.
1️⃣ «وَ ما نُرْسِلُ الْمُرْسَلينَ إِلاَّ مُبَشِّرينَ وَ مُنْذِرينَ وَ يُجادِلُ الَّذينَ كَفَرُوا بِالْباطِلِ لِيُدْحِضُوا بِهِ الْحَقَّ وَ اتَّخَذُوا آياتي وَ ما أُنْذِرُوا هُزُواً»
آیه قبل در مقام توضیح مانع ایمان آوردن انسانها بود. ارتباط این آیه با آن آیه در چیست؟
📚الف. پیامبر را تسلی میدههد که از ایمان نیاوردن آنان ناراحت نشو، چرا که تو وظیفهای جز بشارت و انذار نداری. (المیزان، ج13، ص332)
🤔 ب. در آن آیه این ایمان نیاوردن را ناشی از وجود سنتی سابقهدار در گذشتگان دانست. چهبسا در این آیه این سنت را شرح می دهد:
خداوند انسان را موجودی مختار آفرید و البته راه سعادت و شقاوت را به او نشان داد تا با انتخاب خودش مقام خلیفةاللهی را به دست آورد. اینجاست که کار اصلی پیامبران بشارت و هشدار دادن میشود؛ و مهمترین کارشکنی در کار آنان، کنار زدن حق با بحث و جدلِ باطلبنیان؛ و به مسخره گرفتن آیات (نشانههایی که راه را از براهه متمایز میکند) و هشدارهای که داده میشود.
📝نکته تخصصی #انسانشناسی
چون انسان دارای اختیار است، پس تصمیمگیری او همواره مبتنی است بر 🔺ترجیح دادنی🔺
که بر اساس 🔺تشخیص خودش🔺 بدان رسیده است؛
یعنی تنها و تنها بر اساس تشخیص و ترجیحی که میدهد عمل میکند؛
حتی اگر کار بدی میخواهد انجام دهد، ابتدا خودش را توجیه میکند که انجام دادن آن کار ترجیح دارد.
بر این اساس،
زندگی انسان همواره در گروی تشخیصهایی است که میدهد؛
و چون خداوند انسان را به حال خود رها نکرده، پس برای کمک به تشخیص و ترجیح او پیامبرانی میفرستد:
کار پیامبران این است که
🔹 با نشان دادن راه صحیح سعادت و بیراههها، به تشخیص درست انسان کمک کنند؛
🔹 آن هم نه نشان دادن ذهنی صرف؛ بلکه نشان دادنی که همراه با برانگیختن احساسات متناسب باشد؛
🔷یعنی شناختی که همراه است با تشویق به پیمودن راه صحیح (بشارت) و ایجاد نگرانی از ورود در بیراههها (إنذار)، تا این «تشخیص»، از ساحت ذهن و زبان مخاطب، به ساحت دل و اراده او برسد و به «ترجیح آگاهانه» منجر شود.
اما کسانی که در مقام کفر و پوشاندن حقیقتاند و نمیخواهند حقیقت آشکار شود و مورد پیروی قرار گیرد، دو کار مهم انجام میدهند:
یکی خدشه در مقام تشخیص، و دیگری خدشه در مقام احساسات:
🔸در مقام شناخت، با استمداد از سخنان باطل، به مجادله و آشفته کردن فضای ذهن میپردازند تا با باطل خود، حق را بهتدریج از میدان ذهن مخاطب بیرون کنند؛
🔸و در مقام احساسات، به مسخره کردن (ناچیز و بیارزش جلوه دادنِ) آیات خدا (= نشانهها و علائمی که خداوند قرار داده تا انسان با آن نشانهها راه را درست بپیماید) و هشدارهایی که به مخاطبان داده شده، میپردازند تا مخاطبان پیامبران، نه نشانههای هدایت را جدی بگیرند نه سخن پیامبران را.
🤔ج. ...
@YekAaye