از زنان هستند و بخش های دیگری هم مدافع فرودستی زنان و حفظ مناسبات مردسالارانه هستند. باید بگویم که ما حتی در سطح نخبگان و دانشگاهیان و تحصیلکرده ها با تفکرات زن ستیزانه و سکسیستی مواجه هستیم. اینها با درک نادرست از موقعیت زنان، سعی می کنند مسائل زنان از جمله مسأله دردناکی مثل خشونت را یا انکار کنند و یا با طرح بحث های انحرافی، مانع از شکل گیری گفتگوی درست و مؤثر پیرامون چنین مسائلی می شوند.
در مورد اینکه چقدر از مردسالاری فاصله گرفته ایم، به نظر می رسد به دلیل تغییرات اجتماعی و اقتضای شرایط برخی محدودیت ها و ممنوعیت ها برای زنان بویژه در شهرهای بزرگ برداشته شده اما این اتفاق لزوما در شهرهای کوچک و کم جمعیت نیفتاده است. چنانکه زنان از تحصیل و اشتغال محروم می شوند، ترددشان به سختی صورت می گیرد، از لحاظ اقتصادی به مردان وابسته اند، پوشش شان بیشتر از شهرهای بزرگ کنترل می شود، و در سنین کودکی مجبور به ازدواج می شوند. اگر چه از یک طرف به دلیل تغییرات اجتماعی بعضی تغییرات مثبت شامل حال زنان می شود اما از آن طرف مقاومت هایی هم برای نگهداشتن زنان در موقعیت فرودست و بازگرداندن آنها به عقب وجود دارد. در واقع زنان در کشاکش میان این دو نیرو وضعیت مبهم و نامطمئنی را تجربه می کنند.
✴️ در جوامع سنتی و مردسالار صرف فرهنگ سازی مشکل را حل خواهد کرد؟ نقش رسانه ها چه طور؟
🔶 اصطلاح فرهنگسازی سالهاست به عنوان راهکار بسیاری از مسائل اجتماعی ما معرفی می شود و ظاهرا یک چیزی است مثل معجزه و جادو که هر ویرانه ای را آباد و هر گره کوری را باز می کند، غافل از اینکه فرهنگ خود یک متغیر وابسته است و برای ساخته شدن یا تغییر و اصلاحش باید زمینه مادی و شرایط عینی هم فراهم باشد. خشونت علیه زنان بیشتر از فرهنگ با شرایط اقتصادی، اجتماعی و سیاسی یک جامعه ارتباط دارد. وقتی این ها تغییر کنند ممکن است تغییرات فرهنگی به دنبالش اتفاق بیفتد و مثلاً خشونت هم کمتر شود. نمی شود انتظار داشت که در شرایطی که محرومیت اقتصادی زنان و وابستگی اقتصادی آنها به مردان پذیرفته شده است و ترویج می شود، فرهنگ مبتنی بر چنین مناسباتی در مقابل خشونت بایستد.
رسانه ها هم نقش متناقضی دارند بسته به اینکه چه نوع تفکری پشت سر آنهاست ممکن کارکردهای متفاوتی داشته باشند. در حال حاضر بعضی رسانه مروّج خشونت هستند و بعضی هم علیه خشونت.
✴️به نظرتان در سال یک روز را در تقویم به نام روز جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان نامیدن مثمر ثمر خواهد بود؟
🔶 بله چون فرصتی است که این مساله را یادآوری و اطلاع رسانی کنیم و در مورد این صحبت کنیم که هنوز خشونت یک مسأله مهم زنان است و نیاز به توجه دارد. نگاهی به پشت سر بیندازیم که برای مقابله با خشونت علیه زنان چه کرده ایم و برای آینده چه می توان کرد.
✴️ شناخت و آگاهی زنان نسبت به حقوق خودشان چه میزان از خشونتی که گاه در جامعه علیه آنها روا می شود می تواند بکاهد؟ نهادهای حکومتی و دستگاه های نظارتی چه نقشی دارند؟
🔶 وقتی آگاهی زنان از حقوق شان بیشتر شود، ستم پذیری شان هم کمتر می شود. خشونت را یک مسأله عادی نمی دانند و خودشان را مستحق خشونت قلمداد نمی کنند. برای مقابله با آن راهکار دارند و کمتر روابط خشونت آمیز را تحمل می کنند.
نهادهای حکومتی و دستگاههای نظارتی باید اجازه بدهند درباره این مسأله صحبت شود، از نظر حقوقی خشونت خانگی یا لااقل شکل فیزیکی آن جرم انگاری شود، منابعی به حمایت از زنان در معرض خشونت اختصاص داده شود، و برنامه ی جامعی با مشارکت دستگاههای مختلف برای مقابله با خشونت طراحی و اجرا شود.
@drsiminkazemi
✴️ در جوامع مردسالار که بیشتر جوامع در دنیا از این مدل هستند و خشونت در این جوامع علیه زنان بیشتر دیده میشود چه راهکارهایی برای اصلاح آن می بینید؟
🔶 در جوامع مردسالار مثل جامعه ما اولین قدم این است که درباره خشونت علیه زنان صحبت بشود و از پنهان کاری و انکار مسأله خودداری شود. لازم است ازعادی سازی یا عادی جلوه دادن خشونت و خصوصی دانستن اش پرهیز شود. این ها اولین قدم است. قدم های بعدی هم یکی تلاش برای پیشگیری از وقوع خشونت است و یکی هم حمایت از قربانیان خشونت. که هر کدام از اینها راهکارهای متعددی دارند.
