We Check Community

Four pro-democracy activists unlawfully abducted and sentenced to death in closed-door trials in January and April by the inhumane junta were reportedly executed today (24.7.2022). The family members of the activists were neither notified about the date and the plan of the execution nor allowed to access the bodies or remains, highlighting the unjust and inhumane act of the military regime.

This inhumane execution, for the first time in decades, drew the attention of the international community along with the press releases by embassies condemning the atrocious act of the junta for exercising the fundamental freedoms.

People of Myanmar expressed their condolences and objections through social media by changing their profiles to black photos. Then, the coup leader's lackeys forcefully inspected the civilian's phones and arrested the ones with the black profile photo, without any proper interrogation.

Despite international warnings and appeals for restraint, the junta proceeded with the execution which became another example of their terror acts in addition to widespread murder of protesters and attacks on villages.

After all these barbarous and cruel actions by the military junta, it is questionable to Japan's standing on Myanmar's democracy if the barefaced coup leader who keeps defying international calls is welcomed to their beloved and honorable former Minister's funeral.

We Check
We Check Community

ယနေ့ ၂၅.၇.၂၀၂၂ ရက်နေ့ စစ်ကောင်စီလက်အောက်ခံသတင်းစာများတွင် မြန်မာဒီမိုကရေစီအရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူ ၄ ဦးကို သေဒဏ်စီရင်ပြီးကြောင်း ဖေါ်ပြလာသည်ကို တွေ့ရှိရပါသည်။

ပြစ်ဒဏ်စီရင်မည့်နေ့ကို မိသားစုဝင်များအား အသိပေးခြင့်းအလျင်းမရှိခဲ့သလို မည်သည့်နေ့တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည်ကိုလည်း တိတိကျကျ အသိပေးခြင်းမရှိဘဲ ဖုံးကွယ်ထားသည်ကို တွေ့ရှိရပါသည်။

ယင်းသေဒဏ်စီရင်မှုကို ဥပဒေကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များက ဥပဒေနှင့်မညီညွတ်ကြောင်း‌ထောက်ပြဝေဖန်ပြော‌ဆိုနေကြပြီး ပြည်တွင်းရှိ နိုင်ငံရေးပါတီအချို့နှင့် EROs တချို့မှလည်း ၎င်းပြစ်ဒဏ်စီရင်မှုကို ကန့်ကွက်ကြောင်း အသီးသီးထုတ်ပြန်ကြသည်ကို တွေ့မြင်ရပါသည်။

နိုင်ငံတကာတွင်လည်း ယင်းပြစ်ဒဏ်စီရင်မှုသတင်းကြောင့် လှုပ်ခတ်သွားပြီး နိုင်ငံကြီးတချို့၏သံရုံးများက လည်း ကန့်ကွက်ကြောင်းစာ အသီးသီးထုတ်ပြန်လာကြ သည်ကို မြင်တွေ့ရပါတယ်။

ပြည်တွင်း၌လည်း ထိုပြစ်ဒဏ်စီရင်မှုကို ကန့်ကွက်ကြောင်းပြသသည့်အနေဖြင့် social media account များတွင် Black Profile ချိန်းခြင်း၊ ဆန္ဒပြခြင်းစသည့်လှုပ်ရှားမှုများပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်နှင့် တပြိုင်နက် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့များက မြို့ကြီးများတွင် ပြည်သူများ၏ ဖုန်းများကိုစစ်ဆေးခြင်း၊ profile အမဲချိန်းထားသူများကို ဖမ်းဆီးခြင်းစသည်ဖြင့် တုံ့ပြန်မှုပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်ကို တွေ့ရှိရပါသည်။

စစ်ကောင်စီအနေနှင့် ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိဖြင့် နိုင်ငံတကာမှ သတိပေးတားမြစ်နေသည့်ကြားမှ ဒီမိုကရေစီအရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူများ၊ နိုင်ငံရေးသမားများကို ခြိမ်းခြောက်သည့်သဘောဖြင့် ၄င်းသေဒဏ်ကိုအတည်ပြုပြီး စီရင်ခဲ့ခြင်းလည်းဖြစ်ပါသည်။

