جارگوشه

آینه‌ی سوم
غریب بودن تلخ‌ترین اتفاقی است که برای یک آدم می‌افتد. در جایی غریب می‌شویم که همه آدم‌ها و اشیایی که می‌شناسیم دور و بَرِمان باشند. غریبی از بیرون ریشه می‌زند. درون آدم‌های دیگر، اول درون آنها غریب می‌شویم و مثل یک لکه‌ی آب تحلیل می‌رویم. کوچک و کوچک می‌شویم و به درون خودمان می‌رسیم. غریب شدن یک بار نیست که بگویی دردی بود که یک‌بار گرفتم و تمام شد رفت. غریبی تکرار می‌شود. هر بار یک طعم و مزه دارد، اما همه‌اش تلخ است و کلّیَتَش فرقی نمی‌کند. مثل همان باله‌ی دریاچه قویِ چایکوفسکی که قلب را در دهان می‌آورد و باز می‌برد سر جای اولش می‌گذارد. من با این اسم‌ قرابتی نداشتم، آن را از اسماعیل شنیدم. یک نوار داشت که به اندازه جانش دوستش داشت. می‌گذاشتش توی جیب راستش، می‌گفت کتابِ من این نوار است. عجیب بود، وقتی دست می‌گذاشت رویَش صدایِ آن را می‌شنید و آرام می‌شد. غریبی صدایی شبیه دست گذاشتن روی نوار دارد.
آن روز صدایِ اسماعیل را با دستم شنیدم. همین دست راستی که روی صورتم کشیده می‌شود تا زبری آن را حِس کند. دست راستم بود که با لرزش خفیفی رفت و روی گردن و گلوی اسماعیل نشست. لمس کردن قوی‌ترین حسی است که انسان دارد، می‌شود با آن دید و شنید و هر کار دیگری کرد. من با دستم شنیدم که اسماعیل باله‌ی دریاچه قو می‌خواند. نمی‌توانم آنچه را که فکر می‌کنم بیان کنم. معلوم نیست در کجایِ مغز ما این حس‌های لعنتی پردازش می‌شوند. مثلا یک سری سلول نشسته‌اند و برای خودشان لمس می‌کنند، یک سری نشسته‌اند و می‌بینند، همینطور سلول پشت سلول قرار گرفته است. اگر می‌توانستم اثبات کنم می‌گفتم پیام‌هایِ حس لامسه‌ام به سلول‌های شنواییم رفته بودند. آنجا سلول‌ها لمس را شنیده بودند و نت‌ها و ساز‌ها را کنار هم قرار داده بودند و آن چیزی که لمس کرده بودم باله‌ی دریاچه‌ی قو شده بود. آن موسیقی مرگ را بدون اینکه حتی یک‌باردر زندگی گوش کرده باشم شنیدم.
فخری در آشپزخانه بویِ چای، نان، سبزیِ تازه را از جانِشان بیرون می‌کشد و با سحر و جادویی که خودش می‌داند در هوا انتشار می‌دهد. مسیرهایی که هزار پیچ و تاب دارد برای ذرات بو تعیین می‌کند و آن‌ها را سراغِ من و حسام می‌فرستد. دستانش را می‌کشد پشت نانِ بربری و گرده‌هایی از آن جدا می‌شود و روی سینک ظرفشویی می‌ریزد. دستانش را بعد از پاک کردن پشت نان‌ها آرام به هم می‌زند و دست‌ها با آبِ سردی که از شیر می‌آید شسته می‌شوند.
اگر او نبود تمامِ جهان را مرگ می‌گرفت. نه اینکه او فرشته یا چیزی در این هیبت و شکل باشد. زندانیِ دیوارهای این خانه بودنم او را شکل داده است. او و حسام مرا از آن روزِ هر روز بیرون می‌کشَند. آن‌ها سال و ماه را عوض می‌کنند. کاش من هم مانند آن‌ها در میان زندگان بودم، در دنیای آن‌ها بودم. اما کدامش سخت‌تر است؟ تکرار شدن در آینه‌ی روز یا اینکه زندگی کردن با کسی مانند خودم؟ تصوری از چیز‌هایی که او می‌داند، می‌بیند یا می‌شنود ندارم. اصلا نمی‌دانم دست‌های او چه چیزی از پشت نانِ اول صبح می‌فهمند. کاش فخری آنطور نگاه نمی‌کرد و کمی بیشتر حرف می‌زد. گاهی گمان می‌برم که از او قولی گرفته‌اند که از آنچه می‌داند نگوید. کم حرفیْش مانند درد دستِ من معنا دارش کرده است، وگرنه هیچ، یکی می‌شد مانند همه آدم‌هایی که می‌شناسم.


