کاناڵی من تەنیا بە زمانی کوردی دەنووسم

#وانەی_وشەی_ڕەسەن

کۆڕی من تەنیا بە زمانی کوردی دەنووسم
مامۆستایان بەڕێز موحەممد، بەێز ئاسۆ

🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋

@MTZKD
پژوهش= بنجۆڕی,پاسادان,په‌یجۆری,داباش,لێ تۆژینه‌وه‌,لێکۆڵینه‌وه‌,منێ,مینه‌,هه‌من,هووراندن,هینکاری,هێره‌,ڤه‌کۆلان,کۆڵانه‌وه‌,کۆڵینه‌وه‌

هویت = کێیەتی، شۆناس

هویت ملی = کێیەتیی نەتەوەیی

بحران هویتی = قەیرانی کێیەتی

هویت چیست و چرا اهمیت دارد؟ = کێیەتی چییە و بۆ چی گرنگە؟

سەرگەرمی،= سەرقاڵی ، خۆخافڵاندن
@MTZKD

خلار/گلار/خللۆر/جاڵە=تلوتلو کردن/غلتاندن
بەردی ڕستم/بەردی بناغەم= شالودە بنا/سنگ بنا

@MTZKD
شرۆڤە = شرح

تشریح = شرۆڤە کردن

@MTKZD

تێکەڵپێکەڵ = درهم آمیختەه

بەرگەگرتن = تحمل کردن

دڵۆپ، تنۆک، تکە= قطره

سەرسووڕهێنەر، سەرسامکەر، سەیروسەمەرە، سەیر، سەمەرە= عجیب، شگفت انگیز

کۆنەپەرەستی، کۆنەخوازی، پاشکەوتوویی، نوێدژی= ارتجاعی


فریاڕەس، یاریدەدەر = امدادگر
@MTZKD

#ئەلفوبێ

🔴ژماره‌ی پیته‌کانی ئه‌لفوبێی کوردی (34) دانه‌ن و بریتین له‌:

ئـ ـ ا ـ ب ـ پ ـ ت ـ ج ـ چ ـ ح ـ خ ـ د ـ ر ـ ڕ ـ ز ـ ژ ـ س ـ ش ـ ع ـ غ ـ ف ـ ڤ ـ ق ـ ک ـ گ ـ ل ـ ڵ ـ م ـ ن ـ ھ _ ە ـ و ـ ۆ ـ وو ـ ی ـ ێ



🔴بزوێنەکان: ا - ە - و - ۆ - وو - ی - ێ

#ئەلفوبێ👈الفبا
#ڕستە👈جمله
#وشە👈لغت، واژه، کلمه
#پیت👈حرف
#سەرنج👈دقت
#پێوەر👈معیار
#ڕێنووس👈رسم الخط
#زمان👈زبان
#ڕێزمان👈قواعد
#ڕابردوو👈ماضی
#ڕانەبردوو👈مضارع
#داھاتوو👈آینده
#بزوێن👈مصوت
#نەبزوێن👈صامت
@MTKZD

#وانەی_وشەی_ڕەسەن

کۆڕی من تەنیا بە زمانی کوردی دەنووسم

مامۆستایانی هێژا: بەڕێز موحەممەد کوردی، بەڕێز ئەیووب

🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋
@MTZKD
قطب = جەمسەر

لەڕێگای= از طریق

سەرگەردان، دوودڵ، بەگومان، پەرێشان.=
مردد
دوولایەنە=دوطرفه

پێگە، پلە، پلەوپایە=مقام

دادپەروەرانە،بێ‌لایانە=منصفانە

@MTZKD

سەرەوژوور، بەرەوسەر، هەوراز= سربالا

سەرەوژێر، بەرەوخوار= سرازیر


پاکژکردنەوە، خاوێنکردنەوە، پاکسازی، پاک‌کردنەوە=پاکسازی
@MTZKD

لە دوو. لە شوێن. لە دوا. لە پاش = دنبال ،پشت سر

لەدووتا دێ= دنبالت میاید

لەدوو کەوتن/ بە شێون کەوتن= دنبال افتادن.