ယခုဖြစ်စဉ်မတိုင်မီ ဂျပန်နိုင်ငံ၏ ဂုဏ်သိက္ခာရှိနိုင်ငံရေးသမားတစ်ဦးဖြစ်သော ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ရှင်ဇိုအာဘေး၏နာရေးကို ဂျပန်နိုင်ငံက ၎င်းတို့နှင့် သံတမန်အဆက်အသွယ်ရှိသောနိုင်ငံများကိုဖိတ်ကြားခဲ့ပြီး ယင်းနိုင်ငံများတွင် မြန်မာနိုင်ငံလည်း အပါအဝင်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ယင်းဖိတ်ကြားမှုနှင့်ပတ်သတ်၍ ဂျပန်ရောက်မြန်မာများမှ ဆန့်ကျင့်ဆန္ဒပြမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြသော်လည်း ဂျပန်နိုင်ငံအနေဖြင့် မည်သို့သောတုံ့ပြန်မှုမျှ ပြုလုပ်ခြင်းမရှိသေးသည်ကိုလည်း တွေ့ရှိရပါသည်။

ယခု စစ်ကောင်စီ၏ သေဒဏ်အပြစ်ပေးပြီးနောက် ဂျပန်နိုင်ငံအနေဖြင့် ၎င်းတို့၏ ဂုဏ်သိက္ခာရှိဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း၏ နာရေးတွင် နိုင်ငံတကာကိုဂရုမစိုက်သော စစ်ကောင်စီအား ဆက်လက်တက်ခွင့်ပြု မပြု စောင့်ကြည့်ရမည်ဖြစ်ပြီး ဂျပန်နိုင်ငံအနေဖြင့်တက်ခွင့်ပြုခဲ့မည်ဆိုပါက ဂျပန်နိုင်ငံ၏ရပ်တည်ချက်သည် မေးခွန်းထုတ်စရာဖြစ်လာမည်ဖြစ်ပါကြောင်း...

We Check
We Check Community

လူမှု့ကွန်ရက်များ၌ သတင်းတု/သတင်းအမှားဖြန့်ဝေခြင်း

မြန်မာပြည်မှာ လူသုံးအများဆုံးဖြစ်တဲ့ Facebook မှာ သတင်းတု/မှားများအသုံးချ၍ လူအများ ထင်ယောင်ထင်မှားဖြစ်စေရန်၊ စိုးရိမ်ထိတ်လန့်‌စေရန်စသည့်အကြောင်းပြချက်များအပြင် လူအများစိတ်ဝင်စားနိုင်သော သတင်းအကြောင်းအရာပေါ်အသုံးချ၍ Follower ရှာခြင်းများကို Feb-1 Coup မတိုင်မီကပင် တွေ့ရလေ့ရှိပါတယ်။

Feb-1 Coup မတိုင်ခင်က ခုလို Hoax News များ Misinformation များက သိပ်မသိသာစေပေမယ့် ခုလိုကာလမှာ တချို့သော သတင်းများက မလိုအပ်ဘဲ ဖောင်းပွက အရေးကြီးတဲ့သတင်းအချို့ကို ဖုံးလိုက်သလိုဖြစ်စေပါတယ်။

တချို့သတင်း‌များက မှန်/မမှန် ချက်ခြင်း ဝေဖန်ဆုံးဖြတ်၍ မရပေမယ့် တချို့သတင်းတွေကိုတော့ ၈၀% လောက်အထိ မှား/မှန် ကိုယ်တိုင်ဆုံးဖြတ်လို့ရပါတယ်။