@jargousheh

آینه‌ی دوم
آشیل هم پاشنه‌ای داشت که اگر تیر می‌خورد از پا درمی‌آمد. اما چگونگی پیدا شدن پاشنه‌ی من بر می‌گردد به کودکی‌ام، به زمان مدرسه رفتن با روپوش، به سربازی. پاشنه‌ی من یک خط کشیده شده در تاریخ ِمن است، همینطور از روزی که به دنیا آمده‌ام کشیده می‌شود تا به همین روز می‌رسد. پاشنه من درون آینه است، همین چشم‌هاییست که دارند خودم را نگاه می‌کنند.
هیچ کس این چیزها را نمی‌داند، تنها فخری است که می‌تواند به رازها سَرَک بکشد. کافی است نگاه کند تا اعماق آدم‌ها را ببیند. چشم می‌اندازد روی چشم‌ها و از همان نقطه وارد می‌شود. اگر به دست‌های کسی نگاه کند از همان سلول‌های دست وارد می‌شود، بعد از غشای سلول عبور می‌کند و از خونش راه پیدا می‌کند به مغز آن آدم، به مغز سَرَش و به مغز استخوانش می‌رود. شاید ندانید چرا مغز استخوان را می گویم، فکرهایی هستند که در مغز استخوان جا دارند و نه در مغزِ سر. این را همه می‌دانند و به روی همدیگر نمی‌آورَند. دوست داشتم یک‌بار دهان باز کند و بگوید در مغز استخوانم چه دیده است که هر بار می‌خواهم آن روز را برایَش بگویم، چشم هایش را می‌اندازد روی دست‌هایم. فخری نگاهش را از چشم‌هایم می‌برد روی دستانم، من آرام آرام رشته‌ی حرف را دستم می‌گیرم و مسیر را عوض می‌کنم و می‌روم درباره‌ی چیز دیگری حرف می‌زنم. اینطور از دق کردنم جلوگیری می‌کنم، هم حرف زده‌ام و هم ذکر آن روز را که از ذکر منصور حلاج هم تلخ‌تر است نگفته‌ام.
شاید برای همین است که از نگاه کردن در آینه لذت می‌برم. لذتش آنجایی است که خودم را جای او می‌گذارم. اینکه چشم می‌اندازم و درون آدمی را نگاه می‌کنم که خودم هستم. از اینکه می‌روم تا ببینم چه چیزی در مغزِ سرم می‌گذرد. چه چیزی می‌گذرد؟ نمی‌خواهد اینقَدَر زود به مغزم برسم، همان از دروازه چشم‌ها نگذشته‌، چشمانم چشم‌های اسماعیل می‌شود. لعنتی برای همین است که همه‌چیز در آن روز جهنم شده است. همه به ماندن در حالتی یخ زن و منجمد شدن می‌گویند. اما من می‌گویم همه چیز مانند آن روز جهنم شده است، یعنی در جهنم بودنش مانده است.
پوتین‌ها داشتند نزدیک می‌شدند، برای صورت من داشتند نزدیک می‌شدند. برای اسماعیل که میگفت برو و برای من که تصمیمم طولانی شده بود. معلوم نبود اگر بروم تا کجا می‌روم و اگر بمانم تا کجا می‌مانم. یاد گرفته بودم سفر ذهنی کنم تا آرام شوم. باید به جایی بیرون از آن جهنم می‌رفتم. حتما همان موقع هم داشته‌ام مبهوت نگاه میکردم. از چشم‌هایم پیداست، اسماعیل داشت مبهوت نگاه می‌کرد، منتظر بود ببیند آخرِ لعنتی چه می‌شود. هربار به اینجا می‌رسم هول برم می‌دارد که نکند فخری از راه برسد. بهتر است بین آدم با خودش فاصله کمتر باشد. صورتم را به آینه نزدیک می‌کنم و چهره‌ام بزرگتر می‌شود.
آن چَشمان اوست که در کاسه‌یِ چشمانم همانطور مانده است و صورتم پیر می‌شود. حتی اگر از چشم‌ها بگذرم، همینطور در خون حرکت کنم تا به مغز برسم، آنجا اسماعیل است که منتظر است یا خودم؟ کاش آن روزِ هر روز دست از سرم بردارد. چرا باید یک روز اینقَدَر طولانی باشد؟ اگر جواب این سوال را می‌دانستم جوابِ خیلی سوال‌های دیگر هم با آن می‌آمد.

