💢اثر تاثیر ادامه‌دار: آیا با معذرت‌خواهی می‌توانیم اشتباهاتمان را جبران کنیم؟
continued influence effect
✍محمدرضا سلیمی
■زمانی که ما اطلاعات درست و جدید درباره‌ی چیزی دریافت می‌کنیم، اطلاعات نادرستِ قبلی به‌راحتی از ذهنمان پاک نمی‌شود. به‌جای‌آن، هم اطلاعات نادرست قبلی و هم اطلاعات درست فعلی در کنار هم در تصمیم‌گیری‌ها و قضاوت‌هایمان نقش‌آفرینی می‌کنند. و به احتمال زیاد ما بیشتر بر اطلاعات نادرست قبلی برای قضاوت کردن و تصمیم‌گیری تکیه می‌کنیم.
□زمانی که در صداوسیما یا در رسانه‌ها درباره‌ی افراد شایع‌پراکنی می‌کنند، حتی اگر بعداً در همان صداوسیما یا در همان رسانه‌ها شایعات تکذیب شود و از افرادی که آبرویشان را برده‌اند عذرخواهی کنند، باز هم تاثیر آن شایعات از اذهان عمومی به‌راحتی پاک نمی‌شود، چون «اثر تاثیر ادامه‌دار» بسیار قوی است و شایعات را در ذهن ما حک می‌کند.
●اثر تاثیر ادامه‌دار زمانی اتفاق می‌افتد که اطلاعات غلط، حتی بعد از اینکه اصلاح می‌شوند، بر تصمیم‌گیری و قضاوت‌هایمان تاثیر می‌گذارند. در واقع، در این خطای شناختی تاثیر اطلاعات اولیه ادامه‌دار است و به‌راحتی از ذهن ما پاک نمی‌شوند. این خطای شناختی با «خطای شناختی لنگر انداختن» ارتباط تنگاتنگی دارد.
○خطای شناختی لنگر انداختن یعنی اینکه در تصمیم‌گیری‌ها به اولین اطلاعاتی که به ما می‌رسد بیش‌ازحد تکیه می‌کنیم. در واقع، در این خطای شناختی اولین اطلاعات نقش موثری در تصمیم‌گیری دارند و اطلاعات بعدی با آنها مقایسه می‌شوند و در نهایت با توجه به نخستین اطلاعات تصمیم می‌گیریم، چون ذهنمان روی آنها لنگر می‌اندازد و تکیه می‌کند.
■خطای شناختی تاثیر ادامه‌دار
خوراک تبلیغاتی کاندیداها و طرفدارانشان در ایام انتخابات است. آنها با انتشار اخبار کذب و تکرار آنها سعی می‌کنند به مخاطب القا کنند که این اخبار درست است. حتی بعد از اینکه کذب بودن این اخبار اثبات شد، باز هم بسیاری از مخاطبان دیدگاهشان را اصلاح نمی‌کنند.
@mba_event
continued influence effect
✍محمدرضا سلیمی
■زمانی که ما اطلاعات درست و جدید درباره‌ی چیزی دریافت می‌کنیم، اطلاعات نادرستِ قبلی به‌راحتی از ذهنمان پاک نمی‌شود. به‌جای‌آن، هم اطلاعات نادرست قبلی و هم اطلاعات درست فعلی در کنار هم در تصمیم‌گیری‌ها و قضاوت‌هایمان نقش‌آفرینی می‌کنند. و به احتمال زیاد ما بیشتر بر اطلاعات نادرست قبلی برای قضاوت کردن و تصمیم‌گیری تکیه می‌کنیم.
□زمانی که در صداوسیما یا در رسانه‌ها درباره‌ی افراد شایع‌پراکنی می‌کنند، حتی اگر بعداً در همان صداوسیما یا در همان رسانه‌ها شایعات تکذیب شود و از افرادی که آبرویشان را برده‌اند عذرخواهی کنند، باز هم تاثیر آن شایعات از اذهان عمومی به‌راحتی پاک نمی‌شود، چون «اثر تاثیر ادامه‌دار» بسیار قوی است و شایعات را در ذهن ما حک می‌کند.
●اثر تاثیر ادامه‌دار زمانی اتفاق می‌افتد که اطلاعات غلط، حتی بعد از اینکه اصلاح می‌شوند، بر تصمیم‌گیری و قضاوت‌هایمان تاثیر می‌گذارند. در واقع، در این خطای شناختی تاثیر اطلاعات اولیه ادامه‌دار است و به‌راحتی از ذهن ما پاک نمی‌شوند. این خطای شناختی با «خطای شناختی لنگر انداختن» ارتباط تنگاتنگی دارد.
○خطای شناختی لنگر انداختن یعنی اینکه در تصمیم‌گیری‌ها به اولین اطلاعاتی که به ما می‌رسد بیش‌ازحد تکیه می‌کنیم. در واقع، در این خطای شناختی اولین اطلاعات نقش موثری در تصمیم‌گیری دارند و اطلاعات بعدی با آنها مقایسه می‌شوند و در نهایت با توجه به نخستین اطلاعات تصمیم می‌گیریم، چون ذهنمان روی آنها لنگر می‌اندازد و تکیه می‌کند.
■خطای شناختی تاثیر ادامه‌دار
خوراک تبلیغاتی کاندیداها و طرفدارانشان در ایام انتخابات است. آنها با انتشار اخبار کذب و تکرار آنها سعی می‌کنند به مخاطب القا کنند که این اخبار درست است. حتی بعد از اینکه کذب بودن این اخبار اثبات شد، باز هم بسیاری از مخاطبان دیدگاهشان را اصلاح نمی‌کنند.
@mba_event