ဥပမာ-

Internet သတင်းများ
--------------

Internet ဖြတ်တောက်မည်ဆိုသည့်သတင်းက Feb-1 နောက်ပိုင်း ခဏခဏ ထွက်လာပါတယ်။ ထွက်လာတိုင်း မှန်တယ်‌ဆိုတာ မရှိသလောက်ပါပဲ။ ဖြတ်တိုင်းလည်း အနီးကပ်ဆုံးအချိန်ကျမှသာလျှင် သက်ဆိုင်ရာ ISP များနှင့် Mobile Operator များသိရှိရပါတယ်။ မည်သည့်အခါကမျှ ကြိုတင်သိရှိခြင်းမရှိသလို ကြိုတင်၍ အသိပေးခဲ့ခြင်းလည်း မရှိပါ။

သို့သော် ဒီသတင်းပေါ်အမှီပြုပြီး Follower ရှာတဲ့သူကတော့ ရှာနေမြဲပါပဲ။

NUG MONEY သတင်းအမှား
-------------------

ငွေကြေးစနစ်တစ်ခုတည်ထောင်ရန်၊ ငွေစက္ကူတစ်ရွက် ရိုက်နှိုပ်ရန်မှာ A-4 တစ်အုပ်၊ Colour Printer တစ်လုံးရှိယုံဖြင့် အဆင်မပြေပါ။

ငွေစက္ကူထုတ်သည့် စက္ကူသီးသန့်ရှိသလို ငွေစက္ကူရိုက်စက်ကလည်း သီးသန့်လာပါတယ်။ ဝယ်ချင်တိုင်းလည်း ဝယ်၍မရပါ။ အသုံးပြုမှင်ကအစ သာမန်မှင်နဲ့မတူပါ။

NUG ကို လက်ရှိလူအများစိတ်ဝင်စားနေချိန်မှာ NUG က ငွေကြေးထုတ်ဝေမယ်။ လက်ရှိငွေစက္ကူများကို အသုံးပြုရန်မလိုတော့။ ဖျက်ဆီးပစ်ကြပါဆိုပြီး Hoax News ထွက်လာတယ်။ တချို့က ယုံကြည်ကောင်း ယုံကြည်နိုင်ပါတယ်။

ဒီလိုသတင်းမျိုးက သတင်းအစမှာတင် သတင်းအမှား Hoax News မှန်းသိသာပါတယ်။

အချက်အလက်တွေအရသော်လည်းကောင်း၊ ဖြစ်နိုင်ချေကင်းမဲ့နေတာကတစ်ကြောင်းကြောင့် သတင်းအမှားလို့ တပ်အပ်ပြောလို့ရတဲ့သတင်းပါ။

နောင်လည်း လူအများစိတ်ဝင်စားနိုင်တဲ့ ဒီလိုသတင်းမျိုး‌တွေက ထပ်မံထွက်ဦးမှာဖြစ်လို့ သတိပြုနိုင်ကြပါစေ။

မည်သို့သောသတင်းဖြစ်ဖြစ် အချက်အလက်များကို သေချာကြည့်ပြီးမှ ဖြစ်နိုင်/မဖြစ်နိုင် စဉ်းစားပြီးယုံကြည်ကြဖို့လိုပါတယ်။


We Check
We Check Community

အင်တာနက် (၂) ပတ် ပြတ်တောက်နိုင်ကြောင်း ကောလာဟလ သတင်းများပြန့်နှံ့နေ။
__________________________
ယခုလ (၆) ရက်နေ့ကစပြီး အင်တာနက် (၂) ပတ်ဖြတ်တောက်နိုင်ကြောင်း ဖေ့ဘုတ် လူမှုကွန်ယက်စာမျက်နှာအချို့တွင် ဖြန့်ဝေမှုများ ရှိနေပြီး အဆိုပါ သတင်းများအား ကျနော်တို့ We Check Community မှ လုံးဝ အတည်မပြုထားနိုင်ပါ။

ဒီသတင်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး
ကျနော်တို့နဲ့ နီးစပ်တဲ့ သတင်းရင်းမြစ်တွေကလည်း အတည်မပြုနိုင်ကြောင်းပဲ ပြောထားပါတယ်။