@jargousheh

آینه‌ی اول
دست که روی صورتم کشیدم صاف شده بود. زبری ریشهایم زیر دستم نمی‌آمد. وقتی ریش نداشته باشم جوانتر به نظر می‌آیم. فخری هم نمی‌گوید مرد باید صورتش صاف باشد. خیلی چیزها را از من بهتر می‌داند، اما چیزهایی هست که نداند بهتر است. کاش من هم نمی‌دانستم، آدم اسیر دانسته‌هایش می‌شود. دست راستم تیر می‌کشد و تا گردنم بالا می‌آید. عوارض کم تحرکی است. شب‌ها ناغافل می‌چرخم و روی دستم می‌افتم. آن وقت است که تمام وجودم تیر می‌کشد. اوایل لذت می‌بردم، لامصب لذت بودن داشت، بعد از اینکه شدت درد می‌افتاد حس رهایی داشتم. معنی پیدا می‌کردم.
در آینه نگاه‌می‌کنم، همه اجزای صورتم یک طورِ دیگر شده‌ است. اما چشم‌هایم همان حالت را دارد که آن روز لعنتی، همان روزی که هر روز تکرار می‌شود. هوا گرم بود. از جهنم هم بدتر بود. دوست داشتم می‌مردم و همه چیز تمام می‌شد. مورچه‌های درشت، اندازه دو بند انگشت به سمتم می‌آمدند. هفت هشت تایی می‌شدند. درست متوجه نبودم دارد چه اتفاقی می‌افتد. گرما از دلِ زمین بیرون می‌زد، تنوره می‌کشید و بالا می‌رفت. من توی تنوره‌ای بودم که گرمایش چند برابر جاهای دیگر بود. آفتاب روی من ایستاده بود و ساعتش را کوک کرده بود که جانم را بگیرد. من هم موافق بودم، جهنم از این جهنمی که تویش می‌سوختم سردتر بود. لا اقل چند نفر از دور و نزدیک منتظر نبودند با ته پوتین روی صورتم راه بروند. چند نفر دل خودشان را صابون نزده بودند که هرچه عقده در زندگی داشتند روی من خالی کنند.
همه‌ی مصیبتم را کنار بگذاریم، اسماعیل داشت نگاهَم می‌کرد. با خِس خِسی که در صدایش بود گفت: جانِ خودِت کاری نکن. من نگاهَش کردم، لَبْهاش خشکیده بودند، دیگر نمی‌توانست بیشتر طاقت بیاورد. با نگاهش ‌گفت: نذار بمیرم. صدایش گفت: احسان برو، وایسی زدن. قلبم تند تند زد. به آینه نگاه کردم. چشمهایم همانطور بود، مابقی صورتم عوض شده بود.
انتظار پیرم کرد، نگاه کردن به در که کِی می‌آید. فخری را می‌گویم.حرکاتش هنوز طراوت بیست سالِگیْش را دارد. هر روز صبح نان می‌خرد. در خیابان قدم می‌زند و زنِ همسایه را سرِ کوچه یا کمی جلوتر می‌بیند، سرش را آرام بالا می‌آورد و سلام را با کمی خم کردن سرَش می‌گوید. در را باز می‌کند و آرام می‌آید و در را می‌بندد. همه چیزهایی که در دستش هست را روی یک دستَش می‌گذارد. با دست دیگرَش مثل شعبده بازی که پارچه را از روی ظرف بالا می‌برد و کنار می‌کشد، چادر را می‌برد بالاتر و می‌کشد به سمت خالی‌تر و دستِ پُرَش را از خودش دور می‌گیرد. چادر را می‌آورد پایین و با حرکت سریع دور دستش تاب می‌دهد. ‌خودش را می‌کشد جلو و بدنش را کِش می‌آورد و چادر را روی رخت آویزِ کنار در می‌گذارد. پاورچین پاورچین می‌رود و خریدها را می‌گذارد روی میز آشپز خانه.
مهم‌ترین کار هر روزش را می‌کند. دیدن حسام در خواب را می‌گویم. به آشپزخانه بر می‌گردد. هر صبح همین کار را می‌کند. برای این به دنیا آمده است. برای نگاه کردن. اگر می‌خواستم او را توصیف کنم باید یک نگاه آرامِ طولانی را توصیف می‌کردم. برای خودش دریای عجیبی است، خیلی حرف نمی‌زند. حتی با من که شوهرش هستم. نگاهم می‌کند، هر بار من حرف می‌زنم و او نگاهم می‌کند. هیچ کس مثل او نمی‌تواند از من حرف بکشد، اما من می‌دانم چه چیزهایی را نباید به او بگویم. اگر اینکه خودش نداند، نمی‌دانم. هر بار که چیز جدیدی برای گفتن به او دارم، آنقدر آرام می‌شنود و حالت چشم‌هایش که گاهی در بین حرف‌هایم می‌رود پایین و دست‌هایم را نگاه می‌کند به من می‌گویند همه چیز را می‌داند. تنها می‌نشیند تا من برایش تعریف کنم.


@jargousheh

اما کانال تلگرامی جارگوشه چطور به مسیر خودش ادامه می‌ده

برنامه‌م اینه، که اگر تیر فتنه از آسمون نباره و اگر هم بارید به جان من نگیره، مثل دورانی که گذشت هر بار داستانی رو در پنج قسمت (مثل لته ۱ تا ۵ و یا سرگرمی ۱ تا ۵) اینجا بنویسم و این تکه‌های داستانی ارتباط ما با هم رو حفظ می‌کنن
تا زمانی که قسمت بعدی پادکست رو بنویسم، ترجمه و اجرا کنم

توئیتر به من این فضا رو میده که عکس‌هایی با توضیحات کوتاه داشته باشم، تلگرام برای اینکه بتونم متن بنویسم و بگذارم و ساوندکلاود برای اینکه خوانش شعر یا متن کوتاهی رو داشته باشم

@jargousheh

https://anchor.fm/s/6e050a0/podcast/rss

لینک مربوط به پادکست جارگوشه
در قسمت .. که اسم مانیفست رو براش انتخاب کردم، درباره‌یِ چراییِ پادکست جارگوشه صحبت می‌کنم

درباره اینکه چطور تفاوت‌های گویشی و زبانی دوران کودکیم من رو به دونستن تاریخ و ادبیات آدم‌ها و در نهایت شناخت و ارتباط بیشتر ترغیب کرد
درباره اینکه چطور نمی‌شه آدمی رو از سرزمینش جدا کرد

به زودی پادکستی از جارگوشه در خصوص تاریخ و ادبیات منتشر می‌شه، قسمت اول: «نوشتار»

@Jargousheh

شت جای یک نفر دیگر، در خاطره‌ای که مالِ خودش نبود می‌دوید. فکرش را بکنید بروید و در خاطره کسِ دیگری بدوید و تمام رنجی که آن آدم از نرسیدن برده بود را ببرید. آن روزها با خودم فکر می‌کردم که شاید او همان سفید چاله‌ی خاطراتی است که کوچه‌ی بیست و چهارم سیاه‌چاله‌ی آن است.