✴️ به نظرتان جامعه ایران در حال حاضر و نسبت به گذشته چه قدر به حقوق شهروندی زنان اهمیت می گذارد و چه قدر از جامعه سنتی و مردسالاری دور شده است؟
🔶 در جامعه ما رویکرد واحدی به حقوق زنان وجود ندارد، بعضی بخش های مترقی جامعه خواستار برابری جنسیتی و رفع تبعیض از زنان هستند و بخش های دیگری هم مدافع فرودستی زنان و حفظ مناسبات مردسالارانه هستند. باید بگویم که ما حتی در سطح نخبگان و دانشگاهیان و تحصیلکرده ها با تفکرات زن ستیزانه و سکسیستی مواجه هستیم. اینها با درک نادرست از موقعیت زنان، سعی می کنند مسائل زنان از جمله مسأله دردناکی مثل خشونت را یا انکار کنند و یا با طرح بحث های انحرافی، مانع از شکل گیری گفتگوی درست و مؤثر پیرامون چنین مسائلی می شوند.
در مورد اینکه چقدر از مردسالاری فاصله گرفته ایم، به نظر می رسد به دلیل تغییرات اجتماعی و اقتضای شرایط برخی محدودیت ها و ممنوعیت ها برای زنان بویژه در شهرهای بزرگ برداشته شده اما این اتفاق لزوما در شهرهای کوچک و کم جمعیت نیفتاده است. چنانکه زنان از تحصیل و اشتغال محروم می شوند، ترددشان به سختی صورت می گیرد، از لحاظ اقتصادی به مردان وابسته اند، پوشش شان بیشتر از شهرهای بزرگ کنترل می شود، و در سنین کودکی مجبور به ازدواج می شوند. اگر چه از یک طرف به دلیل تغییرات اجتماعی بعضی تغییرات مثبت شامل حال زنان می شود اما از آن طرف مقاومت هایی هم برای نگهداشتن زنان در موقعیت فرودست و بازگرداندن آنها به عقب وجود دارد. در واقع زنان در کشاکش میان این دو نیرو وضعیت مبهم و نامطمئنی را تجربه می کنند.
✴️ در جوامع سنتی و مردسالار صرف فرهنگ سازی مشکل را حل خواهد کرد؟ نقش رسانه ها چه طور؟
🔶 اصطلاح فرهنگسازی سالهاست به عنوان راهکار بسیاری از مسائل اجتماعی ما معرفی می شود و ظاهرا یک چیزی است مثل معجزه و جادو که هر ویرانه ای را آباد و هر گره کوری را باز می کند، غافل از اینکه فرهنگ خود یک متغیر وابسته است و برای ساخته شدن یا تغییر و اصلاحش باید زمینه مادی و شرایط عینی هم فراهم باشد. خشونت علیه زنان بیشتر از فرهنگ با شرایط اقتصادی، اجتماعی و سیاسی یک جامعه ارتباط دارد. وقتی این ها تغییر کنند ممکن است تغییرات فرهنگی به دنبالش اتفاق بیفتد و مثلاً خشونت هم کمتر شود. نمی شود انتظار داشت که در شرایطی که محرومیت اقتصادی زنان و وابستگی اقتصادی آنها به مردان پذیرفته شده است و ترویج می شود، فرهنگ مبتنی بر چنین مناسباتی در مقابل خشونت بایستد.
رسانه ها هم نقش متناقضی دارند بسته به اینکه چه نوع تفکری پشت سر آنهاست ممکن کارکردهای متفاوتی داشته باشند. در حال حاضر بعضی رسانه مروّج خشونت هستند و بعضی هم علیه خشونت.
✴️به نظرتان در سال یک روز را در تقویم به نام روز جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان نامیدن مثمر ثمر خواهد بود؟
🔶 بله چون فرصتی است که این مساله را یادآوری و اطلاع رسانی کنیم و در مورد این صحبت کنیم که هنوز خشونت یک مسأله مهم زنان است و نیاز به توجه دارد. نگاهی به پشت سر بیندازیم که برای مقابله با خشونت علیه زنان چه کرده ایم و برای آینده چه می توان کرد.
✴️ شناخت و آگاهی زنان نسبت به حقوق خودشان چه میزان از خشونتی که گاه در جامعه علیه آنها روا می شود می تواند بکاهد؟ نهادهای حکومتی و دستگاه های نظارتی چه نقشی دارند؟
🔶 وقتی آگاهی زنان از حقوق شان بیشتر شود، ستم پذیری شان هم کمتر می شود. خشونت را یک مسأله عادی نمی دانند و خودشان را مستحق خشونت قلمداد نمی کنند. برای مقابله با آن راهکار دارند و کمتر روابط خشونت آمیز را تحمل می کنند.
نهادهای حکومتی و دستگاههای نظارتی باید اجازه بدهند درباره این مسأله صحبت شود، از نظر حقوقی خشونت خانگی یا لااقل شکل فیزیکی آن جرم انگاری شود، منابعی به حمایت از زنان در معرض خشونت اختصاص داده شود، و برنامه ی جامعی با مشارکت دستگاههای مختلف برای مقابله با خشونت طراحی و اجرا شود.
@drsiminkazemi