ကျနော်တို့ အနေဖြင့် အင်တာနက်နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ သတင်းတွေကို အမြဲတမ်းစောင့်ကြည့်နေပြီး ထူးခြားမှုရှိကြောင်း ခိုင်မာတဲ့ အတည်ပြုချက်တစ်စုံတစ်ရာ ရရှိပါက သတင်းရင်းမြစ်များနှင့်တကွ အမြန်ဆုံး ဖော်ပြပေးနိုင်အောင် ကြိုးစားပေးပါ့မယ်။

We Check
We Check Community

We Check ကို ပြောချင် ဆိုချင် ကွန်မန့်ပေးချင်တာရှိပါသလား🙂?

Bonus 🧐🧐🧐
__________

ဒါတွေကတော့ ယုံကြည်လို့ရတဲ့ သတင်း အရင်းမြစ် သတင်းဌာနတွေဖြစ်ပါတယ်၊ ဒါတွေက ပြောရင် မျက်စီမှိတ်သာ ယုံလိုက်ပါလို့ ပြောတာမဟုတ်ပါဘူး ဖြစ်နိုင်ရဲ့လား ဟုတ်ပါ့မလားဆိုတာ ကို အမြဲတမ်း သတင်းတစ်ခု တွေ့လိုက်တိုင်း စဉ်းစားချင့်ချိန်စေချင်ပါတယ် ခင်ဗျာ။

DVB
https://www.facebook.com/DVBTVNews
https://www.facebook.com/dvbfactcheck

BBC
https://www.facebook.com/BBCnewsBurmese

VOA
https://www.facebook.com/VoA.Burmese.News

RFA
https://www.facebook.com/rfaburmese

Myanmar Now
https://www.facebook.com/myanmarnownews

Mizzima
https://www.facebook.com/MizzimaDaily

The Irrawaddy
https://www.facebook.com/theirrawaddyburmese

KIO/KIA/.....
https://www.facebook.com/KloFM/
https://www.facebook.com/info.dooplaya.district/
https://www.facebook.com/KNDO-107192814968380

Nikki Asia
https://www.facebook.com/nikkeiasia

CRPH-CDM support
https://www.facebook.com/crph.cdm.support/

CRPH-international relation office
https://www.facebook.com/crph.ir.office/

ဖေ့ဘုတ် လူမှုကွန်ယက်စာမျက်နှာပေါ်မှာ
⚠️သတင်းအမှားတွေ၊
⚠️သတင်းအတုတွေ၊
⚠️လုပ်ကြံဖန်တီးထားတဲ့သတင်းတွေ၊
⚠️ကောလာဟလသတင်းတွေနဲ့
ပတ်သက်ပြီး ပြည်သူတွေကို ကျနော်တို့အနည်းငယ် ပြန်လည်ရှင်းပြချင်ပါတယ်။

အရင်ကတော့ ဒါတွေကို ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိနဲ့ကော၊ ဒီအတိုင်း သတင်းတင်ပေးတဲ့အနေနဲ့ကော၊ "ဆိုက်ဝါး" ဆိုတဲ့ ခေါင်းစဥ်နဲ့ကော ရည်ရွယ်ချက်မျိုးစုံနဲ့ ဖြန့်ဝေခဲ့ကြပါတယ်။ ဒီထဲမှာမှ အဆိုးဆုံးနဲ့ အများဆုံး ကောလာဟလ သတင်းအမှားတွေကတော့ မိုဘိုင်းအင်တာနက်တွေ၊ အများပြည်သူသုံးဝိုင်ဖိုင်လိုင်းတွေ ပိတ်/ဖွင့်တာနဲ့ပတ်သက်တဲ့ သတင်းတွေပဲဖြစ်ပါတယ်။ နောက်ပြီးတော့ တိုက်ပွဲသတင်းတွေ၊ သေဒဏ်သတင်းတွေ၊ ဘဏ်သတင်းတွေ၊ ပြည်ပက UN / US / R2P/ QUAD/စစ်ရေးတွေကစပြီး သတင်းတွေ စုံလို့ပါပဲ။