@Jargousheh

سرگرمی ۵
نمی‌دانم چند دقیقه یا ساعت بود کف حمام خواب بودم. بیدار شدم، دست راستم کرخت بود. بردمش توی تشت و آب به صورتم زدم. آب که به صورتم خورد یکبار دیگر بیدار شدم. سوختم، دستم کرخت بود و نفهمیده بودم آب چقدر داغ است. نمی‌دانم چه حکمتی است که هر جایم بسوزد، لپ‌هایم را باد می‌کنم و فوت می‌کنم. حتما اجدادم در غارها بارها این کار را تمرین کرده‌ بودند و جوری این کارها را به خوردِ خونِ من داده بودند که نمی‌توانستم از شرش خلاص شوم.
دو راه برای از بین بردن عادت‌هایم یا تاثیراتشان می‌توانستم انتخاب کنم. اول اینکه دست، صورت و جاهای مختلفم را می‌سوزاندم، بعد سعی می‌کردم لپم را باد نکنم و فوت نکنم. راه دومی هم داشت، می‌رفتم در جلسه‌های گروه درمانی شرکت می‌کردم. کلی آدم دور هم جمع می‌شدیم و هر کدام از سوختن‌هایمان تعریف می‌کردیم و بعد شخصی که طبیب جمله علت‌های ما بود، صبر می‌کرد تا همگی صحبت کنیم. صدایش را صاف می‌کرد و به خاطر سوختن تحقیرمان می‌کرد و همگی در مورد این فکر می‌کردیم که نباید از سوختن بسوزیم. من از این دو گزینه، هیچ‌کدام را انتخاب کرده‌ام و تا به امروز هم روی همین گزینه پیش رفته‌ام.
با دست چپم آب سرد را باز کردم و بدنِ کج شده‌ام را زیر شیر گرفتم و دست راستم را روی صورتم کشیدم. هم داشتم تعمید می‌یافتم و هم یحیی بودم. سرمایِ آب تمام وجودِ گُر گرفته‌ام را خاموش کرد. نفس‌ بلندی کشیدم و نفس بعدی ته حلقم راهش را گم کرد، نمی‌دانست دارد بالا می‌آید و یا می‌خواهد برود پایین. نفسم را با آب قورت دادم، خط دردی از ابتدا تا انتهای حلقَم کشیده شد و شروع کردم به نفس کشیدن. مسیحِ از آن جهان آمده بودم و داشتم عرض رودخانه‌ی مرگ را به سمت زندگی قدم می‌زدم. روی دست و پایم بلند شدم و شیر آب را بستم. آب تشت را ذره ذره روی خودم ریختم. دهانم را بستم، مثل زمانی که با زنیکه صحبت می‌کردم، لب‌هایم را روی هم فشار دادم و از بیرون به درون خنک شدم، حس یکپارچه‌ی سردی تمام وجودم را گرفت. یک لحظه به نیروانایِ سردی ‌رسیدم، جایی که جسم و روح جمع می‌شوند. طولانی‌تر از هربارِ دیگر بود و بعد بدنم شروع کرد به لرزیدن.
خودم را در آینه نگاه کردم، موهایم به سمت پایین آمده بود و روی پیشانی‌ام چسبیده بود. می‌دانستم آب سرد را که ببندم مسیر حرارت تغییر می‌کند و به جای نفوذ سرما، گرما از درونم به بیرون می‌آید. صورتم را کج کردم و نفسم را از بینی بیرون دادم. چَشمَم را آهسته بستم و سرم را سالن خالی و بلند و تاریکی کردم. چیزی شبیه همان سالنی که سردبیر مجله موفقیت انتهایش میزی داشت و درون نوری که از پشت سرش می‌تابید خودش را پنهان می‌کرد. از ابتدای سالن تا نزدیک میز سردبیر قدم زدم و وقتی آنقدر نزدیک شدم که دیدم روی میزش یک دسته کاغذ گذاشته شده، دست راستم را بردم و شیر آب را بستم. جریان انرژی با بستن شیر آب تغییر کرد و از درون به بیرون شد.
از حمام بیرون آمدم، حوله‌ی سبزم روی شوفاژ بود. عادت داشتم صبح ها دوش می‌گرفتم و حوله را روی شوفاژ می‌گذاشتم. روزهای سرد لذت داشت هر بار که صورتم را می‌شستم، حوله‌ی گرم روی صورتم بُگْذارم. آنروز، روزِ خَرقِ عادت بود، سلمانی رفته بودم. طبق مناسِکِ سلمانی، هم پیش از آن و هم بعد از آن دوش می‌گرفتم. سریع رفتم و برَش داشتم و دور خودم پیچیدم، گرمایش دور بدنم می‌گشت و بالا می‌آمد. موهایم خیس بودند، سرم را تکان دادم تا قطره‌های آب از نوک موهایم به اطراف پَرت شوند. این حرکت، من را بی هیچ واسطه‌ای به کودکی می‌برد. به زمانی که آنقَدَر خودم را تکان می‌دادم. آب کمتر روی بدنم می‌ماند، وقتی مادر به سراغم می‌آمد و حوله را خیلی جدی روی بدنم می‌کشید، زودتر خشک می‌شدم. تصویرش روی دیوار داشت زیر چشمی‌ نگاهم می‌کرد.
امروز است که می‌دانم آن موقع دوستانم سوار اتوبوسی شده بودند و داشتند سمت خانه می‌آمدند. آدم یک چیزهایی سیزده سال بعد در مورد گذشته‌اش می‌داند که انگار در چند جا و چند زمان مختلف هم‌زمان زندگی می‌کرده. همزمان داشته در خانه دوش می‌گرفته و همینطور وسط خیابان انقلاب قدم می‌زده. دستش را می‌برده روی صورتش و آبِ سرد را روی سوختگی صورتش می‌کشیده و ویترین‌های کتاب‌فروشی‌ها را نگاه می‌کرده و شالِ دور گردنش را مرتب می‌کرده. دستش را روی زمین می‌زده و بلند می‌شده و همینطور در خیابان انقلاب می‌دویده و پشت سرش را هم نگاه نمی‌کرده، یکی از دوستانش کم می‌شده و او سوارِ اتوبوس می‌شده تا به خانه دوستِ دیگرش برود. این حس یکپارچه‌ی زندگی را خیلی دوست دارم، حتی اگر دردناک باشد. برای همین است که می‌گویم آدم نه به اندازه خودش، به اندازه تمامی دوستانش زندگی می‌کند.
یادم می‌آید دوستی داشتم که آنقدر در گفتن خاطرات خودش و دیگران تبهر پیدا کرده بود که بعد از چند سال فراموش کرده بود کدام خاطره، خاطره خودش است و کدام نیست. چند باری شده بود که جای خود من بیمار شده بود و یا دا