ڕادە= میزان

تعصب = دەمارگرژی

متعصب =دەمارگرژ، دەمارگر

متعصبانە=دەمارگرژانە، دەمارگرانە

⚜⚜⚜⚜⚜⚜⚜⚜⚜
کاناڵی من تەنیا بەزمانی کوردی دەنووسم
@MTZKD

کاژێر (hour)
@MTZKD
له‌ زمانی عه‌ره‌بی و فارسیدا به‌رانبه‌ر به دوو‌ وشه‌ی o´clock و hour ته‌نها یه‌ك وشه‌ی (عەرەبی: ساعة‌، فارسی: ساعت) دانراوه‌، كه‌چی ئه‌وه‌ی یه‌كه‌م ئامێرێكه‌ و كات ده‌ژمێرێ به‌ڵام ئه‌وه‌ی دووه‌م ئامێر نییه‌ و بۆ ده‌ربڕینی كات به‌كار دەهێنرێت. سه‌یری جیاوازییان بكه‌ن:
.I came at 2 o´clock
و
.I have been here for 2 hours
كورد هاتووه‌ به‌رانبه‌ر به‌ وشه‌ی ‌ o´clock كاتژمێری داناوه كه‌ پێك هاتووه‌ له‌ (كات + ژمێر)‌ و هه‌ر له‌و وشه‌یه‌ش وشه‌ی (كاژێر)ی به‌رانبه‌ر به ‌ hour داتاشیوه‌. ئێسته‌ ئه‌گه‌ر بمانه‌وێ ئه‌و ڕستانه‌ بكه‌ینه‌ كوردی وایان لێ دێت: (له‌ كاتژمێری ٢دا هاتم) و (٢ كاژێره‌ لێره‌م).
زۆر جار داتاشین لە زاری ئاخێوەرانی زمانێکدا جوان نییە. هەر بۆیە ئێستاکەش وشەی “کاژێر” لە زمانی کوردیدا مشتومڕی لەسەرە، هەندێ کەس دەڵێن لە ناچاریدا با ئەوەمان هەبێت، هەندێ کەسی تریش دەڵێن وشەیەکی نەشیاو و ناقۆڵایە و نابێت بەکاری بهێنین و هەر وەکوو زمانەکانی فارسی و عەرەبی کە هەر یەک وشەیان هەیە، با ئێمەش هەر لە یەک وشەی “کاتژمێر” کەڵک وەربگرین.

نووسەر : مامۆستا دیاکۆ هاشمی
@MTZKD

#وانەی_وشەی_ڕەسەن

کۆڕی من تەنیا بە زمانی کوردی دەنووسم

بەڕێز مامۆستا موحەممەدی کوردی

🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋
هێرشبەر، هەڵمەتدەر، هەڵمەتبەر،هوروژمبەر=مهاجم

@MTZKD
هێرش، هەڵمەت، پەلامار، هوروژم=هجوم

بەرگری=دفاع

بەرگریکار=مدافع
@MTZKD
دژوار، ئەستەم، سەخت=دشوار


سانا، هاسان، ساکار=آسان

لێکچواندن، وێچواندن=تشبیه

لێکچوو، وێکچوو=مشبه

لەوچوو، وێکچواو=مشبەبە

@MTZKD
ئامرازی وێچواندن=آدات تشبیه

مژین، هەڵمژین=مکیدن

ئاوات=آرزو

ئاواتەخواز=آرزومند

نوێ، ئیمڕۆیی، پێشکەوتوو=مدرن

دەروونزانی=سایکولوژی
@MTZKD
کارامە، لێزان، کارزان=ماهر

کارامەیی،لێزانی=مهارت

بووکەڵە، وەویلە=عروسک

بووکەشووشە=عروسک ساختە شدە ازشیشە
@MTZKD
مرۆڤ=انسان

مرۆڤخواز=انسانگرا

بارگران، سەربار، مڵۆزم=مزاحم

هاوکات=مصادف

🦋🦋🦋🦋
@MTZKD

#وانەی_وشەی_ڕەسەن
کۆڕی من تەنیا بە زمانی کوردی دەنووسم
بەڕێز مامۆستا موحەممەدی کوردی و بەڕێز ئاسۆ
🦋🦋🦋🦋🦋
بەدەگمەن= بندرت
@MTZKD
دەستاژۆ/دەستەمۆ=رام/رام شدە/ دست آموز

لێکتێگەیشتن =تفاهم

خاکەناز= خاک انداز

خاکەناز ، خاکەناس، پێمەڕە، پامەڕە ، بێڵ ، بێڵاسن ، مەڕەک ، مەڕە ، مەڕبێڕ، باڵە= بیل

خۆشاو ،وەشاو ،کامپووت=کمپوت

@MTZKD
هەناسەبڕکێ: نفس تنگی، نفس نفس زدن
هەناسەبڕ: نفسگیر

وەبەرهێنەر=تولید کنندە

نادیار، پێوار=نامرئی

گاڵتە=شوخی

گاڵتەجاڕ=مسخرە

چاوپێداخشاندنەوە پێداچوونەوە=
مرور

زەبوون،گیانەسەر=ذلە

🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋
@MTZKD

ڕێنووسی کوردی

💯تکایە سەرنجی ئەو خاڵانەی خوارەوە بدەن:

💯به نکات زیر توجــه کنید :
@MTZKD✒️✒️✒️✒️✒️✒️✒️

1.در زبان کوردی به جای حروف
(ظ، ض و ذ ) فقط 👈 ( ز) بکار میرود

ئەم خاڵانە جوان بخوێننەوە

بۆ هەمیشە لە یادتان دەمێنێتەوە

واتە لە زمانی کوردیدا پیتەکانی ذ ض ظ مان نییە و بە جێگەی ئەوانە تەنیا ز دەنووسین

وەکوو ؟؟؟؟؟

مذهب مەزهەب

ضربە زەربە

ظاهر زاهێر

ئەمە بۆ پیتی ز

@MTZKD
2. در زبان کوردی بە جای حرف ( ط )

فقط 👈 حرف (تـ ، ت) بکار میرود.