ဒါ့အပြင် မက်စင်ဂျာကနေ အတွင်းသတင်းတို့ ထိပ်ပိုင်းသတင်းတို့ ဆိုပြီး အသံဖိုင်တွေ၊ စာတိုတွေပို့ကြတာလည်းရှိခဲ့ပါတယ်။ နောက် Copy, Credit တို့၊ Source တိကျတို့ဆိုတာတွေကောပါပဲ။ ဒါအားလုံးကြုံခဲ့ သိခဲ့ပြီးသားတွေပါ။

အခုနောက်ပိုင်း ဒီလိုသတင်းတွေ သိပ်မတွေ့ရတော့ဘူးဆိုပေမယ့်လို့ တစ်ခါတစ်ခါ ပြန်ပြန်ပေါ်လာတတ်ပါတယ်။ ဥပမာ - လွန်ခဲ့တဲ့ ၄-၅ရက်က ပြောခဲ့ကြတဲ့ အင်တာနက်တွေ ပြန်ဖြတ်မယ် ပြန်ပိတ်မယ်ဆိုတာတွေ၊ မနေ့ကဆိုလည်း KNU နယ်မြေတစ်ခုမှာ PDF ရဲဘော် (၅၀) ကျဆုံးတယ်ဆိုတာတွေပေါ့။ အခုလည်း ငွေစက္ကူ တစ်သောင်းတန်နဲ့ပတ်သက်တဲ့သတင်းတွေ ထွက်နေတာ ကျနော်တို့တွေ့ပါတယ်။

အဲ့တော့ ဒီလို သတင်းတွေက ဆိုရှယ်မီဒီယာပေါ်မှာ အပြီးပျောက်သွားဖို့ဆိုတာ မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။ သိတဲ့အတိုင်းပဲ လူစိတ်ဝင်စားလောက်တဲ့ သတင်းထူးတစ်ခုထွက်လာရင် အမှား/အမှန် အသာထား အားလုံးက ပြန်လည်မျှဝေဖို့နဲ့ ဝေဖန်သုံးသပ်ဖို့ပဲ အားသန်နေကြတာပါ။

ပြည်သူတွေအနေနဲ့ကတော့ ဆိုရှယ်မီဒီယာပေါ်က သတင်းတွေကို ဖြစ်နိုင်တယ် မဖြစ်နိုင်ဘူး၊ မှားတယ် မှန်တယ်ဆိုတာကို မိမိကိုယ်ပိုင်စဥ်းစားဉာဏ်နဲ့ ချင့်ချိန်ပြီးမှယုံကြည်စေချင်ပါတယ်။

ကျနော်တို့ဖြစ်စေချင်တာလည်း အဲ့တာပါပဲ။

အွန်လိုင်းပေါ်မှာ ထူးခြားတဲ့ သတင်းတစ်ခုခု တက်လာရင် ဟိုလူ ကွန်ဖမ်းမှ၊ ဒီလူ ကွန်ဖမ်းမှ၊ ဟိုလူ အတည်ပြုပေးမှ ဒီလူ အတည်ပြုပေးမှ ဆိုတာမျိုးမဟုတ်ဘဲ မိမိရဲ့ ကိုယ်ပိုင်စဥ်းစားဉာဏ်နဲ့စဥ်းစားဆုံးဖြတ်တာ အကောင်းဆုံးဖြစ်ပါတယ်။ အိုကေ... ကိုယ်မသိတဲ့ ကိစ္စ၊ ကိုယ်နားမလည်တဲ့ ကိစ္စမျိုး သတင်းမျိုးဆိုရင်လည်း ချက်ချင်းကြီး မျက်စိမှိတ်မယုံလိုက်ဘဲနဲ့ ယုံကြည်စိတ်ချရတဲ့သူတွေ၊ သတင်းဌာနတွေက တင်တာကို စောင့်ဖတ်ပေါ့။ ကျနော်တို့လည်း အဲ့လိုပဲ လုပ်တာပါ။ ကျနော်တို့က သူများထက်ပိုပြီး သိတတ်နေတဲ့ ဆရာကြီးတွေလည်း မဟုတ်ပါဘူး။ ဒီလိုပဲ မိမိတို့ရဲ့ စဥ်းစားဆင်ခြင်ဉာဏ်နဲ့ ယုံကြည်ရတဲ့ သတင်းဌာနတွေ၊ သတင်းရင်းမြစ်တွေက ဖော်ပြတာတွေနဲ့ ချင့်ချိန်ပြီး သတင်းတွေကို စိစစ်ပေးတာပါ။ ကျန်တဲ့ ထူးထူးခြားခြားသတင်းရင်းမြစ်တွေမရှိသလို မည်သည့်နိုင်ငံရေးအဖွဲ့အစည်းနဲ့မှလည်း ပါဝင်ပတ်သက်ထားခြင်းမရှိထားပါဘူး။ အဲ့ထဲက ဘယ်သူနဲ့မှလည်းမသိပါဘူး။