سرگرمی ۴
در فکر بودم که سیاه‌چاله‌ها چه جور جاهایی هستند. اولین چیزی که به ذهنم ‌رسید، شبیه طوفان ‌یا چیزی مثل آب، وقتی سوراخ کف سینک ظرفشویی باز می‌شود. در یک پیچ و تاب خوردگی، سطح آب منحنی می‌شود و کم کم فرو می‌رود و همینطور سرعتش اضافه می‌شود. خط‌هایی منحنی از یک گوشه‌یِ سطح آب کشیده می‌شوند و همینطور روی سطح با انحنای کم به درون دایره‌ی بزرگ گردابه وارد می‌شوند و حول یک محور خیالی می چرخند و پیش می‌روند، در هر پیش‌روی به محور نزدیک می‌شوند و آخر سر در یک دایره به دنیای دیگری فرو می‌روند. وقتی می‌گویم کوچه بیست و چهارم زمان را به درون خودش می‌کشید یعنی زمان در آنجا همچین مسیری را طی می کرد.
از خیابان بیست و چهارم تا جلوی ساختمان شاید یک صدم ثانیه هم نگذشت. در فکر بودم که رسیدم جلوی خانه. شاید اگر نیاز نبود کلید را از جیبم بیرون بیاورم این زمانِ پیوسته پاره نمی‌شد. در را باز کردم، از آستانه‌اش گذشتم و خیلی آرام بستم‌اش. گربه‌ی سیاهی پشت گلدان خودش را پنهان کرد. صدای داد و بیداد بود که از خانه طبقه دوم می‌آمد. زنیکه هیچ‌وقت نمی‌توانست خودش را کنترل کند. اولین باری هم که دیدمش داشت داد و قال می‌کرد. موقع اسباب کشی‌شان بود، آنقدر عصبی و ناراحت بود که رفتم برایش آب خنک آوردم. یکجور نگاه آدمِ فرزانه به آدم بی‌شعوری به من کرد. دلم می‌خواست توی صورتش داد بزنم، اما ترجیح دادم لب‌هایم را روی هم فشار دهم و سرم را پایین بیَندازم و به خانه برگردم.
آدم‌ها در زندگی خودشان را تکه‌تکه می‌کنند و آن وقت می‌نشینند به تکه‌ها نگاه می‌کنند. همیشه بزرگترین تکه‌یِ خودشان را می‌گذارند کنار کوچکترینش و ساعت‌ها همینطور به تفاوت‌ها و شباهت‌هایشان نگاه می‌کنند، تا روزی که تصمیم می‌گیرند تبدیل به بزرگترین تکه‌ای شوند که از خودِ قبلی‌شان به جا مانده. اینطور می‌شود که آدم‌ها خُرد می‌شوند، من هم و دوستانم از این ماجرا مستثنی نبودیم. همگی خرد شده بودیم و آن روزها داشتیم تکه‌ها را کنار هم می‌گذاشتیم و نگاه می‌کردیم. همین روزها بود که باید به انتها می‌رسیدم و بزگترین تکه‌ام را برای بودن انتخاب کنم. دلم برای تکه‌های کوچکترم تنگ خواهد شد.
سریع جلو رفتم و در خانه را باز کردم و خودم را داخل انداختم. کلاه باب مارلی را از روی سرم برداشتم و توی آینه نگاهی کردم. سبک شده بودم. خوشحال بودم که خودم را با موهای کوتاه می‌دیدم. بهتر از راه رفتن در خیابان انقلابِ شانزده آذر بود. موهایم کوتاه شده بود و برای سه ماه دیگر جان گرفته بودم. دیگر نیاز نبود هر روز صبح نیم ساعت دوش بگیرم و با هزار تمهید موهایم را صاف کنم تا آخرِ روز هِیبَت هُولناکی نداشته باشند.
در آینه که نگاه ‌کردم عکس مادرم را پشت سرم دیدم. عکسش تقدس داشت، این را هرکسی در اولین نگاه می‌گفت. عکس سیاه و سفیدش را بزرگ کرده بودم و با ابعاد ۵۰ در ۷۰ در هال خانه زده بودم. سَرَش را خم کرده بود و سادگی و سُکوت درونی داشت. لبخند ژکوندی بود برای خودش، تصویرش معلوم نمی‌کرد می‌خواهد بخندد، فکر کند یا هر چیز دیگری. هر چیزی که بود سایه عکسش هم در هال خانه‌ی من حس غریبی با خودش داشت.
لباس‌هایم را یکی یکی در آوردم و رفتم حمام تا دوش بگیرم. آب که هنوز سرد بود روی سرم ریخت و مرا به آرامش خاصی رساند. از صداها و دعواها و جنگی که در طبقه بالا بود خلاص شدم. دستم را روی صورتم کشیدم تا اگر مویی روی آن افتاده برود. داشت آب گرم می‌شد، همیشه این فاصله سردی و گرمی انقدر بود که بتوانم طاقت بیاورَم. وقتی سنم کمتر بود بیشتر با آب سرد دوش می‌گرفتم. خون آدم در سالهای مختلف تغییر می‌کند، هر چه جلوتر می‌روم گرمای وجودم کمتر می‌شود. فکر می‌کردم روزی می‌میرم که دیگر آنقدر خونم گرم نباشد، گرمایش کم و کمتر شود تا اینکه خاموش شوم. آب گرم شده بود و دوست داشتم زیرش بخوابم.
شیر آب را در حالی گذاشتم که قطره‌ها پشت سر هم پایین می‌آمدند و در تشت می‌ریختند، صدایشان خیالم را راحت می‌کرد. با آبی که جمع شده بود کف حمام را شستم و دراز کشیدم. تشت را کمی آن‌طرف هُل دادم و کف حمام خوابیدم. سرم را روی دست راستم گذاشتم و چشمانم را بستم. صدای قطره‌ها پشت سر هم می‌آمد، گرمای مرطوبی مرا درون خودش می‌کشید. بیشتر چیزی یادم نمی‌آمد، خوابم بُرد، انگار کوه کنده باشم. تمامِ روز را پیش چشم‌هایم جلو و عقب بردم. از سلمانی تا گربه‌ی پشت گلدان در راهرو، همه چیز را پیوسته کردم و فرستادم توی حلقه‌های هم مرکزی که می‌رفت در خیابان بیست و چهارم فرو برود. یک روز از یک جای دیگر دنیا این لحظه‌ها از سفید چاله‌ای بیرون می‌زدند.


