КЎЗИ ОЖИЗГА КЎЗ БЎЛГАН...
Нашрётимизда йўлга қўйилган "Китобхонлик мактаби"нинг мавзусига қараб, айниқса, мумтоз адабиёт намаёндалари ҳақида гап борганда кўзи ожиз Аҳрор ака ҳам пайдо бўлиб қолардилар. У киши телефон орқали ҳазрат Навоий, Фузулий, Машраб, Фурқат каби шоирларнинг китобларини сўраб мурожаат қилардилар. Билсам ғазалларни қизларига ўқитиб, ёқиб қолганларига куй басталаб, қўшиқ қилар эканлар. Буни мен Алишер Навоий ва Бобур ҳаётларига бағишланган йиғилишимизда сезиб қолдим. У киши менга мурожаат қилиб, Бобурнинг бир ғазалига куй басталаганини, чолғу асбоби машинада экани, иложи бўлса, йиғилишимизни янада шукухли қилмоқчи эканини айтиб қолди. Ҳурсанд бўлдим. Узукка кўз қўйгандек бўлади, дедим. Бироқ вақт пешин -- намозига тақалиб, режамиз амалга ошмай қолди. Эътибор қилсам Аҳрор акани доим бир ёш йигит обкелиб, обкетиб юарарди. Ўғли бўлса керак деб ўйлардим. Йўқ, бегона экан. Шунда мен ўша йигитга Ҳазратимнинг хаётларидан хикоя қилувчи ушбу сатирларни ўқиб бердим:
“Устозларидан (Ҳазратнинг) шайх Тоййиб Ан-Наос Ливиянинг ўша даврдаги машҳур олимларидан бўлиб, кўзи ожиз эди. Факультетдаги дарслардан ташқари уқув юртига яқин жойдаги “Изоатул Қуръон” студиясида Қуръон тафсири ва бошқа диний мавзулар бўйича маърузалар қилар, саволларга жавоб берар эди. Муҳаммад Содиқ устозининг дарслари тугагач, у кишини етаклаб “Изоатул Қуръон”га олиб борар, у ердаги маърузаларини тинглар ва шу аснода у кишидан кўплаб илмий фойдалар олар эди. Шунингдек, ҳадис ва фқих фанларидан дарс берган шайх Муҳаммад Робитий ҳам кўзи ожиз эди. У киши дарс бериш билан бир вақтнинг ўзида университетнинг сиртқи бўлимида ўқиб, илмий иш ёзар эди. Кўзи ожизлиги сабабли кўп илмий манбалардан фойдаланишда у кишига Муҳаммад Содиқ ёрдам берар эди. Ҳатто у киши илмий иш бўйича ёзма имтихон топширганларида ҳам Муҳаммад Содиқ у кишига котиблик қилган”.
--Ҳўш, -- дедим сухбатдошимга қараб, -- ҳазрат ўқиётган жойда у кишига ўҳшаган ёшлар йўқмиди, бор эди, бир эмас минглаб эди. Ҳатто ўша олимларнинг ўз юртдошлари ҳам бор эди. Бироқ Муҳаммад Содиқ жаноблари уларга чин дилдан холис хизмат қилганлар. Кўзи кўрадиганлар билан кўзи кўрмайдиганлар орасидаги тафавутни бошқалардан ҳам кўра чуқур ҳис қилганлар. Кўзи ожиз кишиларнинг табиати жудаям нозик бўлади. Кимнинг ёрдами шунчаки-ю кимники юракдан эканини билишган. Шунинг учун ҳам улар Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф ҳазратлари билан ота-боладек, ака-укадек бўлиб кетишган. Бундай одамларнинг дуолари Яратганнинг хузурида ҳамиша ижобатдир. Шайҳ Ҳазратларининг келажакда улуғ олим бўлиб, дунёга танилишларида аввалбоши у кишининг олий ҳулқлари бўлса, қолаверса ўша кўзи ожиз устозларининг холис дуоларидир. Сиз ҳам ўғлим чин дилдан Аҳрор аканинг хизматида бўлаверинг, кўзи ожизга кўз бўлганнинг ҳамиша йўли очиқ бўлади, Ҳудо ҳохласа кам бўлмайсиз, дедим. Фикримга қўшилсангиз керак?