کەواتە لە زمانی کوردیدا ط مان نییە و بە جێیگەی ئەو پیتە عەڕەبییە تەنیا دەنووسین ت

طوبی تووبا

طناب تەناب

خاطرە خاترە

طاهر تاهێر

ئەمەش بۆ پیتی ت

@MTZKD
3.در زبان کوردی به جای حروف (ص و ث)

فقط حرف 👈 (س) بکار میرود

هەروەها پیتی ث و ص لە ئەلفبێی کوردیدا نییە و لە هەر شوێنەک ئەم پیتانە هەبوون دەنووسین س

عثمان عوسمان

صبری سەبری

منصور مەنسوور

در زبان کوردی فتحه ،کسره و ضمه

(ــــَ ، ـــــِـ ، ـــــُــ) به ترتیب زیر است:

الف) فتحه با حرف (مصوت)
👈(ە ، ـە) نشان داده میشود.

مانند = سەوز ، دەنگ ، خەو

ب) کسره با حرف(مصوت)
👈(ـێـ ، ێ ) نشان داده می شود.
که علامت (۷) مانند روی آن قرار می گیرد و به صورت کسرە (ــــِ ) خواندە می شود.

مانند= هێمن ، ئێوارە ، هاوڕێ

ج) ضمه با حرف(مصوت)
👈 (ــۆ ، ۆ) نشان داده میشود
وعلامت (۷) مانند ، هم روی آن قرار
می گیرد.
و به صورت ضمه(ــــُـ) خوانده می شود.

مانند= ڕۆژ ، تۆپ ، مۆز

نکته : حروف صدادار (آ، ە ، ێ ، ۆ) در آغاز هجا نمی آیند و قبل از آنها حرف بیصدای (ئـ) قرار می گیرد.به مثالهای زیر دقت فرمایید.

@MTZKD
5. در زبان کوردی (آ ، اَ ، اِ ، اُ ) وجود ندارد.❌

الف) به جای ( آ)، در زبان کوردی👈 (ئا)
بکار می رود.

مانند = ئارام ، ئازاد ، ئاگر ، ئامانج

ب) به جای ( اَ ) در زبان کوردی👈 (ئە) بکار میرود

مانند = ئەوین ، ئەسرین ، ئەو ، ئەمشەو

ج) به جای ( اِ ) در زبان کوردی 👈(ئێ)
بکار میرود.

مانند = ئێسک ، ئێوە ، ئێوارە

یانی حتمەن بۆ حرفی آ ە ێ ۆ دەبێ ئ بنوسین لە اوەلی

د) بە جای ( اُ ) در زبان کوردی 👈(ئـۆ)
بکار میرود.

مانند = ئۆقرە ، ئۆگر ، ئۆخەی

هەرکات ئەم چەند دەنگانە بکەونە سەرەتای وشە بەڵێ بۆ نموونە اسرین ئەسرین

ۆ ئۆقرە ئۆخەی

ێ ئێرە

آ ئامانج
@MTZKD

6. در زبان کوردی (ر) و (ل) گاهی در بعضی کلمات درشت تلفظ می شود
که با علامت (۷) مانند مشخص می شوند

حرف درشت ( ڵ ) مانند = گوڵ ، دڵ ، گڵ

حرف درشت (ڕ) مانند = ڕێبوار ، ڕێگا ، ڕینووس

ل لەکەڵ ڵ جیاوازە لێتان تێک نەچێت تەنانەت واتای وشەکەش دەگۆڕن

ڕ لەگەڵ ر جیاوزن و تەنانەت واتای وشەش دەگۆڕن

@MTZKD
7.در زبان کوردی حرف (ڤـ ، ڤ ) وجود دارد که معادل حرف (v) در انگلیسی هست

مانند = مرۆڤ ، تاڤگه ،

@MTZKD

#وانەی_وشەی_ڕەسەن
کۆڕی من تەنیا بە زمانی کوردی دەنووسم
وانەبێژ: بەڕێز مامۆستا موحەممەد
💐💐💐💐💐
مەلە=شنا

مەلەڤان، مەلەوان=شناگر

مەلەوانگە=استخر شنا

ڕزگارکەر، دەربازکەر=نجاتگر


ڕزگاریدەر، مەلەوانی ڕزگارکەر=نجات غریق

ئاش، ئاسیاو=آسیاب

دەسهاڕ، دەساڕ، هارە، ئاشی

دەستی=آسیاب دستی

ئاشەوان=آسیابان

بەردەئاش، بەردەهاڕە، بەرداش=سنگ آسیاب

ناوەند، ناڤەند، ناوەڕاست=مرکز


سەراو، سەرئاو، مەلەوەر=شناور

بارگەگر=خازن

ڕاژە، خزمەت=خدمت

بەرتیل=رشوە

باژ، باج، پیتاک، سەرانە=باج

پاژ، قیست=قسط


پاژبەنی، پاژبەندی=قسط بندی

🦋🦋🦋🦋🦋🦋
کاناڵی من تەنیا بە زمانی کوردی دەنووسم
@MTZKD

ئاڵوگۆڕ👆