@Jargousheh

سرگرمی ۳
در خیابان قدم ‌زدم، باد بود که در گوشم زمزمه می‌کرد. این تغییر فصل‌ها داشت خودش را ظاهر می‌کرد. پائیز جایش را به زمستان می‌داد. از سوز هوا کم می‌شد و به سردیَش اضافه می‌شد. من این تغییرات را درونم احساس می‌کردم. هربار که فصل عوض می‌شد، حسی مانند سرماخوردگی داشتم. آن بار هم، همان حال داشت به سراغم می‌آمد. این ابرها بودند که در آسمان از جایی به جای دیگر می‌رفتند. نگاهم را به چپ و راست می‌چرخاندم تا دورترها را ببینم. خیابان خلوت بود. آسْمان جنب و جوش بیشتری داشت.
کیفیتِ خالی خیابان با قطر‌ه‌ای که روی بینی‌ام ‌خورد عمیق‌تر ‌شد. بعضی وقت‌ها چیزی مثل این قطره باران آدم را همزمان به دو دنیای مختلف می‌کشاند. اول آن دنیای که در آن زندگی می‌کنیم و دومی دنیایی که در آن رویاهایمان را دفن می‌کنیم. خوشبخت‌ترین آدم‌ها کسی است که رویایش را در همین دنیا دفن می‌کند. بدبخت‌ترینْ، کسی که جایی را برای دفن کردن انتخاب می‌کند که رویای شخصِ دیگری به آن نمی‌رسد.
دست چپم را چند باری در دست راستم مالِش دادم و گرمش کردم و در آستین سویشرتی که تنم بود داخل کشیدم. از سرِ کوچه‌ی بیست و چهارم رد شدم. همین کوچه بود که تاریخ‌ها را درون خودش نگه می‌داشت. تاریخ بود که من را به خودم می‌رساند و از خودم جدا می‌کرد. پنج سال بعد خواهم فهمید چرا این جمله را می‌گویم. خیلی بیشتر خواهم فهمید چرا. هنوز سیزده سال پیش بود، پائیز و شانزده آذر. بهترین مشخصه می‌توانست بوی کتلت و رنگ سبز درِ خانه اول جنوبی باشد. از درهای ساده‌ای بود که تا نصفه بالا آمده‌اند، نیمه بالایی شیشه‌است و یک سری نرده جلوی آن را گرفته که توپِ بازی بچه‌ها شیشه را نشکند. خانه عشقِ روزهای بچگی‌ام همچین دری داشت. بعد‌ها بارها این صحنه را در خاطرم مرور خواهم کرد. زمانی که دیگر نه باب‌مارلی‌ای خواهد ماند و نه رویاهایش.
می‌شود کوچه‌ها را بر اساس لبه‌های پیاده روی منتهی به خیابانشان دسته بندی کرد. کوچه بیست و چهارم با دو درخت در لبه‌های صاف و اریب لبه‌ی پیاده‌رو به خیابان منتهی می‌شود. درخت‌های چهار - پنج ساله‌ی تبریزی که چند جایی هم رویشان یادگاری نوشته شده. فاصله‌شان با دیوار به اندازه‌ای است که یک آدمْ بزرگ با یک بچه‌ی هفت هشت‌ساله می‌توانند همزمان از آن رد شوند.
بچه‌ها داشتند در کوچه بازی می‌کردند. آن‌ها نمی‌دانستند آخرین بچه‌هایی هستند که در کوچه‌ها فوتبال بازی می‌کنند و آخرین گُل شدن توپ را با گذشتن از بین دو آجر جشن می‌گیرند. اگر سردبیر مجله موفقیت در آن لحظه آنجا بود حتما در موردِ زود به بلوغ رسیدنِ بچه‌ها تعجب می‌کرد. از اینکه آنها انسان‌های بالغی هستند و می‌توانند خودشان را سرگرم کنند.
سردبیر به سالن بی انتهایش باز می‌گشت و تمام حقه‌هایی را که در بین نوشته‌ها گذاشته بود بررسی می‌کرد، زنگ می‌زد تا یکی از نویسنده‌هایِ تازه استخدام شده به دفتر کارش برود.
نویسنده که وارد می‌شد، نور بزرگی را می‌دید که سردبیر را درون خودش بلعیده و نمی‌گذارد چهره‌اش درست دیده شود. نویسنده جوان چند قدم جلوتر می‌رفت و صدایِ دو رگه‌ای را می‌شنید که از گلوی آدم پشتِ میز بیرون می‌آمد. صدا با نور هَم‌می‌خورْد و به گوش و چشمش می‌رسید. طوری که نویسنده جوان جنسیت صاحب صدا را تشخیص نمی‌داد. صدا از او می‌خواست که در کارش دقت کند، باید طوری می‌نوشت که مو لای درزش نمی‌رفت. بعد همینطور صدایش را با عصبانیت بالا می‌برد و توضیح می‌داد: خود سرگرم کردن بلوغ نمی‌آره، انسان بالغ توان سرگرم کردن خودش رو داره.
کمی که سردبیر از این عصبانیت خارج شد، به نویسنده‌ای که صدا و نور رویش می‌ریخت نگاه ترحم آمیزی می‌کرد و از او می‌خواست که به پشت میزش برگردد. درهای سالن باز شد و توپ از بین دو آجر گذشت. صدای شاد بچه‌ها به درخت، آسفالت و درِ اولین خانه‌ی جنوبی ‌خورد و من از سر خیابان بیست و چهارم گذشتم.