Нашрётимизда йўлга қўйилган "Китобхонлик мактаби"нинг мавзусига қараб, айниқса, мумтоз адабиёт намаёндалари ҳақида гап борганда кўзи ожиз Аҳрор ака ҳам пайдо бўлиб қолардилар. У киши телефон орқали ҳазрат Навоий, Фузулий, Машраб, Фурқат каби шоирларнинг китобларини сўраб мурожаат қилардилар. Билсам ғазалларни қизларига ўқитиб, ёқиб қолганларига куй басталаб, қўшиқ қилар эканлар. Буни мен Алишер Навоий ва Бобур ҳаётларига бағишланган йиғилишимизда сезиб қолдим. У киши менга мурожаат қилиб, Бобурнинг бир ғазалига куй басталаганини, чолғу асбоби машинада экани, иложи бўлса, йиғилишимизни янада шукухли қилмоқчи эканини айтиб қолди. Ҳурсанд бўлдим. Узукка кўз қўйгандек бўлади, дедим. Бироқ вақт пешин -- намозига тақалиб, режамиз амалга ошмай қолди. Эътибор қилсам Аҳрор акани доим бир ёш йигит обкелиб, обкетиб юарарди. Ўғли бўлса керак деб ўйлардим. Йўқ, бегона экан. Шунда мен ўша йигитга Ҳазратимнинг хаётларидан хикоя қилувчи ушбу сатирларни ўқиб бердим:
“Устозларидан (Ҳазратнинг) шайх Тоййиб Ан-Наос Ливиянинг ўша даврдаги машҳур олимларидан бўлиб, кўзи ожиз эди. Факультетдаги дарслардан ташқари уқув юртига яқин жойдаги “Изоатул Қуръон” студиясида Қуръон тафсири ва бошқа диний мавзулар бўйича маърузалар қилар, саволларга жавоб берар эди. Муҳаммад Содиқ устозининг дарслари тугагач, у кишини етаклаб “Изоатул Қуръон”га олиб борар, у ердаги маърузаларини тинглар ва шу аснода у кишидан кўплаб илмий фойдалар олар эди. Шунингдек, ҳадис ва фқих фанларидан дарс берган шайх Муҳаммад Робитий ҳам кўзи ожиз эди. У киши дарс бериш билан бир вақтнинг ўзида университетнинг сиртқи бўлимида ўқиб, илмий иш ёзар эди. Кўзи ожизлиги сабабли кўп илмий манбалардан фойдаланишда у кишига Муҳаммад Содиқ ёрдам берар эди. Ҳатто у киши илмий иш бўйича ёзма имтихон топширганларида ҳам Муҳаммад Содиқ у кишига котиблик қилган”.
--Ҳўш, -- дедим сухбатдошимга қараб, -- ҳазрат ўқиётган жойда у кишига ўҳшаган ёшлар йўқмиди, бор эди, бир эмас минглаб эди. Ҳатто ўша олимларнинг ўз юртдошлари ҳам бор эди. Бироқ Муҳаммад Содиқ жаноблари уларга чин дилдан холис хизмат қилганлар. Кўзи кўрадиганлар билан кўзи кўрмайдиганлар орасидаги тафавутни бошқалардан ҳам кўра чуқур ҳис қилганлар. Кўзи ожиз кишиларнинг табиати жудаям нозик бўлади. Кимнинг ёрдами шунчаки-ю кимники юракдан эканини билишган. Шунинг учун ҳам улар Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф ҳазратлари билан ота-боладек, ака-укадек бўлиб кетишган. Бундай одамларнинг дуолари Яратганнинг хузурида ҳамиша ижобатдир. Шайҳ Ҳазратларининг келажакда улуғ олим бўлиб, дунёга танилишларида аввалбоши у кишининг олий ҳулқлари бўлса, қолаверса ўша кўзи ожиз устозларининг холис дуоларидир. Сиз ҳам ўғлим чин дилдан Аҳрор аканинг хизматида бўлаверинг, кўзи ожизга кўз бўлганнинг ҳамиша йўли очиқ бўлади, Ҳудо ҳохласа кам бўлмайсиз, дедим. Фикримга қўшилсангиз керак?