နောက်တစ်ခုက ကျနော်တို့ နားမယ်ဆိုတာပါ။ ဟုတ်ပါတယ်။ ကျနော်တို့လည်း ကိုယ်ရေးကိုယ်တာကိစ္စလေးတွေနဲ့ အလုပ်ကိစ္စလေးတွေရှိတာကြောင့် ဆိုရှယ်မီဒီယာပေါ်မှာ သတင်းတွေ စိစစ်ပေးတာကို နားကြတော့မယ်လို့ ဆုံးဖြတ်ထားပြီးကြပါပြီ။ သို့်သော်လည်း အများပြည်သူ စိတ်သောကရောက်စေနိုင်တဲ့ ကောလာဟလသတင်းတွေ၊ အရေးကြီးတဲ့သတင်းတွေဆိုရင်တော့ ကျနော်တို့လည်း ဒီတိုင်းမနေပါဘူး။ ကျနော်တို့ တတ်နိုင်သလောက် ဝင်ရောက်ကူညီပြီး စိစစ်ဖော်ပြပေးပါ့မယ်။

အဓိကကတော့ အပေါ်ကပြောခဲ့သလိုပဲ သတင်းတွေကို ဘယ်သူဘာပြောပြော မိမိရဲ့ စဥ်းစားဆင်ခြင်ဉာဏ်နဲ့ ဆုံးဖြတ်တဲ့ အလေ့အကျင့်လေး ရှိစေချင်တာပါ။ ကိုယ်မသိတဲ့ သတင်းတွေဆိုရင်တော့ ယုံကြည်ရတဲ့သတင်းဌာနတွေ၊ သတင်းရင်းမြစ်တွေက ဖော်ပြတာကို စောင့်ပေါ့။ ဒါကျနော်တို့ ဖေဖော်ဝါရီလ (၁၈) ရက်နေ့ ပေ့ချ်စဖွင့်ပြီးနောက်ပိုင်း အကြိမ်ကြိမ် ထပ်ခါတလဲလဲ ရှင်းပြခဲ့ဖူးပါတယ်။

ပြည်သူတွေမှာလည်း ကိုဗစ်က နှိပ်စက်လိုက်၊ စစ်တပ်က ကိုယ်ထိလက်ရောက်နှိပ်စက်လိုက်၊ ဆိုရှယ်မီဒီယာပေါ်က ကောလာဟလသတင်းအမှားတွေကြောင့် အထိတ်တလန့် ဖြစ်လိုက်နဲ့ အတော်လည်း လုံးပါးပါးနေကြပြီလို့ထင်ပါတယ်။

ဘာပဲဖြစ်ဖြစ်ပါ။ အားလုံးပဲ ဂရုစိုက်ကြပါဗျာ။

ပြည်သူအားလုံး ဘေးကင်းကြပါစေ။

We Check
We Check Community