‏https://t.me/jargousheh

سرگرمی 1
سیزده سال پیش، عصر روز ۱۶ آذر دوستانم به خیابان انقلاب، مقابل دانشگاه تهران رفتند تا خودی نشان دهند. من اما باید به سلمانی میرفتم. این باید از آنجا می‌آمد که در آن سالها اصلاح موی سر بزرگترین مصیبتم به حساب می‌آمد. اصلاحات ناخوشایندِ اجباری. حبس و حصر خود خواسته‌ای داشتم تا موهای ژولیده‌ام را کسی نبیند. کلاهِ باب مارلی‌ِ روزهای ژولیدگی را روی سرم گذاشتم. شلوار لیِ لوله‌تفنگی را پایم کردم و از خانه بیرون زدم. در آسمان ابرهای کوچکی بود و خیابان بوی پائیزِ رسیده را داشت، پائیزِ خرمالو. خیابان خلوت بود، این راهم را برای رسیدن به سلمانی طولانی‌تر می‌کرد. از آدم‌ها خبری نبود. زنی که دست بچه‌ای را گرفته باشد، مردی که سیگار گوشه‌ی لبش باشد و با عصبانیت راه برود، چند قدم که برداشت سیگار را بردارد و دهانش سوراخ شود و هرچه دود مکیده بود در هوا پراکنده شود.
سلمانی باز بود، نمی‌دانستم خوشحال باشم یا غمگین، به حال آدم‌هایی که ندانسته حِس دارند حَسَدی بردم و وارد شدم. خوشبختی من آن لحظه شروع شد که دوست آقا بهنامِ سلمان انتهای مغازه نشسته بود و داشت با او صحبت می‌کرد. دیگر نیازی نبود در تمام مدت، وقتی داشت موهای سرم بریده می‌شد و روی زمین می‌ریخت به حرف‌های او گوش کنم و هر ۴۵ ثانیه یکبار از خودم علامت توجه و تعجب صادر کنم. همینطور لَخت روی صندلی می‌نشستم و این مَناسِک پیش می‌رفت و تاج را بر سر پادشاه می‌گذاشتند، کاردینال با آن چوب‌دست بلندش حرف‌هایی می‌زد و همه سکوت می‌کردند. موهایم آنقدر کوتاه می‌شد که تا دو یا سه ماه دیگر نیازی به تکرار تاجگذاری‌ام نبود. اینها وِردهایی بود که وقت نگاه کردن مجله موفقیت به گوش خودم می‌خواندم. مجله را جلوی رویم گرفته بودم و ابرازِ خواندن می‌کردم تا از من نظری نخواهند. هیچکدام از تصویرها و جملات زشت آن در خاطرم نماند جز یکی: انسان بالغ می‌تواند خودش را سرگرم کند.
حتما سردبیر این مین را در میان متن‌ها برای من گذاشته بود. سر دبیر موفقیت حتما برای موفقیتش به تمامی آدم‌ها فکر می‌کرد. سالن طولانی و مخوفی در یکی از زیر زمین‌های تهران داشت و آنجا می‌نشست و مین طراحی می‌کرد. این یکی برای من بود. با خودش حساب کرده بود بالاخره یک روز به سلمانی‌ می‌آیم و نگاهم به این خط می‌افتد. مین را داده بود یکی از نویسنده‌ها در بین متن‌های بی‌خاصیتش بکارد. به او گفته بود: جوری توی متنت بذار که یکی رفت سلمونی بره زیر چشمش. چشمم را سریع در بین متن‌های دیگر چرخاندم تا ببینم تنها همین نقطه مین گذاری شده یا نه. از ترس آنکه چشمم روی یکی دیگرشان برود سریع آن را بستم، وقتش هم شده بود، باید تاجگذاری می‌کردم.
این بر می‌گشت به سیزده سال پیش، ۱۶ آذری که موبایلی نبود تا آدم‌ها ساعت‌ها خودشان را ‌سرگرم کنند. آدم‌ها در حالِ خوبَش ضبط صوت و تلویزیون داشتند.

@Jargousheh

لته‌ی پنجم
این تینا بود که روی پنجه‌اش ایستاد و دستش را دور گردن من حلقه کرد. دستم را دور کمرش انداختم و بدون اینکه بخواهم کمی خم شدم. گونه‌هایمان روی هم بود که به او گفتم سکس پشت در خانه نشسته. سریعتر از هر حیوان درنده‌ای خودش را جدا کرد و به سمت در هجوم برد، در را باز کرد و رفت بیرون. چند ثانیه بعد آمد تو و گفت اینجا که نیست! گفتم همونجا بود، کز کرده بود. رفتم توی راهرو و بالا و پایین را نگاه کردم. من از پله‌ها بالا رفتم، تینا پائین رفت. صدای ایناهاش توی راهرو پیچید، به سمت صدا پایین آمدم. سکس رفته بود پشت گلدان بزرگی که در پاگرد اول بود.
تینا او را بلند کرد و در آغوش گرفت و به داخل خانه آورد. در را بستم. با بستن این در ناراحتی من تمام ‌شد. همانطور که فکر می‌کردم نرفته بود. سکس خاکی شده بود و وقتی تینا کف پاهایش را نگاه کرد تماما کثیف بود. حوله را از کشویِ گربه آوردم و به او دادم. شروع کرد به کشیدن حوله روی سر و صورت سکس. داشت رنگ سیاهش درخشان می شد. کف پاهایش را هم تمیز ‌کرد. از من خواست اسپری را برایش بیاورم تا تمیز تمیز بشود. گفت حوله بنفشه رو هم بیار. من با بی حوصلگی به این مناسِک کمک می‌کردم. ظرف غذایش را هم برداشتم و کمی شیر داخلش ریختم. در یخچال را که می‌بستم دوباره به عکس سکس و تینا نگاه کردم، این بار نگاه های سکس هم بی‌روح و زل زده به دوربین بود.
شیر را با ولع می‌خورد. معلوم نبود موجود بیچاره در این مدت کجا بوده و چه زندگی ای داشته. تینا خودش را خم کرد و سر سکس را بوسید. قلب مادرانه‌اش شروع به تپیدن کرده بود. می خواستم، اما نمی توانستم این مهربانی و فراموشیِ هفته‌هایی که گذشت را یکجا باور کنم. به خودم آمدم دیدم یک نخ سیگار در یک دستم است و فندک در دست دیگرم. بدون اینکه بدانم داشتم کاری می کردم که مدت‌ها بود فراموش کرده بودم. یکجور تقابلْ بین خوداگاه و ناخوداگاهم داشت شکل می‌گرفت.

@Jargousheh

لته ی چهارم
بالاخره آن روز آمد. ساعت سه بعد از ظهر یک روز بهاری، سکس پشت در خانه کز کرده بود. کلید را که انداختم سرش را بالا اورد. معلوم بود دلش پر است. آرام به داخل خانه رفتم. نمی دانستم چه کنم. در را برایش باز کنم یا ببندم. همه‌ی تردیدهای زندگیم یکجا جمع شد. در مرز نازکی قرار گرفته بودم. اگر خانه‌ی خودم بود راهش نمی‌دادم. تینا بیرونش کرده بود. به من نگاه کرده بود و من در برابر نگاه‌ها ضعیف هستم. اصلا همه چیز از چشم‌ها شروع می‌شد و اینبار داشت با چشم‌ها تکرار می‌شد. تنها توجیه این بود که بعدتر هم زمان خواهم داشت برای تصمیم گیری. گربه‌ای که اینطور آرام پشت در خانه نشسته است، یکی دو ساعت دیگر هم می‌نشیند.
آمد، تینا را می‌گویم. در را باز کرد و مثل همیشه شال و مانتو را پرت کرد روی مبل تک نفره. کیفش را کمی آنطرف‌تر انداخت و رفت توی آشپزخانه. داشت با موبایل حرف می‌زد. هر چند دقیقه یک‌بار می‌گفت خب منم همینو می‌گم. همیشه وقتی همین را می‌گفت آخرش را با داد تمام می‌کرد. این بار هم با داد ختم شد، با جمله‌ی هرکی هر گهی بخوره که نباید من جواب بدم.
مبهوت خشونت‌های کلامی تینا بودم. مثل مهاجمی که می‌دانست توپ را چه زمانی به سمت دروازه بزند، او خوب می دانست حال را کِی بگیرد. یک نفر به دنیای حال گرفته‌هایش اضافه ‌شد. این لحظات خیلی هم غیر قابل پیش‌بینی نبود. بعدش سیگاری آتش می‌زد، کمی به سمت من می‌آمد و می‌گفت خب تو چطوری؟ من هم شانه‌ام را بالا می‌انداختم و توی ذهنم عن‌خانومی می‌گفتم، جلو می‌رفتیم و گونه‌هامان را به نشان بوسیدن روی هم می‌گذاشتیم. شاید یکی از ما دوتا هم دلش تنگ می‌شد و دستش را دور گردن دیگری حلقه می‌کرد.

@Jargousheh

لته ی سوم
روی میز عسلی چند آلبوم موسیقی تل انبار شده بود. نگاهشان کردم، سلانه حسین علیزاده هم آنجا بود. رویش آلبومی از یاسمین لوی و زیرش چند آلبوم تکنوازی ساکسیفون. تینا در پذیرایی خانه داشت جولان می داد، گفت انگار توی دلش رخت می شویند. می ترسید مثل مادرش سرطان سینه بگیرد. می ترسید، دست هایش می لرزید و ناخوداگاه در خانه مانند روحی که با ریسمانی از سقف آویزانش کرده باشند و هی بکشندنش و باز پسش ببرند حرکت می کرد. روی مبل لم داده بودم که آمد و مقابل من ایستاد و در چشمانم زُل زد. لب هایش را با زبان تر کرد و با دندان گزید. گفت حرصش در میاید از این بی خیالی که دارم. از آن که گفتم با یک سینه خوشگلتر می شود. شک ندارم شب ها خودش را با یک سینه تصور می کند. در خیالش با یک سینه می رقصد و بچه نداشته اش را با همان سینه نداشته اش شیر می دهد و جای خالی اش درد می کند.
گفتم بذار یه آهنگی گوش بدیم شاید حالت عوض شه. رفت و یک جایی کنار کتابخانه ی قدیمی که کتاب ها روی هم ریخته بودند شروع کرد به گشتن. یادش آمد، رفت سمت «سورِ بُز»، کتاب را برداشت از جایی بین صفحات کتاب عودی بیرون آورد و با فندک کنار جاسیگاری روشنش کرد. عود را گذاشت یک گوشه ی تاریکِ خانه و دود سفید از بین سیاهی ها بیرون زد. همه چیز داشت شکل روز اولی می شد که همدیگر را دیدیم. کتاب باز شده بود و نوشته ها داشتند بیرون می آمدند. یوسا راوی هزاران هزار مردم مرده ی امریکای جنوبی بود و صدایش در گلویِ ما می پیچید. ما گوش هایی بودیم سرخپوستی که روی زمین گذاشته شده بودند تا صدای وحشت و مرگ را بهتر بشنوند.

@Jargousheh